How does fracking work? - Mia Nacamulli

Çeviri: Rumeysa Durmaz Gözden geçirme: Gözde Alpçetin

Deep underground lies stores of once inaccessible natural gas.

Yeraltında bir zamanlar ulaşılamayan doğal gaz depoları mevcut.

This gas was likely formed over millions of years

Bu gaz büyük ihtimalle milyonlarca yıl önce

as layers of decaying organisms were exposed to intense heat and pressure

yer kabuğunun altındaki çürüyen organizmaların

aşırı sıcak ve basınca maruz kalmasıyla oluşmuş.

under the Earth's crust.

There's a technology called hydraulic fracturing,

Hidrolik kırılma ya da diğer bir adıyla hidrokırılma diye bir teknoloji var.

or fracking,

that can extract this natural gas,

Bu yöntem doğal gazı çekip

potentially powering us for decades to come.

enerji ihtiyacımızı yıllarca karşılayabilir.

So how does fracking work,

Hidrolik kırılma nasıl bir şey

and why it is a source of such heated controversy?

ve neden hararetli bir tartışmanın konusu?

Doğal gazın olduğu her yerde hidrolik kırılma yapılabilir.

A fracking site can be anywhere with natural gas,

from a remote desert

Uzak bir çölden

to several hundred feet from your backyard.

evinizin bahçesine kadar her yerde.

It starts out with a long vertical hole known as a wellbore

Tortul katmanlarını delerek

kuyu deliği olarak bilinen uzun, dikey bir delik oluşuturularak başlanır.

drilled down through layers of sediment.

When the well reaches 2500 - 3000 meters, it's at its kickoff point

Kuyu 2500-3000 metreye ulaştığında başlangıç vuruşu yapılır.

where it can begin the process of horizontal drilling.

Oradan itibaren yatay sondaja başlanır.

It turns 90 degrees and extends horizontally for about 1.5 kilometers

90 derece dönülür ve 1,5 kilometre boyunca şist kayalarının içinden geçerek

through a compressed black layer called the shale rock formation.

yatay sondaj yapılır.

A specialized perforating gun is then lowered and fired,

Özel bir delici silah kullanılmaya başlanır.

creating a series of small, inch-long holes

Bu silahla kuyunun duvarını delen

that burst through the well's casing into the rock layer.

küçük delikler açılır.

About three to four months after the initial drilling,

İlk sondajdan üç dört ay sonra

the well is ready for fracking to begin.

kuyu, hidrolik kırılma için hazırdır.

Hidrokırılma sıvısı o kadar yüksek bir basınçla aşağı boşaltılır ki

Fracking fluid is pumped down into the well at a pressure so high,

it cracks the shale rock,

şist kayasını kırar.

creating fractures through which the trapped gas and oil can escape.

Böylece sıkışmış gaz ve petrol bu kırıklardan sızabilirler.

The fluid itself is more than 90% water.

Bu sıvının %90'ından fazlası sudur.

The rest is made up of concentrated chemical additives.

Geri kalanı da yoğunlaştırılmış kimyasal katkı maddelerinden oluşur.

These vary depending on the specific characteristics of the fracking site,

Sıvının içeriği, hidrokırılma tesisinin özelliklerine göre değişir.

but usually fall into three categories:

Fakat genelde üç kategoriye ayrılır:

acids for clearing debris and dissolving minerals,

Moloz temizlemek ve mineral eritmek için asit,

friction-reducing compounds to create

kaygan su oluşturmak için eklenen sürtünme-azaltıcı bileşik

a slippery form of water known as slickwater,

and disinfectant to prevent bacteria growth.

ve bakteri oluşmasın diye eklenen dezenfektan.

Sand or clay is also mixed into the water to prop open the fissures

Çatlakları açsınlar diye suya kum ya da kil de eklenir

so the gas and oil can keep leaking out, even after the pressure is released.

böylelikle gaz ve petrol basınç olmasa da sızmaya devam eder.

It's estimated that all of fracking's intense pumping and flushing

Hidrokırılma, yoğun pompası ve su fışkırtmasıyla

uses an average of 3-6 million gallons of water per well.

kuyu başına 11-22 milyon litre su kullanıyor.

That's actually not a lot compared to agriculture,

Aslında bu miktar tarıma,

power plants,

elektrik santrallerine

or even golf course maintenance,

ya da golf sahalarının bakımına kıyasla fazla değil

but it can have a notable impact on local water supply.

fakat yerel su kaynaklarını önemli derecede etkileyebilir.

Hidrokırılma suyunu elden çıkarmak da ayrı bir sorun.

And disposing of used fracking water is also an issue.

Along with the trapped gas that's pumped up to the surface,

Yüzeye çıkan gazla birlikte

millions of gallons of flow-back liquid come gushing up.

milyonlarca litre su taşarak çıkar.

