Frank Gehry: From 1990, defending a vision for architecture

Frank Gehry -- người nổi loạn trẻ tuổi

Translator: Ha Tran Reviewer: Le Vu

I'm going to go right into the slides.

Trước hết tôi sẽ trình chiếu slide.

And all I'm going to try and prove to you with these slides

Và tôi sẽ cố gắng chứng minh với bạn qua những những slide này

is that I do just very straight stuff.

rằng tôi làm việc rất thắng thắn.

And my ideas are --

Và ý tưởng của tôi --

in my head, anyway -- they're very logical

luôn trong đầu --chúng rất logic

and relate to what's going on and problem solving for clients.

và liên quan tới những gì đang diễn ra, giải pháp cho khách hàng.

I either convince clients at the end that I solve their problems,

Tôi cũng thuyết phục được khách hàng rằng tôi giải quyết vấn đề của họ,

or I really do solve their problems,

hoặc giải quyết vấn đề luôn,

because usually they seem to like it.

vì họ thường có vẻ thích thế.

Let me go right into the slides.

Vậy xin đi thẳng vào các slide.

Can you turn off the light? Down.

Anh có thể tắt đèn được không ạ?

I like to be in the dark.

Tôi thích ở trong bóng tối.

I don't want you to see what I'm doing up here.

tôi không muốn bạn thấy tôi đang làm gì ở trên này.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Anyway, I did this house in Santa Monica,

Ah, tôi đã thiết kế ngôi nhà này ở Santa Monica

and it got a lot of notoriety.

và nó được rất nhiều người biết đến.

In fact, it appeared in a porno comic book,

Thực ra, nó xuất hiện trong 1 cuốn sách cười khiêu dâm,

which is the slide on the right.

cái slide bên phải đấy

(Laughter)

(Tiếng cười)

This is in Venice.

Đây là Venice.

I just show it because I want you to know

Tôi chiếu slide này là vì tôi muốn các bạn biết

I'm concerned about context.

tôi quan tâm tới bối cảnh.

On the left-hand side,

Bên tay trái,

I had the context of those little houses,

Tôi có bối cảnh các ngôi nhà nhỏ này,

and I tried to build a building that fit into that context.

và tôi đã cố gắng xây dựng 1 tòa nhà hài hòa với khung cảnh chung.

When people take pictures of these buildings out of that context

Khi mọi người chụp những tòa nhà này mà không lấy cảnh xung quanh

they look really weird,

chúng trông rất kỳ quái.

and my premise is that they make a lot more sense

và tôi cho rằng những bức ảnh đó sẽ có ý nghĩa hơn

when they're photographed or seen in that space.

khi được chụp hoặc nhìn thấy trong không gian đó.

And then, once I deal with the context,

Và sau đó, tôi xử lý bối cảnh

I then try to make a place that's comfortable and private and fairly serene,

Tôi cố gắng tạo ra 1 nơi thoải mái, riêng tư và thanh khiết,

as I hope you'll find that slide on the right.

như tôi hy vọng bạn sẽ thấy slide đó ở bên phải.

And then I did a law school for Loyola in downtown L.A.

Và sau đó tôi thiết kế 1 trường luật cho Loyola ở thành phố L.A.

I was concerned about making a place for the study of law.

Tôi chú tâm tới việc xây dựng 1 nơi để nghiên cứu luật.

And we continue to work with this client.

Và chúng tôi tiếp tục làm việc với khách hàng này.

The building on the right at the top is now under construction.

Tòa nhà trên góc phải hiện đang được thi công.

The garage on the right -- the gray structure -- will be torn down,

Gara ở bên phải -- cái kết cấu màu xám đó-- sẽ bị dỡ bỏ,

finally, and several small classrooms will be placed

và cuối cùng 1 vài phòng học nhỏ sẽ được xây

along this avenue that we've created, this campus.

dọc con đường chúng tôi xây đã xây dựng này,khuôn viên trường.

And it all related to the clients and the students

Và tất cả chúng liên quan tới các khách hàng và sinh viên

from the very first meeting saying they felt denied a place.

từ buổi họp đầu tiên, nói rằng họ cảm thấy không thích nơi này.

They wanted a sense of place.

Họ muốn có cái cảm nhận về nơi đó.

And so the whole idea here was to create that kind of space

Và thế là toàn bộ ý tưởng là thiết kế 1 không gian

in downtown, in a neighborhood that was difficult to fit into.

trong thành phố, trong vùng lân cận nơi rất khó hòa nhập.

And it was my theory, or my point of view,

Và đó là lý thuyết hay là quan điểm của tôi,

that one didn't upstage the neighborhood --

1 cái thì không làm lu mờ vùng lân cận --

one made accommodations.

1 cái tạo nơi ở.

I tried to be inclusive, to include the buildings in the neighborhood,

Tôi cố gắng tính đến cả những tòa nhà lân cận,

whether they were buildings I liked or not.

liệu tôi có thích chúng hay không.

In the '60s I started working with paper furniture

Vào những năm 60 tôi bắt đầu làm việc với đồ nội thất giấy,

and made a bunch of stuff that was very successful in Bloomingdale's.

và tạo ra nhiều loại rất thành công ở Bloomingdale.

We even made flooring, walls and everything, out of cardboard.

Chúng tôi thậm chí làm sàn nhà, tường, tất tật mọi thứ từ bìa các-tông.

And the success of it threw me for a loop.

Rồi sự thành công đó ném tôi vào vòng luẩn quẩn.

I couldn't deal with the success of furniture --

Tôi không thể đối phó với sự thành công từ đồ nội thất .

I wasn't secure enough as an architect --

Tôi thấy không an toàn lắm khi là 1 nhà thiết kế --

and so I closed it all up and made furniture that nobody would like.

thế là tôi chấm dứt tất cả lại và làm đồ nội thất chẳng ai thích cả.

(Laughter)

(Tiếng cười)

So, nobody would like this.

Không ai thích cái này cả.

And it was in this, preliminary to these pieces of furniture,

Nó nằm trong đây, dẫn dắt tới các đồ nội thất này,

that Ricky and I worked on furniture by the slice.

Ricky và tôi đã làm đồ nội thất bằng dao.

And after we failed, I just kept failing.

Và sau khi chúng tôi thất bại, tôi liên tục thất bại.

(Laughter)

(Tiếng cười)

The piece on the left --

Cái bên trái --

and that ultimately led to the piece on the right --

hoàn toàn dẫn tới cái bên trái--

happened when the kid that was working on this

diễn ra khi đứa bé đang làm việc trên đó

took one of those long strings of stuff and folded it up

lấy 1 trong các sợi dài này và gập nó lại

to put it in the wastebasket.

để đặt vào trong giỏ đựng rác.

And I put a piece of tape around it,

Tôi cuốn 1 đoạn dây quanh nó,

as you see there, and realized you could sit on it,

như bạn thấy, bạn có thể ngồi lên nó

and it had a lot of resilience and strength and so on.

và nó rất đàn hồi và dẻo dai.

So, it was an accidental discovery.

Đó là 1 khám phá rất tình cờ.

I got into fish.

Tôi đã tìm hiểu sâu về bản ghép.

(Laughter)

(Tiếng cười)

I mean, the story I tell is that I got mad at postmodernism -- at po-mo --

Ý tôi là, câu chuyện tôi kể là tôi rất cú với chủ nghĩa hậu hiện đại

and said that fish were 500 million years earlier than man,

đã nói rằng loài cá xuất hiện sớm hơn con người 500 triệu năm,

and if you're going to go back, we might as well go back to the beginning.

và nếu bạn định quay lại, chúng ta sẽ quay lại lúc ban đầu.

And so I started making these funny things.

Thế là tôi đã bắt tay vào làm những thứ vui vui này.

And they started to have a life of their own and got bigger --

Chúng bắt đầu cuộc sống riêng và ngày 1 to hơn--

as the one glass at the Walker.

như tấm kính ở Walker.

And then, I sliced off the head and the tail and everything

sau đó tôi cắt phần đầu và đuôi, tất cả chỗ còn lại,

and tried to translate what I was learning

cố gắng diễn giải những gì tôi học được

about the form of the fish and the movement.

về các dạng cá và sự chuyển động.

And a lot of my architectural ideas that came from it --

Rất nhiều ý tưởng kiến trúc của tôi đều đến từ nó --

accidental, again --

và lại là tình cờ --

it was an intuitive kind of thing, and I just kept going with it,

đó là 1 thứ đầy trực quan, tôi tiếp tục làm việc với nó,

and made this proposal for a building, which was only a proposal.

và lập ra bản kế hoạch đề xuất cho 1 tòa nhà, chỉ là 1 bản đề xuất.

