Can you solve the death race riddle? - Alex Gendler

1,874,707 views ・ 2020-03-03

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Minh Duc To Reviewer: Đình Anh Harrison
00:08
The night before the Death Race across the Wastelands is set to begin,
0
8407
4073
Đêm trước ngày Cuộc đua Tử thần qua Bãi Rác bắt đầu,
00:12
your uncle, the great inventor Slate Kanoli,
1
12480
3050
chú bạn, nhà phát minh vĩ đại Slate Kanoli,
00:15
got kidnapped by the ruthless No-Side gang.
2
15530
3310
bị bắt cóc bởi băng đảng Vô Phái tàn nhẫn.
00:18
The only way to get him back is to race his Coil Runner
3
18840
3195
Cách duy nhất để cứu chú ấy là dùng con xe Coil Runner của chú
00:22
against the gang yourself.
4
22035
2030
để đua với băng đảng.
00:24
Win and they’ll give back your uncle.
5
24065
2360
Thắng thì chúng sẽ thả chú bạn ra.
00:26
Lose and you’ll forfeit the Coil Runner and all his other creations.
6
26425
5005
Thua thì bạn sẽ mất con Coil Runner và các phát minh khác của chú.
00:31
As the grueling race gets underway,
7
31430
2111
Khi cuộc đua khốc liệt diễn ra,
00:33
you find yourself falling further and further behind.
8
33541
3420
bạn thấy mình đang ngày càng tụt về phía sau.
00:36
Your only chance is to take a shortcut your uncle told you about––
9
36961
4000
Cơ hội duy nhất của bạn là đi đường tắt mà chú đã chỉ -
00:40
the Flux Ravine gambit.
10
40961
2730
nhảy qua Khe Trào.
00:43
Fortunately, the Coil Runner comes equipped with emergency turbo thrusters.
11
43691
4747
May mắn là, con Coil Runner được trang bị các động cơ đẩy khẩn cấp.
00:48
Unfortunately, your uncle was a notorious tinkerer,
12
48438
3910
Xui xẻo ở chỗ, chú bạn là một thợ hàn khét tiếng
00:52
and the system still had some kinks to work out.
13
52348
3100
nên để hệ thống hoạt động, phải gỡ vài nút thắt.
00:55
Just minor things like the ignition exploding,
14
55448
2580
Chỉ những thứ nhỏ như bộ phận đánh lửa phát nổ,
00:58
the reactor leaking, or the oxygen levels depleting—
15
58028
3123
lò phản ứng rò rỉ, hay mức oxy cạn kiệt
01:01
any of which would end your racing career immediately.
16
61151
3960
cũng có thể kết thúc cuộc đua của bạn ngay lập tức.
01:05
Before his kidnapping,
17
65111
1330
Trước khi bị bắt cóc,
01:06
Uncle Slate determined that each of these critical failures
18
66441
3410
chú Slate đã khẳng định: mỗi sự cố nghiêm trọng trên
01:09
was the ultimate result of a chain reaction
19
69851
2790
đều là kết quả cuối cùng của một chuỗi phản ứng
01:12
originating in the thrusters.
20
72641
1900
bắt nguồn từ động cơ đẩy.
01:14
He was also certain that while one factor could trigger two different effects,
21
74541
4814
Chú ấy cũng chắc rằng, mỗi nhân tố có thể dẫn đến hai hệ quả
01:19
and two factors could each independently lead to the same effect,
22
79355
4512
và hai nhân tố có thể độc lập dẫn đến cùng một hệ quả,
01:23
no effect is caused by two factors in conjunction.
23
83867
4650
không hệ quả nào được gây ra bởi hai nhân tố kết hợp.
01:28
However, Uncle Slate never got around to pinpointing
24
88517
3320
Tuy nhiên, chú Skate không bao giờ xoay xở để chỉ rõ
01:31
which thruster was responsible for which error.
25
91837
3195
động cơ nào dẫn đến lỗi nào.
