Slowing down time (in writing & film) - Aaron Sitze

Làm thời gian trôi chậm lại (trong văn học và phim ảnh) - Aaron Sitze

Transcriber: Andrea McDonough Reviewer: Bedirhan Cinar

Translator: Jandy Nguyen Reviewer: Phuong Trinh

Tôi gặp tai nạn ô tô lần đầu năm16 tuổi

I got in my first car accident when I was sixteen.

I had just gotten my license and I was driving home

Tôi chỉ vừa lấy bằng lái và đang lái xe về nhà

when a car pulled into the intersection

Khi một chiếc ôtô đi vào giao lộ

and bang! It hit me.

và bùm! chiếc xe đó đâm vào xe tôi

It had happened that quick.

Sự việc đó xảy ra quá nhanh

Bang!

Bùm!

But when I play that memory back,

Nhưng khi tôi nhớ lại ký ức đó,

it doesn't take two seconds.

Tai nạn thực sự diễn ra chẳng tới 2 giây.

I see the tires of the car rolling through the stop sign,

Tôi nhìn thấy những chiếc bánh xe lăn qua biển báo dừng,

I have time to think,

tôi có thời gian để suy nghĩ,

"You know, I think that car is going to hit me."

"Bạn biết đấy, tôi nghĩ xe đó sẽ đâm vào xe tôi."

I see the right-hand corner of the hood

Tôi thấy góc bên phải của mui xe

crumple up like tin foil,

cong gập lên như lá thiếc,

I see the red paint flake off and drift off into the air,

tôi thấy mảng sơn đỏ tróc ra và bay vào không trung,

I can see all of that, like it's happening in slow motion.

tôi có thể nhìn thấy toàn bộ sự việc giống như nó đang xảy ra chậm.

In my memory, that experience takes ten seconds.

Trong trí nhớ của tôi, trải nghiệm đó diễn ra tới 10 giây.

But why?

Nhưng tại sao?

Why did that memory play back longer

Tại sao thời gian nhớ lại lại dài hơn

than the actual time it took?

thời gian nó thực sự đã diễn ra?

This is an interesting phenomenon

Đây là một hiện tượng thú vị

and it's not just for car accidents,

và không chỉ với tai nạn xe,

a roller coaster,

chơi tàu lượn siêu tốc,

or a first kiss.

hay nụ hôn đầu.

These events seem to take longer than they actually take.

Các sự việc đó dường như diễn ra lâu hơn thực tế.

But why?

And when it comes to writing about that experience,

Nhưng tại sao?

Và khi nói đến việc viết về trải nghiệm đó,

how do I get that peculiar feeling across?

Làm thế nào để tôi thể hiện được những cảm xúc đặc biệt?

How do I slow down time as a writer?

Làm thế nào để làm chậm thời gian như một nhà văn?

To get the answer, we have to visit Hollywood.

Để có đáp án, chúng ta phải tới Hollywood.

You see, the way filmmakers create slow motion

Bạn xem, cách đạo diễn tạo chuyển động chậm

will tell us a lot about how writers can create slow motion.

sẽ cho ta biết cách mà nhà văn có thể tạo ra chuyển động chậm.

First, let's remember how film works.

Đầu tiên, hãy nhớ cách bộ phim được làm.

When the camera turns on, it's not recording motion,

Khi máy quay hoạt động, nó không ghi lại chuyển động,

it's taking lots and lots of individual pictures.

mà ghi lại rất nhiều hình ảnh riêng lẻ.

Then when those pictures are played back in the projector,

Sau đó khi những hình ảnh được chiếu lại,

they blend together and create the appearance of motion,

Chúng kết hợp với nhau và tạo thành chuyển động,

like a flip book.

giống như một cuốn sách đang lật mở.

So, let's imagine that a camera man needs

Vậy, hãy tưởng tượng một người quay phim

to film his actress skipping through a field of daisies

cần quay nữ diễn viên nhảy trên cánh đồng hoa cúc

in regular motion.

trong chuyển động bình thường.

Ready, action.

Sẵn sàng, diễn.

She skips across the field,

Cô ấy nhảy trên cánh đồng,

he records it,

Anh ấy quay lại,

and...cut.

và dừng.

