Frank Gehry: From 1990, defending a vision for architecture

Tłumaczenie: Ewa Barycka Korekta: Marcin Cwikla

I'm going to go right into the slides.

Przejdę na prawo od slajdów.

And all I'm going to try and prove to you with these slides

To, co postaram się udowodnić za pomocą slajdów,

is that I do just very straight stuff.

to jest to, że robię bardzo proste rzeczy.

And my ideas are --

A moje pomysły

in my head, anyway -- they're very logical

powstają w mojej głowie - są bardzo logiczne,

and relate to what's going on and problem solving for clients.

nowoczesne i rozwiązują problemy klientów.

I either convince clients at the end that I solve their problems,

Albo udaje mi się przekonać klientów, że rozwiążę ich problemy,

or I really do solve their problems,

albo rzeczywiście rozwiązuję ich problemy,

because usually they seem to like it.

bo zazwyczaj podoba im się proponowane rozwiązanie.

Let me go right into the slides.

Przejdę od razu do slajdów.

Can you turn off the light? Down.

Czy można wyłączyć światło?

I like to be in the dark.

Lubię być w ciemności.

I don't want you to see what I'm doing up here.

Nie chcę byście widzieli, co ja tutaj robię.

(Laughter)

(śmiech)

Anyway, I did this house in Santa Monica,

Ten dom w Santa Monica jest mojego autorstwa

and it got a lot of notoriety.

i zrobił się wokół niego szum.

In fact, it appeared in a porno comic book,

Nawet pojawił się w komiksie pornograficznym,

which is the slide on the right.

proszę spojrzeć na slajd po prawej stronie.

(Laughter)

(śmiech)

This is in Venice.

To jest Wenecja.

I just show it because I want you to know

Pokazuję ją, ponieważ pragnę byście wiedzieli,

I'm concerned about context.

że interesuje mnie kontekst.

On the left-hand side,

Po lewej stronie znajdują się

I had the context of those little houses,

te małe domy,

and I tried to build a building that fit into that context.

a ja próbowałem stworzyć budynek, który wpasowałby się w te kontekst.

When people take pictures of these buildings out of that context

Na zdjęciach tych budynków bez ujęcia kontekstu, w jakim się znajdują

they look really weird,

wyglądają rzeczywiście dziwnie.

and my premise is that they make a lot more sense

Natomiast według mnie te budowle mają wiele sensu,

when they're photographed or seen in that space.

jeśli fotografowane lub oglądane są w kontekście ich otoczenia.

And then, once I deal with the context,

Następnie, gdy rozwiązany jest problem kontekstu,

I then try to make a place that's comfortable and private and fairly serene,

staram się stworzyć miejsce wygodne, spokojne i łagodne,

as I hope you'll find that slide on the right.

co mam nadzieję widać na slajdzie po prawej stronie.

And then I did a law school for Loyola in downtown L.A.

Kolejnym projektem był kampus Loyola Law School w Los Angeles.

I was concerned about making a place for the study of law.

Interesowało mnie stworzenie miejsca sprzyjającego studiowaniu prawa.

And we continue to work with this client.

Kontynuujemy współpracę z tym klientem.

The building on the right at the top is now under construction.

Budynek pokazany w górze na prawo jest w trakcie realizacji.

The garage on the right -- the gray structure -- will be torn down,

Szary budynek warsztatu na prawo zostanie zburzony,

finally, and several small classrooms will be placed

a w jego miejscu powstanie kilka małych sal

along this avenue that we've created, this campus.

wzdłuż tej oto alei, jaką stworzyliśmy.

And it all related to the clients and the students

Związane jest to z klientem i studentami,

from the very first meeting saying they felt denied a place.

ponieważ już na pierwszym spotkaniu powiedzieli, że czuli się pozbawieni miejsca.

They wanted a sense of place.

Pragnęli mieć poczucie posiadania miejsca.

And so the whole idea here was to create that kind of space

Zatem cały pomysł zasadzał się na stworzeniu tego rodzaju przestrzeni

in downtown, in a neighborhood that was difficult to fit into.

w centrum miasta w sąsiedztwie, w które trudno było się wpasować.

And it was my theory, or my point of view,

Zgodnie z moją teorią, czy raczej punktem widzenia

that one didn't upstage the neighborhood --

raczej nie należy starać się przyćmić sąsiedztwa,

one made accommodations.

lecz starać się dostosować do niego.

I tried to be inclusive, to include the buildings in the neighborhood,

Czyniłem starania do włączenia budynków w otoczenie,

whether they were buildings I liked or not.

bez względu na to, czy mi się ono podobało, czy nie.

In the '60s I started working with paper furniture

W latach 60. XX w. zacząłem prace nad meblami z papieru

and made a bunch of stuff that was very successful in Bloomingdale's.

i zrobiłem wiele rzeczy, które cieszyły się powodzeniem w domu towarowym Bloomingdale's.

We even made flooring, walls and everything, out of cardboard.

Nawet podłogi czy ściany zrobiłem z tektury.

And the success of it threw me for a loop.

Cały ten sukces wytrącił mnie z równowagi.

I couldn't deal with the success of furniture --

Nie radziłem sobie z sukcesem, jaki odniosły moje meble,

I wasn't secure enough as an architect --

nie czułem się też pewnie jako architekt,

and so I closed it all up and made furniture that nobody would like.

więc postanowiłem projektować meble, które nikomu nie będą się podobać.

(Laughter)

(śmiech)

So, nobody would like this.

I tak też się stało.

And it was in this, preliminary to these pieces of furniture,

I wówczas, przed pracą nad tymi meblami,

that Ricky and I worked on furniture by the slice.

razem z Ricky'em pracowaliśmy nad meblami tylko częściowo.

And after we failed, I just kept failing.

I gdy nam się nie udało, dalej odnoszę porażki.

(Laughter)

(śmiech

The piece on the left --

Ten mebel na slajdzie po lewej stronie

and that ultimately led to the piece on the right --

doprowadził do stworzenia tego mebla jak widać na prawo,

happened when the kid that was working on this

gdy mój współpracownik przy tym projekcie

took one of those long strings of stuff and folded it up

wziął ten kłębek sznurka, zwinął go

to put it in the wastebasket.

i wyrzucił do kosza.

And I put a piece of tape around it,

A ja owinąłem go taśmą

as you see there, and realized you could sit on it,

i jak widać tutaj, zdałem sobie sprawę, że można na tym usiąść.

and it had a lot of resilience and strength and so on.

Jest to bardzo solidny i wytrzymały mebel.

So, it was an accidental discovery.

Tak więc - przypadkowe odkrycie.

I got into fish.

Potem zająłem się rybami.

(Laughter)

(śmiech)

I mean, the story I tell is that I got mad at postmodernism -- at po-mo --

Chodzi mi o to, że wściekłem się na postmodernizm.

and said that fish were 500 million years earlier than man,

Ryby są starsze od ludzi o jakieś 500 milionów lat,

and if you're going to go back, we might as well go back to the beginning.

jeśli mamy cofać się do przeszłości, to może najlepiej cofnąć się do samego początku.

And so I started making these funny things.

I tak zacząłem tworzyć te śmieszne rzeczy.

And they started to have a life of their own and got bigger --

A one zaczęły żyć własnym życiem i rozwijać się,

as the one glass at the Walker.

jak ta szklanka w Walkerze.

And then, I sliced off the head and the tail and everything

Potem obciąłem głowę, ogon i resztę,

and tried to translate what I was learning

próbowałem tłumaczyć to, czego się uczyłem

about the form of the fish and the movement.

o formie ryby i jej ruchu.

And a lot of my architectural ideas that came from it --

Wiele moich pomysłów architektonicznych pochodzących z tego

accidental, again --

było ponownie dziełem przypadku

it was an intuitive kind of thing, and I just kept going with it,

czy też intuicji, a ja po prostu dalej się tym interesowałem.

and made this proposal for a building, which was only a proposal.

