Why were scientists so obsessed with these frogs? - Carly Anne York

Translator: Gia Bảo Nguyễn

From the 1930s well into the 1960s,

Từ những năm 1930 đến những năm 1960,

pregnancy testing required a slippery piece of equipment:

quá trình khám thai thường cần đến một dụng cụ trơn trượt:

a female African clawed frog.

một con ếch có vuốt Châu Phi cái

For decades, hospitals and research labs around the world

Trong nhiều thập kỉ, các bệnh viện và viện nghiên cứu khắp thế giới

had a trusted supply of these handy amphibians,

đã tin tưởng và xem loài động vật lưỡng cư này như một công cụ

employing their help in testing for pregnancy

hỗ trợ họ trong việc khám nghiệm thai sản

and in numerous other scientific endeavors.

và vô vàn những khám nghiệm khoa học khác.

So, what makes these phenomenal frogs so special?

Vậy, điều gì khiến cho những con ếch này đặc biệt đến vậy?

The remarkable features of the African clawed frog

Đặc tính độc đáo của loài ếch có vuốt Châu Phi

have fascinated researchers since the 19th century.

đã mê hoặc các nhà nghiên cứu từ thế kỉ 19.

We often think of frogs as hopping around to snatch up bugs

Chúng ta thường nghĩ đến ếch như một loài hay chạy nhảy để bắt bọ

with their lengthy tongues.

bằng cái lưỡi dài của chúng.

But this water-dwelling species is almost exclusively aquatic,

Nhưng loài thủy cư này phần lớn sống dưới nước,

having adapted primarily for swimming rather than crawling or jumping.

chúng vốn đã thích nghi với việc bơi lội hơn là việc bò hoặc nhảy.

Weirder still, African clawed frogs have no tongues at all.

Kỳ lạ hơn nữa là loài ếch có vuốt châu Phi không hề có lưỡi.

Instead, they suck food directly into their mouths

Thay vào đó, chúng đưa thức ăn thẳng vào miệng

or use their hands to catch larger animals

hoặc dùng tay để bắt những con vật lớn hơn

which they tear apart with powerful hind claws.

rồi xé xác chúng với cặp vuốt đầy uy lực.

To help get close to their prey,

Để tiếp cận với con mồi

their smooth skin can quickly change color to blend into their surroundings.

làn da mịn màng của chúng có thể đổi màu để hòa lẫn vào môi trường xung quanh.

This camouflage ability was particularly interesting to a trio of biologists

Năng lực ngụy trang trên đã thu hút sự chú ý của ba nhà sinh vật học

in South Africa during the 1920s.

ở Nam Phi suốt những năm 1920.

Hillel Shapiro, Harry Zwarenstein, and their teacher, Lancelot Hogben,

Hillel Shapiro, Harry Zwarenstein, và thầy của họ, Lancelot Hogben,

were researching what role the pituitary gland,

đã nghiên cứu về vai trò của tuyến yên,

a small region of the frog’s brain,

một vùng nhỏ của não ếch,

might play in the color changing mechanism.

có thể đóng vai trò vào cơ chế đổi màu.

Removing the gland altogether impaired the frogs’ ability to camouflage.

Việc loại bỏ tuyến yên sẽ khiến khả năng ngụy trang của ếch suy yếu

But when Hogben injected them with a pituitary extract derived from an ox,

Nhưng khi Hogben tiêm vào chúng chiết xuất tuyến yên từ một con bò,

he found an even more surprising result—

ông đã có một kết quả đầy bất ngờ,

the frogs began laying eggs.

những con ếch bắt đầu đẻ trứng.

Normally, African clawed frogs only release eggs

Thông thường, những con ếch có vuốt Châu Phi chỉ đẻ trứng

when a male frog is nearby to fertilize them.

khi có ếch đực gần đó để giao phối.

But this ox hormone triggered their ovulation without the presence of a male.

Nhưng hormone của bò đã kích thích khiến chúng rụng trứng mà không cần con đực.

And this process gave the researchers an idea.

Và quá trình này đã cho các nhà nghiên cứu một ý tưởng.

They knew there was a chemical similarity between the ox hormone

Họ khám phá ra là có sự tương đồng giữa hormone của loài bò

and a hormone found in the urine of pregnant people—

với hormone được tìm thấy trong nước tiểu của bà bầu,

a compound we know today as the chorionic gonadotropin hormone, or hCG.

một hợp chất mà ngày nay ta gọi là hormone chorionic gonadotropin, hay hCG.

In pregnancy tests of the day,

Trong khám nghiệm thai sản ngày nay,

animals like mice and rabbits were injected with human urine

các loài vật như chuột và thỏ đã được tiêm nước tiểu người

as a way of testing for the presence of hCG.

như một cách để xét nghiệm sự hiện diện của hCG.

