Can you solve the death race riddle? - Alex Gendler

1,874,707 views ・ 2020-03-03

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Łukasz Izmaiłowski Korekta: Ola Królikowska
00:08
The night before the Death Race across the Wastelands is set to begin,
0
8407
4073
W noc przed Wyścigiem Śmierci na terenie Pustkowia, na którym ma się on odbyć,
00:12
your uncle, the great inventor Slate Kanoli,
1
12480
3050
wasz wujek Slate Kanoli, znany wynalazca,
00:15
got kidnapped by the ruthless No-Side gang.
2
15530
3310
został porwany przez bezwzględny Gang Bezstronnych.
00:18
The only way to get him back is to race his Coil Runner
3
18840
3195
Jedynym sposobem na jego odbicie jest wyścig z gangiem
00:22
against the gang yourself.
4
22035
2030
na Zapłonowym Gońcu.
00:24
Win and they’ll give back your uncle.
5
24065
2360
Wygrajcie, a odzyskacie wujka.
00:26
Lose and you’ll forfeit the Coil Runner and all his other creations.
6
26425
5005
Przegrajcie, a stracicie Zapłonowego Gońca i wszystkie inne jego wynalazki.
00:31
As the grueling race gets underway,
7
31430
2111
Wyczerpujący wyścig rozpoczyna się,
00:33
you find yourself falling further and further behind.
8
33541
3420
a wy zostajecie coraz bardziej z tyłu.
00:36
Your only chance is to take a shortcut your uncle told you about––
9
36961
4000
Waszą jedyną szansą jest wykorzystanie skrótu, który pokazał wam wasz wujek,
00:40
the Flux Ravine gambit.
10
40961
2730
gambitu Wąwozu Strumienia.
00:43
Fortunately, the Coil Runner comes equipped with emergency turbo thrusters.
11
43691
4747
Na szczęście Zapłonowy Goniec wyposażony jest w awaryjne silniki turboodrzutowe.
00:48
Unfortunately, your uncle was a notorious tinkerer,
12
48438
3910
Niestety, wasz wujek lubi zostawić pracę w połowie,
00:52
and the system still had some kinks to work out.
13
52348
3100
więc system jest nadal niedopracowany.
00:55
Just minor things like the ignition exploding,
14
55448
2580
Tylko drobne rzeczy jak eksplodowanie zapłonu,
00:58
the reactor leaking, or the oxygen levels depleting—
15
58028
3123
przeciekający reaktor, czy obniżenie poziomu tlenu...
01:01
any of which would end your racing career immediately.
16
61151
3960
Każda z tych usterek jest w stanie zakończyć w jednej chwili waszą karierę.
01:05
Before his kidnapping,
17
65111
1330
Przed porwaniem
01:06
Uncle Slate determined that each of these critical failures
18
66441
3410
wujek Slate ustalił, że każda z tych krytycznych awarii
01:09
was the ultimate result of a chain reaction
19
69851
2790
była spowodowana przez reakcję łańcuchową
01:12
originating in the thrusters.
20
72641
1900
rozpoczętą w silnikach.
01:14
He was also certain that while one factor could trigger two different effects,
21
74541
4814
Był też pewny, że jeden czynnik jest w stanie wywołać dwie różne reakcje,
01:19
and two factors could each independently lead to the same effect,
22
79355
4512
a dwa czynniki niezależnie od siebie mogą prowadzić do tej samej reakcji,
01:23
no effect is caused by two factors in conjunction.
23
83867
4650
przy czym żadnej reakcji nie mogą spowodować dwa różne połączone czynniki.
01:28
However, Uncle Slate never got around to pinpointing
24
88517
3320
Jednak wujkowi Slate’owi nigdy nie udało się ustalić,
01:31
which thruster was responsible for which error.
25
91837
3195
który z silników odpowiadał za dany błąd.
01:35
All you have are the notes from his test runs:
26
95032
4304
Macie tylko notatki z jego przejazdów testowych.
