The Hawaiian story of the wind keepers - Sydney Iaukea

Tłumaczenie: Karolina Jasińska Korekta: Ola Królikowska

Long ago, La’amaomao, the Hawaiian wind goddess,

Dawno temu La’amaomao, hawajska bogini wiatru,

wielded a gourd that housed the winds of the Islands.

miała gurdę z wiatrami wysp.

It came to hold her bones, along with the life force they carried,

Gurda mieściła jej kości i siłę życiową,

and was eventually passed to her grandson, Paka’a.

a w końcu otrzymał ją jej wnuk Paka’a.

He learned the hundreds of distinct winds

Poznał setki różnych wiatrów królestwa,

that wafted and whipped around his homeland.

zarówno te łagodne, jak i porywiste.

Chanting their names, he could stir the skies and raise the waves.

Skandując ich imiona, mógł poruszyć niebo i wodę.

Like his father before him,

Jak ojciec

he became the most trusted attendant to King Keawenuia’umi of Hawaii Island.

stał się najbardziej zaufanym doradcą króla hawajskich wysp, Keawenuia’umi.

But his privileged status also made him a target.

Ten przywilej uczynił z niego cel.

Two of the king's seafaring navigators were especially envious.

Szczególnie zazdrośni byli dwaj morscy nawigatorzy króla.

They knew Paka’a’s skills and responsibility to the king

Wiedzieli, że umiejętności Paka’a i jego powinności względem króla

were divinely inherited, but they coveted his position.

pochodziły od bogów, a mimo to chcieli zająć jego pozycję.

So they whispered rumors and eventually turned the king

Zaczęli rozsiewać pogłoski i w końcu zwrócili króla

against his most loyal companion.

przeciwko jego najlojalniejszemu druhowi.

Paka’a watched bitterly as he was stripped of his land and privileges.

Paka’a z goryczą obserwował, jak odzierają go z ziemi i przywilejów.

He fled, escaping the navigators who plotted to drown him as he sailed away,

Uciekł przed spiskiem nawigatorów, którzy planowali zatopić jego łódź,

and took refuge on Molokaʻi, where he married a young chiefess.

i znalazł azyl na wyspie Molokaʻi, gdzie poślubił młodą przywódczynię.

They brought a son into the world,

Urodził im się syn,

but Paka’a never stopped imagining his return.

ale Paka’a nigdy nie przestał marzyć o powrocie.

He taught his son, Kuapaka’a, the way of the winds

Nauczył syna imieniem Kuapaka’a postępowania z wiatrami,

until Kuapaka’a was poised to avenge his father

aż Kuapaka’a był gotów, by pomścić ojca

and restore his rightful place beside the king.

i odzyskać należne miejsce u boku króla.

Back on Hawaii Island,

Na Hawajach,

as the two navigators revealed their selfishness,

gdy dwaj nawigatorzy pokazali swój egoizm,

the king realized how easily he’d been deceived and longed for Paka’a.

król zrozumiał, jak łatwo dał się oszukać i zatęsknił za Paka’a.

Some of his more trustworthy attendants divined that Paka’a was still alive

Niektórzy zaufani towarzysze króla wywróżyli, że Paka’a wciąż żyje

and told the king to construct canoes for a journey.

i poradzili królowi zbudowanie łodzi na wyprawę.

However, Paka’a could not return so easily.

Jednak powrót Paka’a nie był taki łatwy.

First, the king’s loyalty and dedication had to be tested.

Po pierwsze należało sprawdzić lojalność i zaangażowanie króla.

As the king rallied his attendants,

Gdy król zgromadził swych towarzyszy,

Paka’a’s ancestral spirits arrived in the form of two birds

duchy przodków Paka’a przybyły w postaci dwóch ptaków

and rotted the trees he was using for canoe-building.

i sprawiły, że drzewa do budowy łodzi spróchniały.

Though exhausted, the king had his best archers shoot the birds,

Wyczerpany król nakazał najlepszym łucznikom zastrzelić ptaki

and he started again.

i rozpoczął budowę od nowa.

Later, as Paka’a dreamed, the king’s spirit announced his search.

Następnie, gdy Paka’a spał, duch króla ogłosił jego poszukiwania.

However, Paka’a’s own spirit misled the king,

Jednak duch Paka’a oszukał króla,

saying he was on Ka’ula—

twierdząc że Paka’a przebywa na wyspie Ka’ula,

not Molokaʻi.

a nie Moloka’i.

The king’s fleet soon set sail.

Flota króla wkrótce wypłynęła.

As they passed Molokaʻi, Paka’a’s son, Kuapaka’a, greeted them,

Gdy minęli Moloka’i, powitał ich Kuapaka’a, syn Paka’a,

warning that a storm was brewing.

i ostrzegł o nadchodzącym sztormie.

