The evolution of animal genitalia - Menno Schilthuizen

Sự tiến hóa của cơ quan sinh dục ở động vật - Menno Schilthuizen

2,962,806 views

2017-04-24 ・ TED-Ed


New videos

The evolution of animal genitalia - Menno Schilthuizen

Sự tiến hóa của cơ quan sinh dục ở động vật - Menno Schilthuizen

2,962,806 views ・ 2017-04-24

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Reviewer: Loc Bui
00:08
The evolutionary tango of animal genitalia.
0
8163
4150
Bản tango tiến hóa của cơ quan sinh dục ở động vật.
00:12
Can you guess what you're looking at?
1
12313
2391
Bạn có biết mình đang nhìn thấy gì không?
00:14
If you answered "duck vagina," you'd be right.
2
14704
3761
Nếu trả lời là "âm đạo vịt", thì bạn đúng rồi đó.
00:18
Although the bird's outward appearance may not strike you as especially odd,
3
18465
3650
Dù loài chim này có vẻ ngoài có thể không khiến bạn thấy chút gì kì quặc.
00:22
it uses this strange, intricate,
4
22115
2040
nó thực tế sử dụng công cụ kì lạ, phức tạp
00:24
cork-screw shaped contraption to reproduce.
5
24155
3995
có dạng cái mở nút chai này để sinh sản.
00:28
We see similarly unbelievable genitalia in insects,
6
28150
2934
Sự kì lạ tương tự cũng xuất hiện ở các loài côn trùng,
00:31
mammals,
7
31084
921
động vật có vú,
00:32
reptiles,
8
32005
878
00:32
fish,
9
32883
902
bò sát,
cá,
00:33
spiders,
10
33785
798
nhện,
00:34
and even snails.
11
34583
1993
và thậm chí cả ốc sên.
00:36
Apparently, no organs evolve faster and into more variable shapes
12
36576
4339
Rõ ràng, không có cơ quan nào khác tiến hóa nhanh và đa dạng về hình dáng
00:40
than those involved in procreation.
13
40915
3140
như cơ quan sinh sản.
00:44
Superficially, it makes sense because evolution works via reproduction.
14
44055
5495
Thoạt tiên, điều này có lí bởi tiến hóa diễn ra thông qua sinh sản.
00:49
When an animal leaves more offspring, its genes will spread.
15
49550
3986
Khi loài vật sinh sản với số lượng nhiều, gen của chúng sẽ được nhân rộng.
00:53
And since genitalia are an animal's tools for reproduction,
16
53536
3748
Và vì cơ quan sinh dục là công cụ của quá trình sinh sản,
00:57
any improvement there will have immediate effect.
17
57284
4295
bất cứ tiến hóa nào ở đó sẽ ngay lập tức có tác động.
01:01
And yet, what's the point of having such decorative nether regions?
18
61579
4367
Nhưng, sự có mặt của vùng hạ bộ đầy thu hút này có ý nghĩa gì?
01:05
After all, the function of genitalia seems simple.
19
65946
3040
Nói cho cùng, cơ quan sinh dục có chức năng khá đơn giản.
01:08
A penis deposits a bit of sperm
20
68986
2121
Dương vật sẽ "kí gửi" một ít tinh trùng
01:11
and a vagina receives it and delivers it to the egg.
21
71107
4049
và âm đạo nhận nó để truyền đến trứng.
01:15
A pipette-like thingy on the male
22
75156
1970
Cái thứ trông như ống pipet của con đực
01:17
and a funnel-like gizmo on the female should do just fine for any animal.
23
77126
5381
và bộ phận như chiếc phễu của con cái có lẽ là đủ ổn cho các loài động vật.
01:22
And yet, that's not what we see.
24
82507
3179
Tuy nhiên, đó lại không phải là điều chúng ta thấy.
01:25
The penis of a chicken flea, for example, looks nothing like a pipette,
25
85686
4392
Lấy ví dụ, dương vật của bọ chét gà, trông chẳng giống ống pipet chút nào
01:30
more like an exploded grandfather clock.
26
90078
2936
mà giống cái đồng hồ của ông nội vừa mới nổ tung hơn.
01:33
And the vagina of a featherwing beetle
27
93014
2633
Và âm đạo của bọ lông vũ
01:35
resembles something you'd find in a Dr. Seuss book.
28
95647
3740
cũng tương tự với thứ mà bạn tìm thấy trong sách của Bác sĩ Seuss.
01:39
Throughout the animal kingdom,
29
99387
1450
