Inside the massive (and unregulated) world of surveillance tech | Sharon Weinberger

122,860 views

2020-12-28 ・ TED


New videos

Inside the massive (and unregulated) world of surveillance tech | Sharon Weinberger

122,860 views ・ 2020-12-28

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Reviewer: Nguyen Hue
Một vài năm trước,
1 chuyên viên về tự vệ người Mĩ mà tôi biết
kể cho tôi về 1 chuyến đi của anh ta đến Uzbekistan.
Vai trò của anh ta ở đó là giúp trong việc buôn bán công nghệ
00:13
A few years ago,
0
13230
1159
mà chính phủ Uzbekistan có thể dùng trong việc theo dõi người dân của họ.
00:14
an American defense consultant I know
1
14413
1777
00:16
told me about a trip he took to Uzbekistan.
2
16214
2373
Cuối cùng, anh còn nói cho tôi biết về tài liệu tiếp thị
00:18
His role there was to help sell technology
3
18897
2428
mà anh ta đã trình lên chính phủ Uzbekistan.
00:21
that the Uzbek government could use to spy on its own citizens.
4
21349
3667
1 cuốn pamfơlê bóng bẩy có thể chứa công nghệ
mà không chỉ có thể chặn cuộc gọi
00:25
He eventually shared with me the marketing material
5
25491
2398
mà còn có thể nhận dạng người gọi,
00:27
he'd presented to the Uzbek government.
6
27913
2119
bất kể số điện thoại nào mà người đó đang sử dụng,
00:30
One glossy brochure featured technology that could not just intercept phone calls,
7
30056
5026
dựa trên đặc điểm đặc biệt trên giọng nói của họ,
và cuối cùng còn có thể định vị chính xác vị trí địa lí.
00:35
but identify the caller,
8
35106
1583
00:36
regardless of what phone number they were using,
9
36713
2451
Đây cũng là 1 người từng tham gia ngành công nghiệp vũ khí nhiều năm trời.
00:39
based on their unique voiceprint,
10
39188
2095
Anh không phải là mấy kẻ buôn lậu vũ khí bí mật như trong phim Hollywood.
00:41
and then identify their exact geographic location.
11
41307
3270
Anh ta là 1 người làm việc cho 1 công ty hợp pháp phương tây
00:44
This is a guy who had been involved with the arms trade for years.
12
44926
3159
để giúp buôn bán vũ khí ra nước ngoài.
Nhưng anh không hề lo lắng khi tiếp thị loại công nghệ này.
00:48
He wasn't some Hollywood-type gunrunner doing backroom deals.
13
48109
3508
00:51
He was just a guy that worked with legitimate Western companies
14
51641
2976
Đối với anh, chỉ là bước tiến của ngành công nghiệp vũ khí.
Thậm chí còn dễ dàng hơn, như việc buôn bán vũ khí sang Iraq
00:54
to help sell their weapons abroad.
15
54641
1945
00:56
But he wasn't bothered by marketing this sort of technology.
16
56610
2889
vì không yêu cầu bất cứ giấy phép xuất khẩu nào
00:59
For him, it was just the next step in the arms trade.
17
59523
2762
từ Bộ Ngoại Giao Hoa Kì,
khi mà việc buôn bán vũ khí cần điều này
01:02
And it was even easier than, say, selling weapons to Iraq,
18
62309
2944
Hóa ra là những công cụ giám sát này
gần như hoàn toàn không được kiểm soát,
01:05
because it didn't require an export license
19
65277
2214
bời vì ngày nay, chúng không được xem là vũ khí.
01:07
from the US State Department,
20
67515
1411
01:08
the way most arms sales would.
21
68950
2048
Nhưng chúng nên được xem là vũ khí, và kiểm soát chúng theo cách đó.
01:11
It turns out that these tools of surveillance
22
71022
2111
01:13
are almost completely unregulated,
23
73157
2087
Tôi là 1 nhà báo mà đã dành trọn 20 năm qua
01:15
because as of today, they're not defined as weapons.
24
75268
3174
tìm hiểu như thế nào mà giới quân sự và tình báo
thúc đẩy sự phát trển của khoa học và công nghệ mới.
01:18
But they should be, and we need to regulate them that way.
