Bridges should be beautiful | Ian Firth

103,846 views ・ 2018-07-18

TED


Խնդրում ենք կրկնակի սեղմել ստորև ներկայացված անգլերեն ենթագրերի վրա՝ տեսանյութը նվագարկելու համար:

Translator: Anush Ignatyan Reviewer: Grigor Janikyan
00:13
The world needs bridges.
0
13440
2600
Աշխարհը կամուրջների կարիք ունի:
00:17
Have you ever thought about what it would be like not to have any?
1
17920
3120
Երբևե մտածել ե՞ք`ինչ կլիներ, եթե դրանք չլինեին:
00:21
It's hard to imagine a civilization without bridges
2
21880
3136
Դժվար է պատկերացնել մի քաղաքակրթություն առանց կամուրջների,
00:25
because they're so essential
3
25040
1376
որովհետև դրանք շատ կարևոր են
00:26
for growth and development of human society,
4
26440
2736
մարդկանց աճի և զարգացման համար,
00:29
but they're not just about a safe way across a river or an obstacle.
5
29200
3920
բայց դրանք զուտ գետերի և խոչընդոտների վրայով անցնելու միջոց չեն:
00:35
They shout about connectivity --
6
35720
3256
Դրանք խոսում են միասնականության,
00:39
community.
7
39000
1200
համայնքների մասին:
00:40
They reveal something about creativity,
8
40960
1896
Դրանք բցահայտոմ են մեր ստեղծագործ լինելը
00:42
our ingenuity --
9
42880
1215
մեր հանճարեղությունը,
00:44
they even hint at our identity.
10
44119
2321
նաև ցույց են տալիս մեր անհատականությունը:
00:49
And when bridges fail,
11
49240
2256
Երբ կամուրջները փլուզվում են
00:51
or are destroyed in conflict,
12
51520
1896
կամ ավերվում
00:53
communities struggle,
13
53440
1776
համայնքները պայքարում են,
00:55
development stagnates, people suffer.
14
55240
2000
զարգացումը դադարում է, մարդիկ տառապում են:
00:59
Even today,
15
59280
1816
Նույնիսկ այսօր
01:01
there are over one billion people living in poor, rural communities
16
61120
3896
կան աղքատ գյուղական համայնքներում ապրող ավելի քան 1 մլրդ մարդիկ,
01:05
around the world
17
65040
1216
ամբողջ աշխարհում,
01:06
that do not have safe, year-round access
18
66280
1936
որ չունեն ողջ տարին տևող հասանելիությոն
01:08
to the things that you and I take for granted:
19
68240
2456
այնպիսի բաների, որ ես և դուք բնական ենք համարում.
01:10
education, medical care, access to markets ...
20
70720
2560
կրթություն, բժշկություն, խանութներ...
01:14
which is why wonderful organizations like Bridges to Prosperity
21
74960
3176
ահա ինչու այնպիսի կազմակերպություն ինչպիսին Բարգավաճման կամուրջները
01:18
build bridges in this kind of place -- this is in Rwanda.
22
78160
3056
կառուցում է կամուջներ այսպիսի վայրերում, սա Ռուանդայում է:
01:21
And they make such a difference,
23
81240
2376
Եվ սա մեծ տարբերություն է ստեղծում
01:23
not only to those lives immediately around the bridge,
24
83640
3136
ոչ միայն նրանց համար, որ անմիջապես կամուրջների մոտ են ապրում.
01:26
but the impact of these bridges is huge,
25
86800
1966
դրանց ազդեցությունը շատ մեծ է
01:28
and it spreads over the whole community,
26
88790
2466
և տարածվում է ողջ համայնքով,
01:31
far, far away.
27
91280
1240
շատ-շատ հեռու:
01:34
Of course bridges have been around for an awfully long time.
28
94040
3176
Իհարկե կամուրջները գոյություն են ունեցել շատ երկար ժամանակ:
01:37
The oldest ones are stone because it's a very durable material.
29
97240
3936
Ամենահին կամուրջները քարե են, որովհետև քարը դիմացկուն է:
01:41
I don't know about you --
30
101200
1256
Չգիտեմ`դուք ինչպես,
01:42
I love to look at the development of technology
31
102480
2216
ես սիրում եմ հետևել տեխնոլոգիական զարգացմանը,
01:44
to learn about what people did with the materials
32
104720
2336
որ իմանամ`մարդիկ ինչ են արել այն նյութեով
01:47
and tools available to them at the time.
33
107080
2280
ու գործիքներով, որ ունեցել են այն ժամանակ:
01:50
So the Pont Du Gard in the center is a wonderful example --
34
110200
2816
Գարդի կամուրջը կենտրոնում հինալի օրինակ է,
01:53
Roman aqueduct in the South of France --
35
113040
2336
հռոմեական ջրուղի Ֆրանսիայի հարավում
01:55
fantastic piece of technology built using massive stones put together,
36
115400
3576
կառուցված է ֆանտաաստիկ տեխնոլոգիաներով հսկա քարերը միասին դնելով,
01:59
dry -- there's no mortar in those joints.
