Tracking grizzly bears from space - David Laskin

Niedźwiedzie grizzly śledzone z kosmosu - David Laskin

Transcriber: Andrea McDonough Reviewer: Jessica Ruby

Tłumaczenie: Marta Konieczna Korekta: Rysia Wand

These are grizzly bears.

Oto niedźwiedzie grizzly.

As you can see, they have big teeth and giant claws.

Jak widać, mają duże zęby i ogromne pazury.

But once you get to know them better,

Ale kiedy pozna się je bliżej,

they're not as ferocious as you might think.

nie są aż tak przerażające.

They play a critical role in the function of our ecosystems,

Odgrywają ważną rolę w ekosystemach,

but, unfortunately, their habitat is dwindling fast.

ale niestety ich środowisko szybko się kurczy.

In order to protect them,

Aby móc je chronić,

it's important to know

musimy wiedzieć, dlaczego niedźwiedzie

why do grizzlies choose certain areas

w pierwszej kolejności wybierają do życia

to inhabit in the first place?

pewne konkretne obszary.

Let's look at a threatened population of bears

Przyjrzyjmy się zagrożonej populacji,

living in the rocky mountains of Canada.

żyjącej w Górach Skalistych Kanady.

Remember those giant claws?

Pamiętacie te ogromne pazury?

Well, they're not for what you might think.

Nie służą do tego, o czym myślicie.

They have evolved specifically

Wyewoluowały w ten sposób,

for digging up energy-rich roots.

by wydobywać bogate w energię korzenie.

It turns out that grizzlies eat a lot of plants.

Okazuje się, że grizzly jedzą dużo roślin.

The ones that live here are almost vegetarians.

Te żyjące tutaj to niemal wegetarianie.

You see, unlike other predators,

W odróżnieniu od innych drapieżników,

grizzlies have diverse diets

niedźwiedzie mają zróżnicowaną dietę,

that can include up to 90% vegetation.

która może zawierać nawet do 90% roślin.

However, maintaining a diet of plants can be difficult.

Jednak taka dieta może być dość trudna.

In these northern latitudes, you have distinct seasons

Na północnych szerokościach są różne pory roku,

where it's really nice and green for part of the year

przez część roku jest bardzo zielono i przyjemnie,

and really cold for the other part.

a przez drugą część jest naprawdę zimno.

If you eat plants, you have almost nothing to eat

Jeśli żywisz się roślinami, nie masz co jeść

for the cold part of the year.

podczas chłodniejszej części roku.

So, you either have to migrate like geese

Albo migrujesz, tak jak gęsi,

or hibernate like ground squirrels.

albo zapadasz w zimowy sen, jak suseł.

Grizzly bears hibernate.

Niedźwiedzie grizzly hibernują.

Their behaviors are closely synchronized with the seasons.

Ich zachowanie zależy ściśle od pór roku.

During the summer, they have to pack on

Podczas lata muszą utyć na tyle,

enough body fat to survive the winter.

żeby przetrwać zimę.

Without it, they would either starve

Bez tego głodowałyby,

or not have enough energy

lub nie miałyby energii

to successfully produce offspring.

do rozmnażania.

But when you eat mostly plants,

Ale gdy je się prawie wyłącznie rośliny,

it's hard to gain a lot of weight.

ciężko jest przybierać na wadze.

You need to be a highly effective forager.

Trzeba naprawdę bardzo się napracować.

So, bears tightly follow the schedule of the plants

Niedźwiedzie pilnie obserwują dojrzewanie roślin

and harvest them like crops

i zbierają je niczym zboże wtedy,

at the point in time when they are at the most nutritious.

gdy są najbardziej odżywcze.

This will happen in different places at different times.

Dzieje się to w różnym czasie w zależności od miejsca.

In autumn, a large male grizzly can eat

Jesienią duży samiec grizzly może zjeść nawet

up to 200,000 berries in a single day.

do 200 000 jagód w ciągu jednego dnia.

