Why extremophiles bode well for life beyond Earth - Louisa Preston

Vi khuẩn chịu cực hạn mang đến hi vọng về sự sống ngoài Trái Đất - Louisa Preston

139,862 views

2013-10-07 ・ TED-Ed


New videos

Why extremophiles bode well for life beyond Earth - Louisa Preston

Vi khuẩn chịu cực hạn mang đến hi vọng về sự sống ngoài Trái Đất - Louisa Preston

139,862 views ・ 2013-10-07

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Reviewer: Tâm Đan
00:06
We've all seen movies
0
6327
1157
Hẳn ai cũng đã từng nghe
00:07
about terrible insects from outer space
1
7484
2245
về quái vật ngoài hành tinh
00:09
or stories of abduction by little green men,
2
9729
2565
hay chuyện người ngoài hành tinh bắt cóc con người,
00:12
but the study of life in the universe,
3
12294
2031
nhưng nghiên cứu về sự sống trong vũ trụ,
00:14
including the possibility of extraterrestrial life,
4
14325
2670
bao gồm cả khả năng tồn tại của sự sống ngoài Trái Đất,
00:16
is also a serious, scientific pursuit.
5
16995
3092
cũng là một lĩnh vực quan trọng không kém.
00:20
Astrobiology draws on diverse fields,
6
20087
3180
Lĩnh vực trong sinh học vũ trụ rất đa dạng, bao gồm
00:23
such as physics,
7
23267
893
vật lí,
00:24
biology,
8
24160
1025
sinh học,
00:25
astronomy,
9
25185
985
thiên văn học,
00:26
and geology,
10
26170
1012
và địa chất học,
00:27
to study how life was formed on Earth,
11
27182
2169
tìm hiểu việc hình thành sự sống trên Trái Đất
00:29
how it could form elsewhere,
12
29351
1662
có hay không sự sống ở nơi khác,
00:31
and how we might detect it.
13
31013
1882
và làm thế nào để xác định được nó.
00:33
Many ancient religions described
14
33495
1696
Nhiều tôn giáo cổ miêu tả rằng
00:35
other worlds inhabited by known human beings,
15
35191
2914
con người đã từng sinh sống ở những thế giới khác,
00:38
but these are more like mythical realms
16
38105
1969
nhưng nó giống như là thần thoại
00:40
or parallel universes
17
40074
1443
hoặc vũ trụ song song
00:41
than other planets existing
18
41517
1296
hơn là những hành tinh
00:42
in the same physical world.
19
42813
1800
tồn tại trong cùng điều kiện vật lí.
00:44
It is only within the last century
20
44613
1821
Chỉ mới một thế kỉ trở lại đây
00:46
that scientists have been able
21
46434
1170
các nhà khoa học
00:47
to seriously undertake the search
22
47604
1579
mới có thể nghiên cứu đầy đủ
00:49
for extraterrestrial life.
23
49183
2201
về sự sống ngoài Trái Đất.
00:51
We know that at the most basic level
24
51384
1912
Chúng ta đã biết rằng, để tồn tại được,
00:53
organisms on Earth need three things:
25
53296
2156
sinh vật trên Trái đất cần ba yếu tố:
00:55
liquid water,
26
55452
893
nước dạng lỏng,
00:56
a source of energy,
27
56345
1202
nguồn năng lượng,
00:57
and organic, carbon-based material.
28
57547
2458
và nguyên liệu cacbon.
01:00
We also know that the Earth
29
60005
1371
Ta đều biết rằng Trái Đất
01:01
is just the right distance from the Sun,
30
61376
1960
nằm ở vị trí rất lí tưởng với Mặt Trời
01:03
so as not to be either frozen or molten.
31
63336
2928
đủ để nó không bị đóng băng, hay bị thiêu rụi
01:06
So, planets within such a habitable range
32
66264
2125
Các hành tinh nhận được sự hỗ trợ thế này
01:08
from their own stars
33
68389
1254
từ các ngôi sao quanh nó
01:09
may be able to support life.
34
69643
2237
sẽ có khả năng cung cấp sự sống.
01:13
