Can you solve Dongle's Difficult Dilemma? - Dennis E. Shasha

2,155,328 views ・ 2021-04-26

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Buğra Kaygısız Gözden geçirme: Gözde Alpçetin
00:06
According to legend, when this planet was young and molten,
0
6871
3917
Efsaneye göre, bu gezegen genç ve erimiş hâldeyken
00:10
three galactic terraformers shaped it into a paradise.
1
10788
4375
üç galaktik yer şekillendirici onu bir cennete dönüştürmüş.
00:15
When their work was done, they sought out new worlds,
2
15621
3250
İşleri bittiğinde yeni dünyalar aramışlar
00:18
but left the source of their power behind:
3
18871
3042
ama güçlerinin kaynağını geride bırakmışlar:
00:21
three powerful golden hexagons,
4
21913
3208
üç tane güçlü altın altıgen,
00:25
hidden within dungeons full of traps and monsters.
5
25121
3833
tuzaklar ve canavarlarla dolu zindanlarda saklıymış.
00:28
If one person were to bring all three hexagons together,
6
28954
3833
Eğer bir kişi 3 altıgeni bir araya getirirse
00:32
they could reinvent the world however they saw fit.
7
32787
3250
dünyayı istediği gibi yeniden yaratabilecekmiş.
00:36
That was thousands of years ago.
8
36787
2334
Bu binlerce yıl önce yaşanmış.
00:39
Today, you’ve learned of Gordon, an evil wizard dead set on collecting the hexagons
9
39121
6625
Bugün de altıgenleri toplamayı
ve dünyayı istediği gibi köleleştirmeyi kafasına koyan
00:45
and enslaving the world to his will.
10
45746
2416
kötü büyücü Gordon’u duydun.
00:48
So you set off on a quest to get them first,
11
48579
3542
Bu yüzden de altıgenleri daha önce alabilmek için
00:52
adventuring through fire, ice, and sand.
12
52121
3166
ateş, buz ve çölleri aşarak bir arayışa çıktın.
00:56
Yet each time, you find that someone else got there first.
13
56037
4084
Ama her seferinde birinin senden önce davrandığını öğrendin.
01:00
Not Gordon, but a merchant named Dongle.
14
60121
3375
Bu Gordon değil, Dongle adında bir tüccardı.
01:04
At the end of the third dungeon. you find a note inviting you to Dongle’s castle.
15
64329
5334
Üçüncü zindanın sonunda seni Dongle’ın kalesine davet eden bir not buluyorsun.
01:09
You show up with a wallet bursting with the 99 gems
16
69663
3541
Maceraların boyunca topladığın
99 tane mücevherle dolu bir cüzdanla oraya gidiyorsun.
01:13
you’ve collected in your travels,
17
73204
1750
01:14
arriving just moments before Gordon, who also has 99 gems.
18
74954
5375
Senden hemen sonra Gordon geliyor, onun da 99 tane mücevheri var.
01:20
Dongle has not only collected the golden hexagons,
19
80788
3500
Dongle sadece altından altıgenleri toplamakla yetinmemiş,
01:24
but he’s used them to create 5 silver hexagons,
20
84288
3958
onları tıpkı altınlar kadar güçlü
01:28
just as powerful as their golden counterparts.
21
88246
3042
beş tane de gümüş altıgen yaratmak için kullanmış.
01:31
Why did Dongle do all this?
22
91579
2250
Dongle bunu neden yapmış?
01:33
Because there’s one thing he loves above all else: auctions.
23
93829
4959
Her şeyden çok sevdiği bir şey varmış: açık arttırmalar.
01:38
You and the evil wizard will compete to win the hexagons,
24
98788
4250
Sen ve kötü büyücü altın olanlardan başlamak üzere,
01:43
starting with the three golden ones,
25
103038
2250
sırayla her nesneye birer teklif vererek
01:45
making one bid for each item as it comes up.
26
105288
3416
altıgenleri kazanmak için yarışacaksınız.
01:49
The winners of ties will alternate, starting with you.
27
109288
3416
Beraberliklerin kazananı senden başlamak üzere sürekli değişecek.
01:53
Whoever first collects a trio of either golden or silver hexagons
28
113329
5375
Önce kim altın ya da gümüş altıgen üçlüsü toplarsa
01:58
can use their power to recreate the world.
29
118704
3167
gücünü dünyayı yeniden yaratmada kullanabilir.
02:01
You’ve already bid 24 gems on the first,
30
121871
3292
Rakibinin alçakça bir üstünlüğü olduğunu,
02:05
when you realize that your rival has a dastardly advantage:
31
125163
4375
senin verdiğin teklifi görmesini sağlayan bir aynası olduğunu fark ettiğinde
02:09
a mirror that lets him see what you’re bidding.
32
129538
3083
ilk altıgene 24 mücevher teklif etmiştin bile.
02:13
He bids zero, and you win the first hexagon outright.
33
133163
3833
Oysa sıfır teklif veriyor ve ilk altıgeni direkt olarak kazanıyorsun.
02:17
What’s your strategy to win a matching trio of hexagons before your rival?
34
137288
5083
Rakibinden önce eşleşen bir altıgen üçlüsü toplayabilmek için stratejin ne olacak?
02:22
Pause here to figure it out for yourself.
35
142371
1958
Kendiniz çözmek için videoyu durdurun.
02:24
Answer in 3
36
144329
1000
Cevabın gelmesine: 3
02:25
Answer in 2
37
145329
2542
Cevabın gelmesine: 2
02:27
Answer in 1
38
147871
3125
Cevabın gelmesine: 1
02:31
Dongle’s dangled a difficult dilemma.
39
151204
2500
Dongle, zorlu bir ikilem ortaya koydu.
