Can you solve the dark coin riddle? - Lisa Winer

Çeviri: Fatih Enes Şafak Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

You heard the traveler's tales,

Gezginlerin hikâyelerini duydun,

you followed the crumbling maps,

parçalanmış haritaları takip ettin

and now, after a long and dangerous quest,

ve şimdi, uzun ve tehlikeli bir maceranın sonunda,

you have some good news and some bad news.

bazı iyi ve bazı kötü haberlerin var.

The good news is you've managed to locate the legendary dungeon

İyi haber, antik Stygian sikke zulasını

containing the stash of ancient Stygian coins

barındıran efsanevi zindanı bulmayı başardın

and the eccentric wizard who owns the castle

ve kalenin sahibi olan garip büyücü

has even generously agreed to let you have them.

cömertçe senin bu sikkeleri almana izin verdi.

The bad news is that he's not quite as generous

Kötü haber ise büyücünün bulmacasını çözmeden senin

about letting you leave the dungeon, unless you solve his puzzle.

zindandan çıkmana izin verecek kadar cömert olmaması.

The task sounds simple enough.

Görev, kulağa basit geliyor.

Both faces of each coin bear the fearsome scorpion crest,

Her bir sikkenin iki yüzü korkutucu bir akrep arması taşıyor,

one in silver,

bir yüzü gümüş,

one in gold.

diğer yüzü altın.

And all you have to do is separate them into two piles

Ve senin tek yapman gereken bunları iki yığına ayırmak,

so that each has the same number of coins facing silver side up.

böylece her iki tarafta aynı sayıda gümüş yüzü yukarıya bakan sikke olacak.

You're about to begin when all of the torches suddenly blow out

Başlamaya hazırlanırken birden etrafındaki meşalelerin hepsi söndü

and you're left in total darkness.

ve tamamen karanlıkta kaldın.

There are hundreds of coins in front of you

Önünde yüzlerce sikke var

and each one feels the same on both sides.

ve her birinin iki yüzü aynı hissi veriyor.

You try to remember where the silver-facing coins were,

Gümüş yüzlü sikkelerin nerede olduğunu hatırlamaya çalışıyorsun

but it's hopeless.

ama hatırlayamıyorsun.

You've lost track.

İzini kaybettin.

But you do know one thing for certain.

Ama bir şeyi kesin olarak biliyorsun.

When there was still light,

Hâlâ ışık varken,

you counted exactly 20 silver-side-up coins in the pile.

yığında gümüş yüzü yukarıda olan 20 tane sikke saymıştın.

What can you do?

Ne yapabilirsin?

Are you doomed to remain in the dungeon with your newfound treasure forever?

Yeni bulunmuş hazinenle birlikte zindanda sonsuza kadar kalmaya mahkûm musun?

You're tempted to kick the pile of coins

Sikke yığınına bir tekme atasın geliyor

and curse the curiosity that brought you here.

ve seni buraya getiren merakına lanet okuyasın geliyor.

But at the last moment, you stop yourself.

Ama son anda kendini durduruyorsun.

You just realized there's a surprisingly easy solution.

Şaşırtıcı derecede kolay bir çözüm olduğunu fark ediyorsun.

What is it?

Ne bu?

Pause here if you want to figure it out for yourself.

Eğer kendin çözmek istiyorsan burada durdur.

Answer in: 3

Cevap için: 3

Answer in: 2

Cevap için: 2

Answer in: 1

Cevap için: 1

You carefully move aside 20 coins one by one.

Dikkatlice 20 sikkeyi teker teker bir yana koyuyorsun.

It doesn't matter which ones: any coins will do,

Hangilerinin olduğunun önemi yok, hepsi iş görür

and then flip each one of them over.

ve daha sonra hepsini ters çeviriyorsun.

That's all there is to it.

Tüm yapman gereken bu.

Why does such a simple solution work?

Bu kadar basit bir çözüm nasıl işe yarıyor?

Well, it doesn't matter how many coins there are to start with.

Aslında, ne kadar sikkeyle başladığının bir önemi yok.

What matters is that only 20 of the total are facing silver side up.

Tek önemli olan tüm sikkelerden sadece 20 tanesinin gümüş tarafının üstte olması.

When you take 20 coins in the darkness,

Karanlıkta 20 tane sikkeyi aldığında,

you have no way of knowing how many of these silver-facing coins

yeni yığınında kaç tane gümüş tarafı üstte olan sikke olduğunu

have ended up in your new pile.

bilme ihtimalin yok.

But let's suppose you got 7 of them.

Ama hadi onlardan 7 tane olduğunu varsayalım.

This means that there are 13 silver-facing coins left

Bu da demek oluyor ki asıl yığında 13 tane gümüş tarafı üstte

in the original pile.

olan sikke kaldı.

It also means that the other 13 coins in your new pile

Bu ayrıca yeni yığınınızdaki 13 sikkenin

are facing gold side up.

altın tarafının üstte olduğunu gösterir.

So what happens when you flip all of the coins in the new pile over?

Peki yeni yığınındaki tüm sikkeleri ters çevirirsen ne olur?

Seven gold-facing coins and 13 silver-facing coins

Asıl yığındakilerle eşleşen 13 gümüş yüzlü sikke ve

to match the ones in the original pile.

yedi altın yüzlü sikke.