Trong vương quốc động vật,
01:40
genitalia are very complex things,
30
100837
2842
cơ quan sinh dục là thứ vô cùng phức tạp,
01:43
much more complicated than seems necessary for what they're meant to do.
31
103679
4370
phức tạp hơn nhiều so với những gì chúng ta nghĩ về nó.
01:48
That's because genitalia do more than just deposit and receive sperm.
32
108049
4987
Đó là vì nó còn có nhiệm vụ quan trọng hơn cả việc cho và nhận tinh trùng.
01:53
Many male animals also use the penis as courtship device, like crane flies.
33
113036
7571
Nhiều động vật giống đực sử dụng dương vật như một công cụ ve vãn, như ruồi chân dài.
02:00
In some South American species,
34
120607
1980
Ở một số loài Nam Mĩ,
02:02
males have a tiny washboard and scraper on their penis,
35
122587
3081
con đực có một bộ gõ nhỏ trên dương vật,
02:05
which produces a song that reverberates throughout the female's body
36
125668
4321
là nơi tạo ra một bài ca sẽ âm vang trong khắp cơ thể con cái
02:09
when they mate.
37
129989
1839
khi chúng giao phối.
02:11
It's thought that if female crane flies enjoy this unusual serenade,
38
131828
3631
Người ta cho rằng nếu con cái thích bài tán tỉnh đặc biệt này,
02:15
they'll allow the male to father their offspring.
39
135459
3417
nó sẽ cho phép con đực làm cha của con mình.
02:18
This way, the genes of the most musical penises spread,
40
138876
3842
Bằng cách này, gen của những dương vật "tài tình" nhất sẽ được phát tán,
02:22
leading to rapid evolution of insects' phalluses.
41
142718
4791
dẫn đến tiến hóa thần tốc của dương vật côn trùng.
02:27
Similarly, some beetles have two little drumsticks on either side of the penis.
42
147509
4311
Tương tự, một số loài bọ có hai "dùi trống" nhỏ ở hai bên dương vật.
02:31
During mating, they'll rub, slap, or tap the female with these.
43
151820
4860
Khi giao phối, chúng dùng công cụ này để cọ xát, tát hoặc vỗ lên mình con cái.
02:36
And some hoofed mammals, like rams and bulls,
44
156680
3749
Và một số loài thú móng guốc, như cừu và bò,
02:40
use a whip-like extension on the penis's left side
45
160429
3090
sử dụng phần mở rộng giống như cái roi ở phía trái của dương vật
02:43
to create a sensation during mating.
46
163519
3301
để tạo khoái cảm trong khi giao phối.
02:46
But how can females really choose between males
47
166820
3457
Nhưng các con cái sẽ chọn bạn tình như thế nào
02:50
if she can only assess them after mating?
48
170277
3411
nếu nó chỉ có thể đánh giá các anh chàng sau khi giao phối xong?
02:53
This is where the power of female adaptation comes into play.
49
173688
4290
Đây là lúc sức mạnh thích nghi ở giống cái thể hiện vai trò của mình.
02:57
In fact, insemination is different to conception,
50
177978
2990
Thực tế, thụ tinh khác với thụ thai,
03:00
and the female genitalia exploit this distinction.
51
180968
3513
và cơ quan sinh dục cái sẽ lợi dụng sự khác nhau này.
03:04
For instance, in some dung flies,
52
184481
1678
Ví dụ, ở một số loài nhặng,
03:06
the vagina contains pockets for separating sperm from different males
53
186159
4891
âm đạo chứa những chiếc túi dùng để tách tinh trùng từ các con đực khác nhau
03:11
depending on how appealing they were.
54
191050
3580
căn cứ vào độ hấp dẫn của chúng.
03:14
Males using their penises for courtship
55
194630
2109
Con đực sử dụng dương vật để giao phối
03:16
and females controlling their own sperm management
56
196739
2871
và con cái kiểm soát việc quản lí tinh trùng của mình
03:19
are two reasons why genitalia evolve into such complex shapes.
57
199610
5245
là hai lí do tại sao cơ quan sinh dục phát triển thành những hình dáng phức tạp.
03:24
But there are others
58
204855
1116
Nhưng vẫn có dạng khác
