How does fracking work? - Mia Nacamulli

2,620,318 views ・ 2017-07-13

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Małgorzata Ciborska Korekta: Rysia Wand
00:08
Deep underground lies stores of once inaccessible natural gas.
0
8516
5939
Głęboko we wnętrzu ziemi są pokłady kiedyś niedostępnego gazu ziemnego.
00:14
This gas was likely formed over millions of years
1
14455
3150
Powstawał on przez miliony lat
00:17
as layers of decaying organisms were exposed to intense heat and pressure
2
17605
5361
dzięki działaniu dużego ciśnienia i gorąca na warstwy rozkładających się organizmów
00:22
under the Earth's crust.
3
22966
2679
pod powierzchnią Ziemi.
00:25
There's a technology called hydraulic fracturing,
4
25645
2710
Technologia, która nazywa się szczelinowaniem hydraulicznym,
00:28
or fracking,
5
28355
1409
00:29
that can extract this natural gas,
6
29764
2703
jest wykorzystywana do wydobycia gazu ziemnego.
00:32
potentially powering us for decades to come.
7
32467
3931
Może nam to zapewnić dostawy gazu na dziesięciolecia.
00:36
So how does fracking work,
8
36398
1750
Jak działa szczelinowanie
00:38
and why it is a source of such heated controversy?
9
38148
4140
i dlaczego jest źródłem tak ogromnych kontrowersji?
Szczelinowanie można przeprowadzać wszędzie, gdzie znajduje się gaz ziemny.
00:42
A fracking site can be anywhere with natural gas,
10
42288
3269
00:45
from a remote desert
11
45557
1280
Może być to odległa pustynia
00:46
to several hundred feet from your backyard.
12
46837
3399
lub okolice twojego ogródka.
00:50
It starts out with a long vertical hole known as a wellbore
13
50236
4312
Najpierw wykonuje się długi pionowy otwór wiertniczy
00:54
drilled down through layers of sediment.
14
54548
3379
prowadzący w dół przez warstwy osadu.
00:57
When the well reaches 2500 - 3000 meters, it's at its kickoff point
15
57927
5501
Gdy szyb osiąga długość 2500 - 3000 metrów
01:03
where it can begin the process of horizontal drilling.
16
63428
4002
można rozpocząć proces wiercenia poziomego.
01:07
It turns 90 degrees and extends horizontally for about 1.5 kilometers
17
67430
6093
Odwiert wykonuje się po obrocie 90 stopni w poziomie na długość około 1,5 kilometra.
01:13
through a compressed black layer called the shale rock formation.
18
73523
5446
Przechodzi on przez spłaszczoną czarną warstwę, czyli skałę łupkową.
01:18
A specialized perforating gun is then lowered and fired,
19
78969
4190
Opuszczane jest i uruchamiane specjalne działo perforacyjne.
01:23
creating a series of small, inch-long holes
20
83159
2831
Powstaje seria niewielkich otworów długich na 2,5 cm.
01:25
that burst through the well's casing into the rock layer.
21
85990
4730
Otwory te sięgają warstwy skalnej przechodząc przez powłokę szybu.
01:30
About three to four months after the initial drilling,
22
90720
2948
Trzy do czterech miesięcy po wykonaniu odwiertów wstępnych
01:33
the well is ready for fracking to begin.
23
93668
3444
można rozpocząć szczelinowanie w szybie.
01:37
Fracking fluid is pumped down into the well at a pressure so high,
24
97112
4016
Do szybu wpompowuje się płyn technologiczny pod ciśnieniem,
01:41
it cracks the shale rock,
25
101128
2262
które sprawia, że skała pęka
01:43
creating fractures through which the trapped gas and oil can escape.
26
103390
5136
i powstają szczeliny, przez które wydostają się gaz i ropa.
01:48
The fluid itself is more than 90% water.
27
108526
3526
Płyn składa się w ponad 90% z wody.
01:52
The rest is made up of concentrated chemical additives.
28
112052
3628
Reszta jego składu to stężone dodatki chemiczne.
01:55
These vary depending on the specific characteristics of the fracking site,
29
115680
4320
Różnią się one
w zależności od charakterystyki obszaru szczelinowania,
02:00
but usually fall into three categories:
30
120000
2902
ale zwykle należą do jednej z trzech kategorii:
02:02
acids for clearing debris and dissolving minerals,
31
122902
3530
kwasy usuwające resztki i rozpuszczające minerały,
02:06
friction-reducing compounds to create
32
126432
2129
składniki redukujące tarcie,
02:08
a slippery form of water known as slickwater,
33
128561
3901
dzięki którym powstaje woda o niższej lepkości, czyli slickwater,
02:12
and disinfectant to prevent bacteria growth.