However, this required multiple days of injections,

Tuy nhiên, điều này đòi hỏi một khoảng thời gian dài để tiêm chủng,

as well as killing and dissecting the animals

tương tự việc giết chóc và mổ xẻ động vật

to see whether the hormone was present.

để xem bên trong chúng chứa hormone nào.

Because of these hurdles, the test was reserved for specific use cases,

Do những khó khăn trên, việc khám nghiệm chỉ có thể diễn ra trong vài trường hợp,

leaving most people waiting for visible signs to determine if they were pregnant.

khiến đa số người phải đợi những dấu hiệu rõ ràng mới xác định được mình đã có bầu.

But these frogs changed everything.

Nhưng những con ếch trên đã thay đổi mọi thứ.

They responded to hCG in roughly 9 hours with no need for dissection.

Chúng cho ra phản ứng với hCG trong tầm 9 giờ mà chả cần mổ xẻ gì cả.

And since their large ovaries constantly generate eggs,

Và bởi buồng trứng lớn của chúng đẻ liên tục,

they could participate in numerous tests over their 15 to 30 year lifespan.

chúng có thể tham gia vô số cuộc khám nghiệm với vòng đời từ 15 đến 30 năm.

Better still, these frogs were abundant in their native habitat,

Tuyệt vời hơn là những con ếch này có rất đông ngoài tự nhiên,

making them easy to find, catch, and export.

khiến chúng rất dễ được tìm thấy, bắt, và xuất khẩu.

Before long, tens of thousands of African clawed frogs

Rất lâu trước đây, hàng chục ngàn con ếch có vuốt Châu Phi

were being shipped to hospitals all over the world,

đã được chuyển đến các bệnh viện ở khắp nơi trên thế giới,

making reliable pregnancy tests widely available for the first time.

khiến việc khám nghiệm thai sản chuẩn xác lần đầu tiên được nhân rộng.

In the 1970s, the frogs would be superseded by chemical tests

Trong những năm 1970, những con ếch thường bị thay thế bởi các khám nghiệm hóa học

that detected hCG directly.

trong việc xét nghiệm hCG.

But by then their widespread presence in laboratories

Nhưng từ đó, nhờ xuất hiện rộng rãi trong các phòng thí nghiệm

had made African clawed frogs the star of numerous studies.

đã biến loài ếch có vuốt Châu Phi thành trọng điểm của nhiều nghiên cứu.

Their rapid development and ability to produce eggs in any season

Sự phát triển nhanh chóng và khả năng đẻ trứng vào mọi mùa

made them invaluable models for developmental biology.

khiến chúng trở thành mẫu vật vô giá cho sự phát triển của nghành sinh học.

African clawed frogs have even been part of biological studies

Loài ếch có vuốt Châu Phi còn là một phần của nghiên cứu sinh học

aboard the Space Shuttle Endeavour.

trên tàu con thoi Endeavour.

However, frogs can be slippery subjects.

Tuy nhiên, những con ếch cũng có thể là các mẫu vật trơn trượt.

More than a few of these amphibians have escaped their laboratory enclosures,

Nhưng sinh vật lưỡng cư này đã trốn khỏi phòng thí nghiệm

and in many places,

và ở nhiều nơi,

their ferocious appetite allowed them to outcompete native amphibians.

sự đói khát đến tận cùng đã khiến chúng vượt trội cả những loài lưỡng cư bản địa.

To make matters worse,

Mọi thứ tệ hơn khi,

they often carry a deadly fungus called chytrid,

chúng hay mang bên mình loại nấm bệnh chết người tên chytrid,

which can cause an infection that lethally disrupts

có thể gây nhiễm trùng và làm gián đoạn đến chết

the delicate functioning of amphibian skin.

khả năng vận hành biểu bì của loài lưỡng cư.

In the 20th century, this fungal infection has devastated amphibian populations

Vào thế kỉ 20, loại nấm bệnh này đã làm suy giảm đáng kể quần thể lưỡng cư

around the globe,

trên Trái Đất,

causing the extinction of multiple frog species.

dẫn đến sự tuyệt chủng hàng loạt của nhiều loài ếch.

Because of all these concerns,

Bởi mối quan ngại này,

the African clawed frog is now classified as an invasive species,

loài ếch có móng Châu Phi đã được phân loại thành một loài xâm lấn,

and illegal in many regions.

và bất hợp pháp ở nhiều khu vực.

So in the end, like other pregnancy tests,

Nên cuối cùng, cũng như bao cuộc khám nghiệm thai sản khác,

the use of these frogs in scientific research

ứng dụng của lũ ếch này vào nghiên cứu khoa học

has had both positive and negative results.

mang lại cái kết tích cực lẫn tiêu cực.