25
78466
2912
Tôi đã theo dõi sự xuất hiện của vũ khí mới
01:21
I'm a journalist who has spent the last two decades
26
81688
2395
và đã thấy những gì xảy ra
khi các công ty bắt đầu buôn bán vũ khí này ra nước ngoài
01:24
looking at how the military and intelligence world
27
84107
2372
01:26
spurs the development of new science and technology.
28
86503
2439
Nhưng thế nào là vũ khí trong thời đại thông tin?
01:28
I've tracked the emergence of new weapons
29
88966
2059
Ta biết, máy bay vũ trang không người lái
01:31
and looked to see what happens
30
91049
1449
tên lửa đạn đạo và bom là vũ khí,
01:32
when companies start to market these weapons abroad.
31
92522
2642
nhưng Bộ Ngoại Giao Mĩ thực tế phân loại
01:35
But what is a weapon in the information age?
32
95188
2405
nhiều hạng mục trong công nghệ là vũ khí.
01:37
We know that armed drones are weapons,
33
97617
1932
Ví dụ như, 1 nhà khoa học ra nước ngoài trên một con tàu nghiên cứu đại dương,
01:39
missiles and bombs are weapons,
34
99573
1964
01:41
but the State Department actually classifies
35
101561
2096
họ muốn đem theo kính nhìn đêm tối tân nhất?
01:43
broad categories of technologies as weapons.
36
103681
2848
Tuy nhiên, theo Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, đó có thể là 1 thứ vũ khí tiềm ẩn.
01:46
So for example, a scientist going abroad on an oceanographic research vessel,
37
106553
4334
Tại sao ư?
Vì mặc dù kính nhìn đêm thường được sử dụng bởi các nhà khoa học ngày nay
01:50
they want to take the latest night-vision goggles?
38
110911
2357
và các thợ săn trên thế giới,
01:53
That, according to the State Department, is potentially a weapon.
39
113292
3293
công dụng của nó đầu tiên được phát triển là cho quân đội.
01:56
Why?
40
116609
1166
Tuy thế, những công cụ theo dõi
01:57
Well, because though night-vision goggles are used today by scientists
41
117799
3286
mà một nhà độc tài nào đó có thể sử dụng để do thám người dân,
02:01
and hunters around the world,
42
121109
1397
những người bất đồng ý kiến, nhà báo,
02:02
it was a capability first developed for the military.
43
122530
2817
thì theo Chính phủ Mĩ, không phải là một dạng vũ khí.
02:05
And yet, tools of surveillance
44
125371
1436
02:06
that an authoritarian regime could use to spy on its own citizens,
45
126831
3415
Và đến nay, những công cụ do thám này
đang là 1 phần của 1 ngành công nghiệp bí mật hàng tỉ đô la.
02:10
on dissidents, on journalists,
46
130270
1809
02:12
that, according to the US government today, is not a weapon.
47
132103
3087
Nguồn gốc của việc buôn bán những mặt hàng do thám này
02:15
And yet, these tools of surveillance
48
135587
1730
bắt nguồn từ 18 năm trước, ở khách sạn Hilton phía bắc Virginia,
02:17
are part of a growing secretive multi-billion-dollar industry.
49
137341
3904
chỉ một vài dặm cách Cơ quan Tình báo Trung ương Hoa Kì.
02:21
The genesis of this spy bazaar goes back some 18 years,
50
141848
2905
Khoảng vài chục người, hầu hết mặc đồ đen,
02:24
to a Hilton hotel in northern Virginia,
51
144777
2015
tập trung tại đó vào mùa xuân năm 2002
02:26
just a few miles away from the US Central Intelligence Agency.
52
146816
3597
cho một hội nghị với cái tên khiêm tốn là ISS World.
Bạn biết đó, thoạt đầu thì cuộc hội nghị này
02:30
A few dozen people, mostly dark-suited men,
53
150721
2358
có lẽ giống như hàng chục sự kiện khác
02:33
gathered there in the spring of 2002
54
153103
2087
mà thường hay diễn ra gần Washington DC.
02:35
for a conference with the unassuming name of ISS World.
55
155214
3110
Nhưng sự kiện này rất đặc biệt.
02:38
You know, at first glance, this conference probably looked like dozens of events
56
158627
3778
ISS là viết tắt cho Hệ thống hỗ trợ tình báo,
và những người này ở đây
02:42
that used to take place around the Washington, DC area.