Złożyłem propozycję tego budynku.

I did this building in Japan.

Zrobiłem ten budynek w Japonii.

I was taken out to dinner after the contract

Zaproszono mnie na obiad po podpisaniu

for this little restaurant was signed.

kontraktu na projekt tej małej restauracji.

And I love sake and Kobe and all that stuff.

Uwielbiam sake, kobe, i tak dalej.

And after I got -- I was really drunk --

I po tym, jak się nieźle upiłem

I was asked to do some sketches on napkins.

poproszono mnie o zrobienie kilku szkiców na serwetkach.

(Laughter)

(śmiech)

And I made some sketches on napkins --

Narysowałem ich kilka,

little boxes and Morandi-like things that I used to do.

pudełeczka i rzeczy a'la Morandi, które zwykle robiłem.

And the client said, "Why no fish?"

Klient spytał: - A może rybę?

And so I made a drawing with a fish, and I left Japan.

Tak więc narysowałem rybę i wyjechałem z Japonii.

Three weeks later, I received a complete set of drawings

3 tygodnie później dowiedziałem się,

saying we'd won the competition.

że te szkice wygrały konkurs.

(Laughter)

(śmiech)

Now, it's hard to do. It's hard to translate a fish form,

To jest trudne do wykonania - przeniesienie formy ryby,

because they're so beautiful -- perfect --

ponieważ ryba ma piękny i perfekcyjny kształt,

into a building or object like this.

na formę budynku lub podobnego obiektu.

And Oldenburg, who I work with a little once in a while,

Oldenburg, z którym czasami pracuję,

told me I couldn't do it, and so that made it even more exciting.

powiedział, że nie potrafię tego dokonać.

But he was right -- I couldn't do the tail.

Wyzwanie było ekscytujące, cóż, miał on rację.

I started to get the head OK, but the tail I couldn't do.

Głowa mi wyszła, ale ogona nie dałem rady zrobić.

It was pretty hard.

To było dosyć trudne.

The thing on the right is a snake form, a ziggurat.

To po prawej stronie to forma węża - ziggurat.

And I put them together, and you walk between them.

Złączyłem je i można przejść między nimi.

It was a dialog with the context again.

Ponownie był to dialog z kontekstem.

Now, if you saw a picture of this

Zobaczywszy to zdjęcie

as it was published in Architectural Record --

opublikowane w Architectural Record

they didn't show the context, so you would think,

bez pokazania kontekstu można pomyśleć:

"God, what a pushy guy this is."

"Boże! Co za bezczelny typ!"

But a friend of mine spent four hours wandering around here

Mój znajomy przez 4 godziny błąkał się

looking for this restaurant.

szukając tej restauracji.

Couldn't find it.

No nie mógł jej znaleźć.

So ...

A więc ...

(Laughter)

(śmiech)

As for craft and technology and all those things

jeśli chodzi o rzemiosło, technologię i inne rzeczy,

that you've all been talking about, I was thrown for a complete loop.

o których mówiliście, ja byłem totalnie wytrącony z równowagi.

This was built in six months.

To powstało w ciągu pół roku.

The way we sent drawings to Japan:

Rysunki przesłane do klienta

we used the magic computer in Michigan that does carved models,

były wykonane z użyciem magicznego komputera z Michigan, który wykonuje rzeźbione modele.

and we used to make foam models, which that thing scanned.

Tworzyliśmy modele z pianki, które później ten komputer skanował.

We made the drawings of the fish and the scales.

Zrobiliśmy rysunki ryby i łusek.

And when I got there, everything was perfect --

I do tego miejsca wszytko było idealne,

except the tail.

z wyjątkiem ogona.

So, I decided to cut off the head and the tail.

Tak więc, zdecydowałem się odciąć głowę i ogon.

And I made the object on the left for my show at the Walker.

Dla pokazu u Walkera wykonałem ten przedmiot po lewej stronie.

And it's one of the nicest pieces I've ever made, I think.

Myślę, że jest to jeden z najlepszych moich projektów.

And then Jay Chiat, a friend and client,

Później Jay Chiat - mój przyjaciel i klient

asked me to do his headquarters building in L.A.

zgłosił się do mnie, by zrobić budynek siedziby jego firmy w Los Angeles.

For reasons we don't want to talk about, it got delayed.

Z przyczyn, o jakich nie chcę wspominać ten projekt uległ opóźnieniu.

Toxic waste, I guess, is the key clue to that one.

Przypuszczam, że toksyczne odpady to właściwy trop.

And so we built a temporary building -- I'm getting good at temporary --

Wybudowaliśmy prowizoryczny budynek - jestem coraz lepszy w prowizorce

and we put a conference room in that's a fish.

i zrobiliśmy salę konferencyjną w tej rybie.

And, finally, Jay dragged me to my hometown, Toronto, Canada.

Potem Jay zaciągnął mnie do mojego miasta rodzinnego - Toronto w Kanadzie.

And there is a story -- it's a real story -- about my grandmother

Z tym wiąże się inna prawdziwa historia o mojej babci,

buying a carp on Thursday, bringing it home,

która kupowała karpia w czwartek

putting it in the bathtub when I was a kid.

i kładła go do wanny.

I played with it in the evening.

Byłem wtedy dzieckiem i bawiłem się z nim wieczorem,

When I went to sleep, the next day it wasn't there.

szedłem spać, a następnego dnia karpia już nie było.

And the next night, we had gefilte fish.

Zamiast tego na kolację mieliśmy rybę po żydowsku.

(Laughter)

(śmiech)

And so I set up this interior for Jay's offices

Stworzyłem te wnętrza dla biur Jaya

and I made a pedestal for a sculpture.

i ten cokół dla rzeźby.

And he didn't buy a sculpture, so I made one.

Jay nie kupił rzeźby, więc sam zdecydowałem się jakąś wykonać.

I went around Toronto and found a bathtub like my grandmother's,

Pokręciłem się w Toronto i znalazłem wannę podobną do takiej,

and I put the fish in.

jaką miała moja babcia i włożyłem do niej rybę.

It was a joke.

To był żart.

(Laughter)

(śmiech)

I play with funny people like [Claes] Oldenburg.

Zadaję się z wesołymi ludźmi, jak Oldenburg.

We've been friends for a long time.

Od dawna się przyjaźnimy.

And we've started to work on things.

I razem pracujemy przy kilku projektach.

A few years ago, we did a performance piece in Venice, Italy,

Kilka lat temu zrobiliśmy ten performance w Wenecji we Włoszech

called "Il Corso del Coltello" -- the Swiss Army knife.

pod nazwą "Il Corso del Coltello" - szwajcarski scyzoryk.

And most of the imagery is --

Większość obrazów jest autorstwa

(Laughter)

(śmiech)

Claes', but those two little boys are my sons,

Claesa, ale ci dwaj chłopcy to moi synowie,

and they were Claes' assistants in the play.

którzy byli asystentami podczas tej zabawy.

He was the Swiss Army knife.

On był szwajcarskim scyzorykiem

He was a souvenir salesman who always wanted to be a painter,

To znaczy sprzedawcą podarunków, który zawsze chciał zostać malarzem.

and I was Frankie P. Toronto.

Ja byłem Frankie P. Toronto.

P for Palladio.

P jak Palladio.

Dressed up like the AT&T building by Claes --

Przebrany przez Claesa w budynek AT&T

(Laughter)

(śmiech)

with a fish hat.

i z kapeluszem w kształcie ryby.

The highlight of the performance was at the end.

Jako punkt kulminacyjny performance pod koniec.

This beautiful object, the Swiss Army knife,

Ten piękny przedmiot - szwajcarski scyzoryk,

which I get credit for participating in.

za który dostałem uznanie za uczestnictwo w tym performance.