Let's say for the sake of easy math

Nói theo bài toán đơn giản,

that our camera man took 50 pictures,

người quay phim ghi lại được 50 hình ảnh,

50 little frames on that length of film.

50 khung hình nhỏ cho độ dài của phim

Now, let's take that film and play it back

Bây giờ, hãy chiếu lại bộ phim

at the rate of 50 frames per 5 seconds.

với tỷ lệ 50 khung hình trong 5s.

This rate is constant,

Tỷ lệ đó không đổi.

the projector will always go at the same speed.

Máy chiếu sẽ luôn chiếu ở cùng một tốc độ.

It's easy, we got 50 frames, so our film takes 5 seconds.

Thật đơn giản, chúng ta có 50 khung hình, thì phim dài 5s.

She skips across the field...

Cô ấy nhảy trên cánh đồng...

...and cut!

...và dừng!

So, then, how do we slow down time in film?

Vậy, tiếp theo, chúng ta làm chậm phim như thế nào?

How do we create slow motion?

Cách chúng ta tạo ra chuyển động chậm?

Maybe this is a surprise, but we don't take less pictures,

Có lẽ thật bất ngờ, nhưng chúng ta không cần ít ảnh đi,

we take more pictures.

chúng ta cần nhiều ảnh hơn.

Ready, action!

Sẵn sàng, diễn!

She skips across the field,

Cô ấy nhảy trên cánh đồng,

he records it,

Anh ấy quay lại,

and cut.

và dừng.

Now we have a lot of film, a long length,

Bây giờ chúng ta có một đoạn phim dài,

let's say 100 frames long.

hãy coi là dài 100 khung hình.

Now, when we play it back,

Bây giờ, khi chúng ta chiếu lại,

it takes a longer time to get through,

cần thời gian lâu hơn để chiếu hết,

and there's the actress in slow motion.

Và có cảnh nữ diễn viên chuyển động chậm,

Skipping through the field of daisies!

nhảy múa trên cánh đồng hoa cúc!

Which brings us now to writing.

Bây giờ, nói tới viết văn.

When you're writing a narrative,

Khi bạn viết một bài văn tường thuật,

you may want to use slow motion in one of your scenes.

bạn có lẽ muốn áp dụng hiệu ứng làm chậm trong vài cảnh.

It's a cool effect, just like it is in Hollywood,

Nó là một hiệu ứng tuyệt vời, giống ở Hollywood,

and it draws the reader's attention to important moments.

và nó thu hút người đọc chú ý tới những cảnh quan trọng.

Well, here's how you do it.

Vâng, đây là cách bạn làm điều đó.

You see, when we read,

Bạn thấy đấy, khi ta đọc,

our brain makes the words into pictures

não chúng ta biến từ ngữ thành hình ảnh

and the pictures blend into action.

và những hình ảnh kết hợp lại tạo thành chuyển động.

So what we read is what we see

Vì vậy cái chúng ta đọc là cái chúng ta nhìn thấy

in the time it takes us to read it.

trong khoảng thời gian cần để đọc.

For example, imagine you're writing a narrative

Ví dụ, tưởng tượng bạn đang viết bài văn kể

about your game-winning free throw in the championship game.

về cú ném phạt quyết định trong trận đấu tranh chức vô địch.

Here's a moment as a writer

Một khoảnh khắc như nhà văn

that you might want to slow down time

bạn có thể muốn làm thời gian trôi chậm lại,

to really capture the second-by-second tension

để thực sự ghi lại sự căng thẳng đến từng giây

produced by the scene.

được tạo nên bởi khung cảnh.

You concentrate,

Bạn tập trung,

you put the pencil to paper,

bạn đặt bút lên giấy,

you really want to slow down time,

bạn thực sự muốn khiến thời gian trôi chậm lại,

you write,

bạn viết:

"I shot the ball in the hoop.

"Tôi ném bóng vào rổ.

Time slowed down. Then we won."

Thời gian trôi chậm lại. Và chúng tôi chiến thắng."

To read that, takes two seconds;

Để đọc nó, chỉ mất 2 giây,

therefore, your reader imagines a scene that takes two seconds.