I did this building in Japan.

Tôi thiết kế tòa nhà này ở Nhật.

I was taken out to dinner after the contract

Tôi bị kéo đi ăn tối sau khi

for this little restaurant was signed.

hợp đồng cho nhà hàng nhỏ này được ký kết.

And I love sake and Kobe and all that stuff.

Tôi rất thích rượu sake và bò kobe, thích tất cả.

And after I got -- I was really drunk --

Và sau khi say

I was asked to do some sketches on napkins.

mọi người bảo tôi vẽ vài đường trên khăn giấy.

(Laughter)

(Tiếng cười)

And I made some sketches on napkins --

Và tôi vẽ vài đường phác thảo lên đó--

little boxes and Morandi-like things that I used to do.

các hộp nhỏ và những thứ trông giống Morandi tôi thường vẽ.

And the client said, "Why no fish?"

Người khách nói," Tại sao không có cá thế hả?"

And so I made a drawing with a fish, and I left Japan.

Thế là tôi vẽ 1 bản thiết kế có 1 con cá và rời Nhật.

Three weeks later, I received a complete set of drawings

3 tuần sau tôi nhận được 1 tập bản vẽ hoàn chỉnh

saying we'd won the competition.

cho biết chúng tôi đã thắng trong cuộc cạnh tranh.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Now, it's hard to do. It's hard to translate a fish form,

Thật khó để diễn giải 1 hình dạng cá

because they're so beautiful -- perfect --

vì chúng thật đẹp, hoàn hảo

into a building or object like this.

bên trong 1 tòa nhà hay 1 đối tượng như thế này.

And Oldenburg, who I work with a little once in a while,

Và Oldenburg, người tôi từng làm việc cùng

told me I couldn't do it, and so that made it even more exciting.

nói rằng tôi không thể làm được, chính điều đó khiến tôi hào hứng hơn.

But he was right -- I couldn't do the tail.

Nhưng anh ấy đã đúng -- tôi không thể làm làm phần đuôi.

I started to get the head OK, but the tail I couldn't do.

Tôi bắt đầu hoàn thành phần đầu nhưng phần đuôi tôi chẳng thể làm gì.

It was pretty hard.

Nó khá là khó khăn.

The thing on the right is a snake form, a ziggurat.

Cái bên phải uốn lượn hình con rắn, 1 đền thờ kim tự tháp cổ.

And I put them together, and you walk between them.

Tôi đặt chúng cùng nhau, và bạn đi giữa chúng.

It was a dialog with the context again.

Nó lại là 1 sự hòa hợp tương tác với khung cảnh.

Now, if you saw a picture of this

Nào, nếu bạn thấy 1 bức tranh của cái này

as it was published in Architectural Record --

vì được xuất bản ở Architectural Record,

they didn't show the context, so you would think,

họ không cho thấy khung cảnh, nên bạn sẽ nghĩ

"God, what a pushy guy this is."

" Giời ạ, cha này tinh vi quá đấy."

But a friend of mine spent four hours wandering around here

Nhưng 1 người bạn của tôi đã bỏ ra 4 tiếng đi lang thang quanh đây

looking for this restaurant.

tìm cái nhà hàng này.

Couldn't find it.

Nhưng không tìm thấy.

So ...

Nên --

(Laughter)

(Tiếng cười)

As for craft and technology and all those things

đối với các kỹ xảo và công nghệ...

that you've all been talking about, I was thrown for a complete loop.

bạn đã nói đến, tôi bị ném vào 1 cái vòng luẩn quẩn.

This was built in six months.

Cái này được xây dựng trong 6 tháng.

The way we sent drawings to Japan:

Chúng tôi gửi bản vẽ tới khách hàng

we used the magic computer in Michigan that does carved models,

bằng máy tính ma thuật ở Michigan làm các mô hình chạm khắc,

and we used to make foam models, which that thing scanned.

và chúng tôi trước đây hay dùng các mô hình tạo bọt được cái đó quét.

We made the drawings of the fish and the scales.

Chúng tôi vẽ các bản vẽ của bản ghép và tỉ lệ.

And when I got there, everything was perfect --

Và khi tôi làm đến đó, mọi thứ đều hoàn hảo

except the tail.

ngoại trừ phần đuôi.

So, I decided to cut off the head and the tail.

Thế nên tôi quyết định cắt bỏ phần đầu và đuôi.

And I made the object on the left for my show at the Walker.

Và tôi thiết kế vật thể bên tay trái để trưng bày tại Walker.

And it's one of the nicest pieces I've ever made, I think.

Theo tôi đó là 1 trong các sản phẩm đẹp nhất tôi từng thiết kế.

And then Jay Chiat, a friend and client,

Sau đó, Jay Chiat, 1 người bạn cũng là khách hàng

asked me to do his headquarters building in L.A.

yêu cầu tôi thiết kế trụ sở của anh ấy ở L.A.

For reasons we don't want to talk about, it got delayed.

Vì 1 số lý do chúng tôi không muốn nói, nó bị trì hoãn.

Toxic waste, I guess, is the key clue to that one.

Chất thải độc hại là vấn đề chính cho nó, tôi đoán vậy.

And so we built a temporary building -- I'm getting good at temporary --

Thế là chúng tôi xây 1 tòa nhà tạm thời -- tôi ngày càng thành thạo với những thiết kế tạm thời --

and we put a conference room in that's a fish.

và dùng 1 con cá cho 1 phòng hội nghị.

And, finally, Jay dragged me to my hometown, Toronto, Canada.

Cuối cùng, Jay đưa tôi về quê tôi, Toronto, Canada.

And there is a story -- it's a real story -- about my grandmother

Và đây là 1 câu chuyện có thật về bà tôi

buying a carp on Thursday, bringing it home,

mua 1 con cá chép vào hôm thứ 5, mang về nhà,

putting it in the bathtub when I was a kid.

thả vào bồn tắm khi tôi còn nhỏ.

I played with it in the evening.

Tôi chơi với nó vào buổi tối.

When I went to sleep, the next day it wasn't there.

Sau khi đi ngủ, ngày hôm sau nó không còn ở đó.

And the next night, we had gefilte fish.

Và tối hôm sau, chúng tôi ăn món chả cá.

(Laughter)

(Tiếng cười)

And so I set up this interior for Jay's offices

Nên tôi dựng đồ nội thất này cho văn phòng của Jay

and I made a pedestal for a sculpture.

tôi làm cái bệ đỡ cho 1 cái tượng điêu khắc.

And he didn't buy a sculpture, so I made one.

Và cậu ấy không mua 1 cái tượng nên tôi thiết kế luôn 1 cái.

I went around Toronto and found a bathtub like my grandmother's,

Tôi đi khắp Toronto và tìm thấy 1 cái bồn tắm giống hệt cái ở nhà bà tôi.

and I put the fish in.

Tôi thả cá vào trong đó.

It was a joke.

Đùa thôi.

(Laughter)

(Tiếng cười)

I play with funny people like [Claes] Oldenburg.

Tôi chơi với những người vui tính như Oldenburg.

We've been friends for a long time.

Chúng tôi là bạn đã nhiều năm.

And we've started to work on things.

Chúng tôi bắt đầu thiết kế các thứ.

A few years ago, we did a performance piece in Venice, Italy,

Cách đây vài năm, chúng tôi thiết kế 1 tác phẩm trưng bày ở Venice, Ý,

called "Il Corso del Coltello" -- the Swiss Army knife.

có tên " Il Corso del Coltello" -- cái dao quân đội Thụy Sĩ.

And most of the imagery is --

Và cái chính của hình ảnh này là --

(Laughter)

(Tiếng cười)

Claes', but those two little boys are my sons,

của Claes's, nhưng 2 cậu bé đó là con trai tôi,

and they were Claes' assistants in the play.

2 đứa là phụ tá của Claes trong vở kịch.

He was the Swiss Army knife.

Anh ta là con dao quân đội Thụy Sĩ.

He was a souvenir salesman who always wanted to be a painter,

Anh là 1 người bán đồ lưu niệm luôn muốn thành 1 họa sĩ,

and I was Frankie P. Toronto.

và tôi là Frankie P. Toronto.

P for Palladio.

P viết tắt cho Palladio.

Dressed up like the AT&T building by Claes --

Claes ăn mặc giống tòa nhà AT&T

(Laughter)

(Tiếng cười)

with a fish hat.

với 1 cái mũ con cá.

The highlight of the performance was at the end.

Điểm nổi bật của buổi biểu diễn xuất hiện cuối cùng.

This beautiful object, the Swiss Army knife,

Vật xinh đẹp này, con dao quân đội Thụy Sĩ,

which I get credit for participating in.

nhờ đó tôi được ghi nhận đã tham gia vào.