It turns out this works no matter how many of the silver-facing coins you grab,

Öyle ki kaç tane gümüş yüzü üstte olan sikke aldığınız fark etmeden bu çalışıyor,

whether it's all of them, a few, or none at all.

ister hepsini alın, ister birkaç tane, ister hepsini.

That's because of what's known as complementary events.

Bu, tümleyen olay olarak bilinen şeyden dolayı işe yarıyor.

We know that each coin only has two possible options.

Her sikkenin yalnızca iki ihtimale sahip olduğunu biliyoruz.

If it's not facing silver side up, it must be gold side up,

Gümüş tarafı üstte değilse, altın tarafı üstte olmalı

and vice versa,

ya da tam tersi

and in any combination of 20 coins,

ve 20'li sikke kombinasyonlarının herhangi birinde,

the number of gold-facing and silver-facing coins

altın yüzü ve gümüş yüzü üstte olan sikkelerin sayısı

must add up to 20.

yirmiye karşılık gelmeli.

We can prove this mathematically using algebra.

Bunu cebir kullanarak matematiksel olarak kanıtlayabiliriz.

The number of silver-facing coins remaining in the original pile

Asıl yığında kalan gümüş yüzü üstte olan sikkelerin sayısı

will always be 20 minus however many you moved to the new pile.

daima yeni yığına koyduğunuz gümüş yüzlü sikkelerin 20'den çıkarılmasına eşittir.

And since your new pile also has a total of 20 coins,

Madem ki yeni yığının toplamda 20 sikkeye sahip,

its number of gold-facing coins will be

oradaki altın yüzü üstte olan sikkelerin sayısı

20 minus the amount of silver-facing coins you moved.

20'den taşıdığınız gümüş yüzü üstte olan sikkelerin çıkarılmasına eşit.

When all the coins in the new pile are flipped,

Yeni yığındaki tüm sikkeler ters çevirildiğinde,

these gold-facing coins become silver-facing coins,

altın yüzü üste bakan sikkeler artık gümüş yüzü üste bakan sikkeler olacak,

so now the number of silver-facing coins in both piles is the same.

yani şimdi iki yığındaki gümüş yüzü yukarı bakan sikkelerin sayısı aynı oldu.

The gate swings open and you hurry away with your treasure

Kapı açılıyor ve büyücü fikrini değiştirmeden önce hazineni alıp

before the wizard changes his mind.

hızlıca zindandan uzaklaşıyorsun.

At the next crossroads, you flip one of your hard-earned coins

Bir sonraki yol kavşağında bir sonraki maceranın yolunu belirlemek için

to determine the way to your next adventure.

sikkeyle yazı tura oynuyorsun.

But before you go, we have another quick coin riddle for you –

Ama gitmeden önce, sana başka bir kısa sikke bulmacamız var-

one that comes from this video sponsor’s excellent website.

bu videonun sponsorunun muhteşem sayfasından gelen bir bulmaca.

Here we have 8 arrangements of coins.

Burada 8 sikke kombinasyonu var.

You can flip over adjacent pairs of coins as many times as you like.

Yan yana olan sikke çiftlerini istediğin kadar çevirebilirsin.

A flip always changes gold to silver, and silver to gold.

Bir çevirme altını gümüşe, gümüşü de altına çeviriyor.

Can you figure out how to tell, at a glance,

Bir bakışta hangi kombinasyonların tamamının altının olacağının

which arrangements can be made all gold?

nasıl olacağını söyleyebilir misin?

You can try an interactive version of this puzzle and confirm your solution

Bu bulmacanın etkileşimli versiyonunu ve çözümünün ispatını

on Brilliant’s website.

Brilliant'ın internet sayfasında bulabilirsin.

We love Brilliant.org because the site gives you tools

Brilliant.org'u seviyoruz, çünkü bu sayfa problem çözmeye yaklaşımda

to approach problem-solving in one of our favorite ways—

bizim favori yollarımızdan biri olan, bulmacaları küçük parçalara ayırmada

by breaking puzzles into smaller pieces or limited cases,

size araçlar veriyor

and working your way up from there.

ve oradan devam ediyorsunuz.

This way, you're building up a framework for problem solving,

Böylece, problem çözmek için bir çerçeve oluşturuyorsunuz,

instead of just memorizing formulas.

formülleri ezberlemek yerine.

You can sign up for Brilliant for free, and if you like riddles

Brilliant'a ücretsiz kayıt olabilirsiniz ve bulmacaları seviyorsanız,

a Brilliant.org premium membership will get you access

Brilliant.org ek üyeliği sayısız fazla etkileşimli bulmacaya

to countless more interactive puzzles.

erişim sağlar.

Try it out today by visiting brilliant.org/TedEd

Burayı brilliant.org/TedEd ziyaret ederek bugün deneyin

and use that link so they know we sent you.

ve bu bağlantıyı kullanın, böylece sizi bizim gönderdiğimizi anlasınlar.

The first 833 of you to visit that link

Bu bağlantıyı kullanan ilk 833 kişi yıllık ek ücretine

will receive 20% off the annual premium subscription fee.

%20 indirim kazanacak.