37
119000
2376
չոր է, միացումներում ոչ մի կպցնող նյութ չկա:
02:01
They're just dry stone joints --
38
121400
1936
Դրանք զուտ քարե չոր միացումներ են.
02:03
fantastic
39
123360
1216
ֆանտաստիկ է,
02:04
and almost as good as new today.
40
124600
1560
և այնքան լավն է ասես նոր լինի:
02:08
Or sometimes up in the mountains,
41
128360
1616
Կամ երբեմն լեռներում
02:10
people would build these suspension bridges,
42
130000
2856
մարդիկ կառուցում էին այսպիսի կախովի կամուրջներ,
02:12
often across some dizzy canyon,
43
132880
1776
հաճախ շշմեցուցիչ կանյոնների վրայով
02:14
using a vine.
44
134680
1216
փաթաթվող բույսերի միջոցով
02:15
In this case, this is in Peru.
45
135920
1536
Այս դեպքում սա Պերուում է:
02:17
This is using grass which grows locally
46
137480
2336
Այս կամուրջները կառուցելու համար օգտագործել են
02:19
and is woven into ropes to build these bridges.
47
139840
2216
տեղում աճող խոտ և պարանով հյուսվածքներ:
02:22
And do you know they rebuild this every year?
48
142080
3160
Գիտե՞ք, որ ամեն տարի սրանք վերակառուցվում են:
02:26
Because of course grass is not a durable material.
49
146160
2440
Որովհետև խոտը դիմացկուն նյութ չէ:
02:29
So this bridge is unchanged since Inca times.
50
149600
2120
Այս կամուրջը Ինկերի ժամանակներից չի փոփոխվել:
02:34
And bridges can be symbols of their location.
51
154720
2520
Կամուրջները իրենց գտնվելու վայրի սիմվոլներն են:
02:38
Of course, Golden Gate and Sydney are well familiar.
52
158400
2456
Իհարկե Գոլդեն Գեյթը և Սիդնեյը ծանոթ են ձեզ
02:40
In Mostar the bridge was synonymous with the name of the place,
53
160880
3536
Մոստարում կամուրջը տեղի անունն էր կրում,
02:44
and to such an extent that in the war in 1993
54
164440
3496
և երբ 1993 թվականի պատերազմում
02:47
when the bridge was destroyed,
55
167960
1456
կամուրջը ավերվեց,
02:49
the town all but lost its identity until the bridge was reconstructed.
56
169440
3320
քաղաքը կորցրեց իր ինքնությունը, մինչև կամուրջը վերակառուցվեց:
02:54
And bridges are enormous features in our landscape --
57
174000
3576
Կամուրջները բնատեսարանի հսկայական դիմագծեր են,
02:57
not just enormous, sometimes there's small ones --
58
177600
2376
ոչ միայն հսկայական, կան նաև փոքրերը,
03:00
and they are really significant features,
59
180000
2696
դրանք իսկապես կարևոր դիմագծեր են,
03:02
and I believe we have a duty to make our bridges beautiful.
60
182720
3880
ու ես կարծում եմ՝ մեր պարտքն է գեղեցկացնել դրանք:
03:08
Thankfully, many people do.
61
188320
1336
Բարեբախտաբար շատերը անոմ են
03:09
Think of the stunning Millau Viaduct in the South of France.
62
189680
3896
Մտածեք Ֆրանսիայի հարավում ցնցող Միլո Վիադուկտի մասին:
03:13
French engineer Michel Virlogeux and British architect Lord Foster
63
193600
3536
Ֆրանսիացի ինժեներ Միշել Վիրլոժիոն և բրիտանացի քանդակագործ Լորդ Ֆոստերը
03:17
collaborated together to produce something
64
197160
2056
համագործակցեցին՝ ստեղծելու մի բան,
03:19
which is a really spectacular synergy of architecture and engineering.
65
199240
3696
որը քանդակագործության և ինժեներիայի տպավորիչ միաձուլում է:
03:22
Or Robert Maillart's Salginatobel Bridge in the mountains in Switzerland --
66
202960
4496
Կամ Ռոբերտ Մեյլարտի Սալգիանտոբել կամուրջը Շվեյցարիայի լեռներում.
03:27
absolutely sublime.
67
207480
1280
միանշանակ շքեղ է:
03:29
Or more recently,
68
209880
1216
Կամ բոլորովին վերջերս
03:31
Laurent Ney's beautiful and rather delicate bridge
69
211120
3056
Լորեն Նեյի գեղեցիկ և նրբագեղ կամուրջը
03:34
for Tintagel Castle in the UK.
70
214200
1840
Բրիտանիայի Տինտագել ամրոցի համար:
03:37
These are spectacular and beautiful designs
71
217520
2216
Սրանք տպավորիչ և գեղեցիկ նմուշներ են
03:39
and we need to see more of this.