02:33
Do you spend big to try to win the golden hexagons outright?
40
153704
3875
Altın altıgenlerin hepsini alabilmek için büyük mü oynardın?
02:37
Save as much as possible for silver? Or something in-between?
41
157579
4292
Gümüşler için idareli mi kullanırdın? Yoksa ikisinin ortası mı?
02:42
Gordon can use his magic mirror and 99 gems
42
162496
3417
Gordon, ikinci altın için ne teklif edersen et
02:45
to make sure that no matter what you bid on the second gold,
43
165913
3458
bir fazlasını teklif edip seni engelleyebilmek için
02:49
he can bid one more and block you.
44
169371
2292
sihirli aynasını ve 99 mücevherini kullanabilir.
02:51
So the real question is— how can you force Gordon to spend enough on the golds
45
171913
5625
Asıl soru şu— gümüşleri kazanmanı garantileyebilmek için
02:57
to guarantee that you’ll win on the silvers?
46
177538
3416
Gordon’u altınlarda yeterince harcamaya nasıl zorlayabilirsin?
03:01
Here’s a hint.
47
181538
1166
İşte bir ipucu.
03:02
Let’s say at the start of the silver auctions
48
182704
2750
Gümüşlere teklif vermeden önce,
03:05
you had a one gem advantage, such as 9 to 8.
49
185454
3875
9′a 8 gibi bir mücevher avantajın olduğunu varsayalım.
03:09
You need to win three auctions,
50
189996
2375
Üç teklifte de kazanmam gerek,
03:12
so could you divide your gems into three groups of three and win?
51
192371
4708
yani mücevherlerini üç tane üçlü gruba bölüp kazanabilirsin demek.
03:17
For simplicity, let’s assume a set of rules that’s worse for you,
52
197579
3917
Basitleştirelim, senin için daha kötü olan kurallar var diyelim.
03:21
where Gordon wins every tie.
53
201496
2625
Bu kuralda Gordon, tüm beraberlikleri kazanıyor olsun.
03:24
If you bid 3 each time, the best he could do
54
204121
3458
Her seferinde 3 teklif edersen
en fazla 2 gümüş kazanabilir ve geriye 2 mücevheri kalır.
03:27
is win two silver hexagons, and have two gems left—
55
207579
4000
03:31
which you’ll beat with three bids of 3.
56
211579
2625
Sen de kalanlara 3 teklif ederek kazanırsın.
03:34
Any one-gem advantage where your starting total is divisible by three
57
214996
4875
Aynı mantıkla başlangıç sayının 3′e bölünebildiği her 1 mücevherlik avantaj,
03:39
will lead to victory by the same logic.
58
219871
2583
sana yarışmayı kazandıracaktır.
03:43
So knowing that, how can you force Gordon's hand in the gold auctions
59
223038
4750
Bu aklındayken gümüşlere avantajlı gidebilmek için
03:47
so you go into silver with an advantage?
60
227788
2708
Gordon’un elini altın tekliflerinde nasıl zorlarsın?
03:50
Let’s first imagine that Gordon lets you win the second gold auction
61
230871
4042
Önce Gordon’un beraberlik ile X miktar teklif vererek
03:54
by betting some amount X with a tie.
62
234913
2791
ikinci altını kazanmana izin verdiğini düşünelim.
03:58
You could then bid everything you have left on the third gold hexagon,
63
238121
4458
O zaman sen de elindekilerin hepsini üçüncü altıgene teklif edebilirsin,
04:02
and he'd have to match you to block.
64
242579
2084
o da seni engellemek için aynı teklifi verecektir.
04:05
So if you could bid 51 on the third gold,
65
245038
3916
Yani üçüncü altına 51 teklif edersen
04:08
you'd go into silver with a 51 to 48 advantage, which you know you can win.
66
248954
5667
gümüşlere 51′e 48 avantajla geçersin ve kazanırsın.
04:15
Solving for X reveals that in order to have 51 on round three,
67
255538
4875
Şimdi X’i çözelim, üçüncü turda elinde 51 olabilmesi için
04:20
you should bid at most 24 on round two.
68
260413
3916
ikinciye en fazla 24 teklif etmelisin.
04:24
But what about the other possibility,
69
264913
2166
Bir de diğer olasılığı düşünelim.
04:27
where Gordon wins the second gold against your bid of 24—
70
267079
4417
Gordon, ikinci altına verdiğin 24′lük teklifi kazanırsa
04:31
would this strategy still work?
71
271496
1958
bu strateji yine işe yarar mı?
04:34
The least he could bid to win the second gold is 25,
72
274038
4583
İkinci altını kazanabilmek için en az 25 teklif edebilir.
04:38
making the total 75 to Gordon’s 74.
73
278621
3667
Böylece Gordon’un 74′üne karşı sende 75 mücevher olur.
04:42
No one would then bid on round three,
74
282663
2541
O zaman kimse üçüncü turda teklif vermez.
04:45
since you’ve each blocked the other from getting three golds.
75
285204
3792
Çünkü birbirinizin 3 altını da almasını engellemiş olursunuz.
04:49
After that, you could bid 25 every time to win three silvers.
76
289454
5250
Sonra 3 gümüşü de kazanmak için her seferinde 25 teklif edersin.
04:55
The bidding war was close,
77
295204
1667
Açık arttırma savaşları kıyasıya geçti
04:56
but your ingenuity kept you one link ahead in the chain of inference,
78
296871
4917
ama yaratıcılığın seni bu çıkarım zincirinde bir halka önde tuttu
05:01
and the silver tri-source is yours.
79
301788
2541
ve üçlü gümüş kaynak senin oldu.
05:04
Now... what will you do with it?
80
304913
2291
Şimdi bununla ne yapacaksın?
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7