And I can tell you -- it's totally an Oldenburg.

Mogę wam powiedzieć - to jest w zupełności zasługa Oldenburga.

I had nothing to do with it.

Ja nic z tym nie miałem do czynienia.

The only thing I did was, I made it possible for them

Jedynie sprawiłem, by te ostrza

to turn those blades so you could sail this thing in the canal,

mogły żeglować po kanale,

because I love sailing.

ponieważ uwielbiam żeglować.

(Laughter)

(śmiech)

We made it into a sailing craft.

Zrobiliśmy z tego statek żeglowny.

I've been known to mess with things like chain link fencing.

Znany jestem z majstrowania np. ogrodzeniem z łańcucha.

I do it because it's a curious thing in the culture,

Robię to, bo ciekawe jest,

when things are made in such great quantities,

że przedmioty wyrabiane w wielkich ilościach,

absorbed in such great quantities,

pochłaniane równie masowo

and there's so much denial about them.

są następnie odrzucane przez społeczeństwo.

People hate it.

Ludzie nie znoszą ich.

And I'm fascinated with that, which, like the paper furniture --

Fascynuje mnie to, że podobnie jak meble z papieru,

it's one of those materials.

to jest jeden z tych materiałów.

And I'm always drawn to that.

Zawsze mnie to pociąga.

And so I did a lot of dirty things with chain link,

Zrobiłem wiele brudnych rzeczy z ogniwami od łańcucha,

which nobody will forgive me for.

których nikt mi nie wybaczy.

But Claes made homage to it in the Loyola Law School.

Claes zezwolił na wykorzystanie tego materiału w Loyola Law School.

And that chain link is really expensive.

I ten łańcuch jest naprawdę drogi.

It's in perspective and everything.

Zachowuje perspektywę itd.

And then we did a camp together for children with cancer.

Następnie zrobiliśmy obóz dla dzieci cierpiących na nowotwór.

And you can see, we started making a building together.

Jak widzicie, zaczęliśmy budowę razem.

Of course, the milk can is his.

Oczywiście, bańka na mleko jest jego.

But we were trying to collide our ideas,

Ale staraliśmy się zderzać nasze pomysły

to put objects next to each other.

i zestawiać przedmioty ze sobą.

Like a Morandi -- like the little bottles -- composing them like a still life.

Jak Morandi - buteleczki w kompozycji martwej natury.

And it seemed to work as a way to put he and I together.

Wydawało się, że to był sposób na zestawianie jego i moich pomysłów.

Then Jay Chiat asked me to do this building

Wtedy Jay Chiat zlecił mi pracę nad budynkiem

on this funny lot in Venice, and I started with this three-piece thing,

w tej śmiesznej parceli w dzielnicy Kalifornia - Wenecji i rozpocząłem od tej trzyczęściowej części,

and you entered in the middle.

a ty włączyłeś się w środku.

And Jay asked me what I was going to do with the piece in the middle.

Jay zapytał mnie, co miałem zamiar zrobić z tą częścią w środku.

And he pushed that.

Naciskał.

And one day I had a -- oh, well, the other way.

Pewnego dnia miałem, o! Inaczej to było.

I had the binoculars from Claes, and I put them there,

Miałem lornetkę of Claesa, położyłem ją tutaj

and I could never get rid of them after that.

i już nigdy się jej nie pozbyłem.

Oldenburg made the binoculars incredible

Oldenburg sprawił, że lornetki są wspaniałe

when he sent me the first model of the real proposal.

wysyłając mi pierwszy model prawdziwej propozycji.

It made my building look sick.

Mój budynek wyglądał obrzydliwie.

And it was this interaction between

Ale to interakcja pomiędzy

that kind of, up-the-ante stuff that became pretty interesting.

tym rodzajem wejścia stała się bardzo interesująca.

It led to the building on the left.

Wynikiem tego jest budynek na lewo.

And I still think the Time magazine picture will be of the binoculars, you know,

Nadal uważam, że w Time Magazine powinno być zdjęcie lornetki,

leaving out the -- what the hell.

oprócz ... ach, co tam!

I use a lot of metal in my work,

W mojej pracy wykorzystuję dużo metalu

and I have a hard time connecting with the craft.

i trudno jest połączyć to rzemiosło.

The whole thing about my house,

W przypadku mojego domu

the whole use of rough carpentry and everything,

stolarka itd., jaką wykorzystałem

was the frustration with the crafts available.

wiązała się z frustracją przy poszukiwaniu rzemiosła.

I said, "If I can't get the craft that I want,

Powiedziałem: - Jeśli nie mogę dostać rzemiosła, jakiego chcę,

I'll use the craft I can get."

to używam takie, jakie mogę.

There were plenty of models for that,

Było wiele modeli,

in Rauschenberg and Jasper Johns, and many artists

Rauschenberga, Jaspera Johnsa i wielu artystów,

who were making beautiful art and sculpture with junk materials.

którzy tworzyli piękną sztukę i rzeźby z tandetnych materiałów.

I went into the metal because it was a way of building a building

Ja zająłem się metalem, bo to był sposób na tworzenie budynku

that was a sculpture.

jakby to była rzeźba.

And it was all of one material,

Wszystko było wykonane z jednego materiału,

and the metal could go on the roof as well as the walls.

a z metalu mogły być zarówno dach, jak i ściany.

The metalworkers, for the most part,

A robotnicy wykonujący prace w metalu zwykle

do ducts behind the ceilings and stuff.

robią hydraulikę w ścianach itp.

I was given an opportunity to design an exhibit

Miałem okazję zaprojektować wystawę

for the metalworkers' unions of America and Canada in Washington,

dla związku metalowców Ameryki i Kanady w Waszyngtonie.

and I did it on the condition that they become my partners

Zgodziłem się pod warunkiem, że staną się oni moimi partnerami

in the future and help me with all future metal buildings, etc. etc.

w przyszłości i pomogą mi przy projektach z metalu, itp. itd.

And it's working very well

To się świetnie sprawdza,

to have these people, these craftsmen, interested in it.

bo ci ludzie i rzemieślnicy są tym zainteresowani.

I just tell the stories.

Ja tylko opowiadam historie.

It's a way of connecting, at least, with some of those people

Przynajmniej jest to sposób na znalezienie wspólnego języka

that are so important to the realization of architecture.

z osobami, które są kluczowe do realizacji architektury.

The metal continued into a building -- Herman Miller, in Sacramento.

Metal zaistniał w budowlach - np.firmy Hermana Millera w Sacramento.

And it's just a complex of factory buildings.

To kompleks zabudowań fabrycznych.

And Herman Miller has this philosophy of having a place --

A Herman Miller posiada filozofię na temat miejsca -

a people place.

miejsca dla ludzi.

I mean, it's kind of a trite thing to say,

To banalne, co powiem,

but it is real that they wanted to have a central place

ale rzeczywiście chcieli mieć centralne miejsce,

where the cafeteria would be, where the people would come

gdzie mogłaby być stołówka, w której spotykaliby się ludzie,

and where the people working would interact.

by nawiązywać wzajemne kontakty.

So it's out in the middle of nowhere, and you approach it.

Znajduje się na odludziu.

It's copper and galvanize.

Jest z miedzi i cyny.

I used the galvanize and copper

Użyłem bardzo cienkiej cyny i miedzi,

in a very light gauge, so it would buckle.

więc mogły się mogły bez problemu odkształcać.

I spent a lot of time undoing Richard Meier's aesthetic.

Spędziłem wiele czasu burząc estetykę Richarda Meiera.

Everybody's trying to get the panels perfect,

Wszyscy starają się uzyskać idealny układ paneli,

and I always try to get them sloppy and fuzzy.

natomiast ja zawsze przykładam się do tego, by były niedbałe i niewyraźne.

And they end up looking like stone.