But while we used to think
35
73187
1162
Nhưng nếu ta cho rằng
01:14
that life could only exist
36
74349
1172
sự sống chỉ tồn tại được
01:15
in such Earth-like environments,
37
75521
1881
ở những môi trường giống như Trái Đất,
01:17
one of the most amazing discoveries of astrobiology
38
77402
2722
thì sẽ phải ngạc nhiên trước đa dạng sinh học vũ trụ
01:20
has been just how versatile life is.
39
80124
2402
thể hiện qua phát hiện sau.
01:22
We now know that life can thrive
40
82526
1900
Hóa ra, sự sống có thể tồn tại
01:24
in some of the most extreme environments
41
84426
1821
ở cả một số môi trường khắc nghiệt
01:26
that'd be fatal for most known organisms.
42
86247
2360
gây nguy hiểm cho hầu hết sinh vật.
01:28
Life is found everywhere,
43
88607
1812
Sự sống có ở khắp mọi nơi,
01:30
from black smoke of hydrothermal vents
44
90419
2132
từ ống khói đen những miệng phun thủy nhiệt
01:32
in the dark depths of Earth's oceans,
45
92551
2054
dưới đại dương sâu thẳm,
01:34
to bubbling, hot, acidic springs
46
94605
1997
cho đến những dòng axit nóng sôi sục
01:36
on the flanks of volcanoes,
47
96602
1671
trên những sườn núi lửa,
01:38
to high up in the atmosphere.
48
98273
2381
sau đó bay vào không khí.
01:40
Organisms that live in these challenging environments
49
100654
2480
Những loài tồn tại trong môi trường khắc nghiệt này
01:43
are called extremophiles,
50
103134
2050
được gọi là vi khuẩn chịu cực hạn,
01:45
and they can survive at extremes
51
105184
1607
có thể sống sót được ở cực hạn của
01:46
of temperature,
52
106791
845
nhiệt độ,
01:47
pressure,
53
107636
801
áp suất,
01:48
and radiation,
54
108437
997
bức xạ,
01:49
as well as salinity,
55
109434
1036
độ mặn,
01:50
acidity,
56
110470
916
độ axit,
01:51
and limited availability of sunlight,
57
111386
2243
và khả năng hiếm tiếp xúc với Mặt Trời,
01:53
water,
58
113629
869
nước,
01:54
or oxygen.
59
114498
1383
hay oxy.
01:56
What is most remarkable about these extremophiles
60
116988
2357
Một đặc điểm đáng chú ý của những loài này là
01:59
is that they are found thriving in environments
61
119345
2054
chúng vẫn sinh sôi nảy nở
02:01
that mimic those on alien worlds.
62
121399
2298
trong những môi trường xa lạ,
02:03
One of the most important of these worlds
63
123697
2211
Một trong những hành tinh quan trọng nhất
02:05
is our red and dusty neighbor, Mars.
64
125908
2773
anh hàng xóm bụi bặm của ta, Sao Hoả.
02:08
Today, astrobiologists are exploring places
65
128681
3055
Ngày nay, các nhà sinh học vũ trụ đang khám phá xem
02:11
where life might once have existed on Mars
66
131736
2492
liệu đã từng có sự sống trên sao Hỏa hay không
02:14
using NASA's Curiosity rover.
67
134228
2306
bằng robot thăm dò Curiosity của NASA.
02:16
One of these is Gale Crater,
68
136534
1799
Một trong số khả năng, Gale Crater,
02:18
an impact crater created
69
138333
1729
là một hố được tạo ra do
02:20
when a meteor hit the surface of Mars
70
140062
1527
một thiên thạch va vào Sao Hỏa
02:21
nearly 3.8 billions years ago.
71
141589
2682
vào khoảng gần 3.8 tỉ năm về trước.
02:24
Evidence from orbit suggest past traces of water,
72
144271
3400
Bằng chứng thu được từ quỹ đạo cho thấy nơi đây có dấu tích của nước,
02:27
which means the crater
73
147671
1092
có nghĩa miệng hố này
02:28
might once have supported life.
74
148763
2422
có thể đã tồn tại sự sống.