He chanted the names of the winds, but kept his identity a secret,

Wyskandował imiona wiatrów, ale zachował tożsamość w sekrecie

as per Paka’a’s plan.

zgodnie z planem Paka’a.

The king’s navigators dismissed the young boy’s claims.

Nawigatorzy króla zlekceważyli ostrzeżenie młodzieńca.

But as they sailed off, Kuapaka’a unleashed a vicious storm

Gdy pożeglowali dalej, Kuapaka’a sprowadził okrutną burzę,

and all were forced to shelter on Molokaʻi.

i zmuszeni byli schronić się na Moloka’i.

For four months, Kuapaka’a maintained the storm.

Kuapaka’a utrzymywał burzę przez cztery miesiące.

With Paka’a’s secret supervision, he earned the king’s trust,

Pod sekretnym nadzorem Paka’a Kuapaka’a zyskał zaufanie króla,

and, after clearing the sky, Kuapaka’a agreed to join the king’s search.

a gdy burza ucichła, zgodził się dołączyć do wyprawy króla.

At sea, the two navigators continuously discredited Kuapaka’a.

Na morzu dwaj nawigatorzy stale lekceważyli Kuapaka’a.

Finally, he readied himself for revenge and called the winds.

W końcu gotowy do zemsty Kuapaka’a przywołał wiatry.

As waves crashed, Kuapaka’a anchored the canoe

Zakotwiczył łódź na wzburzonych wodach

and passed provisions to everyone— except the two navigators.

i rozdał zapasy wszystkim z wyjątkiem dwóch nawigatorów.

They grew cold and weak, eventually falling overboard.

Zmarznięci i coraz słabsi w końcu wypadli za burtę.

But Kuapaka’a’s work wasn’t done.

Jednak praca Kuapaka’a nie była skończona.

While everyone slept, he brightened the sky

Gdy wszyscy spali, oczyścił niebo z chmur

and sailed towards Hawaii Island instead of Ka’ula.

i zamiast na Ka’ula pożeglował na Hawaje.

Though the king regretted not finding Paka’a,

Choć król żałował, że nie znalazł Paka’a,

everyone was glad to be home and forgot about Kuapaka’a—

wszyscy cieszyli się z powrotu do domu i zapomnieli o Kuapaka’a

until the day he proposed a canoe race.

aż do dnia, gdy zaproponował wyścig łodzi.

He wagered his catch of flying fish against that of eight fishermen

Postawił swój połów latających ryb przeciwko ośmiu rybakom mianowanym

who had been appointed by the two treacherous navigators.

przez dwóch nawigatorów-zdrajców.

They agreed, figuring it'd be an easy win.

Zgodzili się, licząc na łatwe zwycięstwo.

But Kuapaka’a called to La’amaomao,

Jednak Kuapaka’a zwrócił się do La’amaomao

and a great wave whisked him ahead of his opponents.

i wielka fala wyniosła go przed rywali.

Enraged and convinced this was a fluke, the fishermen asked for a rematch.

Wściekli i przekonani, że to ślepy traf, rybacy zażądali rewanżu.

But this time, they demanded Kuapaka’a wager his bones against theirs.

Tym razem zażądali stawki kości Kuapaka’a przeciwko ich własnym.

At first, the men paddled fiercely,

Początkowo mężczyźni ostro wiosłowali,

with Kuapaka’a gliding effortlessly in their wake.

a Kuapaka’a łatwo podążał ich śladem.

As they tired, Kuapaka’a hurtled himself to victory.

Gdy się zmęczyli, Kuapaka’a pomknął ku zwycięstwu.

Hearing that eight of his fishermen were to die,

Słysząc o bliskiej śmierci ośmiu rybaków,

the king asked Kuapaka’a to have mercy on them.

król poprosił Kuapaka’a o litość nad nimi.

But the time had come for Kuapaka’a to reveal his identity

Lecz przyszedł czas, by Kuapaka’a ujawnił swoją tożsamość

and have the King prove his commitment to Paka’a.

i by król udowodnił swoje oddanie Paka’a.

Overcome, the king agreed to their deaths and asked to welcome Paka’a home,

Pokonany król zgodził się na śmieć rybaków i ponownie przyjął Paka’a do swego kraju,

promising his lands and position would be restored.

obiecując oddać mu jego ziemie i pozycję.

At last, the king and Paka’a were back at each other’s sides.

W końcu król i Paka’a znów byli razem.

Wielding the sacred wind gourd,

Trzymając świętą gurdę z wiatrami,

Paka’a and Kuapaka’a ensured the names of the winds would never be lost,

Paka’a i Kuapaka’a upewnili się, że imiona wiatrów nigdy nie zaginą,

and those who understood them never undermined or forgotten.

a ci, którzy je rozumieją, nigdy nie będą lekceważeni lub zapomniani.