Can you solve the rebel supplies riddle? - Alex Gendler

Tłumaczenie: Korekta: Ola Królikowska

You’re overseeing the delivery of crucial supplies to a rebel base

Nadzorujesz dostawę zaopatrzenia do bazy rebeliantów

deep in the heart of enemy territory.

w sercu terytorium wroga.

To get past Imperial customs, all packages must follow a strict protocol:

Żeby przejść kontrolę celną, każda paczka musi być zgodna z surowym protokołem.

if a box is marked with an even number on the bottom,

Paczki oznaczone parzystym numerem na spodzie

it must be sealed with a red top.

muszą mieć czerwone wieko.

The boxes are already being loaded onto the transport

Pudła są już w drodze do załadunku,

when you receive an urgent message.

kiedy otrzymujesz pilną wiadomość.

One of the four boxes was sealed incorrectly,

Jedno z czterech pudeł ma błędne wieko,

but they lost track of which one.

ale nie wiadomo które.

All the boxes are still on the conveyor belt.

Pudła są wciąż na pasie transmisyjnym.

Two are facing down: one marked with a four,

Dwa leżą wiekiem do dołu, jedno oznaczone czwórką,

and one with a seven.

drugie siódemką.

The other two are facing up:

Pozostałe dwa stoją wiekiem do góry.

one with a black top,

Jedno jest czarne,

another with a red one.

drugie czerwone.

You know that any violation of the protocol

Jakakolwiek niezgodność z protokołem

will get the entire shipment confiscated and put your allies in grave danger.

spowoduje konfiskatę całej dostawy i narazi sojuszników na niebezpieczeństwo.

But any boxes you pull off for inspection won’t make it onto this delivery run,

Ale pudła, które ściągniesz do kontroli, nie pojadą najbliższym transportem,

depriving the rebels of critically needed supplies.

pozbawiając rebeliantów niezbędnego zaopatrzenia.

The transport leaves in a few moments, with or without its cargo.

Transport zaraz rusza z ładunkiem albo bez niego.

Which box or boxes should you grab off the conveyor belt?

Które pudło albo pudła trzeba zdjąć z pasa?

Pause the video now if you want to figure it out for yourself!

[Wstrzymaj nagranie, żeby samodzielnie znaleźć sposób!]

Answer in: 3

[Odpowiedź za: 3]

Answer in: 2

[Odpowiedź za: 2]

Answer in: 1

[Odpowiedź za: 1]

It may seem like you need to inspect all four boxes

Może wydawać się, że trzeba skontrolować wszystkie cztery pudła,

to see what’s on the other side of each.

żeby sprawdzić ich drugą stronę.

But in fact, only two of them matter.

Ale tak naprawdę ważne są tylko dwa.

Let’s look at the protocol again.

Spójrzmy jeszcze raz na protokół.

All it says is that even-numbered boxes must have a red top.

Wynika z niego, że pudła z parzystym numerem

mają mieć czerwone wieko.

It doesn’t say anything about odd-numbered boxes,

Nie ma tam nic o pudłach z numerem nieparzystym,

so we can just ignore the box marked with a seven.

więc możemy zignorować pudło z siódemką.

What about the box with a red top?

Co z pudłem z czerwonym wiekiem?

Don’t we need to check that the number on the bottom is even?

Czy nie trzeba sprawdzić, czy na spodzie ma parzystą liczbę?

As it turns out, we don’t.

Tak się składa, że nie.

The protocol says that if a box has an even number,

Według protokołu pudło z parzystą liczbą

then it should have a red top.

powinno mieć czerwone wieko.

It doesn’t say that only boxes with even numbers can have red tops,

Nie mówi, że wyłącznie pudła z parzystym numerem

mogą mieć czerwone wieko,

or that a box with a red top must have an even number.

albo że pudło z czerwonym wiekiem musi mieć parzysty numer.

The requirement only goes in one direction.

Zasada działa tylko w jedną stronę.

So we don’t need to check the box with the red lid.