And I can tell you -- it's totally an Oldenburg.

Và tôi có thể nói với bạn -- nó hoàn toàn là 1 Oldenburg.

I had nothing to do with it.

Tôi không biết làm gì với nó.

The only thing I did was, I made it possible for them

Điều duy nhất tôi làm là, tôi làm họ có thể

to turn those blades so you could sail this thing in the canal,

quay những lưỡi đó ra để bạn có thể lái nó trên kênh rạch,

because I love sailing.

vì tôi thích chèo thuyền lắm.

(Laughter)

(Tiếng cười)

We made it into a sailing craft.

Chúng tôi thiết kế nó thành 1 cái thuyền nhỏ.

I've been known to mess with things like chain link fencing.

Tôi được biết đến với khả năng can thiệp vào những thứ như hàng rào dây xích.

I do it because it's a curious thing in the culture,

Tôi làm vì thấy tò mò với nền văn hóa

when things are made in such great quantities,

nơi các thứ được làm theo số lượng lớn,

absorbed in such great quantities,

miệt mài trong những số lượng lớn như thế,

and there's so much denial about them.

và có nhiều người từ chối chúng,

People hate it.

Người ta ghét nó.

And I'm fascinated with that, which, like the paper furniture --

Và tôi thích thú với đồ đạc bằng giấy --

it's one of those materials.

đó là 1 trong các vật liệu này.

And I'm always drawn to that.

Và tôi luôn say mê nó.

And so I did a lot of dirty things with chain link,

Thế nên tôi làm nhiều thứ bẩn bẩn với dây xích

which nobody will forgive me for.

mà chẳng ai tha thứ cho tôi vì điều đó.

But Claes made homage to it in the Loyola Law School.

nhưng Claes cho phép điều đó trong trường luật Loyola.

And that chain link is really expensive.

Và cái dây xích đó thực sự đắt đỏ.

It's in perspective and everything.

Nó theo luật phối cảnh gần xa.

And then we did a camp together for children with cancer.

Sau đó chúng tôi thiết kế 1 cái trại cho trẻ em với ung thư.

And you can see, we started making a building together.

Chúng tôi bắt tay thiết kế 1 tòa nhà cùng nhau.

Of course, the milk can is his.

Tất nhiên, lon sữa là của anh ta.

But we were trying to collide our ideas,

Nhưng chúng tôi cố gắng khiến ý tưởng xung đột,

to put objects next to each other.

để đặt các vật thể cạnh nhau.

Like a Morandi -- like the little bottles -- composing them like a still life.

Giống những chai nhỏ giống Morandi, sắp đặt chúng như 1 cuộc đời phẳng lặng.

And it seemed to work as a way to put he and I together.

Và nó hiệu quả như cách đặt anh ấy và tôi với nhau.

Then Jay Chiat asked me to do this building

Sau đó Jay Chiat yêu cầu tôi thiết kế tòa nhà này

on this funny lot in Venice, and I started with this three-piece thing,

trên mành đất ngộ ngộ này ở Venice, tôi bắt đầu với thứ 3 mảnh này,

and you entered in the middle.

và bạn đi vào giữa.

And Jay asked me what I was going to do with the piece in the middle.

Jay hỏi tôi sẽ làm gì với cái miếng ở giữa.

And he pushed that.

Và anh ấy đẩy nó.

And one day I had a -- oh, well, the other way.

Và 1 ngày , tôi có 1 -- chà, cách khác.

I had the binoculars from Claes, and I put them there,

Tôi có ống nhòm từ Claes, và đặt chúng ở đó,

and I could never get rid of them after that.

tôi không bao giờ có thể từ bỏ chúng sau này.

Oldenburg made the binoculars incredible

Oldenburg làm cho những chiếc ống nhòm này thật tuyệt vời

when he sent me the first model of the real proposal.

khi anh ta gửi cho tôi mô hình của bản đề xuất đầu tiên.

It made my building look sick.

Nó làm tòa nhà của tôi trông gớm chết được.

And it was this interaction between

Và đó là sự tương tác giữa

that kind of, up-the-ante stuff that became pretty interesting.

đại loại là thứ dẫn dắt, trở nên vô cùng thú vị.

It led to the building on the left.

Nó dẫn tới tòa nhà bên trái.

And I still think the Time magazine picture will be of the binoculars, you know,

Và tôi vẫn nghĩ bức hình tạp chí Time sẽ là những ống nhòm,

leaving out the -- what the hell.

rời khỏi -- cái quái gì.

I use a lot of metal in my work,

Tôi sử dụng nhiều kim loại cho công trình

and I have a hard time connecting with the craft.

Tôi phải rất khó khăn khi kết hợp với đồ mỹ nghệ.

The whole thing about my house,

Toàn bộ ngôi nhà của tôi,

the whole use of rough carpentry and everything,

sử dụng đồ mộc thô,

was the frustration with the crafts available.

và các chi tiết thủ công mỹ nghệ vốn có thật nản.

I said, "If I can't get the craft that I want,

Tôi nói, "Nếu tôi không thể có kiểu mỹ nghệ mong muốn,

I'll use the craft I can get."

Tôi sẽ sử dụng kiểu mỹ nghệ tôi có thể có,"

There were plenty of models for that,

Và mẫu mã rất đa dạng,

in Rauschenberg and Jasper Johns, and many artists

Rauschenberg , Jasper Johns và nhiều nghệ sĩ khác

who were making beautiful art and sculpture with junk materials.

đang tạo ra các tác phẩm nghệ thuật và điêu khắc đẹp bằng phế liệu.

I went into the metal because it was a way of building a building

Tôi đi sâu vào kim loại vì đó là 1 phương thức xây dựng công trình

that was a sculpture.

thành 1 tác phẩm điêu khắc.

And it was all of one material,

Và nó là vua của các loại vật liệu

and the metal could go on the roof as well as the walls.

kim loại có thể dùng làm mái cũng như tường.

The metalworkers, for the most part,

Các công nhân luyện kim, chủ yếu

do ducts behind the ceilings and stuff.

làm ống dẫn đằng sau trần nhà và các đồ điện.

I was given an opportunity to design an exhibit

Tôi đã có cơ hội thiết kế 1 cuộc triển lãm

for the metalworkers' unions of America and Canada in Washington,

cho hiệp hội công nhân luyện kim Mỹ và Canada ở Washington,

and I did it on the condition that they become my partners

với điều kiện họ sẽ hợp tác với tôi

in the future and help me with all future metal buildings, etc. etc.

trong tương lai, giúp tôi xây dựng các tòa nhà kim loại trong tương lai,..

And it's working very well

Và mọi chuyện đều suôn sẻ

to have these people, these craftsmen, interested in it.

khi thu hút những nghệ nhân này vào công việc.

I just tell the stories.

Tôi kể chuyện

It's a way of connecting, at least, with some of those people

để kết nối, ít nhất là với 1 số người trong số họ

that are so important to the realization of architecture.

những câu chuyện rất quan trọng để nhận ra kiến trúc.

The metal continued into a building -- Herman Miller, in Sacramento.

Kim loại tiếp tục được sử dụng trong 1 tòa nhà --Herman Miller ở Sacramento.

And it's just a complex of factory buildings.

Đó là 1 tổ hợp các khu xưởng cao tầng.

And Herman Miller has this philosophy of having a place --

Và Herman Miller có triết lý về việc có 1 nơi --

a people place.

1 nơi cho mọi người.

I mean, it's kind of a trite thing to say,

Ý tôi là, điều này nghe có vẻ sáo mòn,

but it is real that they wanted to have a central place

nhưng đúng là họ muốn 1 địa điểm trung tâm

where the cafeteria would be, where the people would come

có quán cà phê cho mọi người đến

and where the people working would interact.

và là nơi các công nhân trò chuyện với nhau.

So it's out in the middle of nowhere, and you approach it.

Nó nằm ở đâu cũng được và bạn có thể tìm đến.

It's copper and galvanize.

Làm bằng đồng và mạ kẽm.

I used the galvanize and copper

Tôi sử dụng đồng và kẽm mạ

in a very light gauge, so it would buckle.

ở hàm lượng ít thôi để nó cong xuống.

I spent a lot of time undoing Richard Meier's aesthetic.

Tôi dành nhiều thời gian phá bỏ tính thẩm mỹ của Richard Meier.

Everybody's trying to get the panels perfect,

Mọi người cố gắng làm các ván ô hoàn hảo,

and I always try to get them sloppy and fuzzy.

và tôi luôn cố làm cho chúng trông cẩu thả và mờ nhạt.

And they end up looking like stone.

