What is a butt tuba and why is it in medieval art? - Michelle Brown

Translator: Da My Tran Ngoc Reviewer: Nhu PHAM

A rabbit attempts to play a church organ,

Một con thỏ cố chơi đàn dương cầm,

while a knight fights a giant snail

trong khi một kỵ sĩ chiếu đấu với con sên khổng lồ

and a naked man blows a trumpet with his rear end.

và một người đàn ông khỏa thân đang thổi kèn bằng mông.

Painted with squirrel-hair brushes on vellum or parchment

Được vẽ bằng cọ đuôi lông sóc trên giấy da thuộc hay giấy giả da

by monks, nuns, and urban craftspeople,

bởi các linh mục, nữ tu và thợ thủ công,

these bizarre images populate the margins of the most prized books

những hình minh họa kỳ lạ này thường được tìm thấy bên lề

from the Middle Ages.

các cuốn sách thời Trung Cổ.

Their illustrations often tell a second story as rich as the text itself.

Chúng tự thân cũng đã kể một câu chuyện thú vị.

Some images appear in many different illuminated manuscripts,

Một vài hình ảnh xuất hiện trên nhiều bản chép khác nhau,

and often reinforce the religious content of the books they decorated.

thường để củng cố nội dung tôn giáo của quyển sách mà chúng minh họa.

For example, a porcupine picking up fruit on its spines

Ví dụ như, một con nhím nhặt trái cây bằng những gai nhọn

could represent the devil stealing the fruits of faith--

có thể minh họa cho việc ác quỷ lấy trộm kết quả của đức tin--

or Christ taking up the sins of mankind.

hay Chúa lấy đi phần tội lỗi của loài người.

Medieval lore stated that a hunter could only capture a unicorn

Truyền thuyết Trung Cổ nói rằng thợ săn chỉ có thể bắt được kỳ lân

when it lay its horn in the lap of a virgin,

khi nó đặt sừng lên đùi của thiếu nữ đồng trinh,

so a unicorn could symbolize either sexual temptation

nên kỳ lân có thể là hình tượng của đam mê nhục dục

or Christ being captured by his enemies.

hay cũng có thể là Chúa bị kẻ thù bắt đi.

Rabbits, meanwhile, could represent human’s lustful natures—

Trong khi đó, thỏ có thể biểu trưng cho dục vọng của loài người—

and could redeem themselves through attempts to make sacred music

và có thể tự chuộc tội bằng việc cố tạo ra âm nhạc thiêng liêng.

despite their failings.

All of these references would have been familiar to medieval Europeans

Những hình tượng ấy vốn rất phổ biến thời Trung Cổ Châu Âu,

from other art forms and oral tradition,

trong nhiều loại hình nghệ thuật đến truyền miệng dân gian,

though some have grown more mysterious over the centuries.

một vài trong số đó phát triển bí ẩn qua nhiều thế kỷ.

Today,

Ngày nay, không ai có thể biết chắc

no one can say for sure what the common motif of a knight fighting a snail means—

ý nghĩa của trận chiến giữa kỵ sĩ và con sên—

or why the knight so often appears to be losing.

hay lý do vì sao ngài hầu như luôn thua cuộc.

The snail might be a symbol of the inevitability of death,

Con sên có thể là biểu tượng của cái chết không thể tránh khỏi,

which defeats even the strongest knights.

thứ có thể đánh bại ngay cả kỵ sĩ mạnh nhất.

Or it could represent humility, and a knight’s need to vanquish his own pride.

Cũng có thể, nó đại diện cho lòng khiêm tốn,

và kỵ sĩ phải vượt qua lòng tự tôn.

Many illuminated manuscripts were copies of religious or classical texts,

Trong nhiều bản chép từ sách tôn giáo hay văn học cổ,

and the bookmakers incorporated their own ideas and opinions in illustrations.

thợ làm sách bộc lộ suy nghĩ, quan điểm qua những hình minh họa.

The butt tuba, for example,

Kèn tuba mông, là một ví dụ,

was likely shorthand to express disapproval with--

một cách bày tỏ sự phản đối--

or add an ironic spin to-- the action in the text.

hay tạo thêm sự mỉa mai cho hành động trong văn bản.

Illuminations could also be used to make subversive political commentary.

Minh họa cũng có thể được dùng để tạo ra bình luận chống đối chính trị.