01:39
1. When thrusters B and C are on, the Fuel gauge glows.
27
99336
4702
1. Gdy chodzą silniki B i C, świeci się wskaźnik paliwa.
01:44
2. When thrusters A, B, and D are on,
28
104038
3180
2. Gdy chodzą silniki A, B i D,
01:47
the Fuel gauge glows and the Helium tank rattles.
29
107218
3690
świeci się wskaźnik paliwa, a zbiornik na hel zaczyna grzechotać.
01:50
3. When thrusters C, D, and E are on,
30
110908
3390
3. Gdy chodzą silniki C, D i E,
01:54
the Fuel gauge glows and the Gravitometer spins.
31
114298
4000
świeci się wskaźnik paliwa i obraca się grawimetr.
01:58
4. When thrusters A, D, and E are on,
32
118298
4111
4. Gdy chodzą silniki A, D i E,
02:02
the Gravitometer spins and the Helium tank rattles.
33
122409
4164
grawimetr się obraca i grzechocze zbiornik na hel.
02:06
5. Shortly after the Helium tank rattles and the Gravitometer spins,
34
126573
4694
5. Po tym, jak zbiornik na hel zaczyna grzechotać, a grawimetr się obracać,
02:11
the Ignition explodes and the Oxygen levels deplete.
35
131267
4641
eksploduje zapłon, a poziom tlenu zaczyna się obniżać.
02:15
6. Shortly after the Fuel gauge glows and the Gravitometer spins,
36
135908
4716
6. Po zaświeceniu się wskaźnika paliwa i obracaniu grawimetra
02:20
the Reactor leaks.
37
140624
1950
reaktor zaczyna przeciekać.
02:22
You need to use as many thrusters as possible
38
142574
2680
Musicie użyć tylu silników, ile jesteście w stanie,
02:25
to give yourself the best chance at clearing the gap,
39
145254
2790
żeby zmaksymalizować szanse na zbliżenie się do przeciwnika,
02:28
without triggering any of the three catastrophic failures.
40
148044
4000
jednocześnie nie wywołując żadnej z trzech katastrofalnych awarii.
02:32
Which thrusters should you activate?
41
152044
2230
Które z silników powinniście odpalić?
02:34
Answer in 3
42
154274
2261
[Odpowiedź za 3]
02:36
Answer in 2
43
156535
2989
[Odpowiedź za 2]
02:39
Answer in 1
44
159524
2700
[Odpowiedź za 1]
02:42
The most important thing to remember here
45
162224
2158
Najważniejsze, by pamiętać,
02:44
is that even if we know that one thing causes another,
46
164382
2960
że nawet jeśli wiemy, że jedna rzecz powoduje drugą,
02:47
the converse is not necessarily true.
47
167342
3040
to nie musi się tak dziać, gdy odwrócimy kolejność.
02:50
For example, this panic switch shuts off the coil runner’s engine.
48
170382
4067
Na przykład ten przełącznik antypanikowy wyłącza silnik Gońca.
02:54
But the engine being off doesn’t necessarily mean
49
174449
3460
Jednak to, że silnik jest wyłączony, nie oznacza,
02:57
the panic switch was engaged—
50
177909
1930
że użyto przycisku antypanikowego.
02:59
the coil runner could be out of fuel, or damaged—
51
179839
2780
W Zapłonowym Gońcu mogło skończyć się paliwo, maszyna się popsuła
03:02
or turned off normally.
52
182619
1794
albo po prostu została zgaszona.
03:04
We can, however, conclude that if the engine is running,
53
184413
3755
Jesteśmy jednak w stanie stwierdzić, że skoro silnik pracuje,
03:08
the panic switch hasn’t been engaged.
54
188168
2520
przycisk antypanikowy nie został aktywowany.
03:10
With that in mind, one way we can start is to work backwards
55
190688
4198
Mając to na uwadze, możemy zacząć myśleć wstecz,
03:14
from the three defects that could knock you out of the race.
56
194886
3570
zaczynając od trzech usterek, które mogą wyeliminować was z wyścigu.
03:18
So let’s look at Slate’s last two notes,
57
198456
2390
Popatrzmy na dwie ostatnie notatki wujka Slate’a,
03:20
since they give direct information about those.
58
200846
3100
bo to w nich jest o tym mowa.