Cuối cùng trông chúng giống hòn đá.

This is the central area.

Đây là khu vực trung tâm.

There's a ramp.

Có 1 bờ dốc thoai thoải.

And that little dome in there is a building by Stanley Tigerman.

1 cái mái vòm nhỏ trong tòa nhà do Stanley Tigerman thiết kế.

Stanley was instrumental in my getting this job.

Stanley là phương tiện giúp tôi có được công việc này.

And when I was awarded the contract I, at the very beginning,

Khi giành được hợp đồng, ngay từ đầu

asked the client if they would let Stanley do a cameo piece with me.

tôi đã hỏi khách hàng liệu họ có để stanley làm 1 phòng có mái vòm với tôi không.

Because these were ideas that we were talking about,

Vì đó là những ý tưởng chúng tôi đang nói đến,

building things next to each other, making --

xây dựng các tòa nhà cạnh nhau,

it's all about [a] metaphor for a city, maybe.

đó có lẽ là hình ảnh ẩn dụ về 1 thành phố.

And so Stanley did the little dome thing.

Thế là Stanley đã thiết kế cái mái vòm nhỏ này.

And we did it over the phone and by fax.

Chúng tôi bàn nhau qua điện thoại và fax.

He would send me a fax and show me something.

Anh ấy gửi fax , cho tôi xem cái đó.

He'd made a building with a dome and he had a little tower.

Anh ấy sẽ làm 1 tòa nhà mái vòm với 1 cái tháp nhỏ.

I told him, "No, no, that's too ongepotchket.

Tôi bảo anh, " Hở? Thế thì hoành tráng quá.

I don't want the tower."

Tôi không muốn 1 cái tháp đâu."

So he came back with a simpler building,

Thế là anh quay lại với 1 tòa nhà đơn giản hơn,

but he put some funny details on it,

kèm theo các chi tiết hài hước

and he moved it closer to my building.

và di chuyển nó gần hơn tới tòa nhà của tôi.

And so I decided to put him in a depression.

Và tôi quyết định đặt anh ấy vào chỗ lõm.

I put him in a hole and made a kind of a hole that he sits in.

Tôi đặt anh vào 1 cái hố cho anh ngồi vào trong đó.

And so then he put two bridges -- this all happened on the fax,

Do vậy anh ấy đặt 2 cái cầu -- anh đã gửi qua fax,

going back and forth over a couple of weeks' period.

2 bên gửi đi gửi lại hơn 2 tuần.

And he put these two bridges with pink guardrails on it.

Và anh đặt 2 cái cầu với thành lan can màu hồng.

And so then I put this big billboard behind it.

Sau đó tôi đặt cái bảng thông báo lớn này đằng sau nó.

And I call it, "David and Goliath."

Tôi gọi nó là, "David và Goliath."

And that's my cafeteria.

Đó là quán cà phê của tôi.

In Boston, we had that old building on the left.

Ở Boston chúng tôi có tòa nhà cũ đó bên trái.

It was a very prominent building off the freeway,

Đó là 1 tòa nhà nổi bật trên xa lộ,

and we added a floor and cleaned it up and fixed it up

chúng tôi thêm 1 sàn, dọn dẹp và sửa sang lại

and used the kind of -- I thought -- the language of the neighborhood,

sử dụng-- tôi nghĩ --ngôn ngữ của vùng lân cận,

which had these cornices, projecting cornices.

có các mái đua nhô ra.

Mine got a little exuberant, but I used lead copper,

Tôi biết khá nhiều kim loại nhưng tôi sử dụng đồng pha chì,

which is a beautiful material, and it turns green in 100 years.

1 vật liệu rất đẹp, sau 100 năm nó chuyển sang màu xanh.

Instead of, like, copper in 10 or 15.

Thay vào đó, đồng sẽ chuyển màu sau 10 đến 15 năm.

We redid the side of the building

Chúng tôi làm lại các phía của tòa nhà

and re-proportioned the windows so it sort of fit into the space.

và điều chỉnh kích cỡ các cửa sổ để nó phù hợp với không gian.

And it surprised both Boston and myself that we got it approved,

Cả tôi và Boston đều ngạc nhiên khi thiết kế được chấp thuận,

because they have very strict kind of design guideline,

vì họ rất nghiêm khắc về quy cách thiết kế,

and they wouldn't normally think I would fit them.

thường thì họ chả bao giờ nghĩ tôi phù hợp với họ.

The detailing was very careful with the lead copper

Vật liệu đồng pha chì phải rất cẩn thận đến từng chi tiết

and making panels and fitting it tightly

kể cả làm các ván ô, kết hợp chặt chẽ

into the fabric of the existing building.

với kết cấu của tòa nhà.

In Barcelona, on Las Ramblas for some film festival,

Ở Barcelona, Las Ramblas

I did the Hollywood sign going and coming,

Tôi làm biển hiệu Hollywood đến và đi,

made a building out of it, and they built it.

thiết kế 1 tòa nhà của nó và họ xây dựng nó.

I flew in one night and took this picture.

Tôi bay đến đó trong đêm và chụp bức ảnh này.

But they made it a third smaller than my model without telling me.

Nhưng họ đã xây nó nhỏ hơn 1/3 lần so với mô hình của tôi mà chẳng nói gì với tôi hết.

And then more metal and some chain link in Santa Monica --

Và sau đó thêm nhiều kim loại và dây xích ở Santa Monica --

a little shopping center.

1 trung tâm mua sắm nhỏ.

And this is a laser laboratory at the University of Iowa,

Và đây là phòng thí nghiệm tia laze tại trường Đại học Iowa,

in which the fish comes back as an abstraction in the back.

nơi cá trở lại với ý nghĩa trừu tượng.

It's the support labs, which, by some coincidence, required no windows.

Đó là phòng thí nghiệm hỗ trợ, thật trùng hợp, yêu cầu không có cửa sổ.

And the shape fit perfectly.

Và hình dạng hoàn toàn phù hợp.

I just joined the points.

Và tôi nối các điểm với nhau.

In the curved part there's all the mechanical equipment.

Ở phần cong có tất cả các thiết bị cơ khí.

That solid wall behind it is a pipe chase -- a pipe canyon --

Và đằng sau cái tường chắc chắn là 1 đường rãnh đặt ống nước -- như 1 khe hẻm

and so it was an opportunity that I seized,

và đây chính là cơ hội cần nắm bắt,

because I didn't have to have any protruding ducts or vents or things in this form.

vì tôi không phải có các đường ống thò ra dưới dạng này.

It gave me an opportunity to make a sculpture out of it.

Nó tạo cơ hội làm 1 công trình điêu khắc từ đó.

This is a small house somewhere.

Đây là 1 ngôi nhà nhỏ.

They've been building it so long I don't remember where it is.

Họ xây dựng nó lâu đến nỗi tôi không nhớ nổi nó ở đâu nữa.

It's in the West Valley.

Nó ở Thung lũng phía Tây.

And we started with the stream

Chúng tôi bắt đầu với dòng suối này

and built the house along the stream -- dammed it up to make a lake.

xây dựng ngôi nhà ven suối -- làm đập để tạo 1 cái hồ.

These are the models.

Đây là các mô hình.

The reality, with the lake --

Thực tế, với cái hồ --

the workmanship is pretty bad.

tay nghề công nhân khá thấp.

And it reminded me why I play defensively in things like my house.

Và nó làm tôi nhớ lại tại sao tôi chơi phòng thủ với những thứ như nhà mình.

When you have to do something really cheaply,

Khi bạn phải làm thứ gì đó rẻ tiền,

it's hard to get perfect corners and stuff.

thật khó mà làm 1 căn nhà hoàn hảo được.

That big metal thing is a passage, and in it is --

Cái thứ kim loại lớn này là 1 hành lang,

you go downstairs into the living room and then down into the bedroom,

bạn đi xuống tầng vào phòng khách sau đó xuống phòng ngủ,

which is on the right.

bên phải.

It's kind of like a whole built town.

Nó giống cả 1 thị trấn được xây dựng.

I was asked to do a hospital for schizophrenic adolescents at Yale.

Tôi được yêu cầu thiết kế 1 bệnh viện cho thiếu niên tâm thần phân liệt tại Yale.

I thought it was fitting for me to be doing that.

Và tôi nghĩ công trình này rất phù hợp với tôi.

This is a house next to a Philip Johnson house in Minnesota.

Đay là ngôi nhà bên cạnh nhà Philip Jonhson ở Minnesota.

The owners had a dilemma -- they asked Philip to do it.

Chủ nhà gặp vướng mắc và yêu cầu Philip giải quyết.

He was too busy.

Nhưng anh ấy quá bận.

He didn't recommend me, by the way.