The text of the "Smithfield Decretals"

Quyển "Smithfield Decretals"

details the Church’s laws and punishments for lawbreakers.

ghi chép bộ luật và hình phạt của Nhà thờ dành cho kẻ phạm luật.

But the margins show a fox being hanged by geese,

Nhưng minh họa bên lề lại là hình ảnh một con cáo bị ngỗng treo cổ,

a possible allusion to the common people turning on their powerful oppressors.

ám chỉ thường dân có thể lật đổ quyền lực của kẻ thống trị.

In the "Chronica Majora,"

Trong quyển "Chronica Majora,"

Matthew Paris summarized a scandal of his day,

Matthew Paris đã tóm tắt một vụ bê bối đương thời:

in which the Welsh prince Griffin

Hoàng tử Griffin xứ Wales

plummeted to his death from the tower of London.

gieo mình từ tháp London.

Some believed the prince fell, Paris wrote,

Một số tin rằng Hoàng tử bị ngã, Paris viết,

while others thought he was pushed.

trong khi số còn lại nghĩ rằng Ngài bị đẩy xuống.

He added his own take in the margins,

Ông đã vẽ vào lề sách,

which show the prince falling to his death

miêu tả Hoàng tử lao xuống tháp

while trying to escape on a rope made of bed-sheets.

khi đang cố trốn thoát bằng sợi dây bện từ ga trải giường.

Some margins told stories of a more personal nature.

Một số hình vẽ bên lề kể câu chuyện mang tính cá nhân hơn.

"The Luttrell Psalter,"

"The Luttrell Psalter" là cuốn sách

a book of psalms and prayers commissioned by Sir Geoffrey Luttrell,

về thánh thi và cầu nguyện được Sir Geoffrey Luttrell đặt chép,

shows a young woman having her hair done,

miêu tả một thiếu nữ đang chải tóc,

while a young man catches a bird in a net.

trong khi một thanh niên đang cố bắt chim bằng vợt lưới.

The shaved patch on his head is growing out,

Tóc trên phần đầu cạo trọc của chàng đang mọc dài ra,

indicating that he is a clergyman neglecting his duties.

cho thấy chàng là một tu sĩ đang xao nhãng việc tu hành,

This alludes to a family scandal

ám chỉ vụ bê bối trong gia đình

where a young cleric ran away with Sir Geoffrey’s daughter Elizabeth.

mà tu sĩ trẻ tuổi đã chạy trốn cùng con gái Elizabeth của Sir Geoffrey.

The family’s personal spiritual advisor likely painted it into the book

Cố vấn tâm linh của gia đình đã vẽ điều đó vào cuốn sách

to remind his clients of their failings

như nhắc nhở khách hàng về tội lỗi

and encourage their spiritual development.

và động viên tinh thần họ.

Some artists even painted themselves into the manuscripts.

Một số họa sĩ, thậm chí, còn vẽ chính mình vào bản chép.

The opening image of Christine de Pisan’s collected works

Hình ảnh mở đầu trong sách của Christine de Pisan

shows de Pisan presenting the book to the Queen of France.

miêu tả ông giới thiệu bản chép của mình đến Nữ hoàng nước Pháp.

The queen was so impressed by de Pisan's previous work

Quá ấn tượng với những tác phẩm trước của de Pisan,

that she commissioned her own copy.

Nữ hoàng đã đặt chép một bản cho riêng mình.

Such royal patronage

Sự đỡ đầu của Hoàng gia

enabled her to establish her own publishing house in Paris.

cho phép bà thành lập một nhà xuất bản riêng tại Paris.

The tradition of illuminated manuscripts lasted for over a thousand years.

Truyền thống chép tay này kéo dài cả ngàn năm.

The books were created by individuals or teams for uses as wide-ranging

Những bản chép bởi cá nhân hay nhóm được sử dụng rộng rãi

as private prayer aids, service books in churches, textbooks,

như sách cầu nguyện cá nhân, sách phụng sự nhà thờ, sách giáo khoa,

and protective talismans to take into battle.

và bùa hộ mạng mang theo vào chiến trận.

Across all this variation,

Xuyên suốt tất cả những biến tấu này,

those tricky little drawings in the margins

những hình vẽ nhỏ, phức tạp bên lề

are a unique window into the minds of medieval artists.

chính là cánh cửa độc đáo đi vào tâm trí các họa sĩ thời Trung Cổ.