57
162429
2638
là từ các công ty tạo ra những công nghệ dùng để gián điệp
02:45
But this event was unique.
58
165091
1690
lên những cuộc giao tiếp cá nhân
02:46
ISS stands for Intelligence Support Systems,
59
166805
2944
Nói cách khác, đây chính là gián điệp cho thuê.
02:49
and the people who were there
60
169773
1412
Và lí do tại sao mà họ tập trung tại đây là gần 1 năm trước đó,
02:51
were from companies that built technologies to spy
61
171209
2430
02:53
on private communications.
62
173663
1850
vụ khủng bố 11 tháng 9 vào New York và Washington
02:55
In other words, these were sort of wire-tappers for hire.
63
175537
2998
đã khiến cho Quốc hội thông qua dự thảo
02:58
And the reason they were there was that less than a year earlier,
64
178855
3048
được biết đến với cái tên Đạo luật Patriot.
Đạo luật này đã đem lại cho nhà nước 1 quyền hạn mới
03:01
the 9/11 terrorist attacks on New York and Washington
65
181927
2512
để giám sát các giao thiệp.
03:04
had spurred the Congress to press through legislation
66
184463
2860
Thư điện tử, hoạt động trên internet, cuộc gọi,
03:07
known as the Patriot Act.
67
187347
1680
và thậm chí là công việc kinh doanh.
03:09
This gave the government broad new authorities
68
189347
2159
Điều này đã tạo nên một nhu cầu mới về dữ liệu.
03:11
to monitor communications.
69
191530
2214
Và trong tinh thần khởi nghiệp này,
03:13
Emails, internet activity, phone calls,
70
193768
2349
1 ngành công nghiệp xuất hiện để thu nhặt các dữ liệu ấy.
03:16
even financial transactions.
71
196141
2110
03:18
This created an instant demand for data.
72
198275
2874
Nhưng vào năm 2002,
nó vẫn còn là một vấn đề khá khiêm tốn.
03:21
And in the true American entrepreneurial spirit,
73
201173
2611
Chỉ có 10% dân số thế giới lúc đó
03:23
an industry rose up to help collect this data.
74
203808
2751
có sử dụng internet.
Nên phần lớn những gì thu thập được chỉ là những email đơn giản và các cuộc gọi
03:27
But back in 2002,
75
207004
1204
03:28
this was still a pretty modest affair.
76
208232
2034
03:30
Only about 10 percent of the world's population
77
210290
2222
qua điện thoại bàn và điện thoại di động.
03:32
was even online using the internet.
78
212536
1928
Nhưng trong những năm tiếp theo,
cách chúng ta trao đổi với nhau đã bắt đầu thay đổi chóng mặt.
03:34
So most of what was being collected were simple emails and phone calls
79
214488
4253
Sự xuất hiện của Skype, Facebook
03:38
over landlines and cell phones.
80
218765
2253
và sau đó, cực kì quan trọng, là chiếc iPhone,
03:41
But over the next few years,
81
221042
1350
và trong vòng vài năm,
03:42
the way that we communicate began to change rapidly.
82
222416
2951
hàng tỉ người chúng ta đều có 1 chiếc máy tính nhỏ trong túi của ta
03:45
There was the introduction of Skype, Facebook
83
225391
2392
mà có thể làm mọi thứ từ việc giám sát thói quen thể dục
03:47
and then, crucially, the iPhone,
84
227807
2159
cho đến giúp chúng ta tìm người yêu.
03:49
and within a few years,
85
229990
1191
03:51
billions of us were walking around with little computers in our pockets
86
231205
3334
Và đột nhiên, bạn không nhất thiết phải cần đến quyền hạn cao cấp
03:54
that do everything from monitor our exercise habits
87
234563
2680
của Cơ quan An ninh Quốc gia hay những công ty viễn thông lớn
03:57
to help us find romantic partners.
88
237267
2388
để giám sát các trao đổi của mọi người.
Trong vài trường hợp,
04:00
And suddenly, you didn't necessarily need the advanced capability
89
240022
3149
tất cả những gì bạn cần là truy cập vào thiết bị ở trong túi của họ.
04:03
of the National Security Agency or big telecoms
90
243195
2575
Và nó đã cho ra đời một ngành công nghiệp hoàn toàn mới.
04:05
to monitor everyone's communication.
