The coelacanth: A living fossil of a fish - Erin Eastwood

Çeviri: Gamze KORKMAZ Gözden geçirme: Miraç Şendil

The dead coming back to life sounds scary.

Dirilme fikri hepimize korkunç gelse de

But for scientists, it can be a wonderful opportunity.

bilim insanları bunun

muazzam bir fırsat olabileceğini düşünüyor.

Of course, we're not talking about zombies.

Elbette zombilerden bahsetmiyoruz burada.

Rather, this particular opportunity came in the unlikely form

Ancak bu fırsat, "koelakant" olarak bilinen

of large, slow-moving fish called the coelacanth.

büyük, yavaş hareket eden balıkların

beklenmedik bir formu olarak karşımıza çıkıyor.

This oddity dates back 360 million years,

Bu tuhaf tür, 360 milyon yıl önce yaşıyordu.

and was believed to have died out during the same mass extinction event

Ve neslinin, 65 milyon yıl önce dinozorları yok eden

that wiped out the dinosaurs 65 million years ago.

kütlesel yok oluş sırasında tükendiğine inanılıyordu.

To biologists and paleontologists, this creature was a very old and fascinating

Biyologlar ve paleontolojistlere göre bu canlı, oldukça antik ve büyüleyici

but entirely extinct fish, forever fossilized.

ancak soyu tükenmiş ve bir daha rastlayamayacağımız bir balıktı.

That is, until 1938 when Marjorie Courtenay-Latimer, a curator at a South African museum,

Ancak 1938'de Güney Afrika müzesinden küratör Marjorie Courtenay-Latimer

came across a prehistoric looking, gleaming blue fish hauled up at the nearby docks.

tarih öncesine ait görünümü olan

pırıl pırıl mavi balıkları rıhtımda görene dek.

She had a hunch that this strange, 1.5 meter long specimen was important

Bu garip, 1,5 metre uzunluğundaki balığın önemli olduğunu düşünse de

but couldn't preserve it in time to be studied and had it taxidermied.

incelenmesi için onu koruyamadı ama kuruttu.

When she finally was able to reach J.L.B. Smith, a local fish expert,

Yerel bir balık uzmanı olan J.L.B Smith'e gittiğinde

he was able to confirm, at first site, that the creature was indeed a coelacanth.

Smith ilk bakışta balığın, gerçek bir koelakant olduğunu anladı.

But it was another 14 years before a live specimen was found in the Comoros Islands,

Ancak tam 14 yıl önce Komor Adalarında canlı bir örneğinin bulunması

allowing scientists to closely study a creature

bilim insanlarına 300 milyon yıl boyunca

that had barely evolved in 300 million years.

neredeyse hiç görülmemiş bir yaratığı yakından inceleme fırsatı verdi.

A living fossil.

Yani yaşayan bir fosil.

Decades later, a second species was found near Indonesia.

Yıllar sonra Endonezya'ya yakın bir yerde benzer bir tür bulundu.

The survival of creatures thought extinct for so long

Soyunun tükendiği sanılan canlıların aslında halen yaşıyor olması

proved to be one of the biggest discoveries of the century.

bunun, yüzyılın en büyük keşiflerinden biri olduğunu kanıtlamış oldu.

But the fact that the coelacanth came back from the dead

Ancak aslında koelakantı ilginç kılan şey

isn't all that makes this fish so astounding.

dirilmesi değil.

Even more intriguing is the fact that genetically and morphologically,

Daha da ilginç olanı, genetik ve morfolojik olarak,

balığın, dört bacaklı omurgalılarla neredeyse diğer tüm balıklardan

the coelacanth has more in common with four-limbed vertebrates

daha fazla ortak noktasının olması

than almost any other fish, and its smaller genome is ideal for study.

ve üzerinde çalışması oldukça kolay olan daha küçük genomunun olması.

This makes the coelacanth a powerful link between aquatic and land vertebrates,

Bu da, koelakantın su ve kara omurgalıları ile

güçlü bir bağının olduğunu ortaya koyuyor.

a living record of their transition from water to land millions of years ago.