03:23
The Gravitometer spins in both cases, but the results are different.
59
203946
4433
Grawimetr kręci się w obu przypadkach, ale rezultaty są inne.
03:28
That means the spinning Gravitometer
60
208379
2260
Oznacza to, że obracający się grawimetr
03:30
can’t be the cause of any particular malfunction.
61
210639
3450
nie może być przyczyną żadnej konkretnej usterki.
03:34
If it were, the same thing would happen each time.
62
214089
3660
Gdyby tak było, za każdym razem rezultat byłby taki sam.
03:37
So we can conclude that a glowing Fuel gauge makes the reactor leak,
63
217749
4349
Możemy więc dojść do wniosku, że świecący wskaźnik paliwa powoduje
przeciekanie reaktora,
03:42
while a rattling Helium tank makes the Ignition explode
64
222098
3890
a grzechoczący zbiornik na hel powoduje wybuch zapłonu
03:45
and depletes the Oxygen levels.
65
225988
2060
i obniża poziom tlenu.
03:48
Once we know which two errors we need to avoid,
66
228048
2980
Skoro wiemy, których dwóch błędów musimy unikać,
03:51
we can make a table and use the logic of cause and effect
67
231028
3550
możemy narysować tabelę i użyć związku przyczynowo-skutkowego,
03:54
to see which thrusters trigger them.
68
234578
2300
by dojść do tego, który z silników powoduje te dwa błędy.
03:56
Since the Helium tank is fine during the first test run
69
236878
3390
Ponieważ podczas pierwszej próby wszystko było dobrze ze zbiornikiem na hel,
04:00
when thrusters B and C are active,
70
240268
2710
gdy działały silniki B i C,
04:02
we can assume neither makes it rattle.
71
242978
2396
możemy założyć, że one nie powodują grzechotania zbiornika.
04:05
And from the third run we know that D and E don’t either.
72
245374
4417
Z trzeciej próby wiemy, że nie powodują tego też silniki D i E.
04:09
That leaves thruster A,
73
249791
1797
To pozostawia nam silnik A,
04:11
which was indeed used in the second and fourth test runs
74
251588
3680
którego użyto w drugiej i czwartej próbie,
04:15
where the Helium tank rattled.
75
255268
2510
a to wtedy zbiornik grzechotał.
04:17
Now what causes the glowing Fuel gauge?
76
257778
3240
Co powoduje świecenia wskaźnika paliwa?
Z czwartej próby wiemy, że nie mogą być to silniki A, D ani E.
04:21
From the fourth test run we know it can’t be thrusters A, D, or E.
77
261018
4877
04:25
So is the culprit, B, C, or each of them separately?
78
265895
4000
Czy winowajcą jest B, C czy każdy z nich osobno?
04:29
The answer can be found in the second and third test runs:
79
269895
3580
Odpowiedź znajdziemy w drugiej i trzeciej próbie.
04:33
the fuel tank glowed in both, but B was activated in one,
80
273475
4283
Wskaźnik paliwa świecił przy obu, ale B pracował przy jednej,
04:37
and C in the other.
81
277758
1780
a C przy drugiej.
04:39
That means the B and C thrusters each independently make the Fuel tank glow.
82
279538
6486
To oznacza, że silniki B i C odpowiadają za świecenie wskaźnika paliwa.
04:46
It looks like the A, B, and C thrusters are off limits.
83
286024
4384
Wygląda na to, że silniki A, B i C zostały wyłączone z użytku.
04:50
Fortunately, the other two are just enough to clear the jump.
84
290408
4326
Na szczęście, pozostałe dwa wystarczą, aby dogonić przeciwnika.
04:54
You rocket into first place
85
294734
1512
Wskakujecie na pierwsze miejsce,
04:56
and the gang begrudgingly hands over your uncle.
86
296246
3200
a gang niechętnie oddaje waszego wujka.
04:59
He thanks you profusely, and decides to celebrate your victory
87
299446
3600
Wujek dziękuje wam i postanawia uczcić wasze zwycięstwo
05:03
with a cup of tea from his latest contraption...
88
303046
3180
filiżanką herbaty zrobionej przez jego najnowszy wynalazek...
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7