91
245794
2248
Như bạn biết, không nhiều công ty có thể chế tạo tên lửa hoặc máy bay,
04:08
In some cases,
92
248066
1181
04:09
all you needed was access to that device in their pockets.
93
249271
3243
nhưng không cần nhiều vốn để chế tạo một phần mềm
04:12
And that gave birth to an entirely new type of industry.
94
252538
3388
mà có thể hack vào điện thoại của một ai đó.
04:15
You know, not many companies can build missiles or aircraft,
95
255950
3381
Tin tặc đã xuất hiện hàng nhiều năm trời
nhưng các kĩ năng của họ giờ có thể dùng để chế tạo các công nghệ
04:19
but it doesn't take a lot of capital to create software
96
259355
3250
đang có sự đòi hỏi cao bởi việc thi hành luật pháp
04:22
that can hack into someone's smartphone.
97
262629
2384
và các cơ quan tình báo.
04:25
Computer hackers have been around for years,
98
265037
2064
Và không lâu sau, hàng chục thậm chí hàng trăm công ty
04:27
but now their skills could be used to build technologies
99
267125
3000
dấn thân vào thị trường này.
04:30
that were in high demand by law enforcement
100
270149
2110
Và cuộc hội nghị nhỏ ở Virginia đó
04:32
and intelligence agencies.
101
272283
1733
đã phát triển và sớm trở nên được biết đến với cái tên Wiretappers’ Ball.
04:34
And soon, dozens and even hundreds of companies
102
274363
3000
04:37
were getting into this wire-tappers' market.
103
277387
2658
Và không có nhiều điều được biết đến về Wiretappers’ Ball
04:40
And that little conference in Virginia,
104
280069
2111
trong những năm đầu,
bởi cuộc họp như vậy thường bí mật đối với mọi người
04:42
it grew and soon became known as the Wiretappers' Ball.
105
282204
3744
trừ các công ty và khách hàng là chính phủ.
04:46
Well, not much was known about the Wiretappers' Ball
106
286250
2484
Nhưng giới nhà báo đã bắt đầu nghe và thấy các báo cáo
04:48
in those early years,
107
288758
1150
về việc các công ty đang dấn thân vào thị trường gián điệp bí mật này.
04:49
because the conferences were closed to everyone
108
289932
2207
04:52
except the companies and their government customers.
109
292163
2666
Những nhà doanh nhân lén lút đi toàn thế giới,
04:54
But journalists did begin to see and hear reports
110
294853
2477
kí kết thỏa thuận
thường với những nhà độc tài.
04:57
of companies getting into this private spy market.
111
297354
3032
Và ngay từ lúc đầu, nó là một thị trường được quản lí lỏng lẻo.
05:00
Spooky entrepreneurs going around the world,
112
300410
2623
Vài quốc gia có yêu cầu giấy phép để bán những công nghệ này ra nước ngoài,
05:03
doing deals,
113
303057
1178
05:04
often with authoritarian regimes.
114
304259
1952
nhưng hiếm khi có sự xem xét kĩ lưỡng được như trong vũ khí thông thường.
05:06
And it was, from the start, a really loosely regulated market.
115
306235
3596
05:10
Some countries do require permission to sell these technologies abroad,
116
310188
4039
Ví dụ như, công ty tại Ý Hacking Team
theo như đưa tin đã bán công nghệ của nó cho nhiều nhà độc tài
05:14
but rarely with the type of scrutiny that is given to traditional arms.
117
314251
4016
ở Ai Cập và Kazakhstan.
05:18
So for example, the Italian-based company Hacking Team
118
318680
3349
Công ty ở Israel tên là NSO Group đã được báo cáo là bán công nghệ của nó
05:22
reportedly sold its technology to authoritarian regimes
119
322053
2799
tới chế độ ở Ả rập Xê út
05:24
in Egypt and Kazakhstan.
120
324876
1680
và đã bị cáo buộc về tội quấy rối,
và thậm chí, trong một trường hợp, giết chết các đối thủ chính trị của nó.
05:27
The Israeli-based company NSO Group has reportedly sold its technology
121
327018
3797
Và chúng ta đều nghĩ vũ khí là thứ giết người.
05:30
to the regime in Saudi Arabia,
122
330839
1786
05:32
which has been accused of harassing,
123
332649
1842
Nhưng trong thời đại thông tin ngày nay,
05:34
and even, in one case, killing one of its political opponents.