Tuy vậy anh ấy không giới thiệu tôi.

(Laughter)

(Tiếng cười)

We ended up having to make it a sculpture, because the dilemma was,

Cuối cùng chúng tôi phải làm 1 tác phẩm điêu khắc, vì vấn đề là,

how do you build a building that doesn't look like the language?

làm thế nào để xây 1 tòa nhà trông không giống ngôn ngữ?

Is it going to look like this beautiful estate is sub-divided?

Liệu nó có giống dinh thự đẹp đẽ bị chia nhỏ này không?

Etc. etc.

etc...

You've got the idea.

Thế là bạn biết rồi đấy.

And so we finally ended up making it.

Chúng tôi cuối cùng cũng hoàn thành.

These people are art collectors.

Những người này là nhà sưu tập tác phẩm hội họa.

And we finally made it so it appears very sculptural

Cuối cùng chúng tôi cũng khiến nó có vẻ rất điêu khắc

from the main house and all the windows are on the other side.

từ nhà chính và tất cả cửa sổ phía bên kia.

And the building is very sculptural as you walk around it.

Khi bạn đi xung quanh sẽ thấy tòa nhà rất điêu khắc.

It's made of metal and the brown stuff is Fin-Ply --

Nó làm bằng kim loại và thứ màu nâu là Fin-Ply

it's that formed lumber from Finland.

tạo ra gỗ xẻ từ Phần Lan.

We used it at Loyola on the chapel, and it didn't work.

Chúng tôi dùng nó ở Loyola, ở 1 câu lạc bộ nhưng không ổn lắm.

I keep trying to make it work.

Tôi kiên trì khắc phục vấn đề đó.

In this case we learned how to detail it.

Qua trường hợp này, chúng tôi học được cách chi tiết hóa nó.

In Cleveland, there's Burnham Mall, on the left.

Ở Cleveland, có con phố buôn bán Burnham, bên trái.

It's never been finished.

Nó chưa bao giờ được hoàn thành.

Going out to the lake, you can see all those new buildings we built.

Đi ra đến hồ, bạn có thể thấy những tòa nhà chúng tôi đã xây dựng.

And we had the opportunity to build a building on this site.

Và chúng tôi có cơ hội xây dựng 1 tòa nhà ở khu vực này.

There's a railroad track.

có 1 đường tàu hỏa.

This is the city hall over here somewhere, and the courthouse.

Đây là tòa thị chính thành phố, và tòa án.

And the centerline of the mall goes out.

Và đường trung tâm của khu buôn bán ra ngoài.

Burnham had designed a railroad station that was never built,

Burnham đã thiết kế 1 ga tàu nhưng chưa xây dựng,

and so we followed.

và thế là chúng tôi đi theo đó.

Sohio is on the axis here,

Sohio nằm trên trục này,

and we followed the axis, and they're two kind of goalposts.

chúng tôi đi theo trục, chúng là 2 loại cột gôn.

And this is our building,

Và đây là tòa nhà của chúng tôi,

which is a corporate headquarters for an insurance company.

là trụ sở chính của 1 công ty bảo hiểm.

We collaborated with Oldenburg and put the newspaper on top, folded.

Chúng tôi kết hợp với Oldenburg, đặt 1 tờ báo lên đỉnh, gập lại.

The health club is fastened to the garage

Câu lạc bộ sức khỏe gắn chặt với gara

with a C-clamp, for Cleveland.

bằng cái kẹp chữ C, tượng trưng cho Cleveland.

(Laughter)

(Tiếng cười)

You drive down.

Bạn lái xe xuống dưới.

So it's about a 10-story C-clamp.

Nó là 1 cái kẹp chữ C 10 tầng.

And all this stuff at the bottom is a museum,

Và ở dưới đáy là 1 bảo tàng,

and an idea for a very fancy automobile entry.

và 1 ý tưởng cho lối vào cho ô tô rất thích mắt.

This owner has a pet peeve about bad automobile entries.

Người chủ này không thích những lối vào cho xe tồi.

And this would be a hotel.

Và cái này sẽ là 1 khách sạn.

So, the centerline of this thing -- we'd preserve it,

Đường trung tâm của nó -- chúng tôi giữ lại,

and it would start to work with the scale of the new buildings

và nó sẽ bắt đầu làm việc với tỉ lệ của các tòa nhà mới

by Pelli and Kohn Pederson Fox, etc., that are underway.

bởi Pelli và Kohn Pederson Fox, etc.., đang được thi công.

It's hard to do high-rise.

Thật khó khi thiết kế nhà cao chọc trời.

I feel much more comfortable down here.

Tôi thấy thoải mái hơn nhiều khi ở dưới này.

This is a piece of property in Brentwood.

Đây là 1 phần gia sản ở Brentwood.

And a long time ago, about '82 or something, after my house --

Cách đây khá lâu, vào những năm 82 hay gì đó, sau khi nhà tôi --

I designed a house for myself

Tôi đã thiết kế 1 ngôi nhà cho mình

that would be a village of several pavilions around a courtyard --

Đó là 1 ngôi làng với 1 vài gian nhà xung quanh cái sân trong --

and the owner of this lot worked for me

và chủ mảnh đất này làm việc cho tôi

and built that actual model on the left.

và xây dựng mô hình thực bên trái.

And she came back,

Và bà ấy trở lại,

I guess wealthier or something -- something happened --

Tôi đoán bà ấy giàu có hơn hay gì đó -- chuyện gì đó đã xảy ra--

and asked me to design a house for her on this site.

và yêu cầu tôi thiết kế 1 ngôi nhà cho bà ấy ở khu vực này.

And following that basic idea of the village,

Và tiếp sau ý tưởng cơ bản về ngôi làng,

we changed it as we got into it.

chúng tôi thay đổi nó khi đi xâu thêm vào nó.

I locked the house into the site by cutting the back end --

Tôi ghìm chặt ngôi nhà vào khu vực bằng cách cắt phần sau --

here you see on the photographs of the site --

đây, bạn thấy trên các bức ảnh chụp khu vực --

slicing into it and putting all the bathrooms and dressing rooms

cắt nhỏ ra và sắp xếp phòng tắm, buồng rửa mặt

like a retaining wall, creating a lower level zone for the master bedroom,

giống 1 bức tường chắn, tạo ra 1 khu vực thấp hơn cho phòng ngủ,

which I designed like a kind of a barge,

mà tôi thiết kế như 1 cái thuyền rồng,

looking like a boat.

trong giống 1 cái thuyền.

And that's it, built.

Và thế là xong.

The dome was a request from the client.

Mái vòm là yêu cầu từ khách hàng

She wanted a dome somewhere in the house.

Cô ấy muốn có 1 mái vòm ở đâu đó trong nhà.

She didn't care where.

Cô ấy chẳng quan tâm nó ở đâu.

When you sleep in this bedroom, I hope --

Khi bạn ngủ trong phòng ngủ này, tôi hy vọng --

I mean, I haven't slept in it yet.

Ý tôi là tôi vẫn chưa ngủ ở đó.

I've offered to marry her so I could sleep there,

Tôi phải cầu hôn cô ấy để có thể ngủ ở đó,

but she said I didn't have to do that.

nhưng cô ấy nói tôi không phải làm thế.

But when you're in that room,

Nhưng khi bạn ở trong căn phòng đó

you feel like you're on a kind of barge on some kind of lake.

bạn cảm thấy bạn đang bồng bềnh trên thuyền rồng, trên cái hồ nào đó.

And it's very private.

Và nó rất riêng tư.

The landscape is being built around to create a private garden.

cảnh vật được xây dựng xung quanh để tạo 1 khu vườn riêng tư.

And then up above there's a garden on this side of the living room,

Và bên trên có 1 khu vườn bên phía này phòng khách,

and one on the other side.

và 1 cái ở phía bên kia.

These aren't focused very well.

Những cái này không được tập trung tốt lắm.

I don't know how to do it from here.

Tôi không biết làm sao để tập trung từ đây.

Focus the one on the right.

Tập trung vào cái vườn bên phải.

It's up there.

Nó ở trên này.

Left -- it's my right.

Bên trái- là bên phải của tôi.

Anyway, you enter into a garden with a beautiful grove of trees.

Dù sao, bạn đi vào 1 khu vườn với tán cây xinh đẹp.

That's the living room.

Đó là phòng khách.

Servants' quarters.

Nhà ở của người giúp việc.

A guest bedroom, which has this dome with marble on it.

Một phòng ngủ cho khách, có mái vòm với đá cẩm thạch.

And then you enter into the living room and then so on.

Và tiếp theo bạn vào phòng khách và sau đó tiếp tục.

This is the bedroom.