72
219760
1560
ու կարելի է այլ օրինակներ գտնել:
03:43
Bridges can be considered in three convenient categories,
73
223040
3800
Կամուրջները կարող են լինել 3 տեսակի
03:48
depending on the nature of the structural system
74
228800
2496
կախված կառուցման համակարգի բնույթից,
03:51
that they adopt as their principal support.
75
231320
2896
որը ընտրվում է որպես նրանց հիմնական հենարան:
03:54
So, bending, of course, is the way a beam will behave --
76
234240
3136
Այսպես, հեծանները թեքվում են.
03:57
so, beams and bending.
77
237400
1720
այսինքն՝ հեծաններ և թեքում:
03:59
Or compression is the principal way of operating for an arch.
78
239880
4120
Կամ սեղմումը կամար ձևավորելու հիմնական միջոցն է:
04:04
Or for the really long spans you need to go lightweight,
79
244720
2656
Կամ երկար հատվածների համար պետք է ստեղծվեն,
04:07
as we'll see in a minute,
80
247400
1336
ինչպես մի րոպեից կտեսնենք,
04:08
and you'll use tension, cables --
81
248760
2656
կախովի կամուրջներ՝
04:11
suspension bridges.
82
251440
1456
օգտագործեով ճնշում և կաբելներ
04:12
And the opportunity for variety is enormous.
83
252920
2280
Զանազանություն ստեղծելու շատ տարբերակներ կան:
04:16
Engineers have a fantastic scope for innovation and ingenuity
84
256400
3216
Ինժեներները նորարարության, հնարագիտության և սրանց տարբեր ձևեր
04:19
and developing different forms around these types.
85
259640
2560
զարգացնելու ֆանտաստիկ տեսադաշտ ունեն;
04:25
But technological change happens relatively slowly in my world,
86
265520
3696
Բայց տեխնոլոգիական փոփոխություններն իմ աշխարհում դանդաղ են տեղի ունենում,
04:29
believe it or not,
87
269240
1216
կհավատաք դրան թե ոչ,
04:30
compared to the changes that happen in mobile phone technology
88
270480
4536
համեմատած հեռախոսների, համակարգիչների
04:35
and computers and digital technologies and so on.
89
275040
2336
և թվային այլ տեեխնոլոգիաների փոփոոխությոնների հետ
04:37
In our world of construction,
90
277400
2256
Մեր կառուցողական աշխարհում
04:39
the changes seem positively glacial.
91
279680
2560
փոփոխությունները վտանգավոր են թվում:
04:44
And the reason for this can be summarized in one word:
92
284040
2560
Սրա պատճառը կարող է արտահայտվել մեկ բառով՝
04:48
risk.
93
288040
1200
ռիսկ:
04:50
Structural engineers like me manage risk.
94
290680
2016
Կառոցող ինժեները ինձ նման կռավարոմ է ռիսկը
04:52
We are responsible for structural safety.
95
292720
1976
Մենք պատասխանատու ենք անվտանգ կառուցման համար:
04:54
That's what we do.
96
294720
1216
Դա է մեր գործը:
04:55
And when we design bridges like these,
97
295960
1856
Եվ երբ այսպիսի կամուրջներ են նախագծում
04:57
I have to balance the probability that loads will be excessive on one side
98
297840
4896
ես պիտի հավասարակշռեմ
05:02
or the strength will be too low on the other side.
99
302760
3136
երկու կողմերի ծանրաբեռնվածությունը:
05:05
Both of which, incidentally, are full of uncertainty usually,
100
305920
3776
Երկուսն էլ միանշանակ չեն,
05:09
and so it's a probabilistic problem,
101
309710
1756
այսինքն սա հավանականության խնդիր է
05:11
and we have to make sure
102
311490
1206
և մենք պիտի համոզվենք,
05:12
that there's an adequate margin for safety between the two, of course.
103
312720
3336
որ այդ երկուսի միջև պատշաճ սահման կա:
05:16
There's no such thing, I have to tell you,
104
316080
2056
Պիտի ասեմ ձեզ, որ
05:18
as absolute safety.
105
318160
1256
բացարձակ անվտանգությոն չկա
05:19
Contrary to popular belief,
106
319440
2376
Ի հակադրություն հայտնի համոզմունքին,
05:21
zero risk doesn't exist.
107
321840
1520
զրոյական ռիսկ գոյություն չունի:
05:25
Engineers have to do their calculations and get their sums right
108
325720
3056
Ինժեներներն իրենց հաշվարկները ճիշտ պիտի անեն,
05:28
to make sure that those margins are there,
109
328800
2056
որպեսզի համոզվեն, որ այդ սահմանները կան,
05:30
and society expects them to do so,
110
330880
1656
հասարակությունն էլ ակնկալում է դա.
05:32
which is why it's all the more alarming when things like this happen.
