The historical audacity of the Louisiana Purchase - Judy Walton

Tính lịch sử của vụ mua vùng Louisiana - Judy Walton

Transcriber: Andrea McDonough Reviewer: Bedirhan Cinar

Translator: Ha Trang Nguyen Reviewer: Thiều Thanh Tùng

Have you heard the one about Thomas Jefferson

Bạn đã từng nghe nói về Thomas Jefferson

and the Louisiana Territory?

và Lãnh Thổ Louisiana?

Thomas Jefferson, author of The Declaration of Independence,

Thomas Jefferson, tác giả của bản tuyên ngôn độc lập Hoa Kỳ,

was not a fan of the new constitution presented in 1787.

không phải là người ủng hộ hiến pháp mới được đưa ra vào năm 1787.

He was very worried

Ông đã lo ngại

that The Constitution gave too much power

rằng Hiến pháp này mang lại quá nhiều quyền lực

to the new, national government,

cho chính quyền trung ương mới,

and not enough power to the states,

và không mang đủ quyền lợi cho nước Mỹ.

an issue known as "big government".

một vấn đề thường được biết tới như là "chính quyền quá lớn mạnh".

Jefferson only reluctantly agreed to support it

Jefferson chỉ miễn cưỡng ủng hộ hiến pháp này

when his friend, James Madison,

khi người bạn của ông, James Madison,

promised to propose a bill of rights after it was ratified.

hứa sẽ đề xuất bản tuyên ngôn dân quyền sau khi nó được phê duyệt.

But Jefferson's fears about big government did not go away.

Nhưng nỗi lo của Jefferson về một chính quyền quá lớn vẫn không mất đi.

For example, Secretary of the Treasury, Alexander Hamilton,

Một ví dụ tiêu biểu, Bộ Trưởng Ngân Khố, Alexander Hamilton,

proposed a national bank in 1790,

đề nghị thành lập ngân hàng quốc gia vào năm 1790,

and Jefferson knew there was no provision in The Constitution

và Jefferson biết rằng không hề có điều khoản nào trong Hiến Pháp

to permit such a thing.

cho phép thông qua một đề nghị như vậy.

Hamilton claimed some sort of implied powers mumbo-jumbo.

Hamilton đã gây ra một số sự rối loạn quyền lực ngầm.

Sure, it wasn't written in The Constitution,

Chắc chắn, điều này không được viết trong Hiến pháp,

but The Constitution implied that it could be done.

nhưng Hiến pháp hàm ý rằng điều đó có thể được thực hiện.

But, Jefferson wasn't buying it.

Nhưng, Jefferson không mua nó.

Nonetheless, the bank was established

Tuy nhiên, ngân hàng đã được thành lập

by Hamilton and President Washington.

bởi bộ trưởng Hamilton và tổng thống Washington.

When Jefferson was sworn in as President in 1801,

Khi Jefferson tuyên thệ nhậm chức tổng thống năm 1801,

he pledged to reduce the size and scope

ông cam kết sẽ thu hẹp phạm vi và tầm ảnh hưởng

of the national government.

của chính quyền trung ương.

But, of course, things didn't go exactly as he had planned.

Nhưng, tất nhiên, mọi việc thường không diễn ra đúng như dự định.

Spain secretly transferred the Louisiana Territory to France

Tây Ban Nha đã bí mật chuyển giao vùng Louisiana cho Pháp

right beneath Jefferson's nose.

ngay trước mắt Jefferson.

When Congress found out,

Khi Quốc hội phát hiện ra,

they quickly began discussions with France

họ nhanh chóng tiến hành thảo luận với Pháp

to buy a piece of the territory

để mua lại một phần vùng lãnh thổ

along the Mississippi River for about $2 million.

dọc sông Misissippi với giá 2 triệu USD.

But, there was one little problem:

Tuy nhiên, có một vấn đề nho nhỏ:

Jefferson knew there was no provision

Jefferson biết rằng không có điều khoản

in The Constitution to buy foreign territory.

trong Hiến pháp cho phép mua lại lãnh thổ nước ngoài.

So what was a strict constructionist to do?

Vậy thì một nhà tuân thủ luật pháp nghiêm ngặt sẽ làm gì?

First, he tried to get an amendment to The Constitution passed

Đầu tiên, Thomas cố gắng để việc sửa đổi Hiến pháp được thông qua

that would expressly permit the purchase,

sẽ nhanh chóng cho phép việc mua lại đất,

but Congress wasn't willing to do it.

nhưng Quốc hội không sẵn sàng làm điều này.

Then, without permission, the U.S. negotiators in France

Sau đó, dù không được cho phép, các nhà đàm phán Mỹ tại Pháp

cut a deal for all of the territory

vẫn thỏa thuận mua toàn bộ vùng lãnh thổ

for a cool $15 million dollars.

với mức giá hấp dẫn 15 triệu USD.

That new land doubled the size of the nation!

Vùng đất mới này khiến diện tích nước Mỹ tăng gấp đôi!

Now Jefferson was really stuck.

Nhưng giờ Jefferson thực sự bế tắc.

He knew that the territory would be a great acquisition for the country,

Ông hiểu rằng vùng đất này là một món lợi lớn đối với đất nước,

providing lots of new land for farmers and other settlers,

mang lại vô số vùng đất mới cho nông dân và những người định cư,

but how could he constitutionally justify it?

nhưng làm thế nào ông có thể hợp pháp hóa nó?

In the end, Jefferson turned to the argument

Cuối cùng, Jefferson chuyển hướng sang cuộc tranh luận

used by his old foe Alexander Hamilton.

được dùng bởi chính đối thủ cũ của mình Alexander Hamilton.

He claimed that the power to purchase the territory

Ông khẳng định rằng quyền mua lại vùng đất

is implied in The Constitution's treaty-making power.

được ám chỉ trong quyền thiết lập hiệp ước của bản hiến pháp.

This was the exact argument

Đây chính là cuộc tranh luận

that he had mocked openly a decade before,

mà ông đã công khai mỉa mai một thập kỉ trước đó,

so it must have crushed his pride to have to use it.

vì vậy ông chắc hẳn đã phải dẹp bỏ lòng tự trọng để dùng lại mánh này

But more importantly,

Nhưng quan trọng hơn,

he may have committed the biggest big government play ever!

ông có thể đã tham gia vào vở kịch quyền lực lớn mạnh nhất từ trước đến giờ!

How ironic is it

Mỉa mai thay

that one of the biggest opponents of big government

một trong những đối thủ lớn nhất của chính quyền lớn

doubled the size of the young country

người đã mở rộng gấp đôi diện tích đất nước trẻ

and did so while openly questioning its constitutionality?

cũng làm điều tương tự trong khi đang chất vấn công khai hiến pháp của đất nước?

At $15 million,

Với 15 triệu USD,

which is about three cents an acre,

khoảng 3 cents một mẫu Anh,

it has been called by many

rất nhiều người gọi đây là

the greatest real estate deal

phi vụ bất động sản tuyệt vời nhất

in the history of the United States.

trong lịch sử nước Mỹ.