124
334515
3054
những thứ vũ khí mạnh nhất là những thứ mà có thể theo dõi và nhận dạng ta.
05:37
And we do think of weapons as things that kill people.
125
337982
4155
Đây là điều mà Lầu Năm Góc và CIA đã thừa nhận nhiều năm trời,
05:42
But in the information age,
126
342161
1309
và họ đã cố gắng chế tạo các công nghệ
05:43
some of the most powerful weapons are things that can track and identify us.
127
343494
3920
mà có thể theo dõi con người,
các đối tượng khủng bố tình nghi trên toàn thế giới.
05:47
This is something that the Pentagon and CIA have recognized for years,
128
347724
3310
Lầu năm góc đã đầu tư vào một thứ có tên là “bụi thông minh”,
05:51
and they've tried to build technologies
129
351058
1872
các bộ cảm biến siêu nhỏ với kích thước của 1 hạt bụi
05:52
that can track people, suspected terrorists, around the globe.
130
352954
3625
mà bạn có thể rải lên người khác mà họ không hề hay biết,
05:56
The Pentagon has invested in something called smart dust,
131
356904
3039
và sau đó sử dụng để theo dõi vị trí của họ.
05:59
little microsensors the size of specs of dust
132
359967
2588
Lầu năm góc, thông qua các công ty đầu tư mạo hiểm của nó,
đầu tư vào 1 công ty về sản phẩm làm đẹp
06:02
that you could scatter on people without them knowing it,
133
362579
3010
mà đã từng có lần giới thiệu trên “Oprah Magazine”
06:05
and then use it to track their location.
134
365613
2222
để chế tạo một thiết bị mà có thể thu thập DNA một cách bí mật
06:07
The Pentagon, through its venture capital firm,
135
367859
2588
chỉ bằng cách lướt qua da.
06:10
has invested in a beauty products company once featured in "Oprah Magazine"
136
370471
4312
Nhưng một vài điều phi thường đã xảy ra trong thập kỉ qua.
06:14
to build a device that could surreptitiously collect DNA
137
374807
3000
Trong nhiều trường hợp, những gì mà thị trường bí mật đã có thể làm được
06:17
just by swiping across the skin.
138
377831
2200
đã vượt xa hơn nhiều Lầu năm góc hay CIA đã nghĩ là có thể.
06:20
But something remarkable has happened over the past decade.
139
380537
2936
Vào năm 2008,
06:23
In many cases, what the private marketplace has been able to do
140
383497
2970
Lầu năm góc đã có một cơ sở dữ liệu bí mật về DNA của các phần tử khủng bố.
06:26
has far outstripped what the Pentagon or CIA even thought was possible.
141
386491
4230
Nó đã có khoảng 80,000 mẫu vật.
06:30
Back in 2008,
142
390745
1176
Công ty tư nhân AncestryDNA
06:31
the Pentagon had a secretive database of DNA from terrorists.
143
391945
4142
ngày nay có mẫu vật từ hơn 15 triệu người.
06:36
It had about 80,000 samples.
144
396111
2325
23andMe, có cơ sở dữ liệu về gen lớn thứ hai,
06:38
Well, the private company AncestryDNA
145
398871
2500
có mẫu vật của hơn 10 triệu người.
06:41
today has samples from over 15 million people.
146
401395
3333
Và bây giờ, bạn không phải cần đến những công nghệ như của James Bond
06:44
23andMe, the second-largest genealogical database,
147
404752
3511
để thu thập DNA
nếu mà chúng ta tự nguyện gửi chúng đến những công ty tư nhân đó
06:48
has samples from over 10 million people.
148
408287
2437
06:50
So now, maybe you don't need these James Bond-worthy techniques
149
410748
3595
và thậm chí trả tiền cho việc làm này.
Và bạn có thể làm gì với mẫu DNA của người nào đó?
06:54
of collecting DNA
150
414367
1594
06:55
if we're willingly handing it over to private companies
151
415985
2952
Ở Mỹ và Trung Quốc,
06:58
and even paying for the honor of doing it.
152
418961
2449
các nhà nghiên cứ đang nghiên cứu việc sử dụng DNA
để xây dựng hình ảnh của mọi người.
07:01
Well, what could you do with a sample of someone's DNA?