Đây là phòng ngủ.

You come down from this level along the stairway,

Bạn đi xuống từ đây dọc theo cầu thang

and you enter the bedroom here, going into the lake.

vào phòng ngủ ở đây, đi vào cái hồ.

And the bed is back in this space,

Giường ngủ đặt phía sau trong không gian này,

with windows looking out onto the lake.

với cửa sổ nhìn ra hồ.

These Stonehenge things were designed to give foreground

Những thứ trông giống Stonehenge được thiết kể để tạo mặt tiền

and to create a greater depth in this shallow lot.

và hình thành bề sâu rộng hơn trong khu đất nông này.

The material is lead copper, like in the building in Boston.

Vật liệu là hợp kim Cu-Pb, giống tòa nhà ở Boston.

And so it was an intent to make this small piece of land --

Tôi dự định xây dựng miếng đất nhỏ này --

it's 100 by 250 -- into a kind of an estate by separating these areas

có S 100x250 -- thành đất xây dựng bằng cách chia các khu vực này

and making the living room and dining room into this pavilion

và làm phòng khách và phòng ăn trong nhà này

with a high space in it.

với 1 không gian cao trong đó.

And this happened by accident that I got this right on axis

Tình cờ là tôi có nó đúng trên trục

with the dining room table.

với bàn ăn.

It looks like I got a Baldessari painting for free.

Trông như tôi có bức tranh Baldessari miễn phí.

But the idea is, the windows are all placed

Nhưng ý tưởng là, các cửa sổ đều được lắp

so you see pieces of the house outside.

sao cho nhìn thấy các phần khác của phía ngoài ngôi nhà.

Eventually this will be screened -- these trees will come up --

Cái này sẽ được che đi -- các cây này sẽ lớn lên --

and it will be very private.

và tạo không gian riêng tư.

And you feel like you're in your own kind of village.

Và bạn thấy như đang ở trong ngôi làng riêng của mình.

This is for Michael Eisner -- Disney.

Cái này cho Micheal Eisner -- Disney.

We're doing some work for him.

Chúng tôi làm việc cho anh ta.

And this is in Anaheim, California, and it's a freeway building.

Và đây là ở Anaheim, California, và đó là 1 tòa nhà xa lộ.

You go under this bridge at about 65 miles an hour,

Bạn đi dưới cây cầu này với vận tốc khoảng 65 dặm/giờ,

and there's another bridge here.

và có 1 cây cầu khác nữa ở đây.

And you're through this room in a split second,

Và bạn đi qua căn phòng này trong phút chốc,

and the building will sort of reflect that.

và tòa nhà sẽ phản ánh điều đó.

On the backside, it's much more humane -- entrance,

Ở phần sau, mang tính nhân văn nhiều hơn -- lối vào,

dining hall, etc.

sảnh phòng tiệc, etc..

And then this thing here -- I'm hoping as you drive by you'll hear

Và tiếp đó là cái này -- Tôi hy vọng khi bạn lái xe đến bạn sẽ nghe thấy

the picket fence effect of the sound hitting it.

hiệu ứng hành rào cọc của âm thanh đập vào nó.

Kind of a fun thing to do.

Khá là vui.

I'm doing a building in Switzerland, Basel,

Tôi đang thiết kế 1 tòa nhà ở Thụy Điển, Basel,

which is an office building for a furniture company.

là 1 tòa cao ốc văn phòng cho 1 công ty đồ gỗ.

And we struggled with the image.

Và chúng tôi đấu tranh với hình ảnh.

These are the early studies, but they have to sell furniture

Họ bán đồ gỗ nội thất

to normal people, so if I did the building and it was too fancy,

cho người bình thường nên nếu tôi thiết kế tòa nhà quá hoành tráng,

then people might say, "Well, the furniture looks OK in his thing,

thì mọi người sẽ nói," Ừ thì đồ đạc trông hợp với nhà của anh ta,

but no, it ain't going to look good in my normal building."

nhưng nó sẽ chẳng ra gì trong ngôi nhà bình thường của tôi."

So we've made a kind of pragmatic slab in the second phase here,

Cho nên chúng tôi làm 1 tấm thực dụng ở pha thứ 2 ở đây,

and we've taken the conference facilities and made a villa out of them

và chúng tôi lấy các cơ sở hội thảo và làm 1 villa từ đó

so that the communal space is very sculptural and separate.

để không gian chung mang tính điêu khắc và riêng biệt.

And you're looking at it from the offices and you create a kind of

Và bạn nhìn villa đó từ các văn phòng, hình thành

interaction between these pieces.

sự tương tác giữa các văn phòng.

This is in Paris, along the Seine.

Đây là ở Paris, dọc sông Seine.

Palais des Sports, the Gare de Lyon over here.

Palais des Sports, ga Lyon đằng kia.

The Minister of Finance -- the guy that moved from the Louvre -- goes in here.

Bộ trưởng tài chính rời Louvre đến đây.

There's a new library across the river.

Có 1 thư viện mới dọc sông Seine.

And back in here, in this already treed park,

Và trở lại đây, ở đây đã có 1 công viên cây xang rồi,

we're doing a very dense building called the American Center,

chúng tôi đang làm 1 tòa nhà khép kín có tên American Center,

which has a theater, apartments, dance school, an art museum,

có nhà hát, các căn hộ, trường múa, 1 bảo tàng nghệ thuật,

restaurants and all kinds of -- it's a very dense program --

nhà hàng và các thứ khác -- đó là 1 chương trình khép kín --

bookstores, etc.

hàng sách, etc...

In a very tight, small --

Trong 1 không gian nhỏ --

this is the ground level.

đây là mặt nền.

And the French have this extraordinary way of screwing things up

Và người Pháp có phương pháp này để vặn xoắn các thứ, thật phi thường

by taking a beautiful site and cutting the corner off.

bằng cách lấy 1 khu vực đẹp và cắt phần cạnh đi.

They call it the plan coupe.

Họ gọi đó là kế hoạch cắt bớt.

And I struggled with that thing --

Và điều đó gây khó khăn cho tôi --

how to get around the corner.

làm sao để tránh được góc đó.

These are the models for it.

Đây là các mô hình cho nó.

I showed you the other model, the one --

Tôi đã cho các bạn xem mô hình còn lại, mô hình --

this is the way I organized myself so I could make the drawing --

đây là cách tôi tự tổ chức để có thể thiết kế các bản vẽ --

so I understood the problem.

cho nên tôi đã hiểu được vấn đề.

I was trying to get around this plan coupe -- how do you do it?

Tôi đang cố gắng tránh kế hoạch cắt bớt này-- bạn làm thế nào đây?

Apartments, etc.

Các căn hộ, etc...

And these are the kind of study models we did.

Và đây là loại mô hình nghiên cứu chúng tôi đã làm.

And the one on the left is pretty awful.

Mô hình bên tay trái khá kinh khủng.

You can see why I was ready to commit suicide when this one was built.

Bạn có thể hiểu tại sao tôi sẵn sàng tự tử nếu mô hình này được xây dựng.

But out of it came finally this resolution, where the elevator piece

Nhưng cuối cùng giải pháp này ra đời, nơi thang máy

worked frontally to this, parallel to this street,

đặt ở trước cái này, song song với con phố,

and also parallel to here.

và song song với chỗ này.

And then this kind of twist, with this balcony and the skirt,

Tiếp đến là khúc quanh này, cùng với ban công và vòng bao này,

kind of like a ballerina lifting her skirt to let you into the foyer.

giống 1 diễn viên ba lê nhấc váy lên, và tôi đi vào phòng giải lao.

The restaurants here -- the apartments and the theater, etc.

Các nhà hàng ở đây -- căn hộ và rạp hát, etc...

So it would all be built in stone, in French limestone,

Vậy, nó sẽ được xây toàn bằng đá, bằng đá vôi Pháp,

except for this metal piece.

ngoại trừ 1 phần nhỏ bằng kim loại này.

And it faces into a park.

Và nó đối diện 1 công viên.

And the idea was to make this express the energy of this.

Và ý tưởng là khiến cái này thể hiện được năng lượng của nó.

On the side facing the street it's much more normal,

Ở phía đối diện với con phố, nó bình thường hơn nhiều,

except I slipped a few mansards down, so that coming on the point,

ngoại trừ tôi làm 1 vài mái hai mảng nghiêng xuống, và thế là

these housing units made a gesture to the corner.

các đơn vị nhà ở này tạo dáng điệu cho cái góc.

And this will be some kind of high-tech billboard.

Và đây sẽ là bảng xếp hạng công nghệ cao.

If any of you guys have any ideas for it, please contact me.