34
132462
3351
oraz środek dezynfekujący zapobiegający rozwojowi bakterii.
02:15
Sand or clay is also mixed into the water to prop open the fissures
35
135813
4881
Do wody dodaje się też piasek lub glinę powiększające pęknięcia,
02:20
so the gas and oil can keep leaking out, even after the pressure is released.
36
140694
6224
by gaz czy ropa nadal się wydostawały, nawet po zmniejszeniu ciśnienia.
02:26
It's estimated that all of fracking's intense pumping and flushing
37
146918
3526
Szacuje się, że dla całości intensywnego pompowania i wymywania
02:30
uses an average of 3-6 million gallons of water per well.
38
150444
5549
przy szczelinowaniu potrzeba średnio
11 do 22 milionów litrów wody na szyb.
02:35
That's actually not a lot compared to agriculture,
39
155993
2960
Niedużo w porównaniu do rolnictwa,
02:38
power plants,
40
158953
1120
elektrowni
02:40
or even golf course maintenance,
41
160073
2600
czy utrzymania pól golfowych,
02:42
but it can have a notable impact on local water supply.
42
162673
4419
ale takie zużycie może mieć zauważalny wpływ na miejscowe zasoby wody.
02:47
And disposing of used fracking water is also an issue.
43
167092
3713
Utylizacja wody wykorzystanej do szczelinowania to następna kwestia.
02:50
Along with the trapped gas that's pumped up to the surface,
44
170805
2769
Wraz z wypompowywanym na powierzchnię gazem,
02:53
millions of gallons of flow-back liquid come gushing up.
45
173574
5360
wytryskują miliony litrów płynu.
02:58
This liquid containing contaminants like radioactive material,
46
178934
3330
Zawiera on zanieczyszczenia, takie jak metale radioaktywne,
03:02
salts,
47
182264
971
sole,
03:03
heavy metals,
48
183235
899
metale ciężkie,
03:04
and hydrocarbons,
49
184134
1470
czy węglowodory.
03:05
needs to be stored and disposed of.
50
185604
2731
Należy go przechować i zutylizować.
03:08
That's usually done in pits on-site in deep wells
51
188335
3639
Utylizacja odbywa się z reguły w głębokich wykopach na miejscu
03:11
or off-site at water treatment facilities.
52
191974
3791
lub w dalej położonych oczyszczalniach ścieków.
03:15
Another option is to recycle the flow-back liquid,
53
195765
3280
Płyn wypływający na powierzchnię można też poddawać recyklingowi,
03:19
but the recycling process can actually increase levels of contamination
54
199045
4411
ale proces recyklingu może podnieść poziom zanieczyszczenia,
03:23
since the water is more toxic with each use.
55
203456
3679
bo przy każdym wykorzystaniu woda staje się bardziej toksyczna.
03:27
Wells are typically encased in steel and cement
56
207135
3138
Szyby są zwykle obudowane stalą i cementem,
03:30
to prevent contaminants from leaking into groundwater.
57
210273
3093
aby zapobiec przeniknięciu zanieczyszczeń do wód gruntowych.
03:33
But any negligence or fracking-related accidents
58
213366
3141
Każde zaniedbanie czy też wypadek związany ze szczelinowaniem
03:36
can have devastating effects.
59
216507
2418
mogą mieć tragiczne konsekwencje.
03:38
Fracturing directly into underground water
60
218925
2452
Bezpośrednie wypuszczanie do wód podziemnych
03:41
hazardous underground seepage and leakage,
61
221377
2619
niebezpiecznych podziemnych wycieków
03:43
and inadequate treatment and disposal of highly-toxic waste water
62
223996
4311
oraz niewystarczające oczyszczenie i utylizacja wysoce toksycznych ścieków
03:48
can potentially contaminate drinking water around a fracking site.
63
228307
4210
mogą przyczynić się do zanieczyszczenia wody pitnej blisko miejsca szczelinowania.
03:52
There's also concern about the threat of earthquakes
64
232517
3003
Obawy budzą również trzęsienia ziemi
03:55
and damaged infrastructure
65
235520
1649
i zniszczenia infrastruktury
03:57
from pressure and waste water injection.
