Why did it take so long to find giant squids? - Anna Rothschild

Çeviri: Ozay Ozaydin Gözden geçirme: Eren Gokce

In 1873, two fishermen off the coast of Newfoundland

1873 yılında Newfoundland açıklarında iki balıkçı,

glimpsed what they thought was a submerged shipwreck.

batık bir gemi enkazı olduğunu düşündükleri bir kütleye rastladılar.

But when they probed the mass, it moved—

Ancak kütleyi incelediklerinde hareket ettiğini gördüler

and huge serpentine appendages soon besieged their boat.

ve devasa yılan gibi uzantılar kısa süre içinde teknelerini kuşattı.

One fisherman took an axe to the animal, and it disappeared in a cloud of ink.

Bir balıkçı hayvana bir balta indirdi ve hayvan mürekkep bulutu içinde kayboldu.

What remained were two long limbs—

Geriye kalan iki uzun uzuvdu -

definitive evidence in a collection of clues that would only continue to grow.

büyümeye devam edecek olan bir ipucu koleksiyonunun kesin kanıtları.

Over time, it became clear that giant squids were more than mythical monsters.

Zamanla dev mürekkep balıklarının efsanevi canavarlardan

daha fazlası olduğu anlaşıldı.

People found sizable specimens washed ashore,

İnsanlar kıyıya vurmuş, ağlara takılmış

ve deniz yüzeyinde büyük örnekler buldular

caught in nets, and at the sea’s surface,

and observed sperm whales with sucker-shaped scars

ve midelerinde vantuz şeklinde yaralar

ve büyük gagalar olan ispermeçet balinalarını gözlemlediler.

and large beaks in their stomachs.

But it wasn’t until recent decades that scientists actually found

Ancak bilim insanları son on yıllara kadar doğal ortamlarında yaşayan

living giant squids in their natural habitat.

dev mürekkep balıkları bulamamıştı.

So, what do we really know about these creatures?

Peki, bu canlılar hakkında gerçekten ne biliyoruz?

Well, interestingly, one thing we've gathered is that they might not even be

İlginçtir ki, edindiğimiz bilgilerden biri, bu canlıların

en büyük mürekkep balıkları bile olmayabileceği.

the biggest squids out there.

There are hundreds of squid species inhabiting almost all parts of the ocean,

Okyanusun neredeyse tüm bölgelerinde yaşayan ve başparmak büyüklüğünden

ranging from the size of a thumbnail

insan boyunun yedi katına kadar değişen

to more than seven times the length of a human.

yüzlerce mürekkep balığı türü vardır.

All squids are carnivores and share the same basic body plan,

Tüm mürekkep balıkları etoburdur ve iç organlarını örten kaslı bir manto,

including a muscular mantle that covers their internal organs, a sharp beak,

keskin bir gaga, sekiz kol ve avı yakalamak için özelleşmiş

eight arms, and two tentacles specialized for capturing prey.

iki dokunaç da dahil olmak üzere aynı temel vücut planını paylaşırlar.

The smallest squids eat things like tiny shrimp,

En küçük kalamarlar küçük karides gibi şeyleri yerken,

while larger ones can feast on fish using their powerful beaks.

daha büyük olanlar güçlü gagalarını kullanarak balıklarla ziyafet çekebilir.

The Humboldt squid’s bite force, for example,

Örneğin Humboldt kalamarının ısırma kuvveti

is strong enough to shatter Kevlar plates.

Kevlar plakaları parçalayacak kadar güçlüdür.

And the suckers on the giant squid’s long, clubbed tentacles

Dev kalamarın uzun, çomaklı dokunaçlarındaki emiciler,

are encircled by sharp, teeth-like protrusions

derin deniz balıkları ve diğer kalamarlar gibi

that help them grip prey like deep sea fish and other squids.

avlarını kavramalarına yardımcı olan keskin, dişvari çıkıntılarla çevrilidir.

Giant squids live in the cold, dark, high pressure twilight zone.

Dev mürekkep balıkları soğuk, karanlık

ve yüksek basınçlı alacakaranlık kuşağında yaşar.

It's extremely unlikely you'd ever encounter one,

Bir tanesiyle karşılaşmanız son derece düşük bir ihtimaldir,

since you'd be very out of your depth down there.

çünkü orada boyunuzu aşan işlere kalkışmış olursunuz.

We don’t know exactly why giant squids are so big—

Dev mürekkep balıklarının neden bu kadar büyük olduğunu

but the phenomenon fits with a pattern of deep-sea gigantism,

tam olarak bilmiyoruz, ancak bu fenomen, bazı derin deniz türlerinin

where certain deep-sea species dwarf their shallow-living relatives.

sığ yaşayan akrabalarını cüce bıraktığı bir derin deniz devliği modeline uyuyor.

Perhaps because food down there is scarce,

Belki de aşağıda yiyecek kıt olduğu için, daha fazla yer kaplayabilen

large animals that can cover more ground and store more food are favored.

ve daha fazla yiyecek depolayabilen büyük hayvanlar tercih ediliyor.