Nếu bất cứ bạn nào có ý tưởng gì cho nó, xin hãy liên lạc với tôi.

I don't know what to do.

Tôi không biết phải làm gì.

Jay Chiat is a glutton for punishment, and he hired me

Jay Chiat là 1 tay thích trừng phạt, và anh ta thuê tôi

to do a house for him in the Hamptons.

xây 1 ngôi nhà cho anh ta ở Hamptons.

And it's got a fish.

Và nó có 1 con cá.

And I keep thinking, "This is going to be the last fish."

Và tôi cứ nghĩ, " Đây sẽ là con cá cuối cùng."

It's like a drug addict.

Nó như là nghiện thuốc phiện.

I say, "I'm not going to do it anymore -- I don't want to do it anymore --

Tôi nói là tôi sẽ không làm nó nữa -- Tôi không muốn làm nữa --

I'm not going to do it."

Tôi sẽ không làm.

And then I do it.

Và sau đó tôi đã làm.

(Laughter)

(Tiếng cười)

There it is.

Nó đây này.

But it's the living room.

Nhưng đó là phòng khách.

And this piece here is --

Và cái này --

I don't know what it is.

Tôi còn chẳng biết nó là cái gì.

I just added it so that we'd have enough money in the budget

Tôi chỉ thêm nó vào để chúng tôi có đủ tiền trong ngân quỹ

so we could take something out.

dành cho chi phí 1 số thứ.

(Applause)

(Vỗ tay)

This is Euro Disney, and I've worked with all of the guys

Đây là EuroDisney, và tôi đã làm việc cùng các anh chàng

that presented to you earlier.

đã giới thiệu với các bạn trước đó.

We've had a lot of fun working together.

Chúng tôi làm việc cùng nhau rất vui vẻ.

I think I'm from Mars for them, and they are for me,

Tôi nghĩ đối với họ, tôi là người sao Hỏa, và đối với tôi, họ cũng kỳ quái như người ngoài hành tinh vậy.

but somehow we all manage to work together,

Nhưng không hiểu sao chúng tôi đều làm việc rất ăn ý,

and I think, productively.

và có thể nói là hiệu quả.

So far.

Cho tới nay.

This is a shopping thing.

Đây là nơi mua bán.

You come into the Magic Kingdom

Bạn vào Magic Kingdom

and the hotel that Tony Baxter's group is doing out here.

và khách sạn mà nhóm của Tony Baxter đang làm việc ở đó --

And then this is a kind of a shopping mall,

tiếp theo, đây là 1 loại khu phố thương mại,

with a rodeo and restaurants.

với 1 nơi tập trung vật nuôi đê đóng dấu và các nhà hàng.

And another restaurant.

Và 1 nhà hàng khác nữa.

What I did -- because of the Paris skies being quite dull,

Những gì tôi đã làm -- vì bầu trời Paris khá ảm đạm,

I made a light grid that's perpendicular to the train station,

Tôi đã làm 1 tấm lưới đèn vuông góc với ga tàu,

to the route of the train.

với tuyến đường sắt.

It looks like it's kind of been there,

Trông như là nó đã ở đó,

and then crashed all these simpler forms into it.

và phá vỡ tất cả các dạng đơn giản hơn này.

The light grid will have a light, be lit up at night and give a

Tấm lưới sẽ có đèn chiếu sáng suốt đêm và tạo ra

kind of light ceiling.

trần ánh sáng.

In Switzerland -- Germany, actually -- on the Rhine across from Basel,

Ở Thụy Sĩ --Đức, thật ra là ngang sông Rhine từ Basel,

we did a furniture factory and a furniture museum.

chúng tôi xây dựng 1 nhà máy và 1 bảo tàng đồ nội thất.

And I tried to -- there's a Nick Grimshaw building over here,

Và tôi đã cố gắng --có 1 tòa nhà của Nick Grimshaw ở đằng này,

there's an Oldenburg sculpture over here --

có 1 tác phẩm điêu khắc của Oldenburg đằng này --

I tried to make a relationship urbanistically.

Tôi cố gắng tạo 1 mối quan hệ đô thị.

And I don't gave good slides to show -- it's just been completed --

Và tôi không có slide đẹp -- nó mới được hoàn thành --

but this piece here is this building, and these pieces here and here.

đây là tòa nhà này, và các mảnh ở đây, ở đây nữa.

And as you pass by it's always part -- you see it as all of these pieces

Và khi bạn đi qua nó luôn là 1 phần -- bạn thấy nó là các mảnh

accrue and become part of an overall neighborhood.

ghép lại và trở thành 1 phần của toàn bộ khu vực lân cận.

It's plaster and just zinc.

Đó là thạch cao và kẽm.

And you wonder, if this is a museum,

Và bạn phân vân nếu đây là 1 thư viện,

what it's going to be like inside?

thì bên trong sẽ có gì?

If it's going to be so busy and crazy that you wouldn't show anything,

Nếu nó sẽ bận rộn và điên rồ đến nỗi bạn sẽ chẳng trưng bày cái gì,

and just wait.

và chỉ cần đợi nào.

I'm so cunning and clever -- I made it quiet and wonderful.

Tôi thật khéo léo và thông minh -- Tôi đã thiết kế nó yên tĩnh và tuyệt vời.

But on the outside it does scream out at you a bit.

Nhưng ở bên ngoài bạn sẽ thấy nó ồn ào 1 chút.

It's actually basically three square rooms

Về cơ bản nó có 3 phòng vuông

with a couple of skylights and stuff.

với 2 cửa sổ trên mái nhà và các thứ khác.

And from the building in the back, you see it as

Và từ tòa nhà đằng sau, bạn thấy nó giống

an iceberg floating by in the hills.

1 tảng băng trôi trên đồi.

I know I'm over time.

Tôi biết tôi đã vượt quá thời gian.

See, that skylight goes down and becomes that one.

Thấy chưa, cái cửa sổ ở mái đó hạ xuống và trở thành cái đó.

So it's pretty quiet inside.

Nên bên trong bảo tàng khá yên tĩnh.

This is the Disney Hall -- the concert hall.

Đây là Disney Hall -- phòng hòa nhạc.

It's a complicated project.

Đó là 1 dự án phức tạp.

It has a chamber hall.

Nó có 1 phòng đại sảnh.

It's related to an existing Chandler Pavilion that was built

Liên quan tới tòa nhà Chandler Pavilion vốn có được xây dựng

with a lot of love and tears and caring.

bằng tình yêu, nước mắt và sự quan tâm.

And it's not a great building, but I approached it optimistically,

Và nó thì không phải 1 tòa nhà vĩ đại nhưng tôi đã lạc quan tiếp cận nó,

that we would make a compositional relationship between us

rằng chúng tôi sẽ hình thành 1 mối quan hệ đa chiều giữa chúng tôi

that would strengthen both of us.

và sẽ tạo điều kiện cho 2 bên.

And the plan of this -- it's a concert hall.

Và kế hoạch này-- nó là 1 phòng hòa nhạc.

This is the foyer, which is kind of a garden structure.

Đây là phòng giải lao, theo cấu trúc 1 khu vườn.

There's commercial at the ground floor.

Tầng 1 dành cho quảng cáo.

These are offices, which, really, in the competition,

Đây là các văn phòng, nhưng do cạnh tranh,

we didn't have to design.

nên chúng tôi không phải thiết kế.

But finally, there's a hotel there.

Nhưng cuối cùng, có 1 khách sạn ở đó.

These were the kind of relationships made to the Chandler,

Đây là các mối quan hệ được hình thành với Chandler,

composing these elevations together and relating them

sắp xếp các mặt thẳng đứng này với nhau và liên hệ chúng

to the buildings that existed -- to MOCA, etc.

với các tòa nhà vốn có -- với MOCA, etc...

The acoustician in the competition gave us criteria,

Nhà âm học trong cuộc cạnh tranh đưa các tiêu chí cho chúng tôi

which led to this compartmentalized scheme,

dẫn đến kế hoạch chia ngăn này,

which we found out after the competition would not work at all.

nhưng sau cuộc cạnh tranh, chúng tôi phát hiện ra nó chẳng tác dụng gì.

But everybody liked these forms and liked the space,

Nhưng ai cũng thích các dạng và không gian đó,

and so that's one of the problems of a competition.

và đó là 1 trong các vấn đề của 1 cuộc cạnh tranh.

You have to then try and get that back in some way.

Bạn phải cố thử và mang nó lại .

And we studied many models.

Và chúng tôi nghiên cứu rất nhiều mô hình.

This was our original model.

Đây là mô hình ban đầu của chúng tôi.

These were the three buildings that were the ideal --

Đây là 3 tòa nhà lý tưởng --

the Concertgebouw, Boston and Berlin.

tòa Concertgebouw, Boston và Berlin.