I koniec końców wyglądają jak głaz.

This is the central area.

To jest centralny obszar.

There's a ramp.

Jest tam rampa.

And that little dome in there is a building by Stanley Tigerman.

A ta mała kopuła tam to budynek autorstwa Stanleya Tigermana.

Stanley was instrumental in my getting this job.

Stanley przyczynił się do tego, że dostałem to zlecenie.

And when I was awarded the contract I, at the very beginning,

A gdy dostałem kontrakt na samym początku

asked the client if they would let Stanley do a cameo piece with me.

zapytałem klienta, czy przystaną na to, by Stanley mnie wsparł w tym projekcie.

Because these were ideas that we were talking about,

Ponieważ idee, o których mowa -

building things next to each other, making --

stawianie budynków blisko siebie,

it's all about [a] metaphor for a city, maybe.

to wszystko dotyczy prawdopodobnie metafory miasta.

And so Stanley did the little dome thing.

Tak więc Stanley zrobił tę małą kopułę.

And we did it over the phone and by fax.

Porozumiewaliśmy się telefonicznie lub za pomocą faksu.

He would send me a fax and show me something.

Wysyłał mi faksem to, co mi chciał pokazać.

He'd made a building with a dome and he had a little tower.

Zrobił budynek zwieńczony kopułą i wieżyczką.

I told him, "No, no, that's too ongepotchket.

Powiedziałem mu: - Nie, to zbyt poplątane.

I don't want the tower."

Nie chcę wieżyczki.

So he came back with a simpler building,

To on wymyślił prostszy budynek,

but he put some funny details on it,

ale dodał mu zabawne elementy

and he moved it closer to my building.

i przybliżył go do mojego budynku.

And so I decided to put him in a depression.

Wtedy zdecydowałem się wstawić go w zagłębienie terenu.

I put him in a hole and made a kind of a hole that he sits in.

Coś w rodzaju dziury, w jakiej on sam się znajduje.

And so then he put two bridges -- this all happened on the fax,

A on zainstalował tam dwa mosty - to wszystko powstało

going back and forth over a couple of weeks' period.

podczas wymiany faksowej trwającej kilka tygodni.

And he put these two bridges with pink guardrails on it.

Te dwa mosty miały różowe barierki.

And so then I put this big billboard behind it.

I umieścił tam duży billboard.

And I call it, "David and Goliath."

Nazwałem to 'Dawid i Goliat'.

And that's my cafeteria.

Oto stołówka mojego autorstwa.

In Boston, we had that old building on the left.

W Bostonie w przypadku tego starego budynku po lewej stronie,

It was a very prominent building off the freeway,

to bardzo widoczny budynek przy autostradzie,

and we added a floor and cleaned it up and fixed it up

wstawiliśmy tam piętro, posprzątaliśmy i odnowiliśmy go,

and used the kind of -- I thought -- the language of the neighborhood,

i wykorzystałem coś, co pomyślałem, że było zgodne z językiem sąsiedztwa -

which had these cornices, projecting cornices.

gzymsy - wystające gzymsy.

Mine got a little exuberant, but I used lead copper,

Moje może są trochę przesadzone, ale wykorzystałem stop ołowiu i miedzi,

which is a beautiful material, and it turns green in 100 years.

pięknego materiału, który śniedzieje po 100 latach.

Instead of, like, copper in 10 or 15.

Natomiast miedź już po 10 czy 15.

We redid the side of the building

Przebudowaliśmy ścianę budynku,

and re-proportioned the windows so it sort of fit into the space.

zmieniliśmy układ okien, aby dopasować się do otoczenia.

And it surprised both Boston and myself that we got it approved,

Ku memu zdziwieniu i w samym Bostonie, przebudowa została zaaprobowana,

because they have very strict kind of design guideline,

choć były bardzo surowe wskazówki dotyczące projektu,

and they wouldn't normally think I would fit them.

którym zwykle trudno sprostać.

The detailing was very careful with the lead copper

Odnośnie stopu ołowiu i miedzi mieliśmy bardzo dokładne wskazówki,

and making panels and fitting it tightly

by panele szczelnie wpasowały się

into the fabric of the existing building.

w strukturę istniejącego budynku.

In Barcelona, on Las Ramblas for some film festival,

Dla jakiegoś festiwalu filmowego w Barcelonie, przy ulicy Las Ramblas

I did the Hollywood sign going and coming,

zrobiłem pojawiający się i znikający znak Hollywood,

made a building out of it, and they built it.

i z niego zrobiono budynek.

I flew in one night and took this picture.

Poleciałem tam i zrobiłem mu zdjęcie,

But they made it a third smaller than my model without telling me.

i niestety bez mojej wiedzy ten budynek jest trzykrotnie mniejszy niż na moim modelu.

And then more metal and some chain link in Santa Monica --

Oto praca wykonana z metalu i ogniw łańcucha w Santa Monica -

a little shopping center.

małe centrum handlowe.

And this is a laser laboratory at the University of Iowa,

To jest laboratorium laserowe na University of Iowa,

in which the fish comes back as an abstraction in the back.

gdzie powraca motyw ryby jako abstrakcja w tle.

It's the support labs, which, by some coincidence, required no windows.

Te laboratoria jakimś zbiegiem okoliczności nie wymagały wstawienia okien

And the shape fit perfectly.

i kształt projektu doskonale spełniał swoje zadanie.

I just joined the points.

Ja jedynie połączyłem punkty.

In the curved part there's all the mechanical equipment.

W części zagiętej znajduje się cały sprzęt mechaniczny.

That solid wall behind it is a pipe chase -- a pipe canyon --

Ta solidna ściana z tyłu to obudowa rury,

and so it was an opportunity that I seized,

stanowiło to okazję, z jakiej skorzystałem,

because I didn't have to have any protruding ducts or vents or things in this form.

ponieważ nie miałem żadnych wystających kanałów czy otworów w takiej formie.

It gave me an opportunity to make a sculpture out of it.

Mogłem wykonać z tego rzeźbę.

This is a small house somewhere.

To jest mały domek gdzieś tam.

They've been building it so long I don't remember where it is.

Buduję go od wielu lat, więc nie pamiętam gdzie się znajduje.

It's in the West Valley.

Gdzieś w West Valley.

And we started with the stream

Zaczęliśmy od strumyka

and built the house along the stream -- dammed it up to make a lake.

i zbudowaliśmy dom nad jego brzegiem, postawiliśmy tamę, aby powstało jezioro.

These are the models.

To są modele.

The reality, with the lake --

W rzeczywistości, jeśli chodzi o jezioro,

the workmanship is pretty bad.

to jakość wykonania jest naprawdę kiepska.

And it reminded me why I play defensively in things like my house.

To przypomniało mi dlaczego działam defensywnie przy projekcie mojego domu.

When you have to do something really cheaply,

Gdy trzeba coś zrobić naprawdę tanio,

it's hard to get perfect corners and stuff.

to trudno jest otrzymać efekt idealny.

That big metal thing is a passage, and in it is --

Ta duża metalowa rzecz to korytarz prowadzący

you go downstairs into the living room and then down into the bedroom,

na dół do salonu i dalej do sypialni

which is on the right.

znajdującej się na prawo.

It's kind of like a whole built town.

To jak budowanie całego miasta.

I was asked to do a hospital for schizophrenic adolescents at Yale.

Dostałem propozycję projektu szpitala dla młodzieży cierpiącej na schizofrenię w Yale.

I thought it was fitting for me to be doing that.

Myślałem, że ten projekt pasuje do mnie.

This is a house next to a Philip Johnson house in Minnesota.

To jest dom obok domu Philipa Johnsona w Minnesocie.

The owners had a dilemma -- they asked Philip to do it.

Właściciele mieli dylemat, zwrócili się do Philipa z tym zleceniem.

He was too busy.