111
332560
3240
դրա համար էլ տագնապալի է, երբ այսպիսի բաներ են պատահում:
05:39
I'm not going to go into the reasons for these tragedies,
112
339080
3736
Ես չեմ խորանա այս ողբերգությունների պատճառների մեջ,
05:42
but they are part of the reason
113
342840
2336
բայց դրանք մասն են կազմում նրա,թե ինչու են
05:45
why technological change happens quite slowly.
114
345200
2376
տեխնոլոգիական փոփոխություններրն այդքան դանդաղ:
05:47
Nobody wants this to happen.
115
347600
1360
Ոչ ոք չի ուզոմ որ սա պատահի:
05:50
Clients don't want this to happen on their projects, obviously.
116
350280
2960
Հաճախորդներն էլ չեն ուզում, որ սա իրենց ծրագրերի հետ պատահի:
05:54
And yet of course they want innovation.
117
354120
1976
Նրանք նորարարություն են ուզում:
05:56
Innovation is vital.
118
356120
1936
Նորարարությունն անհրաժեշտ է:
05:58
As an engineer, it's part of my DNA.
119
358080
2976
Որպես ինժեների՝ դա իմ ԴՆԹ-ի մեջ է;
06:01
It's in my blood.
120
361080
1816
Դա իմ արյան մեջ է:
06:02
I couldn't be a very good engineer if I wasn't wanting to innovate,
121
362920
3736
Ես չէի կարող լավ ինժեներ լինել, եթե նորարարություններ չուզեի,
06:06
but we have to do so from a position of knowledge and strength
122
366680
2936
բայց մենք պիտի դա անենք գիտելիքի, ուժի
06:09
and understanding.
123
369640
1240
և հասկացողության միջոցով:
06:12
It's no good taking a leap in the dark,
124
372080
1856
Լավ չէ մթության մեջ ցատկելը,
06:13
and civilization has learned from mistakes since the beginning of time --
125
373960
3456
և քաղաքակրթությունը ամենասկզբից սովորել է իր սխալներից,
06:17
no one more so than engineers.
126
377440
1440
ոչ ավելի քան ինժեներները:
06:22
Some of you may have seen this film before --
127
382040
2136
Ձեզնից ոմանք գուցե տեսել են այս ֆիլմը.
06:24
this is the very famous Tacoma Narrows Bridge collapse
128
384200
2576
այն հայտնի Տակոմա Ներոուս կամրջի փլուզման մասին է
06:26
in Tacoma, Washington state,
129
386800
1920
Տակոմայում, Վաշինգտոնի նահանգում
06:30
1940.
130
390200
1200
1940 թվականին:
06:32
The bridge became known as "Galloping Gertie"
131
392200
2136
Կամուրջը հայտնի դարձավ որպես Քառարշավ Ջերտի,
06:34
because she -- she?
132
394360
1256
որովհետև նա... նա՞:
06:35
Is a bridge female? I don't know.
133
395640
1776
Կամուրջը իգակա՞ն է: Չգիտեմ:
06:37
She was wobbling like this for quite a long time,
134
397440
3296
Նա երկար ժամանակ այսպես ճոճվում էր,
06:40
and notice this twisting motion.
135
400760
1960
և նկատեք այս գալարուն շարժումը:
06:43
The bridge was far too flexible.
136
403800
1576
Կամուրջը շատ ճկուն էր:
06:45
It was designed by a chap called Leon Moisseiff,
137
405400
2256
Այն նախագծել էր Լեոն Մուասեյֆ անունով մի տղա,
06:47
no stranger to suspension bridge design,
138
407680
1936
որ անծանոթ չէր կախովի կամորջ նախագծելուն
06:49
but in this case he pushed the limits just that little bit too far
139
409640
3136
բայց այս դեպքում սահմանները մի քիչ սխալ էր հաշվել
06:52
and paid the price.
140
412800
1240
և վճարեց այս գինը:
06:54
Thankfully, nobody was killed.
141
414520
2376
Բարեբախտաբար, ոչ ոք չմահացավ:
06:56
But this bridge collapse stopped suspension bridge development
142
416920
3816
Բայց այս կամրջի փլուզումը դադարեցրեց կախովի կամուրջների զարգացումը`
07:00
dead in its tracks.
143
420760
1200
մարած դրա հետևանքով:
07:02
For 10 years nobody thought about doing another suspension bridge.
144
422680
3576
10 տարի ոչ ոք չէր մտածում կախովի կամուրջ կառուցելու մասին:
07:06
There were none.
145
426280
1256
Ոչ մի հատ չկար:
07:07
And when they did emerge in the 1950s,
146
427560
1856
Եվ երբ դրանք հայտնվեցին 1950-ականներին,
07:09
they were an understandable overreaction,
147
429440
1953
դրանք հասկանալի արձագանք էին,
07:11
this sort of oversafe response to what had happened.