Everybody liked the surround.

Mọi người thích khu vực xung quanh.

Actually, this is the smallest hall in size,

Thực ra đây là phòng có kích cỡ nhỏ nhất về kích thướt,

and it has more seats than any of these

nhưng có nhiều chỗ ngồi nhất

because it has double balconies.

vì có các ban công kép.

Our client doesn't want balconies, so --

Khách hàng của chúng tôi không muốn có ban công , nên --

and when we met our new acoustician, he told us

và khi chúng tôi gặp người hòa âm mới, ông bảo chúng tôi

this was the right shape or this was the right shape.

đây là hình dạng đúng hay đây là hình dạng đúng.

And we tried many shapes, trying to get the energy

Và chúng tôi đã thử nhiều hình dạng, cố gắng lấy năng lượng

of the original design within an acoustical, acceptable format.

của thiết kế ban đầu trong format âm học có thể chấp nhận.

We finally settled on a shape that was

Chúng tôi cuối cùng cũng cố định 1 hình dạng

the proportion of the Concertgebouw

theo tỉ lệ của tòa Concertgebouw

with the sloping outside walls, which the acoustician said

với tường ngoài thoai thoải, điều mà nhà âm học nói

were crucial to this and later decided they weren't,

là mấu chốt cho cái này và sau đó lại quyết định là không quan trọng,

but now we have them.

nhưng bây giờ chúng tôi đã có chúng.

(Laughter)

(Tiếng cười)

And our idea is to make the seating carriage very sculptural

Và chúng tôi có ý tưởng điêu khắc toa khách có ghế ngồi

and out of wood and like a big boat sitting in this plaster room.

bằng gỗ và giống 1 con thuyền lớn ngồi trong phòng thạch cao này.

That's the idea.

Ý tưởng là thế.

And the corners would have skylights

Và các góc sẽ có cửa sổ mái

and these columns would be structural.

và các cột này để chống đỡ kết cấu.

And the nice thing about introducing columns is they give you a

Cái hay của cột là, chúng tạo cho bạn

kind of sense of proscenium from wherever you sit,

cảm giác mặt tiền của sân khấu từ bất cứ chỗ nào bạn ngồi.

and create intimacy.

và tạo cảm giác gần gũi.

Now, this is not a final design -- these are just on the way to being --

Nào, đây không phải thiết kế cuối cùng -- chúng sẽ được xây dựng -

and so I wouldn't take it literally, except the feeling of the space.

và vì vậy tôi sẽ không nói đến nó, ngoại trừ cảm giác không gian.

We studied the acoustics with laser stuff,

Chúng tôi nghiên cứu âm học với tia lase,

and they bounce them off this and see where it all works.

và chúng bật khỏi cái này và xem nó sẽ có tác dụng tối ưu ở đâu.

But you get the sense of the hall in section.

Nhưng bạn có cảm giác về căn phòng theo từng khu vực.

Most halls come straight down into a proscenium.

Hầu hết các sảnh đều đi thẳng xuống thành 1 sân khấu.

In this case we're opening it back up

Lần này, chúng tôi sẽ mở nó ngược chiều

and getting skylights in the four corners.

và mở các cửa sổ mái ở 4 góc.

And so it will be quite a different shape.

Do đó tạo ra 1 hình dạng khá khác biệt.

(Laughter)

(Tiếng cười)

The original building, because it was frog-like,

Tòa nhà ban đầu, vì nó trông giống con ếch,

fit nicely on the site and cranked itself well.

rất hài hòa với khu vực và

When you get into a box, it's harder to do it -- and here we are,

Thật khó để mà chui vào 1 cái hộp -- và chúng tôi thì đang trong hoàn cảnh đó,

struggling with how to put the hotel in.

mướt mồ hôi để đặt cái khách sạn vào.

And this is a teapot I designed for Alessi.

Và đây là ấm trà tôi đã thiết kế cho Alessi.

I just stuck it on there.

Tôi chỉ nhét nó lên trên này.

But this is how I do work. I do take pieces and bits and look at it

Đây là cách làm. Tôi lấy các mảnh, xem xét

and struggle with it and cut it away.

và cố gắng cắt nó đi.

And of course it's not going to look like that,

Và tất nhiên nó sẽ trông không giống thế,

but it is the crazy way I tend to work.

nhưng đó là cách hơi khùng 1 chút mà tôi muốn làm.

And then finally, in L.A. I was asked to do a sculpture

Và cuối cùng, ở L.A tôi được yêu cầu làm 1 tác phẩm điêu khắc

at the foot of Interstate Bank Tower, the highest building in L.A.

tại chân Tháp Ngân Hàng Liên Bang, tòa nhà cao nhất ở L.A.

Larry Halprin is doing the stairs.

Larry Halprin đang làm phần cầu thang.

And I was asked to do a fish, and so I did a snake.

Và tôi được yêu cầu làm 1 con cá, vì chán làm cá nên tôi làm 1 con rắn.

(Laughter)

(Tiếng cười)

It's a public space, and I made it kind of a garden structure,

Đó là không gian công cộng, và tôi tạo cho nó cấu trúc 1 khu vườn,

and you can go in it.

và bạn có thể vào thư giãn.

It's a kiva, and Larry's putting some water in there,

Đó là 1 căn phòng có 1 phần chìm dưới đất và Larry cho 1 ít nước vào đó,

and it works much better than a fish.

như thế hay hơn 1 con cá.

In Barcelona I was asked to do a fish, and we're working on that,

Ở Barcelona tôi được yêu cầu làm 1 con cá, chúng tôi đang làm dự án đó,

at the foot of a Ritz-Carlton Tower being done by

tại chân Tháp Ritz-Carlton được làm bởi

Skidmore, Owings and Merrill.

Skidmore, Owings và Merrill.

And the Ritz-Carlton Tower is being designed with exposed steel,

Và Tháp Ritz-Carlton được thiết kế với thép không phủ,

non-fire proof, much like those old gas tanks.

chống cháy, giống những chiếc thùng gas cũ này.

And so we took the language of this exposed steel and used it,

Thế là chúng tôi lấy cách diễn đạt của loại thép không phủ này, sử dụng nó

perverted it, into the form of the fish, and created a kind of

uốn nó thành hình dạng con cá, và tạo ra

a 19th-century contraption that looks like, that will sit --

1 chiếc máy kỳ cục của thế kỷ 19 trông giống , và sẽ ngồi trên --

this is the beach and the harbor out in front,

đây là bãi biển và cảng ở phía trước,

and this is really a shopping center with department stores.

và đây là trung tâm mua sắm với các cửa hàng.

And we split these bridges.

Và chúng tôi tách những cây cầu này ra.

Originally, this was all solid with a hole in it.

Ban đầu, cái này rất rắn chắc với 1 cái lỗ .

We cut them loose and made several bridges and created a kind of

Chúng tôi cắt ra và làm 1 vài cây cầu, hình thành

a foreground for this hotel.

mặt tiền cho khách sạn này.

We showed this to the hotel people the other day,

Chúng tôi mới đây cho mọi người làm việc trong khách sạn xem

and they were terrified and said that nobody would come

và họ lo sợ rằng sẽ chẳng ai đến

to the Ritz-Carlton anymore, because of this fish.

Ritz-Carlton nữa, vì con cá này.

(Laughter)

(Tiếng cười)

And finally, I just threw these in -- Lou Danziger.

Và cuối cùng, tôi mới quẳng những cái này cho --Lou Danziger.

I didn't expect Lou Danziger to be here,

Tôi không nghĩ Lou Danziger sẽ ở đây,

but this is a building I did for him in 1964, I think.

nhưng đây là tòa nhà tôi làm cho anh ta vào năm 1964.

A little studio -- and it's sadly for sale.

Một studio nhỏ -- tiếc là nó bị bán mất rồi.

Time goes on.

Thời gian qua đi.

And this is my son working with me on a small fast-food thing.

Và đây là con trai tôi đang cùng tôi chế tạo 1 thứ máy nhỏ cho đồ ăn nhanh.

He designed the robot as the cashier, and the head moves,

Nó thiết kế con rô bốt làm việc thu ngân, cái đầu di chuyển,

and I did the rest of it.

và tôi làm phần còn lại của nó.

And the food wasn't as good as the stuff, and so it failed.

Món ăn không ngon lắm nên nó thất bại.

It should have been the other way around --

Lẽ ra phải làm cách khác --

the food should have been good first.

thức ăn lẽ ra phải đặt ưu tiên hàng đầu.

It didn't work.

Nó không hiệu quả.

Thank you very much.

Cảm ơn các bạn rất nhiều.