153
421807
3331
Vì thế nếu bạn kết nối DNA với công nghệ nhận diện khuôn mặt,
07:05
In the United States and China,
154
425162
1517
07:06
researchers are working on using DNA samples
155
426703
2475
bạn có thể có nền tảng cho 1 hệ thống giám sát cực kì mạnh mẽ
07:09
to build images of people's faces.
156
429202
2318
và có thể dùng để theo dấu từng cá nhân hay cả một dân tộc nào đó.
07:11
So if you pair DNA with facial recognition technology,
157
431544
3969
Và nếu bạn nghĩ nó nghe có vẻ như là điều hoang tưởng,
07:15
you have the basis of a really powerful surveillance system
158
435537
3063
hãy nhớ rằng, Lầu năm góc năm ngoái đã phát hành một thư báo
07:18
that could be used to track individuals or entire ethnic groups.
159
438624
3825
tới tất cả các ban ngành của nó,
cảnh báo họ 1 cách chính xác về việc không sử dụng các kit DNA thương mại đó
07:22
And if you think that sounds a little bit paranoid,
160
442473
2388
07:24
keep in mind that the Pentagon last year sent out a memo
161
444885
2740
vì mối quan ngại đến việc thông tin đó có thể dùng để theo dõi họ
07:27
to all of its service members,
162
447649
1888
và các thành viên gia đình của họ.
07:29
warning them precisely not to use those commercial DNA kits
163
449561
3254
Và đến tận bây giờ, ngay cả khi mà
Lầu Năm Góc đưa ra mối quan ngại về công nghệ này,
07:32
over concerns that information could be used to track them
164
452839
2850
gần như chưa có gì đã được làm để thống trị thị trường này.
07:35
or their family members.
165
455713
1966
Một công ty Mĩ, Clearview AI,
07:37
And yet, even with the Pentagon raising concerns about this technology,
166
457703
4223
đã thu thập hàng tỉ hình ảnh của mọi người
07:41
almost nothing has been done to reign in this market.
167
461950
2928
từ khắp Internet,
như là những hình bạn đăng lên Instagram cùng bạn và bạn bè và gia đình bạn
07:44
One American company, Clearview AI,
168
464902
2207
và sau đó bán lại công nghệ nhận diện khuôn mặt
07:47
has been collecting billions of images of people's faces
169
467133
2627
07:49
from across the internet,
170
469784
1412
cho Chính phủ Mỹ và nhiều cơ quan hành pháp.
07:51
like those pictures you post on Instagram of you and your friends and family,
171
471220
4151
Và thậm chí nếu bạn nghĩ rằng
đó là 1 ứng dụng hoàn toàn chấp nhận được của công nghệ này,
07:55
and then selling its facial recognition services
172
475395
2254
thì không có gì để ngăn cản họ bán lại những thứ này tới các các nhân,
07:57
to US government and law-enforcement agencies.
173
477673
2833
tổ chức hay thậm chí các chính phủ nước ngoài.
08:00
And even if you think
174
480530
1174
08:01
that's a perfectly acceptable application of this technology,
175
481728
3010
Và đó chính là những gì mà một số công ty đang làm.
08:04
there's nothing to stop them from selling to private individuals,
176
484762
3436
Công ty Wiretappers’ Ball khởi xướng ở phía bắc Virginia kia ư?
08:08
corporations or even foreign governments.
177
488222
2879
Ngày nay, nó có mặt ở nhiều thành phố trên thế giới
08:11
And that's exactly what some companies are doing.
178
491125
2698
Hàng ngàn người hiện nay tìm đến những sự đào tạo và cuộc họp của ISS
08:13
That Wiretappers' Ball that started in northern Virginia?
179
493847
3238
Và các công ty có mặt ở đó thường đến từ Trung Đông và Trung Quốc.
08:17
Today, it's held in multiple cities around the globe.
180
497109
3823
08:20
Thousands of people now attend the ISS trainings and conferences.
181
500956
4127
Thị trường gián điệp đã lan ra toàn cầu.
Và ngay nơi trưng bày vũ khí trên khắp thế giới
sẽ thấy nhiều công ty đang trưng bày công nghệ nhận diện khuôn mặt
08:25
And more of the companies showing up are coming from the Middle East and China.
182
505107
3722
08:28
The spy bazaar has gone global.
