How polarity makes water behave strangely - Christina Kleinberg

Transcriber: Andrea McDonough Reviewer: Bedirhan Cinar

Translator: Menka Stojanova Reviewer: Zoran Blazevski

How come some insects are able to walk

Како е возможно некои инсекти да одат

on the surface of a pond,

на површината на водата,

but you quickly sink to the bottom

но ти веднаш тонеш на дното

when you try to walk on water?

ако пробаш да одиш на вода?

And why do lakes freeze from the top down in winter?

И зошто езерата замрзнуваат одозгора надоле во зима?

In a word, the answer to all these questions is polarity.

Одговорот на сите овие прашања е поларитет.

Water is a simple molecule

Водата е проста молекула

made up of one oxygen atom and two hydrogen atoms,

напрвена од еден атом на кислород и два атоми на водород,

but it is essential to life.

но таа е неопходна за живот.

In fact, water makes up approximately 60%

Всушност, водата претставува околу 60%

of the adult human being's body weight.

од тежината на возрасен човек.

The polarity within those water molecules

Поларитетот во молекулите на водата

gives this common substance the properties

и ги дава на оваа секојдневна течност

that make it unique and life-sustaining.

својствата кои ја прват единствена и погодна за живот.

Polarity refers to the unequal sharing

Поларитетот ја опишува нееднаквата поделба

of electrons within a molecule.

на електроните во една молекула.

For water, the bonding between the oxygen atom

За водата, врската помеѓу кислородниот атом

and two hydrogen atoms within a single water molecule

и двата водородни атоми во една молекула на вода

is like a tug-of-war between a big, strong football player

е како влечење на јаже помеѓу голем, силен фудбалер

and a cute little toddler.

и слатко мало детенце.

Oxygen is a larger atom,

Кислородот е поголем атом,

with more protons in its nucleus than hydrogen.

со повеќе протони во јадрото отколку водородот.

These positive charges are like a person's physical strength.

Овие позитивни полнежи се како физичката сила на една личност.

They're able to attract

Тие можат да ги привлечат

the negatively charged electrons in the bond,

негатвините електрони во врската,

just like a strong individual is able to overpower

исто како што силен човек може да повлече

a weaker individual in a tug of war.

послаб човек кога влечат јаже.

So, oxygen is able to attract

Значи, кислородот може да привлече

more than its fair share of electrons.

повеќе електрони отколко што му следуваат.

Because hydrogen is smaller and has less strength,

Бидејќи водородот е помал и има помалку сила,

or fewer protons,

или помалку протони,

it loses the tug of war

тој губи во влечењето на јаже

and attracts fewer than its fair share of electrons.

и привлекув помалку електрони отколку што му следува.

So, the oxygen in water behaves as though it's negative,

Значи, кислородот во водата има својства на негативен полнеж,

and the hydrogens behave as though they're positive.

а водородните атоми имаат својства на позитивен полнеж.

The bonds within a single water molecule

Врските во една молекула на вода

are called polar covalent bonds.

се викат ковалентни врски.

Covalent means that the electrons are shared.

Ковлентна значи дека електроните се поделени.

But, as we just learned,

Но, како што видовме,

polar means that these electrons are not shared equally.

поларно значи дека овие електрони не се еднакво поделени.

In water, the oxygen acts negative

Во водата, кислородот се однесува како негативен,

and the hydrogens act positive.

а водородот како позитивен полнеж.

Since negative and positive attract,

Бидејќи спротивните полнежи се привлекуваат,

that oxygen is attracted to the hydrogen atoms

кислородот е привлечен од водородните атоми

in neighboring water molecules.

на соседните молекули на вода.

A special type of bond forms between water molecules,

Се формира специјлна врска помеѓу молекулите на вода,

known as a hydrogen bond.

која се вика водородна врска.

Hydrogen bonds don't just happen in water either.

Водородната врска не постои само во водата.

They can form between a water molecule

Таа може да поврзи и молекула на вода

and different substances that are polar or ionic.

со разни јонски или поларни соединенија.

Water's ability to stick to itself is called cohesion,

Способноста на водата да се држи заедно се вика кохезија,

while water's ability to stick to other substances

а способноста на водата да се поврзува со други супстанци

is called adhesion.

се вика адезија.

Now, think back to the initial questions.

Да се вратиме на почетните прашања.

First, why are some insects able to walk on water?

Прво, зошто некои инсекти можат да одат врз водата?

Surface tension due to hydrogen bonding

Површинскиот напон создаден од водороднта врска

creates a thin film on the surface of water

создава тенок слој на површината од водата

that gives enough resistance

кој произведува доволно отпор

for super-light insects to walk on.

за лесните инсекти да одат врз него.

You can't walk on it

Не можеш да одиш врз него

because the hydrogen bonds aren't strong enough

затоа што водородните врски не се доволно јаки за да те издржат.

to hold you up.

Why does ice float on top of liquid water?

Зошто мразот плови врз течната вода?

For most other substances,

Најголем дел од другите супстанци

the solid state is more dense than the liquid state,

се погусти во цврста отколку во течна агрегатна состојба.

but that is not the case for water!

Но тоа не е така за водата!

Hydrogen bonds keep water molecules

Заради водородните врски молекулите на вода

farther apart in frozen water than in liquid water.

се подалеку во замрзната вода отколку во течна вода.

The farther apart the molecules are,

Колку подалеку се молекулите

the less dense that solid is.

толку е помала густината на телото.

So ice is about 9% less dense than water,

Така, мразот е околу 9% поредок од водата,

which means it floats on the top.

што значи дека плива врз неа.

That's why lakes freeze from the top down

Затоа езерата замрзнуваат одозгора надоле

and aquatic life is able to survive

и водените животни можат да ги преживеат

through a cold winter every year.

ладните зими секоја година.

It is the polarity of the water molecule

Поларитетот на молекулите на вода

and the resulting hydrogen bonding

и водороднта врска која произлегува од него

that account for water's unique properties.

се причинители на униктните својства на водата.

So, the reason that water is so special,

Значи, причината зошто водата е посебна,

from inside your cells

од внатрешноста на клетките

to the world's oceans,

до океаните на светот,

is simply because it is a polar molecule.

е едноставно тоа што водата е поларна молекула.