Therefore, to protect these bears,

Dlatego, aby chronić niedźwiedzie,

researchers want to take a closer look

naukowcy chcą się dokładniej przyjrzeć

at the seasonal interaction between grizzlies and plants

sezonowymi zależnościom między grizzly a roślinami,

to identify areas of the highest quality habitat.

aby zidentyfikować najkorzystniejsze środowisko.

This begins 700 kilometers up in space.

Obserwacja zaczyna się 700 km w górę, w kosmosie.

Up here, two NASA satellites carry sensors

Dwa satelity NASA posiadają czujniki,

that are sensitive to the light reflected by vegetation.

które wykrywają światło odbite od roślinności.

Every species of plant reflects

Każdy gatunek roślin odbija

a unique combination of wave lengths,

właściwą sobie kombinację fal świetlnych,

called spectral signatures

zwanych charakterystyką widmową.

that act like different chords on a piano

Przypominają różne akordy muzyczne,

but use light instead of sound.

ale zamiast dźwięku, używają światła.

These signatures are recorded by the satellites every day

Satelity rejestrują je każdego dnia

and are combined like frames in a movie

i łączą niczym klatki filmu,

so you can watch the vegetation grow

dzięki czemu obserwujemy rozwój roślin

over an entire summer.

przez całe lato.

Simultaneously, the movements of bears

Jednocześnie monitorujemy migrację niedźwiedzi,

wearing GPS collars are monitored

noszących obroże z nadajnikami GPS,

to see how they respond to the ebb and flow

aby widzieć, jak reagują na wzrost i spadek

of nutrition throughout their habitat.

dostępnego pokarmu w siedliskach.

Now, instead of ordinary, static habitat maps,

W odróżnieniu od standardowych, statycznych map,

these dynamic, time-lapse habitat maps

dynamiczne i zmieniające się w czasie obrazy

could be used for grizzly bear conservation

mogą pomóc chronić niedźwiedzie grizzly

in a number of ways.

na wiele sposobów.

First, they help calculate the carrying capacity

Możemy określić wydajność

of the study area.

badanego obszaru,

In other words, how many bears

to znaczy, ile niedźwiedzi

can the remaining habitat support?

może żyć w danym środowisku.

Is there enough food to go around?

Czy wystarczy dla nich pożywienia?

Second, the maps show

Ponadto, mapy pokazują,

where bears will be foraging at specific times.

gdzie w danym czasie będą żerować niedźwiedzie.

We can prevent disturbing the bears

Możemy zapobiegać niepokojeniu ich,

and stressing them out

aby ich nie stresować,

by avoiding these areas during important feeding periods.

unikając tych obszarów podczas okresów żerowania.

Finally, the maps can be used

Wreszcie mapy mogą służyć

to predict the effects of climate change,

do przewidywania efektu zmian klimatycznych

where shifting annual temperatures

tam, gdzie zmieniające się roczne temperatury,

will alter the rate of plant growth,

wpływają na zmiany w rozwoju roślinności,

throwing the bears' precise foraging schedule out of whack.

rozstrajając ustalony czas żerowania niedźwiedzi.

This provides less food

Przez to jest mniej pożywienia,

and increases competition between bears.

a konkurencja między poszczególnymi osobnikami rośnie.

Grizzlies are charismatic symbols of the wilderness.

Grizzly to prawdziwy symbol dzikiej natury.

These habitat maps made from satellite imagery

Mapy siedlisk, stworzone z satelitarnych obrazów,

can not only help conserve grizzly bears

mogą pomóc chronić nie tylko niedźwiedzie,

but all sorts of different species.

ale też całą gamę innych gatunków.

They aid us in understanding

Pomagają nam zrozumieć,

how ecosystems function,

jak funkcjonują ekosystemy,

where they are threatened,

w których miejscach są zagrożone,

and how we can try to keep our fragile,

i jak można zachować naszą delikatną,

amazing planet intact.

niesamowitą planetę w nienaruszonym stanie.