Vì thế, người đọc cũng tưởng tượng ra một cảnh mà chỉ có 2 giây.

Ball goes up, comes down, done.

Quả bóng bay lên, rơi xuống, hết.

See, even though you wrote, "time slowed down,"

Nhìn xem, thậm chí bạn đã viết "thời gian trôi chậm lại",

you didn't achieve that effect for your reader.

cũng không gây hiệu ứng với người đọc.

Just saying it doesn't make it happen.

Chỉ bằng một câu nói, điều đó không xảy ra.

Now, let's take what we make about film,

Bây giờ, áp dụng cách chúng ta làm phim,

time slows down with more pictures,

thời gian trôi chậm nhờ nhiều hình ảnh,

and try again.

và thử lại,

This time write A LOT more.

lần này viết dài hơn.

"I bent my knees and held the ball loosely.

"Tôi nhún đầu gối và giữ bóng lỏng tay.

Letting the ball bounce on the floor once more,

Để bóng nảy trên sàn nhà một lần nữa,

I gathered my thoughts.

Tôi tập trung suy nghĩ.

This was the moment.

Đây là thời điểm.

My right arm extended as I released the ball with a gentle flick,

Tay phải tôi duỗi thẳng khi tôi ném bóng với một cú bấm nhẹ nhàng,

it rotated slightly as it arched toward the rim.

bóng xoay nhẹ khi bay vòng cung tới phía vành rổ.

I held my breath.

Tôi nín thở.

The ball nudged the back rim,

Trái bóng đập nhẹ vào vành sau của rổ

falling through the net with a gentle, satisfying swish.

rơi xuống lưới với tiếng xoạt nhẹ nhàng

And the crowd exploded from their seats."

Và đám đông nhảy bật lên khỏi ghế ngồi."

See, we just slowed down time through our writing.

Nhìn xem, chúng ta vừa làm chậm thời gian nhờ lời văn của chúng ta.

The bottom line is this:

Tóm lại là:

there are moments in life that take longer

Có những khoảnh khắc trong cuộc sống diễn ra lâu hơn

than they actually take.

nó thực sự diễn ra.

When you're planning out your narrative,

Khi bạn có kế hoạch viết văn tường thuật,

think about those moments,

nghĩ về những khoảnh khắc,

those snippets of life that took longer than the watch:

những mảnh ghép của cuộc sống:

the moment of hearing bad news,

khoảnh khắc nghe tin buồn,

the moment of hearing good news,

khoảnh khắc nghe tin vui,

the moment of exhilaration when you realize you hit the jump,

khoảnh khắc vui sướng khi bạn nhận ra mình đạt một bước tiến,

or the moment when you realize you aren't going to land it.

hay khoảnh khắc bạn nhận ra mình không đạt được điều đó.

Once you identify these moments in your narrative,

Xác định được những khoảnh khắc trong bài văn,

you can use this effect of slow motion when you write.

thì bạn có thể sử dụng hiệu ứng làm chậm khi viết.

Just remember, it's not enough to say, "time slowed down"

Cần nhớ, nói "thời gian trôi chậm lại" chưa đủ,

and it's not enough to throw a couple adjectives

và cũng là chưa đủ khi viết vài tính từ

in a sentence and call it done either.

trong một câu, để biểu đạt ý này hay ý kia.

Descriptive writing is good writing, that's true.

Văn miêu tả là văn hay, điều đó đúng.

But if you want to express the feeling of slow motion in life,

Nhưng nếu bạn muốn thể hiện cảm xúc của những chuyển động chậm trong cuộc sống

you have to actually take up

bạn phải thực sự lấp đầy

more physical space on the page,

nhiều không gian hơn trên trang giấy,

use more film so to speak.

sử dụng nhiều hình ảnh hơn để nói.

In doing so, you will create tension

Làm như vậy, bạn sẽ tạo ra sự căng thẳng

and keep your reader interested.

và giữ cho người đọc hiếu kỳ.

And that way, the next time you write,

Với cách đó, lần viết sau,

you'll control the camera of your own writing.

bạn sẽ điều khiển chiếc máy quay văn phong của chính mình.