01:35
All you have are the notes from his test runs:
26
95032
4304
Bạn chỉ có những ghi chú từ những lần chạy thử của chú:
01:39
1. When thrusters B and C are on, the Fuel gauge glows.
27
99336
4702
1. Khi động cơ B và C được bật, đồng hồ xăng phát sáng.
01:44
2. When thrusters A, B, and D are on,
28
104038
3180
2. Khi động cơ A, B và D được bật,
01:47
the Fuel gauge glows and the Helium tank rattles.
29
107218
3690
đồng hồ xăng phát sáng và bình khí Heli rung lắc.
01:50
3. When thrusters C, D, and E are on,
30
110908
3390
3. Khi động cơ C, D và E được bật,
01:54
the Fuel gauge glows and the Gravitometer spins.
31
114298
4000
đồng hồ xăng về phát sáng và đồng hồ đo trọng lực quay.
01:58
4. When thrusters A, D, and E are on,
32
118298
4111
4. Khi động cơ A, D và E được bật,
02:02
the Gravitometer spins and the Helium tank rattles.
33
122409
4164
đồng hồ đo trong lực quay và bình khí Heli rung lắc.
02:06
5. Shortly after the Helium tank rattles and the Gravitometer spins,
34
126573
4694
5. Ngay sau khi bình khí Heli rung lắc và đồng hồ đo trọng lực quay,
02:11
the Ignition explodes and the Oxygen levels deplete.
35
131267
4641
bộ phận đánh lửa phát nổ và mức oxy cạn kiệt.
02:15
6. Shortly after the Fuel gauge glows and the Gravitometer spins,
36
135908
4716
6. Ngay sau khi đồng hồ xăng phát sáng và đồng hồ đo trọng lực quay,
02:20
the Reactor leaks.
37
140624
1950
lò phản ứng rò rỉ.
02:22
You need to use as many thrusters as possible
38
142574
2680
Bạn cần dùng nhiều động cơ đẩy nhất có thể
02:25
to give yourself the best chance at clearing the gap,
39
145254
2790
để tìm cơ hội rút ngắn khoảng cách
02:28
without triggering any of the three catastrophic failures.
40
148044
4000
mà không gây ra cái nào trong ba sự cố thảm họa.
02:32
Which thrusters should you activate?
41
152044
2230
Bạn nên kích hoạt động cơ nào?
02:34
Answer in 3
42
154274
2261
Đáp án sau 3
02:36
Answer in 2
43
156535
2989
Đáp án sau 2
02:39
Answer in 1
44
159524
2700
Đáp án sau 1
02:42
The most important thing to remember here
45
162224
2158
Điều quan trong nhất cần phải nhớ là
02:44
is that even if we know that one thing causes another,
46
164382
2960
kể cả khi ta biết cái này dẫn đến cái kia,
02:47
the converse is not necessarily true.
47
167342
3040
thì điều ngược lại chưa chắc đúng.
02:50
For example, this panic switch shuts off the coil runner’s engine.
48
170382
4067
Ví dụ, cái công tắc báo động này tắt động cơ của xe Coil Runner,
02:54
But the engine being off doesn’t necessarily mean
49
174449
3460
nhưng động cơ bị tắt không có nghĩa là
02:57
the panic switch was engaged—
50
177909
1930
công tắc này đã được đóng -
02:59
the coil runner could be out of fuel, or damaged—
51
179839
2780
Có thể là do xe Coil Runner hết xăng, hoặc bị hỏng -
03:02
or turned off normally.
52
182619
1794
hoặc bị chúng ta tắt.
03:04
We can, however, conclude that if the engine is running,
53
184413
3755
Tuy nhiên, ta có thể kết luận rằng, nếu động cơ đang chạy
03:08
the panic switch hasn’t been engaged.
54
188168
2520
thì công tắc chưa được đóng.
03:10
With that in mind, one way we can start is to work backwards
55
190688
4198
Từ đây, ta có một cách để bắt đầu là xét ngược lại
03:14
from the three defects that could knock you out of the race.
56
194886
3570
từ ba sự cố có thể loại bạn ra khỏi cuộc đua.
03:18
So let’s look at Slate’s last two notes,
57
198456
2390
Hãy nhìn vào hai ghi chú cuối cùng
03:20
since they give direct information about those.
58
200846
3100
vì chúng liên quan trực tiếp đến các sự cố.
03:23
The Gravitometer spins in both cases, but the results are different.
