Which sunscreen should you choose? - Mary Poffenroth

Нарнаас хамгаалахдаа ямар тос сонгох хэрэгтэй вэ? - Мэри Пофенрод

Translator: Uuriintuya Urjinbazar Reviewer: Indra Ganzorig

Sunscreen comes in many forms,

Нарны хамгаалалттай тос бүхэн

each with its own impacts on your body and the environment.

таны биeд төдийгүй байгаль орчинд өөр өөр нөлөө үзүүлдэг.

With so many options,

Маш олон сонголтоос

how do you choose which sunscreen is best for you?

аль нь танд хамгийн сайн гэдгийг яаж сонгох вэ?

To answer that question,

Энэ асуултад хариулахын тулд

we first have to understand how sunscreens work.

эхлээд нарны тос хэрхэн үйлчилдгийг ойлгох хэрэгтэй.

Sunlight is composed of electromagnetic waves

Нарны гэрэл нь цахилгаан соронзон долгионоос бүрддэг ба

and is our primary source of ultraviolet radiation,

энэ нь хэт ягаан буюу UV туяаны эх үүсвэр юм.

which has a shorter wavelength than visible light and carries more energy.

Энэ нь харагдах гэрлээс илүү богино долгионы урттай ба илүү энeрги тээдэг.

UVA,

UVA туяа,

UVB,

UVB туяа,

and UVC are classified according to their wavelengths.

болон UVC туяа нь долгионы уртын дагуу ангилагддаг.

Short wavelength UVC never reaches the Earth's surface,

Богино долгионы урттай UVC дэлхийн гадаргад

but UVB and UVA do.

хэзээ ч тусахгүй, харин UVB ба UVA тусна.

Medium wavelength UVB rays can enter the skin's superficial layers

Дундаж долгионы урттай UVB туяа

арьсанд ѳнгѳц хүрч, UVA туяа арьсанд гүн нэвтэрнэ.

and long length UVA rays can penetrate into the deeper layers.

UVB in small amounts actually helps us make vitamin D,

UVB бага хэмжээгээр витамин Д үүсгэхэд тусалдаг учир

which enables our bodies to build and maintain strong bones.

биeийн ясыг бат бэх болгоход тустай.

However, prolonged exposure to UVA and UVB can damage DNA,

Гэвч UVA, UVB туяа ихтэй наранд удаан байвал ДНХ-г гэмтээж

age your skin,

арьсыг хѳгшрүүлэх,

and promote the development of potentially deadly skin cancer.

арьсны хавдар үүсгэх болно.

Sunscreen protects your skin either physically by deflecting UV rays

Нарны тос арьсыг хамгаалахдаа нэг бол зинк оксид, титан диоксид гэх мэт

with an inorganic blocker like zinc oxide or titanium dioxide,

органик бус хаалтаар гэрлийн хугарлыг сааруулан хамгаална,

or chemically by using carbon-based compounds to absorb UV photons

эсвэл химийн аргаар нүүрс суурьтай хольцоор

that are then harmlessly dissipated as heat.

UV фотоныг уусган дараагаар нь үүнийг дулаан болгон сарниулна.

So, what differentiates one sunscreen from another?

Тэгвэл нэг нарны тос нѳгѳѳхѳѳсѳѳ юугаараа ѳѳр юм бэ?

When we choose a sunscreen,

Бид нарны хамгаалалт сонгохдоо

we can compare application method,

хэрэглээний арга, SPF болон

the SPF,

идэвхтэй орцыг нь

and the active ingredients.

харьцуулж болно.

Sprays can be convenient to put on, especially when you're wet,

Ялангуяа чийгтэй арьсанд шүршдэг тос түрхэх нь амар ч

but a recent study found that most people don't apply a thick enough layer

сүүлийн судалгаагаар ихэнх хүмүүс бүрэн хамгаалахын тулд

to get full protection.

хангалттай түрхдэггүйг тогтоосон.

And the possible health risks of inhaling sunscreen compounds from a spray cloud

Түршдэг тосны бодис амьсгалах нь

might make you consider reaching for that bottle of lotion instead.

эрүүл мэндэд эрсдэлтэй тул оронд нь шингэн тос хэрэглээд үз.

Opt for a sunscreen with an SPF of at least 15, although 30 is better.

SPF 30 бүр илүү ч ядаж SPF 15 тос сонгоод үз.

SPF is a nonlinear scale of how much UVB radiation is needed

SPF нь нарны туяанаас хамгаалсан арьсыг наранд түлэгдэхэд

to give protected skin a sunburn.

хэр их UVB цацраг хэрэгтэй болохыг хэмжинэ.

SPF 15 does a pretty good job by blocking 93% of UVB rays.

SPF 15 нь нарны UVB туяаны 93% ийг хааж чадна.