Był zbyt zajęty.

He didn't recommend me, by the way.

Na marginesie - on mnie nie polecił do tej pracy.

(Laughter)

(śmiech)

We ended up having to make it a sculpture, because the dilemma was,

W końcu powstało coś jak rzeźba, ponieważ dylemat dotyczył tego,

how do you build a building that doesn't look like the language?

jak zbudować strukturę, która nie jest tego samego rodzaju.

Is it going to look like this beautiful estate is sub-divided?

Czy ta piękna posiadłość ma być podzielona?

Etc. etc.

I tak dalej, i tak dalej.

You've got the idea.

Macie pojęcie.

And so we finally ended up making it.

W końcu udało nam się zrealizować ten projekt.

These people are art collectors.

Ci ludzie to kolekcjonerzy sztuki.

And we finally made it so it appears very sculptural

Projekt wyglądał jak rzeźba

from the main house and all the windows are on the other side.

od strony głównego domu, a wszystkie okna są po drugiej stronie.

And the building is very sculptural as you walk around it.

Budynek wygląda jak rzeźba, gdy się go ogląda obchodząc wokół.

It's made of metal and the brown stuff is Fin-Ply --

Wykonany jest z metalu i brązowego materiału Fin-Ply -

it's that formed lumber from Finland.

sklejki formowanej pochodzącej z Finlandii.

We used it at Loyola on the chapel, and it didn't work.

Użyliśmy jej przy budowie kaplicy w Loyola Law School, ale tam się nie sprawdziła.

I keep trying to make it work.

Dalej nad tą sklejką pracuję.

In this case we learned how to detail it.

W tym wypadku nauczyliśmy się jak ją wyszczególniać.

In Cleveland, there's Burnham Mall, on the left.

W Cleveland znajduje się Burnham Mall, slajd na lewo.

It's never been finished.

Ten projekt nigdy nie został dokończony.

Going out to the lake, you can see all those new buildings we built.

Kierując się do jeziora można zobaczyć wszystkie nowe budynki, jakie zbudowaliśmy.

And we had the opportunity to build a building on this site.

W tym miejscu mieliśmy okazję wybudować tę budowlę.

There's a railroad track.

Są tam tory kolejowe.

This is the city hall over here somewhere, and the courthouse.

Ratusz i budynek sądu też tam się znajdują.

And the centerline of the mall goes out.

A linia centralna centrum handlowego znajduje się poza.

Burnham had designed a railroad station that was never built,

Burnham miało projekt dworca kolejowego, który nigdy nie powstał,

and so we followed.

podążyliśmy tym tropem.

Sohio is on the axis here,

Sohio znajduje się na tej osi,

and we followed the axis, and they're two kind of goalposts.

podążyliśmy tą osią i stąd dwa rodzaje słupków.

And this is our building,

Oto nasz budynek -

which is a corporate headquarters for an insurance company.

siedziba główna firmy ubezpieczeniowej.

We collaborated with Oldenburg and put the newspaper on top, folded.

Współpracowaliśmy z Oldenburgiem i wstawiliśmy złożoną gazetę na górze.

The health club is fastened to the garage

Klub fitness znajduje się obok warsztatu samochodowego

with a C-clamp, for Cleveland.

w kształcie imaka jak litera C, C jak Cleveland.

(Laughter)

(śmiech)

You drive down.

Jedzie się w dół

So it's about a 10-story C-clamp.

10-piętrowego imaka w kształcie litery C.

And all this stuff at the bottom is a museum,

A na samym dole znajduje się muzeum -

and an idea for a very fancy automobile entry.

pomysł na bardzo wymyślny wjazd dla samochodów.

This owner has a pet peeve about bad automobile entries.

Tego właściciela mierżą fatalne wjazdy dla samochodów.

And this would be a hotel.

To będzie hotel.

So, the centerline of this thing -- we'd preserve it,

Jego centralną linię zachowamy

and it would start to work with the scale of the new buildings

i zaczniemy pracę nad skalą nowych budynków

by Pelli and Kohn Pederson Fox, etc., that are underway.

Pelliego i Kohna Pedersona Foxa, itd.

It's hard to do high-rise.

Trudna jest praca nad wieżowcami.

I feel much more comfortable down here.

Lepiej się czuję na dole.

This is a piece of property in Brentwood.

To część nieruchomości w Brentwood.

And a long time ago, about '82 or something, after my house --

Dawno temu, gdzieś w chyba w 1982 roku, po pracy nad moim domem -

I designed a house for myself

sam zaprojektowałem własny dom,

that would be a village of several pavilions around a courtyard --

który stanowi wioskę składającą się z kilku pawilonów wokół dziedzińca.

and the owner of this lot worked for me

Właścicielka tej działki pracowała dla mnie

and built that actual model on the left.

i wybudowała ten model pokazany na slajdzie po lewej stronie.

And she came back,

Przyszła do mnie,

I guess wealthier or something -- something happened --

przypuszczam, że wzbogaciła się lub coś w tym rodzaju,

and asked me to design a house for her on this site.

z propozycją zaprojektowania domu dla niej w tym miejscu.

And following that basic idea of the village,

I zgodnie z podstawową ideą wioski,

we changed it as we got into it.

zmienialiśmy ją wraz z postępem budowy.

I locked the house into the site by cutting the back end --

Zamknąłem ten dom w miejscu poprzez odcięcie tyłu -

here you see on the photographs of the site --

oto są zdjęcia tego miejsca:

slicing into it and putting all the bathrooms and dressing rooms

struktura przecięta, z wszystkimi łazienkami i garderobami

like a retaining wall, creating a lower level zone for the master bedroom,

jako ściana oporowa tworząca w ten sposób niższy poziom głównej sypialni,

which I designed like a kind of a barge,

która jest zaprojektowana jako rodzaj barki,

looking like a boat.

przypomina łódkę.

And that's it, built.

I tak oto wygląda po wybudowaniu.

The dome was a request from the client.

Kopułę zażyczyła sobie klientka.

She wanted a dome somewhere in the house.

Chciała mieć kopułę gdzieś w domu,

She didn't care where.

wszystko jedno gdzie.

When you sleep in this bedroom, I hope --

Mam nadzieję, że gdy się śpi w tej sypialni,

I mean, I haven't slept in it yet.

znaczy ja w niej nie spałem jeszcze.

I've offered to marry her so I could sleep there,

Zaproponowałem, że się z nią ożenię, bym mógł w tej sypialni spać,

but she said I didn't have to do that.

ale ona odrzekła, że nie muszę się z nią żenić.

But when you're in that room,

Gdy jesteś w tej sypialni,

you feel like you're on a kind of barge on some kind of lake.

czujesz się jakbyś był na barce na jeziorze.

And it's very private.

Bardzo prywatne miejsce.

The landscape is being built around to create a private garden.

Krajobraz dookoła ma tworzyć prywatny ogród.

And then up above there's a garden on this side of the living room,

A u góry są ogrody po tej stronie salonu

and one on the other side.

i po tej stronie również.

These aren't focused very well.

Te slajdy nie są zbyt wyraźne.

I don't know how to do it from here.

Nie wiem, co zrobić, by były wyraźniejsze.

Focus the one on the right.

Może wyostrzyć ten slajd po prawej.

It's up there.

O, tutaj.

Left -- it's my right.

Po lewej, tzn. mojej prawej.

Anyway, you enter into a garden with a beautiful grove of trees.

Tak więc wchodzi się do ogrodu z pięknym rzędem drzew.

That's the living room.

To jest salon.

Servants' quarters.

Pomieszczenia dla służby.

A guest bedroom, which has this dome with marble on it.

Pokój gościnny z kopułą z częścią z marmuru.

And then you enter into the living room and then so on.

Dalej wchodzimy do salonu, i tak dalej.

This is the bedroom.

To jest sypialnia.

