Can you solve the killer robo-ants riddle? - Dan Finkel

2,739,781 views ・ 2018-10-09

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Hung Tran Phi Reviewer: Nhu PHAM
00:06
The good news is that your experimental robo-ants
0
6993
2715
Tin tốt là robot kiến thử nghiệm của bạn
00:09
are a success!
1
9708
1470
đã thành công!
00:11
The bad news is that you accidentally
2
11178
2120
Tin xấu là bạn vô tình
00:13
just gave them the ability to shoot deadly lasers
3
13298
3020
trang bị cho chúng khả năng bắn những tia laser chết chóc
00:16
…and you can’t turn it off.
4
16318
1490
... và bạn không thể tắt đi.
00:17
You have five minutes to stop them
5
17808
2040
Bạn chỉ có năm phút để ngăn chúng lại
00:19
before the lasers go online.
6
19848
2290
trước khi súng laser hoạt động.
00:22
Until then,
7
22138
830
00:22
all of your robo-ants will walk
8
22968
1830
Cho đến khi đó, robot kiến của bạn sẽ di chuyển
00:24
inside their habitat at a speed of
9
24798
2200
trong lồng với tốc độ chính xác là một mét mỗi phút.
00:26
exactly 1 meter per minute.
10
26998
2220
00:29
If they bump into each other or hit a dead end,
11
29218
2590
Nếu va phải con khác hoặc đến cuối đường,
00:31
they’ll instantly turn around
12
31808
1610
chúng sẽ lập tức xoay lại và di chuyển về điểm xuất phát.
00:33
and walk back the way they came.
13
33418
1980
00:35
When five minutes are up,
14
35398
895
Hết năm phút, chúng sẽ khởi động tia laser,
00:36
they’ll turn on their lasers,
15
36293
1485
00:37
break free,
16
37778
1050
đào tẩu, và tuôn ra thế giới bên ngoài,
00:38
and stream out into the world,
17
38828
1640
00:40
carving a path of destruction as they go.
18
40468
2510
hủy diệt bất cứ nơi nào chúng đến.
00:42
Your one chance to stop them is to insert
19
42978
2300
Cơ hội duy nhất của bạn để ngăn chúng lại
00:45
the two emergency vacuum nozzles into the habitat
20
45278
3610
là cài hai miệng hút chân không khẩn cấp vào lồng kiến
00:48
and suck the ants up before they break free.
21
48888
3700
và hút hết lũ kiến trước khi chúng tẩu thoát.
00:52
The nozzles can press into any one location
22
52588
2560
Những miệng hút ngăn chúng di chuyển ra bên ngoài
00:55
in the habitat through a membrane covering
23
55148
2340
nhờ một màng chắn bao bên ngoài ống
00:57
its front side, and any ants that walk past
24
57488
2970
và bất cứ con kiến nào đi qua
01:00
will be sucked up and deactivated.
25
60458
2690
cũng sẽ bị hút và dừng hoạt động.
Một khi đã lắp đặt, bạn không thể rút miệng hút
01:03
You can’t move the nozzles once they’re placed
26
63148
2250
01:05
without leaving a hole that the robo-ants
27
65398
2540
vì sẽ để một cái lỗ mà lũ robot kiến
01:07
would pour out of, so choosing the
28
67938
1830
có thể thoát ra, nên hãy chọn đúng chỗ để lắp.
01:09
right spots will be key.
29
69768
2220
01:11
The habitat is made out of meter-long tubes.
30
71988
2800
Lồng kiến được làm từ những cái ống dài hàng mét.
01:14
When the robots reach an intersection,
31
74788
2230
Khi tới ngã tư, những robot kiến sẽ ngẫu nhiên
01:17
they will pick randomly whether to go
32
77018
1960
chọn hướng trái, phải hay thẳng.
01:18
left, right, or forward.
33
78978
1590
01:20
They only go backward if they hit
34
80568
2580
Chúng chỉ quay lại khi chạm phải
01:23
hit another robo-ant or a dead end.
35
83148
2380
một con robot kiến khác hoặc đi hết đường.
01:25
Unfortunately, there are hundreds of them
36
85528
2670
Không may, có hàng trăm robot kiến sống bên trong ống,
01:28
inside the habitat, and if even one escapes,
37
88198
2700
và chỉ cần một con thoát ra
01:30
it’ll do a lot of damage.
38
90898
2190
cũng đủ gây hàng đống tổn thất.
01:33
With just less than five minutes remaining,
39
93088
2140
Trong vòng ít hơn năm phút,
01:35
where should you place the 2 vacuum nozzles
40
95228
2910
bạn sẽ đặt hai miệng hút chân không ở đâu
01:38
to suck up all the robo-ants?
41
98138
2168
để hút hết lũ kiến?
01:40
Pause the video now if you want to figure it out for yourself.
42
100306
3534
Tạm dừng video nếu bạn muốn tự tìm câu trả lời.
01:43
Answer in: 3
43
103840
1570
Câu trả lời trong: 3, 2, 1
01:45
Answer in: 2
44
105410
1291
01:46
Answer in: 1
45
106701
1574
Với những robot kiến bò khắp ống,
01:48
With robo-ants ricocheting all over the habitat,
46
108275
3090
01:51
it might seem impossible to stop them
47
111365
1780
có vẻ việc ngăn chúng thoát ra là không thể.
01:53
before they break free.
48
113145
1500
01:54
But this situation is simpler than it seems.
49
114645
2860
Nhưng đáp án đơn giản hơn bạn tưởng.
01:57
Here's why.
50
117505
1190
và đây là lí do.