66
237169
3118
będące skutkiem ciśnienia i wtryskiwania ścieków.
04:00
Links between fracking and increased seismic activity
67
240287
3341
Powiązania między szczelinowaniem a podwyższoną aktywnością sejsmiczną
04:03
leave unresolved questions about long-term pressure imbalances
68
243628
4389
pozostawiają bez odpowiedzi kwestie długotrwałych dysproporcji ciśnień,
04:08
that might be happening deep beneath our feet.
69
248017
3421
które mogą pojawiać się głęboko pod naszymi stopami.
04:11
Fracking's biggest controversy, though, is happening above the ground.
70
251438
3690
Największe kontrowersje dotyczące szczelinowania dotyczą obszaru naziemnego.
04:15
The general consensus is that burning natural gas is better for the environment
71
255128
4780
Według ogólnej opinii spalanie gazu ziemnego jest przyjaźniejsze środowisku
04:19
than burning coal
72
259908
1731
niż spalanie węgla,
04:21
since the gas collected from fracking
73
261639
1772
bo gaz wydobyty przy szczelinowaniu
04:23
emits only half the carbon dioxide as coal
74
263411
3259
emituje o połowę mniej dwutlenku węgla niż węgiel
04:26
per unit of energy.
75
266670
2290
na jednostkę energii.
04:28
The pollution caused by the fracking itself, though,
76
268960
2489
Nie bez znaczenia jest jednak
04:31
isn't negligible.
77
271449
1630
zanieczyszczenie spowodowane szczelinowaniem.
04:33
Methane that leaks out during the drilling and pumping process
78
273079
2931
Metan, który wydostaje się podczas wiercenia i pompowania
04:36
is many times more potent than carbon dioxide
79
276010
3149
ma wielokrotnie silniejsze działanie niż dwutlenek węgla
04:39
as a greenhouse gas.
80
279159
2300
dla efektu cieplarnianego.
04:41
Some scientists argue that methane eventually dissipates,
81
281459
3322
Niektórzy naukowcy twierdzą, że metan ulega rozproszeniu
04:44
so has a relatively low long-term impact.
82
284781
3900
i dlatego jego działanie długofalowe jest stosunkowo niewielkie.
04:48
But a greater question hangs in the air.
83
288681
2599
Przed nami jednak ważniejsza kwestia.
04:51
Does fracking take time, money, and research
84
291280
2709
Czy szczelinowanie pochłania czas, pieniądze i badania,
04:53
away from the development of cleaner renewable energy sources?
85
293989
4971
które można by przeznaczyć na rozwój czystszych odnawialnych źródeł energii?
04:58
Natural gas is non-renewable,
86
298960
1811
Gaz ziemny nie jest odnawialny,
05:00
and the short-run economic interests supporting fracking
87
300771
3399
a krótkookresowe interesy gospodarcze wspierające szczelinowanie
05:04
may fall short in the face of global climate change.
88
304170
3709
mogą nie wystarczyć w obliczu globalnej zmiany klimatu.
05:07
Experts are still examining fracking's overarching effects.
89
307879
3923
Eksperci wciąż badają najistotniejsze skutki szczelinowania.
05:11
Although modern fracking has been around since the 1940s,
90
311802
3479
Mimo że nowoczesne szczelinowanie sięga lat czterdziestych ubiegłego wieku,
05:15
it's boomed in the last few decades.
91
315281
2441
jego popularność gwałtownie wzrosła w ostatnich dziesięcioleciach.
05:17
As other sources of natural gas decrease, the costs of non-renewable energies rise,
92
317722
4968
Kurczą się inne źródła gazu ziemnego, więc koszty energii nieodnawialnej rosną,
05:22
and cutting-edge technologies make it so accessible.
93
322690
3963
a nowatorskie technologie sprawiają, że gaz ten jest łatwo dostępny.
05:26
But many countries and regions have already banned fracking
94
326653
3070
Jednak wiele państw i rejonów zakazało już szczelinowania
05:29
in response to environmental concerns.
95
329723
2850
w odpowiedzi na obawy związane z zagrożeniami dla środowiska.
05:32
It's undeniable that fracking has reshaped the energy landscape around the world,
96
332573
4610
Nie da się zaprzeczyć, że szczelinowanie odmieniło światowy krajobraz energetyczny,
05:37
but for what long-term benefit and at what cost?
97
337183
3939
ale co daje na dłuższą metę i za jaką cenę?
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7