148
431417
3320
այսպիսի գերազանց արձագանք այն բանին, ինչ կատարվել էր:
07:15
But when it did occur in the mid-60s,
149
435880
2400
Բայց երբ դա տեղի ունեցավ 60-ականների կեսերին,
07:19
there was indeed a step change --
150
439320
1616
միանշանակ արդեն փոփոխություն կար.
07:20
an innovation, a technological step change.
151
440960
2856
նորարարություն, տեխնոլոգիական փոփոխություն
07:23
This is the Severn Bridge in the UK.
152
443840
1720
Սա Սիվըրն կամուրջն է Բրիտանիայում:
07:26
Notice the aerodynamically streamlined cross section
153
446200
3416
Տեսեք այն պարզեցված աերոդինամիկ խաչաձև հատվածը
07:29
in the center there.
154
449640
1216
այնտեղ`կենտրոնում:
07:30
It's also a box which makes it very torsionally stiff --
155
450880
2736
Դա նաև մի արկղ է, որն այն կարծրացնում է.
07:33
that twisting motion which we saw at Tacoma would not happen here.
156
453640
3856
այն գալարուն շարժումը,որ տեսանք Տակոմայում այսեղ չէր պատահի:
07:37
And it's also really lightweight,
157
457520
1616
Դա նույնպես թեթև է,
07:39
and as we'll see in a moment,
158
459160
1416
և ինչպես մի րոպեից կտեսնենք,
07:40
lightweight is really important for long spans,
159
460600
2816
թեթևությունն իրոք կարևոր է երկար հատվածների համար,
07:43
and everybody seems to want us to build longer spans.
160
463440
3576
և բոլորն ուզում են, որ ավելի երկարները կառուցենք:
07:47
The longest at the moment is in Japan.
161
467040
1856
Հիմա ամենաերկարը Ճապոնիայում է:
07:48
It's just under 2,000 meters -- one span.
162
468920
3896
Այն 2000 մետր էլ չկա:
07:52
Just under two kilometers.
163
472840
1256
Մոտ 2 կիլոմետր:
07:54
The Akashi Kaikyō Bridge.
164
474120
1336
Ակաշի Կաիկյո կամուրջը:
07:55
We're currently working on one in Turkey which is a bit longer,
165
475480
2966
Հիմա աշխատում ենք Թուրքիայում մի կամրջի վրա, որ ավելի երկար է,
07:58
and we've designed the Messina Bridge in Italy,
166
478460
2196
նաև նախագծել ենք Մեսսինա կամուրջը Իտալիայում,
08:00
which is just waiting to get started with construction one day,
167
480680
2976
որը սպասում է իր կառուցմանը,
08:03
who knows when.
168
483680
1216
ով գիտի` երբ:
08:04
(Laughter)
169
484920
1176
(Ծիծաղ)
08:06
I'm going to come back to Messina in a moment.
170
486120
2656
Մի րոպեից կվերադառնամ Մեսսինային:
08:08
But the other kind of long-span bridge which uses that tension principle
171
488800
5096
Մյուս տեսակի երկար կամուրջը, որն օգտագործում է ճնշման սկզբունքը,
08:13
is the cable-stayed bridge,
172
493920
1336
կաբելային կամուրջն է,
08:15
and we see a lot of these.
173
495280
1576
դրանց հաճախ կարելի է հանդիպել:
08:16
In fact, in China they're building a whole load of these right now.
174
496880
3656
Հիմա Չինաստանում այսպիսի շատ կամուրջներ են կառուցում:
08:20
The longest of these is the Russky Bridge in Vladivostok, Russia --
175
500560
3896
Ամենաերկարը Ռասկի կամուրջն է Վլադիվոստոկում`Ռուսաստանում,
08:24
just over 1,100 meters.
176
504480
1776
ընդամենը ավելի քան 1100 մետր է:
08:26
But let me take you back to this question about long-span and lightweight.
177
506280
3496
Բայց եկեք վերադառնանք երկար հատվածներին ու թեթևությանը:
08:29
This is using Messina Bridge as an example.
178
509800
2056
Մեսսինա կամուրջը կիրառում է այս համակարգը:
08:31
The pie chart in the center represents the capacity of the main cables --
179
511880
4456
Կենտրոնի դասավորությունը ցույց է տալիս գլխավոր կաբելների հզորությունը,
08:36
that's what holds the bridge up --
180
516360
1656
դա է, որ պահում է կամուրջը.
08:38
the capacity of the main cables.
181
518040
1560
գլխավոր կաբելների հզորությունը:
08:40
And notice that 78 percent of that capacity
182
520400
2896
Եվ նկատեք, որ այդ հզորության 78 տոկոսը
08:43
is used up just holding the bridge up.
183
523320
2640
օգտագործվում է կամուրջը պահելու համար:
08:47
There's only 22 percent of its capacity --
184
527880
2015
Այդ հզորության միայն 22 տոկոսը`
08:49
that's less than a quarter --
185
529919
1417
մեկ քառորդից ավելի քիչն է,
08:51
available for the payload,
186
531360
1256
որ պահում է ծանրությունը`
08:52
the stuff that the bridge is there to support:
187
532640
2176
այն, ինչի համար նախատեսված է կամուրջը.