01:58
Imagine just two robo-ants crawling
51
118695
2220
Tưởng tượng chỉ có hai robot kiến bò về phía nhau.
02:00
toward each other.
52
120915
1360
02:02
When they collide, they immediately
53
122275
1990
Khi chạm mặt, chúng lập tức đổi hướng.
02:04
reverse directions.
54
124265
1200
02:05
And what would that sequence of events look
55
125465
1870
Sẽ ra sao nếu chúng vượt qua nhau mà không chạm mặt?
02:07
like if they crawled past each other instead?
56
127335
3010
02:10
It would look exactly the same before
57
130345
3100
Chúng trông giống hệt nhau
02:13
and after their collision, but with
58
133445
1990
cả trước và sau khi gặp,
02:15
their positions swapped.
59
135435
2270
chỉ là đổi vị trí cho nhau.
02:17
This is true every time a pair of robo-ants meet.
60
137705
3010
Điều này đúng với mọi cặp robot kiến gặp nhau.
02:20
Because the identities of individual ants
61
140715
2570
Vì đặc điểm của từng robot kiến là không quan trọng
02:23
don’t matter, you just need to figure out where
62
143285
2020
bạn chỉ cần tìm ra đâu là nơi nên đặt hai miệng hút
02:25
you should put the nozzles to capture
63
145305
2140
02:27
any single ant walking without interruption
64
147445
2640
để bắt được bất kì con kiến nào đi qua
mà không bị gián đoạn trong ít nhất năm phút,
02:30
for less than 5 minutes, starting from
65
150085
2380
02:32
any point in the habitat.
66
152465
1690
bắt đầu từ bất kì điểm nào của lồng kiến.
02:34
That’s much easier to conceptualize and solve.
67
154155
3500
Sẽ dễ hơn nhiều nếu khái quát hóa và giải quyết.
02:37
Placing the nozzles at intersections where
68
157655
2630
Đặt miệng hút tại các nơi
02:40
three or four tubes meet seems like your best bet
69
160285
3060
có ba đến bốn ống giao nhau có vẻ là một chiến lược tốt
02:43
since that’s where the robo-ants might otherwise
70
163345
2500
vì đó là nơi các robot kiến
02:45
change directions and miss your nozzles.
71
165845
2710
có thể thay đổi hướng đi và bỏ qua miệng hút.
02:48
There are only four intersections…
72
168555
2400
Chỉ có bốn nút giao...
02:50
which two should you pick?
73
170955
1840
Bạn sẽ chọn hai nút nào?
02:52
The top right intersection has to be one of them.
74
172795
2680
Nút giao trên cùng bên phải phải là một trong số chúng.
02:55
If it isn’t, an ant crawling down from
75
175475
2370
Nếu không, một con kiến bò xuống
02:57
this intersection toward the dead end would
76
177845
2720
từ nút giao này đến cuối đường
03:00
crawl for four minutes to get back to the
77
180565
2190
sẽ cần bốn phút để bò ngược lại chỗ nút giao
03:02
intersection, and then go in any of three
78
182755
2520
và đi theo bất kì hướng nào
03:05
directions, walking for at least another minute.
79
185275
3070
trong ít nhất một phút để đến nút giao còn lại.
03:08
Once you’ve placed a nozzle in the top right,
80
188345
2120
Nếu đặt một miệng hút ở trên cùng bên phải,
03:10
the only other choice that has a chance
81
190465
2150
chỉ còn một lựa chọn có ích khá là nút góc cuối bên trái.
03:12
to work is the bottom left.
82
192615
1930
03:14
To see that this works, imagine an ant
83
194545
2700
Để hiểu cách nó hoạt động, hãy tưởng tượng một con kiến
03:17
anywhere else in the habitat.
84
197245
1910
đang ở bất cứ đâu trong lồng.
03:19
Worst case scenario, the ant would start
85
199155
2860
Kịch bản tệ nhất, một con kiến sẽ bắt đầu
từ bên phải ngay miệng hút, di chuyển ra xung quanh.
03:22
right next to the vacuum nozzle, marching away from it.
86
202015
3210
03:25
But in all those worst cases, the ant would march
87
205225
3160
Nhưng trong tất cả kịch bản tệ nhất, con kiến sẽ chỉ di chuyển
03:28
for at most 4 meters before being sucked
88
208385
2920
xa nhất là bốn mét trước khi bị hút vào miệng hút.
03:31
up into the vacuum.
89
211315
1540
03:32
No other choice of two intersection points
90
212855
3060
Không còn lựa chọn nào ngoài hai nút giao này
03:35
is guaranteed to get all the robo-ants
91
215915
2470
để đảm bảo tất cả các robot kiến
03:38
within five minutes.
92
218385
1570
đều sẽ bị hút trong năm phút.
03:39
Having vacuumed them all up, you’ve
93
219955
2610
Hút được hết chúng,
bạn sẽ ngăn được cuộc khủng hoảng.
03:42
averted a major crisis.
94
222565
1710
03:44
Before you mess with robo-ants again,
95
224275
2820
Trước khi gây họa với lũ robot kiến lần nữa,
03:47
you’ll want to have a robo-anteater ready.
96
227095
2360
bạn chỉ mong có một con thú ăn kiến làm trợ thủ.
03:49
And wouldn’t it be cool if it could
97
229455
1370
03:50
fly and breathe fire?
98
230825
1920
Còn gì ngầu hơn nếu nó có thể bay và khạc lửa?
03:52
There’s no way that could go wrong!
99
232745
2320
Làm thể nào mà nó có thể gây họa cơ chứ?
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7