How does impeachment work? - Alex Gendler

Tłumaczenie: Anna Kliza Korekta: Rysia Wand

For most jobs, it's understood that you can be fired,

W większości zawodów można stracić pracę

whether for crime,

za przestępstwo,

incompetence,

niekompetencję

or just poor performance.

lub kiepskie wyniki.

But what if your job happens to be the most powerful position in the country,

Ale jeśli zajmujesz jedną z najbardziej wpływowych pozycji w kraju

or the world?

lub na świecie?

That's where impeachment comes in.

Tu w grę wchodzi postawienie w stan oskarżenia.

Impeachment isn't the same as actually removing someone from office.

To nie to samo, co faktyczne usunięcie kogoś z urzędu.

Like an indictment in criminal court,

Tak jak oskarżenie w sądzie karnym,

it's only the formal accusation that launches a trial,

jest to tylko formalne oskarżenie, które powoduje wszczęcie procesu,

which could end in conviction or acquittal.

który to może zakończyć się skazaniem lub uniewinnieniem.

Originating in the United Kingdom,

Zapoczątkowane w Anglii

impeachment allowed Parliament to vote for removing a government official from office

postawienie w stan oskarżenia pozwalało parlamentowi na głosowanie

w celu usunięcia z urzędu przedstawiciela rządu

even without the king's consent.

nawet bez zgody króla.

Although this was an important check on royal power,

Choć było ważnym sposobem kontroli władzy królewskiej,

the king couldn't be impeached

król nie mógł być postawiony w stan oskarżenia,

because the monarch was considered the source of all government power.

bo monarcha uchodził za źródło całej władzy rządowej.

But for the founders of the American Republic,

Jednakże dla założycieli USA

there was no higher authority beyond the people themselves.

nie było wyższej władzy niż sami ludzie.

And so impeachment was adopted in the United States as a power of Congress

Postawienie w stan oskarżenia zostało w USA uprawnieniem kongresu

applying to any civil officers, up to and including the president.

i dotyczy wszystkich urzędników państwowych, włącznie z prezydentem.

Although demands for impeachment can come from any members of the public,

Choć każdy może zażądać postawienia w stan oskarżenia,

only the House of Representatives has the power to actually initiate the process.

tylko Izba Reprezentantów ma prawo do wszczęcia procesu.

It begins by referring the matter to a committee,

Zaczyna się od przekazania sprawy komisji,

usually the House Committee on Rules

zazwyczaj do Komisji Przepisów

and the House Committee on the Judiciary.

i Komisji Sprawiedliwości.

These committees review the accusations,

Te komisje badają wniesione oskarżenia,

examine the evidence,

badają materiał dowodowy

and issue a recommendation.

i wydają zalecenie.

If they find sufficient grounds to proceed,

Jeśli znajdą wystarczające podstawy, by kontynuować

the House holds a separate vote on each of the specific charges,

Izba przeprowadza osobne głosowanie w sprawie każdego zarzutu,

known as Articles of Impeachment.

czyli tak zwanych Artykułów Oskarżenia.

If one or more passes by a simple majority,

Jeśli jeden lub więcej przejdzie zwykłą większością głosów,

the official is impeached and the stage is set for trial.

urzędnik zostaje oskarżony i zaczyna się proces sądowy.

The actual trial that follows impeachment is held in the Senate.

Proces ten jest przeprowadzany w senacie.

Selected members of the House, known as managers, act as the prosecution,

Wybrani członkowie Izby pełnią funkcję prokuratora,

while the impeached official and their lawyers present their defense.

a oskarżony urzędnik i jego prawnicy przedstawiają linię obrony.

The Senate acts as both judge and jury,

Senat pełni funkcję sędziego i ławy przysięgłych,

conducting the trial and deliberating after hearing all the arguments.

przeprowadzając proces i naradzając się po wysłuchaniu wszystkich argumentów.

If it's the president or vice president being impeached,

Jeśli oskarżony został prezydent lub wiceprezydent,

the chief justice of the Supreme Court presides.

postępowaniu przewodniczy Prezes Sądu Najwyższego.

A conviction requires a supermajority of two-thirds

Skazanie wymaga większości kwalifikowanej 2/3 głosów

and results in automatic removal from power.

i kończy się automatycznym odsunięciem od władzy.