183
508853
2134
và phần mềm hack điện thoại,
trưng bày cùng với các nhà sản xuất vũ khí truyền thống
08:31
And at arms shows now around the world,
184
511545
1901
với xe tăng và tên lửa đạn đạo.
08:33
you'll see companies displaying facial recognition technology
185
513470
3061
Và dạo qua các nơi trưng bày vũ khí này,
08:36
and phone hacking software,
186
516555
1584
khá là dễ để cho chúng ta cảm thấy choáng ngợp và bối rối,
08:38
displaying right next to traditional arms manufacturers
187
518163
2859
khi nghĩ đến công nghệ giám sát tương lai
08:41
with tanks and missiles.
188
521046
1857
có thể theo dõi mọi di chuyển của ta.
08:42
And walking around these arms shows,
189
522927
1715
Và tôi nhớ đến 1 cố vấn của Lầu Năm Góc từng nói tôi
08:44
it's pretty easy to go down dystopian rabbit holes,
190
524666
2951
thứ mà quân sự rất cần đó là các vệ tinh trên không gian
08:47
thinking about future surveillance technology
191
527641
2118
thứ có thể theo dõi được mọi người
08:49
that will track our every move.
192
529783
1746
ở bất cứ nơi đâu trên Trái Đất chỉ dựa vào DNA của họ.
08:51
And I remember one Pentagon adviser telling me
193
531553
2143
Đủ để khiến bạn phải đầu tư vào việc bảo vệ bản thân.
08:53
that what the military really needed were space-based satellites
194
533720
3096
Nhưng sự thật là,
08:56
that could track people anywhere on earth based just on their DNA.
195
536840
3999
ta không hề biết loại công nghệ nào trong tương lai sẽ mang lại.
Nhưng chúng ta biết rằng ngày nay, khi thiếu các quy định,
09:00
It's enough to make you invest in tinfoil hats.
196
540863
2793
thị trường này đã và đang bùng nổ.
09:03
But the truth is,
197
543680
1159
09:04
we don't know what sort of technology the future will bring.
198
544863
3095
Thực tế, 1 trong các công ty bị buộc tội về việc buôn bán công nghệ theo dõi
09:07
But we know that today, in the absence of regulation,
199
547982
2960
tới các nhà độc tài,
09:10
this marketplace is already exploding.
200
550966
2277
hiện tại đang góp sức để theo vết những người bị nhiễm COVID-19.
09:13
And in fact, one of those companies accused of selling surveillance technology
201
553267
3690
Và tất nhiên, công nghệ này có đem đến một hứa hẹn
09:16
to authoritarian regimes,
202
556981
1627
về việc góp phần kiểm soát đại dịch thông qua việc theo dấu tiếp xúc.
09:18
today, it's offering to help track those infected with COVID-19.
203
558632
4514
Nhưng nó cũng mở ra một cánh cửa khác, là để tư hữu hóa giám sát diện rộng.
09:23
And of course, technology does offer the tantalizing promise
204
563170
2921
Vậy chúng ta nên làm gì với thị trường gián điệp bí mật này
09:26
of helping control a pandemic through contact tracing.
205
566115
3319
Chúng ta có thể trốn, ngoại tuyến,
09:29
But it also opens up another door, to privatized mass surveillance.
206
569458
3643
tránh xa mạng xã hội, từ bỏ điện thoại,
09:33
So what do we do about this private spy bazaar?
207
573696
3008
sống trong hang,
nhưng sự thật là, ta không được dạy để trở thành 1 gián điệp chuyên nghiệp,
09:37
We can hide, go offline,
208
577005
1921
chúng ta không thể sống nặc danh hay sống với mà không có cái riêng,
09:38
get off social media, ditch our smartphones,
209
578950
2785
09:41
go live in a cave,
210
581759
1485
thậm chí các gián điệp thực thụ cũng đang
09:43
but the truth is, we're not trained to be professional spies,
211
583268
2880
vật lộn sống “ngầm” trong hoàn cảnh nay
Và không quan trọng bao nhiêu hộ chiếu Jason Bourne có
09:46
we can't live under false identities or with no identities.
212
586172
3318
nếu khuôn mặt hoặc DNA của anh ta ở trong cơ sở dữ liệu của ai đó.
09:49
And even real spies are having a hard time staying below the radar, these days.