Giant squids’ size could also give them an anti-predator advantage,

Dev mürekkep balıklarının büyüklüğü onlara yırtıcılara karşı

bir avantaj sağlarken, derinlerdeki serin sıcaklıklar da

while the deep’s cool temperatures help them manage their metabolic rates.

metabolizma hızlarını yönetmelerine yardımcı oluyor olabilir.

Innovations over the past 150 years—

Son 150 yıldaki yenilikler -

from dredges and bathyspheres

taraklar ve batisferlerden

to untethered and remotely operated submersibles—

bağlı olmayan ve uzaktan kumandalı denizaltılara kadar -

have enabled peeks into the deep.

derinlere bakmayı mümkün kıldı.

And yet, it wasn’t until 2004

Yine de araştırmacılar 2004 yılına kadar

that researchers actually saw a giant squid in its natural habitat.

dev bir kalamarı doğal ortamında görememişti.

Then finally, in 2012, scientists lured a giant squid and got it on video.

Nihayet 2012′de bilim insanları dev bir kalamarı tuzağa düşürüp videoya çektiler.

They used a stealth camera system fitted with a device

Saldırı altındaki biyolüminesan bir denizanasını taklit eden

mimicking a bioluminescent jellyfish under attack.

bir cihazla donatılmış gizli bir kamera sistemi kullandılar.

The system had no thrusters, keeping it unobtrusively quiet.

Sistemin iticileri yoktu, bu da onu göze batmayacak kadar sessiz tutuyordu.

And it only projected beams of red light— undetectable to most deep-sea dwellers.

Sadece kırmızı ışık hüzmeleri yansıtıyordu -

çoğu derin deniz sakini tarafından tespit edilemez.

Both encounters revealed that giant squids are not sit-and-wait predators,

Her iki karşılaşma da dev mürekkep balıklarının daha önce şüphelenildiği gibi

oturup bekleyen yırtıcılar olmadığını ortaya koydu.

as previously suspected.

Instead, they’re active hunters that use their basketball-sized eyes

Bunun yerine, dokunaçlarını yansıtmadan ve hayvanları 10 metre uzağa kaçırmadan

to stalk their prey

avlarını takip etmek için

before projecting their tentacles and snatching animals up to 10 meters away.

basketbol topu büyüklüğündeki gözlerini kullanan aktif avcılardır.

But many questions still stand.

Ancak pek çok soru hâlâ cevapsız.

We know sperm whales eat giant squids,

İspermeçet balinalarının dev mürekkep balıklarını yediğini biliyoruz,

but it’s unclear how fierce the fight is

ancak mücadelenin ne kadar şiddetli olduğu

and if the squids ever stand much of a chance of escaping.

ve mürekkep balıklarının kaçma şansının olup olmadığı belli değil.

Extrapolating off the number of giant squid beaks in whale bellies,

Balinaların karınlarındaki dev kalamar gagalarının

sayısından yola çıkarak yapılan bir tahmine göre

one estimate placed the global giant squid population at around 4 million.

küresel dev kalamar nüfusu 4 milyon civarında.

It seems they mate when a male injects sperm packets into a female’s arm—

Görünüşe göre bir erkek dişinin koluna

sperm paketleri enjekte ettiğinde çiftleşiyorlar -

but exactly how they find each other and what happens after are uncertain.

ancak birbirlerini nasıl buldukları ve sonrasında ne olduğu belirsiz.

Giant squids are globally distributed,

Dev mürekkep balıkları küresel olarak dağılmış durumdadır,

but they’re mostly missing from the planet’s polar regions,

ancak çoğunlukla gezegenin kutup bölgelerinde bulunmazlar;

one of which happens to be where another humongous squid species lurks:

bu bölgelerden biri de

bir başka devasa mürekkep balığı türünün gizlendiği yerdir:

the elusive colossal squid.

Ele geçirilmesi zor devasa mürekkep balığı.

Far fewer specimens have been collected,

Çok daha az sayıda örnek toplanmıştır

and they’ve yet to be seen or documented in their habitat.

ve henüz yaşam alanlarında görülmemiş ya da belgelenmemiştir.

But we know they’re from a completely different family than giant squid—

Ancak dev mürekkep balıklarından tamamen farklı bir aileden olduklarını biliyoruz;

evidence that gigantism independently evolved more than once among squids.

bu da devasallığın mürekkep balıkları arasında bağımsız olarak

birden fazla kez evrimleştiğinin kanıtı.

Their limbs are shorter than giant squids’,

Uzuvları dev mürekkep balıklarınınkinden daha kısadır,

but their mantles are larger, making them up to twice as heavy.

ancak mantoları daha büyüktür, bu da onları iki kat daha ağır yapar.

And unlike the giant squid’s toothy tentacles,

Dev kalamarların dişlek dokunaçlarının aksine,

colossal squids have hooked, swiveling sucker barbs.

devasa kalamarların kancalı, döner emici dikenleri vardır.

Much remains mysterious about these animals.

Bu hayvanlar hakkında pek çok şey gizemini koruyor.

But we know they’re down there,

Ama onların aşağıda,

guarding their secrets in the deep, dark sea.

derin ve karanlık denizlerde sırlarını koruduklarını biliyoruz.