Depending on the original charges,

W zależności od zarzutów

it can also disqualify them from holding office in the future

może też dyskwalifikować z pełnienia funkcji publicznych w przyszłości

and open them to standard criminal prosecution.

i umożliwić wszczęcie postępowania karnego.

So what exactly can get someone impeached?

Co może spowodować postawienie kogoś w stan oskarżenia?

That's a bit more complicated.

To jest dosyć skomplikowane.

Unlike in the United Kingdom,

W przeciwieństwie do Anglii

impeachment in the U.S. pits an elected legislature

postawienie w stan oskarżenia w USA przeciwstawia władzę ustawodawczą

against other democratically elected members of government.

innym demokratycznie wybranym członkom rządu.

Therefore, to prevent the process from being used as a political weapon,

Dlatego też, aby zapobiec użyciu procesu jako broni politycznej,

the Constitution specifies that an official can only be impeached

konstytucja uściśla, że wolno postawić urzędnika w stan oskarżenia

for treason,

tylko za zdradę,

bribery,

korupcję

or other high crimes and misdemeanors.

lub inne poważne zbrodnie i przestępstwa.

That still leaves a lot of room for interpretation,

To nadal pozostawia pewną dowolność interpretacji

not to mention politics,

i interesów politycznych,

and many impeachment trials have split along partisan lines.

i wiele procesów postawienia w stan miało charakter starć międzypartyjnych.

But the process is generally understood to be reserved for serious abuses of power.

Jednak proces ten jest zarezerwowany dla poważnych przypadków nadużycia władzy

The first official to be impeached was Tennesse Senator William Blount in 1797

Pierwszym urzędnikiem postawionym w stan oskarżenia był senator Tennessee

William Blount w 1797 roku

for conspiring with Britain to cease the Spanish colony of Louisiana.

za konspirację z Wielką Brytanią w celu przejęcia hiszpańskiej kolonii - Luizjany.

Since then, the House has launched impeachment investigations about 60 times,

Od tamtego czasu Izba wszczęła dochodzenia około 60 razy,

but only 19 have led to actual impeachment proceedings.

ale tylko 19 doprowadziło do procesów.

The eight cases that ended in a conviction and removal from office

Wszystkie osiem spraw, które zakończyły się skazaniem i usunięciem z urzędu,

were all federal judges.

dotyczyły sędziów federalnych.

And impeachment of a sitting president is even more rare.

Oskarżenie urzędującego prezydenta jest jeszcze rzadsze.

Andrew Johnson was impeached in 1868

Andrew Johnson był postawiony w stan oskarżenia w 1868 roku

for attempting to replace Secretary of War Edwin Stanton

za próbę usunięcia Sekretarza Wojny Edwina Stantona

without consulting the Senate.

bez konsultacji z senatem.

Over a century later, Bill Clinton was impeached

Ponad wiek później Bill Clinton był postawiony w stan oskarżenia

for making false statements under oath during a sexual harassment trial.

za składanie fałszywych zeznań w czasie procesu o molestowanie seksualne.

Both were ultimately acquitted when the Senate's votes to convict

Obaj zostali w końcu uniewinnieni, gdy głosy za skazaniem

fell short of the required two-thirds majority.

nie osiągnęły wymaganej większości dwóch trzecich.

And contrary to popular belief,

Wbrew powszechnemu przekonaniu

Richard Nixon was never actually impeached for the Watergate scandal.

Richard Nixon nigdy nie został postawiony w stan oskarżenia za aferę Watergate.

He resigned before it could happen

Ustąpił zawczasu ze stanowiska, wiedząc,

knowing he would almost certainly be convicted.

że prawie na pewno zostanie skazany.

Theoretically, the U.S. government is already designed

Teoretycznie rząd USA jest tak skonstruowany,

to prevent abuses of power,

aby zapobiegać nadużyciom władzy

limiting different branches through a system of checks and balances,

przez mechanizmy kontroli i równowagi,

term limits,

limity kadencji

and free elections.

i wolne wybory.

But impeachment can be seen as an emergency brake

Mimo to postawienie w stan oskarżenia może służyć za hamulec bezpieczeństwa

for when these safeguards fail.

w sytuacjach, gdy wszystkie zabezpieczenia zawodzą.