You come down from this level along the stairway,

Schodzi się z tego poziomu klatką schodową

and you enter the bedroom here, going into the lake.

i wchodzi do sypialni jakby wchodząc do jeziora.

And the bed is back in this space,

W tej przestrzeni łóżko znajduje się z tyłu,

with windows looking out onto the lake.

a okna wychodzą na jezioro.

These Stonehenge things were designed to give foreground

Te elementy jak ze Stonehenge mają za zadanie tworzyć tło

and to create a greater depth in this shallow lot.

i wrażenie większej głębi w tej płytkiej przestrzeni.

The material is lead copper, like in the building in Boston.

Materiał wykorzystany to stop ołowiu i miedzi jak w przypadku budynku w Bostonie

And so it was an intent to make this small piece of land --

Zamiarem odnośnie tego małego kawałka ziemi -

it's 100 by 250 -- into a kind of an estate by separating these areas

o wymiarach 100 na 250, było uczynienie go posiadłością poprzez wydzielenie tych obszarów

and making the living room and dining room into this pavilion

i stworzenie salonu i jadalni jako pawilon

with a high space in it.

o wysokim suficie.

And this happened by accident that I got this right on axis

I zupełnie przypadkiem udało mi się utrafić z osią

with the dining room table.

ze stołem w jadalni.

It looks like I got a Baldessari painting for free.

Wygląda jakby trafił się obraz Baldessariego za friko.

But the idea is, the windows are all placed

Ale pomysł polega na tym, że okna są tak rozmieszczone,

so you see pieces of the house outside.

że widać przez nie przestrzeń na zewnątrz domu.

Eventually this will be screened -- these trees will come up --

W końcu to zostanie przesłonięte, bo urosną drzewa

and it will be very private.

i dzięki nim ta przestrzeń stanie się bardzo prywatna.

And you feel like you're in your own kind of village.

Co doda poczucia, że jest się we własnym rodzaju wioski.

This is for Michael Eisner -- Disney.

To jest coś dla Michaela Eisnera z Disneya.

We're doing some work for him.

Wykonujemy projekty dla niego.

And this is in Anaheim, California, and it's a freeway building.

To jest budynek przy autostradzie w Anaheim w Kalifornii.

You go under this bridge at about 65 miles an hour,

Pod tym mostem jedzie się z szybkością około 105 kilometrów na godzinę,

and there's another bridge here.

a dalej jest kolejny most.

And you're through this room in a split second,

W ułamku sekundy pokonuje się tę odległość

and the building will sort of reflect that.

i ten budynek w pewien sposób to odzwierciedli.

On the backside, it's much more humane -- entrance,

Na jego tyle znajdują się takie bardziej ludzkie elementy:

dining hall, etc.

wejście, stołówka, itd.

And then this thing here -- I'm hoping as you drive by you'll hear

I jest tam też, mam nadzieję, że gdy będziecie tamtędy jechać,

the picket fence effect of the sound hitting it.

to usłyszycie efekt dźwięku uderzenia w parkan.

Kind of a fun thing to do.

Zabawna rzecz - taki projekt.

I'm doing a building in Switzerland, Basel,

Pracuję nad budynkiem w Bazylei w Szwajcarii,

which is an office building for a furniture company.

jest to budynek biurowy dla firmy meblarskiej.

And we struggled with the image.

Mieliśmy problemy z wizerunkiem.

These are the early studies, but they have to sell furniture

To są pierwsze szkice, ale oni sprzedają meble

to normal people, so if I did the building and it was too fancy,

zwykłym klientom, więc jeśli budynek ich biura byłby zbyt wymyślny,

then people might say, "Well, the furniture looks OK in his thing,

to ludzie mogliby mówić: - Meble dobrze wyglądają w ich biurze,

but no, it ain't going to look good in my normal building."

ale nie będą tak samo wyglądać w normalnym budynku.

So we've made a kind of pragmatic slab in the second phase here,

Tak więc podczas drugiej fazy wstawiliśmy tutaj taką praktyczną płytę,

and we've taken the conference facilities and made a villa out of them

a część konferencyjną przekształciliśmy w rodzaj willi,

so that the communal space is very sculptural and separate.

by wspólna przestrzeń była bardzo posągowa i wydzielona.

And you're looking at it from the offices and you create a kind of

Patrząc na nią z budynku biura wytwarza się coś w rodzaju

interaction between these pieces.

interakcji pomiędzy tymi przestrzeniami.

This is in Paris, along the Seine.

To jest w Paryżu nad Sekwaną.

Palais des Sports, the Gare de Lyon over here.

Palais des Sports, Gare de Lyon tutaj.

The Minister of Finance -- the guy that moved from the Louvre -- goes in here.

Minister Finansów po przenosinach tutaj z Luwru.

There's a new library across the river.

Po drugiej stronie rzeki znajduje się nowa biblioteka.

And back in here, in this already treed park,

A tutaj w tym zadrzewionym parku

we're doing a very dense building called the American Center,

budujemy bardzo zwarty budynek - American Center

which has a theater, apartments, dance school, an art museum,

z teatrem, mieszkaniami, szkołą tańca, muzeum sztuki,

restaurants and all kinds of -- it's a very dense program --

restauracjami i różnego rodzaju - wiele rzeczy tam się znajduje -

bookstores, etc.

księgarniami, itp.

In a very tight, small --

Na tej małej przestrzeni ...

this is the ground level.

To jest poziom parteru.

And the French have this extraordinary way of screwing things up

Francuzi mają tę fantastyczną cechę - psują wszystko,

by taking a beautiful site and cutting the corner off.

np. z takiego pięknego miejsca wykroili ten fragment.

They call it the plan coupe.

Mówią na to 'plan coupe'.

And I struggled with that thing --

Borykałem się,

how to get around the corner.

jak sobie poradzić z tym fragmentem.

These are the models for it.

To są modele dotyczące tego projektu.

I showed you the other model, the one --

Pokazałem wam inny model, a ten -

this is the way I organized myself so I could make the drawing --

to jest to, jak się zorganizuję, bym mógł wykonać szkic

so I understood the problem.

i zrozumieć problem.

I was trying to get around this plan coupe -- how do you do it?

Próbowałem sobie poradzić z tym 'planem coupe'.

Apartments, etc.

Jak się do tego zabrać? Mieszkania, itd.

And these are the kind of study models we did.

A to są modele studyjne, jakie wykonaliśmy.

And the one on the left is pretty awful.

Ten na lewo jest dosyć kiepski.

You can see why I was ready to commit suicide when this one was built.

Widzicie dlaczego byłem gotów popełnić samobójstwo, gdy powstał.

But out of it came finally this resolution, where the elevator piece

Lecz z tego wyszło oto takie rozwiązanie, gdzie część windowa

worked frontally to this, parallel to this street,

znajduje się od przodu, równolegle do ulicy

and also parallel to here.

i równolegle tutaj.

And then this kind of twist, with this balcony and the skirt,

Taki rodzaj zwrotu - taki balkon i daszek,

kind of like a ballerina lifting her skirt to let you into the foyer.

to jakby balerina podnosiła spódnicę, by wpuścić do foyer.

The restaurants here -- the apartments and the theater, etc.

Restauracje, mieszkania, teatr itd.,

So it would all be built in stone, in French limestone,

będą z kamienia - francuskiego wapienia

except for this metal piece.

oprócz tej części z metalu.

And it faces into a park.

Budynek wychodzi na park.

And the idea was to make this express the energy of this.

Pomysł polegał na wyrażeniu jego energii.

On the side facing the street it's much more normal,

Od strony wychodzącej na ulicę budynek wygląda normalnie

except I slipped a few mansards down, so that coming on the point,

z wyjątkiem tego, że obniżyłem mansardy i dzięki temu

these housing units made a gesture to the corner.

części mieszkalne zrobiły gest wobec fragmentu parku.