03:25
because genitalia are also where a sexual conflict is played out.
59
205971
4399
vì cơ quan sinh dục cũng là nơi xảy ra các xung đột về giới.
03:30
A female's interests are best served if she fertilizes her eggs
60
210370
3661
Thứ mà các con cái muốn nhất là được thụ tinh trứng
03:34
with the sperm of the best fathers
61
214031
2829
với tinh trùng của những con đực tốt nhất
03:36
and creates genetic variability amongst her offspring.
62
216860
4041
và tạo ra sự đa dạng về gen trong bầy con của mình.
03:40
For a male, on the other hand, this is bad news.
63
220901
3480
Đối với con đực, trái lại, đây là một tin xấu.
03:44
For him, it would be best if a female used his sperm
64
224381
3143
Với nó, tuyệt nhất là nếu nàng dùng tinh trùng của mình
03:47
to fertilize all of her eggs.
65
227524
3810
để thụ tinh toàn bộ số trứng.
03:51
So we see cycles of adaptation in an evolutionary arms race
66
231334
4180
Nên ta thấy có các chu kỳ thích ứng trong "cuộc chạy đua vũ trang"
03:55
to retain control.
67
235514
2461
để giữ quyền kiểm soát.
03:57
Black widow spiders have a disposable penis tip
68
237975
3002
Nhện góa phụ đen có đầu dương vật có thể tách rời,
04:00
that breaks off inside the vagina blocking the attempts of his rivals,
69
240977
5034
thứ sẽ xâm nhập vào trong âm đạo để ngăn chặn nỗ lực của các đối thủ,
04:06
and bed bug males bypass a female's genitalia altogether
70
246011
3511
còn rệp giường đực sẽ hoàn toàn bỏ qua cơ quan sinh dục cái
04:09
using a syringe-like penis to inject sperm cells directly into her belly.
71
249522
7240
bằng việc sử dụng dương vật hình ống tiêm để bơm thẳng tinh trùng vào bụng con cái.
04:16
Not to be outdone,
72
256762
1375
Không chịu kém cạnh,
04:18
females have evolved their own countermeasures.
73
258137
3117
con cái cũng đã phát triển những biện pháp đối phó của chính mình.
04:21
In some bed bug species,
74
261254
1518
Ở một số loài rệp giường,
04:22
the females have evolved an entirely new set of genitalia
75
262772
3230
con cái đã tiến hóa toàn bộ cơ quan sinh dục phía bên phải
04:26
on their right hand flanks where the males usually pierce them.
76
266002
4912
nơi con đực thường chích vào.
04:30
That allows them to maintain the power to filter out unwanted sperm
77
270914
4330
Điều đó giúp chúng duy trì quyền năng lọc ra tinh trùng không mong muốn
04:35
with their genitalia.
78
275244
2160
bằng cơ quan sinh dục của mình.
04:37
And duck vaginas are shaped like a clockwise spiral
79
277404
3294
Âm đạo của vịt có cấu trúc như một hình xoắn ốc theo chiều kim đồng hồ
04:40
so that when the male inflates his long, counterclockwise coiled penis into her,
80
280698
5906
để khi con đực đưa dương vật dài, và xoắn theo chiều ngược lại vào,
04:46
and she disapproves,
81
286604
1598
mà không muốn tiếp nhận,
04:48
all she needs to do is flex her vaginal muscles
82
288202
3162
con cái chỉ cần uốn cơ âm đạo của mình
04:51
and the penis just flubs out.
83
291364
3697
và dương vật cứ thế tuột ra ngoài.
04:55
So, genitalia differs so much, not just to fascinate us,
84
295061
4364
Vì thế, sự đa dạng của cơ quan sinh dục không phải chỉ để mê hoặc chúng ta,
04:59
but because in every species,
85
299425
1909
mà là vì ở mỗi loài vật,
05:01
they're the result of a furious evolutionary tango of sex
86
301334
4071
nó là kết quả của bản tango tiến hóa hết sức dữ dội của quá trình giao phối
05:05
that has been going on for millions of years
87
305405
2970
đã diễn ra hàng triệu năm nay
05:08
and will continue for millions of years to come.
88
308375
3071
và sẽ vẫn còn tiếp diễn cho đến hàng triệu năm sau nữa.
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7