Milyonlarca yıl önce sudan karaya geçişin canlı bir kanıtı.

The secret to this transition is in the fins.

Bu geçişin sırrı yüzgeçlerde.

While the majority of ocean fish fall into the category of ray-finned fishes,

Okyanus balıklarının çoğu ışınlı balıklar kategorisine girerken,

coelacanths are part of a much smaller, evolutionarily distinct group with thicker fins

koelakant, daha kalın yüzgeçlere sahip olup çok daha küçük,

evrimsel olarak farklı bir grubun parçasıdır

known as lobe-finned fish.

ve et yüzgeçliler olarak bilinirler.

Six of the coelacanth's fins contain bones organized much like our limbs,

Koelakant yüzgeçlerinin altısı uzuvlarımıza çok benzeyen

kemiklerden oluşur.

with one bone connecting the fin to the body,

Bir kemik, yüzgeci vücuda bağlar,

another two connecting the bone to the tip of the fin,

diğer ikisi kemiği yüzgecin ucuna bağlar,

and several small, finger-like bones at the tip.

ve bu uçta küçük, parmak benzeri birçok kemik bulunur.

Not only are those fins structured in pairs to move in a synchronized way,

Bu yüzgeçler sadece çiftler halinde

senkronize hareket edecek şekilde yapılandırılmamış,

the coelacanth even shares the same genetic sequence

aynı zamanda Koelakant, kara omurgalılarında

that promotes limb development in land vertebrates.

uzuv gelişimini sağlayan aynı genetik diziyi bile paylaşır.

So although the coelacanth itself isn't a land-walker,

Yani koelakant karada yürümese de yüzgeçleri,

its fins do resemble those of its close relatives

sağlam, esnek uzantıların yardımıyla bedenlerini karaya çıkaran

who first hauled their bodies onto land

ve karada yürüyebilenler olarak

with the help of these sturdy, flexible appendages,

evrimsel bir köprü olmuş

acting as an evolutionary bridge to the land lovers that followed.

yakın akrabalarının yüzgeçlerine benziyor.

So that's how this prehistoric fish helps explain the evolutionary movement

İşte bu tarih öncesi balık, omurgalıların sudan karaya doğru olan

evrimsel hareketini açıklığa kavuşturmamızı sağlıyor.

of vertebrates from water to land.

Over millions of years, that transition

Milyonlarca yıl boyunca,

led to the spread of all four-limbed animals, called tetrapods,

bu geçiş amfibiler, kuşlar ve hatta atalarımız olan memeliler gibi

like amphibians, birds, and even the mammals that are our ancestors.

tetrapod adı verilen dört ayaklı hayvanların yayılmasına yol açtı.

There's even another powerful clue

Başka bir güçlü ipucu daha var.

in that unlike most fish, coelacanths don't lay eggs,

Çoğu balıktan farklı olarak, koelakantlar yumurtlamıyor,

instead giving birth to live, young pups, just like mammals.

bunun yerine, tıpkı memeliler gibi yavrularını doğuruyorlar.

And this prehistoric fish will continue to provide us with fascinating information

Ve bu tarih öncesi balıklar, 300 milyon yıl önce omurgalıların,

about the migration of vertebrates out of the ocean over 300 million years ago.

okyanustan nasıl göç ettikleri hakkında büyüleyici bilgiler sunmaya devam edecek.

A journey that ultimately drove our own evolution, survival and existence.

Nihayetinde kendi evrimimizi, hayatta kalmamızı

ve varlığımıza dayanan bir yolculuk.

Today the coelacanth remains the symbol of the wondrous mysteries that remain

Bugün koelakant, bilimin keşfettiği ve keşfedeceği

to be uncovered by science.

harika gizemlerin bir sembolü.

With so much left to learn about this fish, the ocean depths and evolution itself,

Bu balıklar, okyanusun derinlikleri

ve evrimle ilgili daha öğrenilecek çok şey var.

who knows what other well-kept secrets our future discoveries may bring to life!

Gelecekteki keşiflerin hangi gizli sırları açığa çıkaracağını kim bilebilir ki?