And this will be some kind of high-tech billboard.

A to będzie coś w rodzaju nowoczesnego billboardu.

If any of you guys have any ideas for it, please contact me.

I jeśli ktoś z Państwa miałby jakiś pomysł na niego, proszę o kontakt.

I don't know what to do.

Nie wiem, jak do tego podejść.

Jay Chiat is a glutton for punishment, and he hired me

Jay Chiat to cierpiętnik i wynajął mnie

to do a house for him in the Hamptons.

do zrobienia dla niego domu w Hamptons.

And it's got a fish.

Dom ten też ma motyw ryby.

And I keep thinking, "This is going to be the last fish."

Nadal myślę - to będzie ostatnia ryba.

It's like a drug addict.

To już jak uzależnienie.

I say, "I'm not going to do it anymore -- I don't want to do it anymore --

Mówię sobie, że nie mam zamiaru więcej tego robić, że nie chcę tego robić,

I'm not going to do it."

nie będę tego robić.

And then I do it.

Po czym robię.

(Laughter)

(śmiech)

There it is.

Oto jest.

But it's the living room.

Ale to salon.

And this piece here is --

A ten przedmiot tutaj -

I don't know what it is.

Nie wiem, co to jest.

I just added it so that we'd have enough money in the budget

Po prostu dodałem go, byśmy mieli wystarczająco duży budżet,

so we could take something out.

aby w razie konieczności mieć co odjąć.

(Applause)

(oklaski)

This is Euro Disney, and I've worked with all of the guys

To jest EuroDisney, gdzie pracowałem z wszystkimi,

that presented to you earlier.

którzy mieli już prezentacje tutaj.

We've had a lot of fun working together.

Mieliśmy dużo zabawy podczas tej pracy.

I think I'm from Mars for them, and they are for me,

Myślę, że dla nich jestem jak z innej planety i vice versa,

but somehow we all manage to work together,

ale jakoś udaje nam się pracować razem,

and I think, productively.

i to, moim zdaniem, produktywnie.

So far.

Jak dotychczas.

This is a shopping thing.

To jest centrum handlowe.

You come into the Magic Kingdom

Przychodzisz do Magic Kingdom,

and the hotel that Tony Baxter's group is doing out here.

a hotel, jaki grupa Tony'ego Baxtera tam buduje ...

And then this is a kind of a shopping mall,

To jest rodzaj centrum handlowego

with a rodeo and restaurants.

z rodeo i restauracjami.

And another restaurant.

Tu kolejna restauracja.

What I did -- because of the Paris skies being quite dull,

Ponieważ niebo nad Paryżem jest zwykle pochmurne,

I made a light grid that's perpendicular to the train station,

to zrobiłem siatkę świateł prostopadle do dworca kolejowego

to the route of the train.

i kierunku jazdy kolejki.

It looks like it's kind of been there,

Wygląda, jakby tam od dawna tam ta siatka była

and then crashed all these simpler forms into it.

i tylko zderzyła wszystkie prostsze formy.

The light grid will have a light, be lit up at night and give a

Ta siatka będzie dawać światło w nocy

kind of light ceiling.

i służyć jako sufitowe źródło światła.

In Switzerland -- Germany, actually -- on the Rhine across from Basel,

W Szwajcarii, nie, właściwie to w Niemczech nad Renem pod drugiej stronie Bazylei

we did a furniture factory and a furniture museum.

zrobiłem fabrykę mebli i muzeum mebli.

And I tried to -- there's a Nick Grimshaw building over here,

Próbowałem ... oto budynek Nicka Grimshawa,

there's an Oldenburg sculpture over here --

a tutaj rzeźba Oldenburga,

I tried to make a relationship urbanistically.

tak więc starałem się tworzyć relacje urbanistyczne.

And I don't gave good slides to show -- it's just been completed --

Nie mam dobrych slajdów do pokazania ... ukończyłem ten projekt ...

but this piece here is this building, and these pieces here and here.

ale na tym slajdzie widać ten budynek oraz tutaj.

And as you pass by it's always part -- you see it as all of these pieces

Gdy mijamy ten budynek, to zawsze widać go w części,

accrue and become part of an overall neighborhood.

a te części gromadzą się i integrują się z sąsiedztwem.

It's plaster and just zinc.

To sam tynk i cynk.

And you wonder, if this is a museum,

Można się zastanawiać, czy jeśli to jest muzeum,

what it's going to be like inside?

to jak wygląda w środku.

If it's going to be so busy and crazy that you wouldn't show anything,

Jeśli ma być pełne ruchu i zamieszania, że nie można by pokazać czegokolwiek,

and just wait.

jedynie trzeba czekać.

I'm so cunning and clever -- I made it quiet and wonderful.

Jestem niezwykle sprytny i stworzyłem ciche i wspaniałe muzeum.

But on the outside it does scream out at you a bit.

Co na zewnątrz nie sprawia wrażenia, jakby krzyczało.

It's actually basically three square rooms

Składają się na nie praktycznie 3 pomieszczenia

with a couple of skylights and stuff.

z paroma świetlikami itp.

And from the building in the back, you see it as

A z budynku z tyłu muzeum wygląda ono jak

an iceberg floating by in the hills.

góra lodowa dryfująca na wyżynach.

I know I'm over time.

Powinienem już kończyć prezentację.

See, that skylight goes down and becomes that one.

Ten świetlik przechodzi w kolejny świetlik.

So it's pretty quiet inside.

W środku jest całkiem cicho.

This is the Disney Hall -- the concert hall.

To jest sala koncertowa Disney Hall.

It's a complicated project.

Skomplikowany projekt.

It has a chamber hall.

Posiada komnatę.

It's related to an existing Chandler Pavilion that was built

Ma związek z istniejącym Chandler Pavilion zbudowanym

with a lot of love and tears and caring.

z miłością, łzami i troską.

And it's not a great building, but I approached it optimistically,

Nie jest to najlepszy budynek, ale podszedłem do tego optymistycznie

that we would make a compositional relationship between us

i chciałem stworzyć kompozycyjny związek z nim,

that would strengthen both of us.

związek, który wzmocniłby obie strony.

And the plan of this -- it's a concert hall.

Oto plan tej sali koncertowej.

This is the foyer, which is kind of a garden structure.

To jest foyer w postaci struktury ogrodu.

There's commercial at the ground floor.

Tutaj na parterze część handlowa.

These are offices, which, really, in the competition,

Tutaj biura,

we didn't have to design.

których nie musieliśmy projektować.

But finally, there's a hotel there.

Oraz tutaj - to hotel.

These were the kind of relationships made to the Chandler,

Rodzaj związków z Chandler Pavillion, jaki stworzyliśmy poprzez

composing these elevations together and relating them

ustawienie tych elewacji razem i powiązania ich

to the buildings that existed -- to MOCA, etc.

z budynkami, które już istniały, z MOCA, itd.

The acoustician in the competition gave us criteria,

Warunki konkursu zawierały wskazówki odnośnie akustyki,

which led to this compartmentalized scheme,

co doprowadziło do rozczłonkowanego planu

which we found out after the competition would not work at all.

i po rozstrzygnięciu konkursu okazało się, że ten plan nie sprawdziłby się.

But everybody liked these forms and liked the space,

Wszystkim podobały się te formy i przestrzeń.

and so that's one of the problems of a competition.

I to był jeden z problemów konkursu.

You have to then try and get that back in some way.

Wtedy trzeba spróbować odzyskać to w jakiś sposób.

And we studied many models.

Analizowaliśmy wiele modeli.

This was our original model.

To był nasz pierwotny model.

These were the three buildings that were the ideal --

Oto 3 budynki, które były idealne -

the Concertgebouw, Boston and Berlin.

Concertgebouw, Boston i Berlin.

Everybody liked the surround.