This liquid containing contaminants like radioactive material,

Atık, radyoaktif madde, tuz, ağır metal

salts,

heavy metals,

and hydrocarbons,

ve hidrokarbon içeren bu suyun elden çıkartılması gerek.

needs to be stored and disposed of.

That's usually done in pits on-site in deep wells

Bu genellikle tesisteki derin kuyuların çukurlarını kullanarak

or off-site at water treatment facilities.

ya da tesis dışındaki su arıtma tesisleriyle yapılır.

Another option is to recycle the flow-back liquid,

Diğer bir seçenek bu sıvıyı geri dönüştürmek.

but the recycling process can actually increase levels of contamination

Fakat bu süreç kirliliği arttırabilir

since the water is more toxic with each use.

çünkü su her kullanıldığında daha da zehirli oluyor.

Wells are typically encased in steel and cement

Kuyular, atıkların yer altı suyuna sızmasını önlemek için

to prevent contaminants from leaking into groundwater.

genelde demir ve çimentoyla kaplıdır

But any negligence or fracking-related accidents

fakat ihmal ya da bir kaza yıkıcı etkilere neden olabilir.

can have devastating effects.

Fracturing directly into underground water

Hidrokırılma eğer direkt yeraltı suyuna girerek,

hazardous underground seepage and leakage,

tehlikeli yeraltı sızıntılarının içinden yapılıp

and inadequate treatment and disposal of highly-toxic waste water

zehirli atık su dikkatizce elden çıkarılırsa

can potentially contaminate drinking water around a fracking site.

hidrokırılma tesisinin etrafındaki içme suları kirlenebilir.

There's also concern about the threat of earthquakes

Endişe verici diğer konu da basınç ve atık sudan kaynaklanan

and damaged infrastructure

deprem tehlikesi ve altyapı zararlarıdır.

from pressure and waste water injection.

Links between fracking and increased seismic activity

Artan sismik aktivite ve hidrokırılma arasındaki bağ

leave unresolved questions about long-term pressure imbalances

hemen dibimizde gerçekleşen uzun süreli basınç dengesizlikleri hakkında

that might be happening deep beneath our feet.

çözünmemiş sorunlar ortaya çıkarıyor.

Fracking's biggest controversy, though, is happening above the ground.

Hidrokırılma hakkındaki en büyük tartışma, gökyüzüyle alakalı.

The general consensus is that burning natural gas is better for the environment

Çevre açısından, doğal gazın kömürden daha iyi olduğu düşünülür.

than burning coal

since the gas collected from fracking

Hidrokırılmadan çıkan gaz,

emits only half the carbon dioxide as coal

enerji birimi olarak kömürünkinin yarısı kadar karbondioksit yayıyor.

per unit of energy.

The pollution caused by the fracking itself, though,

Hidrokırılmanın kendisinin neden olduğu kirlilik ise

isn't negligible.

göz ardı edilemez.

Methane that leaks out during the drilling and pumping process

Sondaj ve popmalama sırasında açığa çıkan metan

is many times more potent than carbon dioxide

bir sera gazı olarak karbondioksitten çok daha tesirli.

as a greenhouse gas.

Some scientists argue that methane eventually dissipates,

Bazı bilim insanları metanın en sonunda yok olduğunu söylüyor

so has a relatively low long-term impact.

bundan dolayı uzun-süreli etkisi daha az.

But a greater question hangs in the air.

Ama sorulması gereken çok daha önemli bir soru var.

Does fracking take time, money, and research

Hidrokırılma parayı, zamanı ve araştırmayı

away from the development of cleaner renewable energy sources?

yenilenebilir enerji kaynaklarının gelişiminde kullanılmaktan alı mı koyuyor?

Natural gas is non-renewable,

Doğal gaz yenilenemez

and the short-run economic interests supporting fracking

ve hidrokırılmayı destekleyen kısa süreli ekonomik çıkarlar

may fall short in the face of global climate change.

küresel iklim değişikliğiyle birlikte beklenenden az gelebilir.

Experts are still examining fracking's overarching effects.

Uzmanlar hâlâ hidrokırılmanın parasal etkilerini inceliyorlar.

Although modern fracking has been around since the 1940s,

Modern hidrokırılma 1940'lardan beri var olsa da

it's boomed in the last few decades.

son on yılda bir artış yaşadı.

As other sources of natural gas decrease, the costs of non-renewable energies rise,

Çünkü başka doğal gaz kaynakları azalıyor, yenilenemeyen enerjilerin maliyeti artıyor

and cutting-edge technologies make it so accessible.

ve son teknoloji erişimi kolaylaştırıyor.

But many countries and regions have already banned fracking

Fakat birçok ülke, çevresel sorunlara karşılık olarak

in response to environmental concerns.

hidrokırılmayı yasakladı.

It's undeniable that fracking has reshaped the energy landscape around the world,

Hidrokırılmanın dünya çapında enerjiyi yeniden şekillendirdiği kesin

but for what long-term benefit and at what cost?

ama hangi uzun vadeli çıkarlar için ve ne pahasına?