08:54
the railway, the road and so on.
188
534840
1720
երկաթգիծ, ճանապարհ և այլն:
08:58
And in fact,
189
538200
1256
Եվ փաստորեն,
08:59
over 50 percent of that payload --
190
539480
2616
այդ ծանրության 50 տոկոսից ավելին`
09:02
of that dead load --
191
542120
1416
այդ քարացած ծանրության,
09:03
is the cable on its own.
192
543560
1376
հենց կաբելներն իրենք են:
09:04
Just the cable without any bridge deck.
193
544960
2016
Միայն կաբելներ առանց կամրջի մնացած հտվածի:
09:07
If we could make that cable lighter,
194
547000
2536
Եթե կարողանայինք կաբելներն ավելի թեթև պատրաստել,
09:09
we could span longer.
195
549560
1496
երկարությունը կավելացվեր:
09:11
Right now if we use the high-strength steel wire available to us,
196
551080
3456
Եթե հիմա պողպատե ամուր լարեր օգտագործենք,
09:14
we can span, practically speaking, around about five or six kilometers
197
554560
3456
կարող ենք երկարացնել մինչև 5-6 կիլոմետր,
09:18
if we really push it.
198
558040
1240
եթե լավ ձգենք այն:
09:20
But if we could use carbon fiber in those cables,
199
560480
3056
Բայց եթե կարողանայինք օգտագործել ածխածնային մանրաթելով կաբելներ,
09:23
we could go more than 10 kilometers.
200
563560
1880
երկարությունը կհասներ ավելի քան 10 կմ-ի
09:26
That's pretty spectacular.
201
566560
1240
Սա միանգամայն տպավորիչ է:
09:30
But of course superspans is not necessarily the way to go everywhere.
202
570200
4696
Բայց մեծ երկարություն միշտ չէ, որ հնարավոր է ապահովել:
09:34
They're very expensive
203
574920
1216
Դրանք շատ թանկ են
09:36
and they've got all sorts of other challenges associated with them,
204
576160
3143
և դրանց հետ կապված այլ խնդիրներ էլ կան
09:39
and we tend to build multispan
205
579327
1449
ձգտում ենք շատ մասեր կառուցել
09:40
when we're crossing a wide estuary or a sea crossing.
206
580800
2480
երբ լայն գետաբերաններ կամ ծովեր ենք հատում
09:44
But of course if that sea crossing were somewhere like Gibraltar,
207
584080
3416
Բայց իհարկե եթե դա օրինակ Ջիբրալթարում է
09:47
or in this case, the Red Sea,
208
587520
2456
կամ այս դեպքում Կարմիր ծովում
09:50
we would indeed be building multiple superlong spans
209
590000
4456
կկառուցեինք բազմաթիվ երկար հատվածներ,
09:54
and that would be something spectacular, wouldn't it?
210
594480
2896
տպավորիչ կլիներ, այնպես չէ՞:
09:57
I don't think I'm going to see that one finished in my lifetime,
211
597400
3056
Չեմ կարծում`ես դա երբևէ կտեսնեմ,
10:00
but it will certainly be worth waiting for for some of you guys.
212
600480
3040
բայց արժե, որ գոնե դուք սպասեք դրան:
10:04
Well, I want to tell you about something which I think is really exciting.
213
604800
3496
Ուզում եմ ձեզ մի բան ասել, որը, կարծում եմ շատ հետաքրքիր է:
10:08
This is a multispan suspension bridge across very deep water in Norway,
214
608320
4496
Սա բազմահատված կախովի կամուրջ է Նորվեգիայի շատ խոր ջրերի վրա,
10:12
and we're working on this at the moment.
215
612840
1920
և մենք հիմա սրա վրա ենք աշխատում:
10:15
The deep water means that foundations are prohibitively expensive.
216
615400
3816
Խոր ջուրը նշանակում է, որ հիմքերը շատ թանկ են:
10:19
So this bridge floats.
217
619240
2240
Այսպիսով, այս կամուրջը լողում է:
10:23
This is a floating, multispan suspension bridge.
218
623240
2256
Սա լողացող, բազմահատված կախովի կամուրջ է:
10:25
We've had floating bridges before, but nothing like this.
219
625520
2680
Լողացող կամուրջներ նախկինում էլ են եղել, բայց ոչ սրա նման
10:29
It stands on floating pontoons
220
629040
1576
Սրա հիմքոմ լողացող կամրջանավեր են
10:30
which are tethered to the seabed and held down --
221
630640
2336
որ ամրացված են հատակին.
10:33
so, pulled down against those buoyancy forces,
222
633000
3096
գործում են դուրս մղող ուժերի դեմ:
10:36
and in order to make it stable,
223
636120
1576
և դա կայունացնելու համար
10:37
the tops of the towers have to be tied together,
224
637720
2696
աշխարակների գլուխները պիտի միակցվեն
10:40
otherwise the whole thing would just wobble around
225
640440
2776
հակառակ դեպքում ճոճք կառաջանա
10:43
and nobody will want to go on that.