Wszystkim podobał się dźwięk przestrzenny.

Actually, this is the smallest hall in size,

Właściwie to jest najmniejsza sala koncertowa,

and it has more seats than any of these

ale ma więcej miejsc siedzących od pozostałych sal,

because it has double balconies.

bo ma podwójne balkony.

Our client doesn't want balconies, so --

Nasz klient nie chciał balkonów,

and when we met our new acoustician, he told us

i podczas spotkania z nowym akustykiem dowiedzieliśmy się,

this was the right shape or this was the right shape.

że sala miała odpowiedni kształt.

And we tried many shapes, trying to get the energy

Próbowaliśmy wiele kształtów, aby uzyskać energię

of the original design within an acoustical, acceptable format.

pierwotnego projektu z zachowaniem akceptowalnego formatu akustycznego.

We finally settled on a shape that was

W końcu ustaliliśmy kształt

the proportion of the Concertgebouw

proporcjonalny do sali Concertgebouw

with the sloping outside walls, which the acoustician said

ze przechylonymi ścianami na zewnątrz, które zgodnie z tym, co powiedział akustyk

were crucial to this and later decided they weren't,

były kluczowe dla projektu, a potem się z tego wycofał,

but now we have them.

ale teraz te ściany pozostały.

(Laughter)

(śmiech)

And our idea is to make the seating carriage very sculptural

Mieliśmy pomysł na wykonanie balkonu jako rzeźby

and out of wood and like a big boat sitting in this plaster room.

z drewna i w formie wielkiej łodzi w tym pomieszczeniu z tynku.

That's the idea.

Oto ten pomysł.

And the corners would have skylights

W kątach będą świetliki,

and these columns would be structural.

a te kolumny będą częścią konstrukcji.

And the nice thing about introducing columns is they give you a

Fajną rzeczą z kolumnami jest to, że dają one

kind of sense of proscenium from wherever you sit,

wrażenie proscenium widziane z miejsca, gdzie się siedzi

and create intimacy.

oraz stwarzają poczucie intymności.

Now, this is not a final design -- these are just on the way to being --

To nie jest końcowy projekt, ale powstały w wyniku procesu.

and so I wouldn't take it literally, except the feeling of the space.

Nie traktowałbym go dosłownie oprócz poczucia przestrzeni.

We studied the acoustics with laser stuff,

Analizowaliśmy akustykę z elementami laserowymi,

and they bounce them off this and see where it all works.

ich odbicia i obserwowaliśmy, jak to wszystko działa.

But you get the sense of the hall in section.

Tylko w części doświadczamy przebywania w sali koncertowej.

Most halls come straight down into a proscenium.

Większość sal rozciąga się aż do samego proscenium.

In this case we're opening it back up

W tym przypadku otworzyliśmy ją

and getting skylights in the four corners.

poprzez wstawienie świetlików w 4 kątach.

And so it will be quite a different shape.

Skutkiem tego jest to całkiem inny kształt.

(Laughter)

(śmiech)

The original building, because it was frog-like,

Pierwotny budynek, jako że przypomniał żabę

fit nicely on the site and cranked itself well.

wpasował się w miejsce i dobrze tam funkcjonował.

When you get into a box, it's harder to do it -- and here we are,

Gdy dostanie się określoną strukturę, ciężej nad nią pracować

struggling with how to put the hotel in.

i tak oto borykaliśmy się z tym, jak umieścić tam hotel.

And this is a teapot I designed for Alessi.

To jest czajnik do herbaty, jaki zaprojektowałem dla Alessiego.

I just stuck it on there.

Po prostu wstawiłem to tutaj.

But this is how I do work. I do take pieces and bits and look at it

Ale jak to osiągam? Biorę kawałki i części, patrzę na nie

and struggle with it and cut it away.

i pracuję nad nimi mimo trudności i odcinam, co zbędne.

And of course it's not going to look like that,

Oczywiście to nie wygląda w ten sposób,

but it is the crazy way I tend to work.

ale taki właśnie szalony sposób mam zwyczaj pracować.

And then finally, in L.A. I was asked to do a sculpture

I na koniec: dostałem zlecenie na wykonanie rzeźby

at the foot of Interstate Bank Tower, the highest building in L.A.

u stóp Interstate Bank Tower - najwyższego budynku w Los Angeles.

Larry Halprin is doing the stairs.

Larry Halprin wykona schody.

And I was asked to do a fish, and so I did a snake.

Poproszono mnie o rybę, a zrobiłem węża.

(Laughter)

(śmiech)

It's a public space, and I made it kind of a garden structure,

To jest przestrzeń publiczna i zrobiłem tam strukturę ogrodową,

and you can go in it.

w którą można wejść.

It's a kiva, and Larry's putting some water in there,

To jest w kształcie kivy, a Larry wleje tam trochę wody,

and it works much better than a fish.

działa to lepiej niż forma ryby.

In Barcelona I was asked to do a fish, and we're working on that,

W Barcelonie też mam wykorzystać motyw ryby, pracujemy nad tym,

at the foot of a Ritz-Carlton Tower being done by

u stóp Ritz-Carlton Tower realizowanej przez

Skidmore, Owings and Merrill.

pracownię Skidmore, Owings i Merrill.

And the Ritz-Carlton Tower is being designed with exposed steel,

Ritz-Carlton Tower jest zaprojektowana z użyciem odkrytej stali -

non-fire proof, much like those old gas tanks.

stali niepalnej, takiej, z jakiej wykonane są stare zbiorniki na paliwo.

And so we took the language of this exposed steel and used it,

Tak więc wzięliśmy tę odkrytą stal,

perverted it, into the form of the fish, and created a kind of

przekształciliśmy ją w formę ryby i stworzyliśmy coś w rodzaju

a 19th-century contraption that looks like, that will sit --

19-wiecznego wynalazku, który wygląda jak ... będzie siedział ...

this is the beach and the harbor out in front,

to jest plaża i przystań na niej,

and this is really a shopping center with department stores.

to naprawdę jest centrum handlowe ze sklepami.

And we split these bridges.

Podzieliliśmy te mosty.

Originally, this was all solid with a hole in it.

Pierwotnie to była bryła z dziurą.

We cut them loose and made several bridges and created a kind of

Podzieliśmy ją i powstało kilka mostów, co stanowi coś w rodzaju

a foreground for this hotel.

pierwszego planu dla tego hotelu.

We showed this to the hotel people the other day,

Kiedyś pokazaliśmy to właścicielom hotelu

and they were terrified and said that nobody would come

i byli przerażeni i powiedzieli, że nikt już nie przyjdzie

to the Ritz-Carlton anymore, because of this fish.

do Ritz-Carlton z powodu tej ryby.

(Laughter)

(śmiech)

And finally, I just threw these in -- Lou Danziger.

Na koniec, parę słów o Lou Danzigerze.

I didn't expect Lou Danziger to be here,

Nie spodziewałem się, że Lou Danziger będzie tutaj,

but this is a building I did for him in 1964, I think.

to jest budynek, jaki zrobiłem dla niego w chyba 1964 roku.

A little studio -- and it's sadly for sale.

Małe studio - teraz jest na sprzedaż.

Time goes on.

Czas płynie.

And this is my son working with me on a small fast-food thing.

To mój syn, który współpracuje ze mną przy projekcie związanym z fast foodem.

He designed the robot as the cashier, and the head moves,

Zaprojektował robota obsługującego kasę, głowa się rusza,

and I did the rest of it.

ja zrobiłem resztę.

And the food wasn't as good as the stuff, and so it failed.

Jedzenie nie było tak dobre jak projekt, więc nie udało się.

It should have been the other way around --

Powinno było być na odwrót -

the food should have been good first.

najpierw jedzenie powinno być dobre.

It didn't work.

Nie wyszedł ten projekt.

Thank you very much.

Dziękuję bardzo.