213
589902
3715
Nhưng nếu thậm chí các chính phủ đã mất kiểm soát về các công cụ gián điệp,
09:53
It doesn't matter how many passports Jason Bourne has
214
593641
2705
thì chúng ta có thể làm gì?
09:56
if his face or DNA is in someone's database.
215
596370
2867
1 tranh luận tôi có nghe được
là thậm chí nếu Mĩ có thể hạn chế các công ty
09:59
But if even governments have lost control of the tools of spying,
216
599767
3112
buôn bán loại công nghệ này ra nước ngoài,
10:02
is there anything we can do about it?
217
602903
2015
các công ty ở Trung Quốc sẽ nhảy vào.
10:04
One argument I've heard
218
604942
1167
Nhưng chúng ta quản lí buôn bán vũ khí ngày nay,
10:06
is that even if the US were to restrict companies
219
606133
2293
thậm chí nếu chúng ta còn thiếu sót.
10:08
from selling this sort of technology abroad,
220
608450
2087
Và trong thực tế, có một đề xuất mang tính nhiều mặt
10:10
companies based in China might simply step in.
221
610561
2400
10:13
But we regulate the arms trade today,
222
613457
2358
chỉ để là,
yêu cầu giấy phép xuất khẩu cho các phần mềm giám sát.
10:15
even if we do it imperfectly.
223
615839
1933
Nước Mĩ là một trong số các quốc gia
10:18
And in fact, there was a multilateral proposal several years ago
224
618466
3025
Mà đồng ý tới các quy định tự nguyện này,
10:21
to do just that,
225
621515
1157
10:22
to require export licenses for surveillance software.
226
622696
2936
nhưng trở lại Washington, đề xuất này đã bị phai nhạt.
Chúng ta có 1 chính quyền mà thà bán nhiều vũ khí ra nước ngoài hơn
10:26
The United States was among those countries
227
626030
2016
10:28
that agreed to these voluntary regulations,
228
628070
2559
với ít quy định,
bao gồm cả những nước mà
10:30
but back in Washington, this proposal has simply languished.
229
630653
3261
bị buộc tội lạm dụng công nghệ giám sát.
10:33
We have an administration that would rather sell more weapons abroad
230
633938
3199
Tôi nghĩ, để tiến về phía trước ta cần phải hồi sinh lại đề xuất đó,
10:37
with fewer restrictions,
231
637161
1191
thậm chí là hơn một bước nữa.
10:38
including to some of those countries
232
638376
1769
Cần phải thay đổi một các cơ bản về cách nghĩ về công nghệ giám sát
10:40
accused of abusing surveillance technology.
233
640169
2031
10:42
I think to move forward, we would need to revive that proposal,
234
642559
3015
và định nghĩa những công cụ đó là vũ khí.
10:45
but even go one step further.
235
645598
1936
Điều này sẽ cho phép chính phủ
điều chỉnh và kiểm soát buôn bán và nhập khẩu
10:47
We need to fundamentally change how we think of surveillance technology
236
647558
3683
như cách mà họ kiểm soát vũ khí thông thường,
10:51
and define these tools as weapons.
237
651265
2451
máy bay và tên lửa đạn đạo.
10:53
This would allow government
238
653740
1326
Nhưng điều này nghĩa là ta nhận ra được công nghệ mà theo dõi ta,
10:55
to regulate and control their sale and export
239
655090
2833
10:57
the way that they control traditional arms,
240
657947
2686
chúng ta làm gì, chúng ta nói gì
11:00
advanced aircraft and missiles.
241
660657
2067
và trong vài trường hợp, chúng ta nghĩ gì,
là 1 dạng của vũ khí cấp cao.
11:03
But that means recognizing that technology that tracks who we are,
242
663074
3730
Và loại vũ khí này đang phát triển quá mạnh mẽ
11:06
what we do, what we say,
243
666828
1786
và hiện hữu ở người trả giá cao nhất,
11:08
and even in some cases, what we think,
244
668638
2127
và theo những ý tưởng bất chợt của thị trường gián điệp.
11:10
is a form of advanced weaponry.
245
670789
2000
Cảm ơn các bạn.
11:12
And these weapons are growing too powerful,
246
672813
2123
11:14
available to the highest bidder,
247
674960
1731
11:16
and according to the whims of the spy bazaar.
248
676715
2412
11:19
Thank you.
249
679532
1150
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7