Dlatego nie musimy sprawdzać pudła z czerwonym wiekiem.

We do, however, need to check the one with the black lid,

Ale musimy sprawdzić to z czarnym wiekiem,

to make sure it wasn’t incorrectly placed on an even-numbered box.

bo mogło być umieszczone na pudle z parzystym numerem.

If you initially assumed the rules imply a symmetrical match

Jeśli wydawało ci się, że zasady sugerują równowagę

between the number on the box and the type of lid, you’re not alone.

między numerem na pudle i typem wieka, to nie jesteś sam.

That error is so common, we even have a name for it:

To błąd na tyle powszechny, że ma nazwę.

affirming the consequent,

Efekt potwierdzenia

or the fallacy of the converse.

albo złudzenie odwrotności.

This fallacy wrongly assumes

Wynika on z błędnego założenia,

that just because a certain condition is necessary for a given result,

że skoro dany warunek jest konieczny dla pewnego rezultatu,

it must also be sufficient for it.

to musi być również wystarczający.

For instance, having an atmosphere is a necessary condition

Na przykład obecność atmosfery jest warunkiem koniecznym,

for being a habitable planet.

żeby planeta nadawała się do życia.

But this doesn’t mean that it’s a sufficient condition –

Ale to nie znaczy,

że jest warunkiem wystarczającym.

planets like Venus have atmospheres but lack other criteria for habitability.

Planety jak Wenus mają atmosfery, ale nie spełniają innych kryteriów.

If that still seems hard to wrap your head around,

Jeśli dalej jest to niejasne,

let’s look at a slightly different problem.

spójrzmy na nieco inny problem.

Imagine the boxes contain groceries.

Wyobraźmy sobie, że pudła zawierają artykuły spożywcze.

You see one marked for shipment to a steakhouse

Według oznaczeń jedno ma trafić do restauracji z mięsem,

and one to a vegetarian restaurant.

a drugie do wegetariańskiej.

Then you see two more boxes turned upside down:

Dostrzegasz dwa kolejne odwrócone wiekiem do dołu.

one labeled as containing meat,

Jedno z naklejką “mięso”,

and another as containing onions.

drugie z naklejką "cebula".

Which ones do you need to check?

Które trzeba sprawdzić?

Well, it’s easy –

To proste.

make sure the meat isn’t being shipped to the vegetarian restaurant,

Upewnij się, że mięso nie jedzie do wegetariańskiej restauracji

and that the box going there doesn’t contain meat.

i że pudło tam jadące nie zawiera mięsa.

The onions can go to either place,

Cebula może jechać do obu restauracji.

and the box bound for the steakhouse can contain either product.

Pudło dla restauracji z mięsem może zawierać oba produkty.

Why does this scenario seem easier?

Dlaczego ten przypadek wydaje się łatwiejszy?

Formally, it’s the same problem –

Formalnie to ten sam problem.

two possible conditions for the top of the box,

Dwa warunki dla wieka

and two for the bottom.

i dwa dla spodu.

But in this case, they’re based on familiar real-world needs,

Ale ten przypadek oparto na znanej i rzeczywistej potrzebie,

and we easily understand that while vegetarians only eat vegetables,

bo choć łatwo nam zrozumieć, że wegetarianie jedzą tylko warzywa,

they’re not the only ones who do so.

to nie wyłącznie oni je jedzą.

In the original problem, the rules seemed more arbitrary,

Poprzedni problem był bardziej abstrakcyjny,

and when they’re abstracted that way,

stąd w jego uogólnieniu

trudniej było dostrzec logiczną zależność.

the logical connections become harder to see.

In your case, you’ve managed to get enough supplies through

Ostatecznie udaje ci się dostarczyć wystarczająco dużo zaopatrzenia,

to enable the resistance to fight another day.

żeby ruch oporu mógł dalej walczyć.

And you did it by thinking outside the box –

I to myśląc nieszablonowo,

both sides of it.

bez użycia szabli.