02:31
Planets are not the only places
75
151185
1656
Hành tinh không phải nơi duy nhất
02:32
astrobiologists are looking at.
76
152841
2087
mà các nhà sinh học vũ trụ quan tâm.
02:34
For example, Europa, one of the moons of Jupiter,
77
154928
2590
Chẳng hạn, Europa, vệ tinh thứ sáu của Sao Mộc,
02:37
and Enceladus and Titan,
78
157518
1682
hay Enceladus và Titan,
02:39
two of Saturn's moons,
79
159200
1149
hai vệ tinh của Sao Thổ,
02:40
are all exciting possibilities.
80
160349
2246
là những khả năng đáng chú ý khác.
02:42
Although these moons are extremely cold
81
162595
2423
Dù những vệ tinh này vô cùng lạnh giá,
02:45
and two are covered in thick ice,
82
165018
1829
xung quanh bao bọc bởi lớp băng dày,
02:46
there is evidence of liquid oceans beneath the shell.
83
166847
3181
vẫn có bằng chứng về đại dương dưới lớp vỏ của chúng.
02:50
Could life be floating around in these oceans,
84
170028
2922
Liệu sự sống có đang tồn tại dưới những đại dương này,
02:52
or could it be living around black smoker
85
172950
1929
hay xung quanh những ống khói đen
02:54
vents at the bottom?
86
174879
1959
đang phun trào dưới đáy?
02:57
Titan is particularly promising
87
177499
1822
Titan là đối tượng đầy hứa hẹn
02:59
as it has an atmosphere
88
179321
1144
vì nó có không khí
03:00
and Earth-like lakes, seas, and rivers
89
180465
2280
và có hồ, sông, suối chảy trên bề mặt
03:02
flowing across the surface.
90
182745
1751
giống như Trái Đất.
03:04
It is very cold, however,
91
184496
1433
Nó rất lạnh, nhưng,
03:05
too cold for liquid water,
92
185929
1616
lại quá lạnh để có nước lỏng,
03:07
so these rivers may instead be flowing
93
187545
1837
vì thế chúng có thể sẽ chảy với
03:09
with liquid hydrocarbons
94
189382
1275
dòng hidrocacbon lỏng
03:10
such as methane and ethane.
95
190657
2296
như metan và etan.
03:12
These are composed of hydrogen,
96
192953
1962
Metan và etan được tạo nên từ hidro,
03:14
and, more importantly, carbon,
97
194915
2028
và, đặc biệt là, cacbon,
03:16
which is the basic building block
98
196943
1537
nguyên tố là nền tảng cơ bản
03:18
of all life as we know it.
99
198480
1775
của mọi sự sống.
03:20
So, could life be found in these lakes?
100
200255
2714
Vậy, liệu sẽ tồn tại sự sống ở những hồ này không?
03:22
Although instruments are being designed
101
202969
1873
Dù người ta đang tạo ra những công cụ
03:24
to study these distant worlds,
102
204842
1671
để thám hiểm những vùng đất xa xôi,
03:26
it takes many years to build them
103
206513
1834
việc này mất rất nhiều thời gian
03:28
and even longer to get them
104
208347
1190
và thậm chí còn lâu hơn
03:29
where they need to be.
105
209537
1597
để đưa chúng đến nơi cần thiết.
03:31
In the meantime, astrobiologists work
106
211134
2054
Trong khi đó, các nhà sinh học vũ trụ
03:33
in our own natural laboratory, the Earth,
107
213188
2661
vẫn đang nghiên cứu về Trái Đất,
03:35
to learn about all the weird
108
215849
1259
tìm hiểu về mọi dạng sống
03:37
and wonderful forms of life that can exist
109
217108
2271
bí ẩn và diệu kì có thể tồn tại
03:39
and to help us one day answer
110
219379
1453
và một ngày ta sẽ trả lời được
03:40
one of humanity's oldest questions:
111
220832
2233
câu hỏi cổ xưa nhất của loài người:
03:43
Are we alone?
112
223065
1549
Chúng ta có đơn độc hay không?
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7