59
203946
4433
Đồng hồ đo trọng lượng đều quay nhưng dẫn đến hai kết quả khác nhau.
03:28
That means the spinning Gravitometer
60
208379
2260
Vậy đồng hồ đo trọng lượng quay
03:30
can’t be the cause of any particular malfunction.
61
210639
3450
không thể gây ra bất kì sự cố nào.
03:34
If it were, the same thing would happen each time.
62
214089
3660
Vì nếu vậy thì hai ghi chú phải có kết quả chung.
03:37
So we can conclude that a glowing Fuel gauge makes the reactor leak,
63
217749
4349
Ta xác định được đồng hồ xăng phát sáng khiến lò phản ứng rò rỉ,
03:42
while a rattling Helium tank makes the Ignition explode
64
222098
3890
còn bình khí Heli rung lắc khiến bộ phận đánh lửa phát nổ
03:45
and depletes the Oxygen levels.
65
225988
2060
và hạ mức oxy xuống 0.
03:48
Once we know which two errors we need to avoid,
66
228048
2980
Một khi đã biết phải tránh hai sai lầm này,
03:51
we can make a table and use the logic of cause and effect
67
231028
3550
ta có thể lập bảng và dùng quan hệ nguyên nhân - kết quả
03:54
to see which thrusters trigger them.
68
234578
2300
để xem động cơ nào gây ra chúng.
03:56
Since the Helium tank is fine during the first test run
69
236878
3390
Vì bình khí Heli ổn trong lần chạy thử đầu tiên -
04:00
when thrusters B and C are active,
70
240268
2710
khi động cơ B và C được bật,
04:02
we can assume neither makes it rattle.
71
242978
2396
nên cả hai động cơ đều không gây rung lắc.
04:05
And from the third run we know that D and E don’t either.
72
245374
4417
Từ lần chạy thử thứ ba, ta biết được động cơ D và E cũng vậy.
04:09
That leaves thruster A,
73
249791
1797
Vậy còn lại động cơ A,
04:11
which was indeed used in the second and fourth test runs
74
251588
3680
được sử dụng trong lần chạy thử thứ hai và thứ tư,
04:15
where the Helium tank rattled.
75
255268
2510
nó khiến bình Heli rung lắc.
04:17
Now what causes the glowing Fuel gauge?
76
257778
3240
Vậy cái gì khiến đồng hồ xăng phát sáng?
04:21
From the fourth test run we know it can’t be thrusters A, D, or E.
77
261018
4877
Từ lần thử thứ tư, biết được rằng không phải do động cơ A, D và E.
04:25
So is the culprit, B, C, or each of them separately?
78
265895
4000
Vậy là do động cơ B hoặc C, hay cả hai độc lập gây ra?
04:29
The answer can be found in the second and third test runs:
79
269895
3580
Có thể tìm thấy đáp án trong lần chạy thứ hai và thứ ba:
04:33
the fuel tank glowed in both, but B was activated in one,
80
273475
4283
đồng hồ xăng phát sáng trong hai lần, do động cơ B trong một lần,
04:37
and C in the other.
81
277758
1780
do động cơ C trong lần còn lại.
04:39
That means the B and C thrusters each independently make the Fuel tank glow.
82
279538
6486
Vậy động cơ B và C độc lập khiến đồng hồ xăng phát sáng.
04:46
It looks like the A, B, and C thrusters are off limits.
83
286024
4384
Động cơ A, B và C không thể được bật.
04:50
Fortunately, the other two are just enough to clear the jump.
84
290408
4326
May mắn là, hai động cơ còn lại vừa đủ để rút ngắn khoảng cách.
04:54
You rocket into first place
85
294734
1512
Bạn nhảy vọt lên dẫn đầu
04:56
and the gang begrudgingly hands over your uncle.
86
296246
3200
và băng đảng bất đắc dĩ phải trao trả chú của bạn.
04:59
He thanks you profusely, and decides to celebrate your victory
87
299446
3600
Chú cảm ơn bạn nồng nhiệt, và ăn mừng chiến thắng của bạn
05:03
with a cup of tea from his latest contraption...
88
303046
3180
bằng một cốc trà từ phát minh mới nhất của mình.
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7