226
643240
1696
և ոչ ոք չի ուզի այն օգտագործել:
10:44
But I'm really excited about this
227
644960
1616
Ես իսկապես ոգևորված եմ սրանով
10:46
because if you think about the places around the world
228
646600
2576
որովհետը երբ մտածում ես աշխարհում այնպիսի տեղերի մասին,
10:49
where the water is so deep
229
649200
1256
ուր ջուրն այդքան խորն է
10:50
that nobody has given a second thought to the possibility of a bridge
230
650480
3256
և ոչ ոք չի մտածել կամրջի հավանականության կամ
10:53
or any kind of crossing,
231
653760
1296
հատման այլ ձևի մասին,
10:55
this now opens up that possibility.
232
655080
1840
սա նոր հնարավորություն է ստեղծում:
10:58
So this one's being done by the Norwegian Roads Administration,
233
658600
3040
Այս մեկը կառուցել է Նորվեգական ճանապարհների ադմինիստրացիան,
11:02
but I'm really excited to know
234
662600
1456
ինձ շատ հետաքրքրում է,
11:04
where else will this technology enable development --
235
664080
2496
թե էլ ուր տեխնոլոգիան կապահովի զարգացում`
11:06
that growing together,
236
666600
2016
միասնական աճ,
11:08
that building of community.
237
668640
1320
համայնքի կառուցում:
11:13
Now, what about concrete?
238
673720
1240
Հիմա, իսկ բետո՞նը:
11:16
Concrete gets a pretty bad name sometimes,
239
676160
2320
Երբեմն դա այնքան էլ հարմար նյութ չի համարվում:
11:20
but in the hands of people like Rudy Ricciotti here,
240
680080
3616
բայց այնպիսի մարդու ձեռքերում, ինչպիսին Ռուդի Ռիչիոտին է,
11:23
look what you can do with it.
241
683720
1400
տեսեք ինչ կարելի էանել դրանով
11:26
This is what we call ultra-high performance fiber-reinforced concrete.
242
686400
3456
Սա մենք կոչում ենք շատ բարձր որակի օպտիկամանրաթելային բետոն:
11:29
It's a bit of a mouthful.
243
689880
1240
Սա շուտասելուկի է նման:
11:31
Us engineers love those kinds of words.
244
691680
1896
Ինժեներներս սիրում ենք այսպիսի բառեր:
11:33
(Laughter)
245
693600
2256
(Ծիծաղ)
11:35
But what you do with this --
246
695880
1376
Բայց ինչ ենք անում սրանով.
11:37
this is really superstrong, and it's really durable,
247
697280
2456
սա շատ ամուր է ու դիմացկուն,
11:39
and you can get this fantastic sculptural quality.
248
699750
2360
սրանից կարելի է ստանալ այս ճարտարապետական որակը:
11:43
Who said concrete bridges are dull?
249
703200
1680
Ով է ասել բետոնե կամորջները լավ չեն
11:47
We could talk about all sorts of other new technologies and things
250
707680
3136
Կարող ենք խոսել բոլոր նոր տեխնոլոգիաների մասին,
11:50
which are going on,
251
710840
1216
որ շարունակ զարգանում են`
11:52
robots and 3-D printing and AI and all of that,
252
712080
2216
ռոբոտներ, 3-D նկարներ և այլն,
11:54
but I want to take you back to something which I alluded to earlier on.
253
714320
3334
բայց ուզում եմ վերադառնալ մի թեմայի, որ նախօրոք շեշտեցի:
11:59
Our bridges need to be functional, yes.
254
719518
1858
Կամուրջները նաև ֆունկցիոնալ պիտի լինեն:
12:01
They need to be safe -- absolutely.
255
721400
1696
Դրանք պիտի բացարձակ անվտանգ լինեն:
12:03
They need to be serviceable and durable.
256
723120
1920
Պիտի լինեն պիտանի ու դիմացկուն:
12:05
But I passionately believe they need to be elegant;
257
725880
2416
Բայց ես կարծում եմ՝ դրանք պիտի լինեն նրբագեղ,
12:08
they need to be beautiful.
258
728320
1239
պիտի լինեն գեղեցիկ:
12:12
Our bridges are designed for a long time.
259
732360
1960
Մեր կամուրջները երկար ժամանակվա համար են:
12:15
We tend to design for 100 years plus.
260
735280
1816
Կառուցվում են ավելի քան100 տարվա համր:
12:17
They're going to be there for an awfully long time.
261
737120
2400
Դրանք գոյություն են ունենալու շատ երկար ժամանակ:
12:20
Nobody is going to remember the cost.
262
740480
2256
Ոչ ոք դրանց գինը չի հիշի:
12:22
Nobody will remember whether it overran a few months.