You get a slight increase as SPF goes up,

SPF хэмжээ нэмэгдсэнээр хамгаалалт бага багаар сайжирна.

with SPF 30 blocking 97%,

SPF 30 нь 97%-ийг хаана,

and 50 blocking 98%.

бас SPF 50 нь 98%-ийг гэх мэт.

SPF is based on the quantity of solar exposure.

SPF нь нарны туяаны хэмжээнд үндэслэдэг.

So how much time you have before you start to burn

Наранд түлэгдэж эхлэхэд хэр их хугацаа орох нь

really depends on a long list of factors,

олон зүйлээс хамаарна.

including your genetics,

Гeнeтикээс гадна

and when, where, and how you spend your time in the sun.

хаана, хэзээ, гадаа наранд юу хийсэн гэх мэт.

Even though US marketed sunscreens have been deemed safe by the FDA,

Хэдий АНУ-д зарагддаг тоснуудыг нийгмийн эрүүл мэндийн газраас

scientists are still researching the effects of many active ingredients

аюулгүй хэмээн үздэг ч эрдэмтэд тосны гол найрлага

хүний биeд хэрхэн нѳлѳѳлдгийг судалж байна.

on the human body.

So if you're worried about potential irritants,

Хэрвээ та болзошгүй цочруулаас эмээж байгаа бол

look for mineral-based formulas with zinc oxide or titanium dioxide.

эрдсэнд суурилсан зинк оксид, титан диоксидтойг нь олоорой.

Even though they may go on a bit thick at first,

Эхэндээ ѳтгѳн мэт санагдах боловч

they're less irritating than carbon-based chemical sunscreens.

нүүрсний тѳрлийн химийн тосноос бага үрэвсэл үзүүлнэ.

These mineral-based sunscreens are preferential for the environment, too.

Эдгээр эрдэстэй тос нь байгаль орчинд илүү эeрэг.

If you plan on catching rays while splashing in a river or the ocean,

Хэрвээ гол, далайн эрэгт усаар наадахдаа

keep in mind that carbon-based chemical sunscreens

наранд биеэ шарахыг хүсвэл нүүрс суурьтай тос

can harm marine life.

далайн амьдралд хортой гэдгийг санаарай.

Take coral reefs, for example.

Жишээ нь далайн шүрийг аваад үзьe.

Although they cover less than 1% of the Earth's underwater surface,

Эдгээр нь дэлхийн усан доорх газрын нэг ч хүрэхгүй хувийг эзэлдэг ч

they're home to nearly 25% of all fish species,

загасны тѳрлийн 25%-ийнх нь амьдрах орчин төдийгүй

making them the most diverse and productive marine ecosystems.

далайн экосистемийн хамгийн үр нѳлѳѳтэй нь.

Research shows that carbon-based chemical sunscreen ingredients,

Судалгаагаар нүүрс суурьтай тосны найрлага болох

like oxybenzone, butylparaben, octinoxate, and 4MBC

оксибензон, битилпарабен, октиноксат, 4MBC нь

contribute to a stress condition called coral bleaching in corals,

амьтай бие организм болох далайн шүрэнд сөргөөр нөлөөлөн

which are living creatures.

цагаан ѳнгѳтэй болгодог.

Exposure to these organic compounds

Ийнхүү нарны тосны органик нийлмэл нь далайн шүрэнд нөлөөлөхөд

results in the death of the coral's symbiotic algae.

түүний симбиоз замгийн үхэлд хүргэнэ.

In addition to providing a reliable food source,

Мөн эдгээр замаг нь тасралтгүй хоол хүнсээр хангахаас гадна

these algae give coral their brilliant rainbow of colors.

шүрэнд хурц солонгон ѳнгийг бий болгодог ач тустай.

Without them, corals turn a bleached white

Замаггүйгээр шүр цагаан ѳнгѳтэй болж

and are susceptible to disease and possibly death.

ѳвчинд нэрвэгдэн үхэлд ч хүрэх боломжтой.

And once the coral dies,

Далайн шүр гэмтвэл

the entire reef ecosystem is not far behind.

усан доорх хадны экосистем бүхэлдээ алдагдана.

So you're now ready to make an informed choice when picking out your next sunscreen.

Та дараа нарны тосоо авахдаа учиртай сонголт хийхэд бэлэн боллоо.

SPF is clearly labeled on the front.

SPF үзүүлэлт урд талд нь ил бичигдсэн байдаг.

On the back under "active ingredients,"

Ар талд нь гол найрлагын доор

you can find whether zinc oxide,

зинк оксид, титан диоксид байна уу үгүй юу гэдгийг,

titanium dioxide,

мѳн далайн шүрэнд хортой найрлага байгаа эсэхийг хараарай.

and those coral-harming components are present.

Taking a bit more time to check can be well worth it

Ингэж шалгахад илүү цаг зарцуулах нь

for both you and the environment.

танд болон хүрээлэн буй орчинд ашигтай.