263
742760
2480
Ոչ ոք չի հիշի, կառուցումը մի քանի ամիս ավելի է տևել:
12:26
But if it's ugly or just dull,
264
746240
1840
Բայց եթե դա տգեղ է կամ ձանձրալի,
12:29
it will always be ugly or dull.
265
749400
1736
միշտ էլ այդպիսին կլինի:
12:31
(Laughter)
266
751160
1800
(Ծիծաղ)
12:34
Bridges --
267
754040
1240
Կամուրջներ...
12:36
beauty enriches life.
268
756320
2216
գեղեցկությունը հարստացնում է կյանքը:
12:38
Doesn't it?
269
758560
1200
Այնպես չէ՞:
12:40
It enhances our well-being.
270
760640
1736
Դա խթանում է մեր բարեկեցությունը:
12:42
Ugliness and mediocrity does exactly the opposite.
271
762400
2360
Տգեղությունն ու միջակությունը հակառակն են անում:
12:45
And if we go on building mediocre, ugly environments --
272
765640
4016
Եթե շարունակենք շրջակա միջավայրը դարձնել տգեղ ու միջակ,
12:49
and I believe we're becoming numb to that stuff --
273
769680
2360
ես կարծում եմ`մենք դրան ոշադրությոն չենք դարձնոմ,
12:53
if we go on doing that,
274
773880
1256
եթե շարունակնք այդպես անել
12:55
it's something like a large-scale vandalism,
275
775160
3256
դա նման կլինի մեծածավալ վայրագության,
12:58
which is completely unacceptable.
276
778440
1600
ինչը միանշանակ անընդունելի է:
13:01
(Applause)
277
781440
4936
(Ծափահարություն)
13:06
This is a bridge in Lyon in France,
278
786400
1936
Սա կամուրջ է Ֆրանսիայի Լեոն քաղաքում,
13:08
which was procured through a design competition.
279
788360
3176
որի նախագիծը մրցույթում է ձեռք բերվել:
13:11
And I think we need to start talking to those people who procure our bridges
280
791560
3856
Կարծում եմ`պիտի խոսենք այն մարդկանց հետ, որ նախագծում են մեր կամուրջները
13:15
and our structures,
281
795440
1256
և կառույցները,
13:16
because it's the procurement which is often the key.
282
796720
2856
որովհետև հաճախ առաջնայինը նախագիծ գտնելն է
13:19
Design competitions is one way to get good design,
283
799600
2336
Նախագծերի մրցույթը լավ նախագիծ գտնելու միջոց է,
13:21
but it's not the only one.
284
801960
1266
բայց միակը չէ:
13:23
There's an awful lot of procurement going on
285
803240
2056
Նախագծերի ահռելի քանակ է առաջարկվում,
13:25
that is absolutely prejudiced against good design.
286
805320
2360
ինչը վնասում է լավ նախագիծ գտնելուն:
13:29
So yes, technology happens a bit slowly sometimes in my world.
287
809280
3360
Այսպիսով,տեխնոլոգիական փոփոխություններն իմ աշխարհում դանդաղ են ընթանում
13:34
But I'm really excited about what we can do with it.
288
814480
2440
Ինձ շատ է հետաքրքրում` ինչ կարող ենք անել դրա հետ;
13:38
Whether it's saving lives in rural Africa
289
818160
2056
Արդյոք դա փրկոմ էկյանքեր գյողական Աֆրիկայոմ
13:40
or stretching the boundaries of long-span technology
290
820240
2456
երկար սահմաններ է ձգում
13:42
or just crossing the road next-door,
291
822720
2280
կամ օգնում հատել կողքի փողոցը,
13:47
I hope we continue to build elegant and beautiful stuff
292
827040
3776
հույս ունեմ`կշարունակենք ստեղծել նրբագեղ և գեղեցիկ կառույցներ,
13:50
that save lives and build communities.
293
830840
2240
որոնք փրկում են կյանքեր և կառուում համայնքներ:
13:55
Thank you.
294
835080
1216
Շնորհակալություն:
13:56
(Applause)
295
836320
3680
(Ծափահարություն)
Այս կայքի մասին

Այս կայքը ձեզ կներկայացնի YouTube տեսանյութեր, որոնք օգտակար են անգլերեն սովորելու համար: Դուք կտեսնեք անգլերենի դասեր, որոնք դասավանդում են բարձրակարգ ուսուցիչներ ամբողջ աշխարհից: Կրկնակի սեղմեք յուրաքանչյուր տեսանյութի էջում ցուցադրված անգլերեն ենթագրերի վրա՝ այնտեղից տեսանյութը նվագարկելու համար: Ենթագրերը պտտվում են տեսանյութի նվագարկման հետ համաժամանակյա: Եթե ունեք որևէ մեկնաբանություն կամ հարցում, խնդրում ենք կապվել մեզ հետ՝ օգտագործելով այս կոնտակտային ձևը:

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7