Bryce Dallas Howard: How to Preserve Your Private Life in the Age of Social Media | TED

Translator: Trang Phạm Reviewer: 24 Anh

In 2016, I filmed an episode of "Black Mirror"

Năm 2016, tôi đã quay một tập phim của bộ “Gương Đen”

called "Nosedive."

có tựa đề “Tuột dốc”.

It's about a woman named Lacie who lives in a futuristic world

Tập phim kể về một người phụ nữ tên Lacie sống trong thế giới tương lai,

where everyone rates your social interactions.

nơi mọi người đều đánh giá các mối quan hệ xã hội.

And for anyone who hasn't seen it, a little spoiler.

Và với những ai chưa xem, tôi xin phép tiết lộ đôi chút.

I basically have a nervous breakdown, trying really hard to get liked.

Nhân vật của tôi vốn bị suy nhược thần kinh,

cố gắng hết sức để được yêu mến.

For many, the episode felt a little too familiar.

Nhiều người cảm thấy cốt truyện khá quen thuộc.

Until recently, only a small fraction of the human population

Cho tới gần đây, một phần nhỏ loài người

lived their lives publicly.

công khai cuộc sống của họ.

And while we haven’t entered the “Black Mirror” world yet,

Và dù chúng ta còn chưa bước vào thế giới “Gương Đen”,

we’ve entered a new era.

chúng ta đã tiến vào kỷ nguyên mới rồi.

Everyone has access to a global audience.

Ai cũng có một tệp khán giả toàn cầu.

We all live in public.

Chúng ta đều công khai cuộc sống của mình.

Some more willingly than others.

Một số sẵn sàng công khai hơn so với người khác.

Ta bị thôi thúc chia sẻ nhiều về bản thân hơn những gì mình mong muốn.

There's pressure to share more of ourselves than we want.

We often feel we have no other choice.

Đôi khi chúng ta cảm thấy bản thân không có sự lựa chọn nào khác.

To be relevant. To fit in. To get ahead.

Để phù hợp. Để thích nghi. Để tiến về phía trước.

To be trusted and liked. Accepted and understood.

Để được tin tưởng và yêu mến. Được chấp nhận và thấu hiểu.

This new compulsion toward self-exposure

Sự thôi thúc mới này trước việc bộc lộ bản thân

is possibly the biggest social experiment in history.

có lẽ là thí nghiệm xã hội lớn nhất trong lịch sử.

We're making life-altering decisions about our personal boundaries

Chúng ta đều đang đưa ra những quyết định thay đổi cuộc sống

về những ranh giới cá nhân

mà không có sự hướng dẫn và chưa từng có tiền lệ.

with no guidance and no precedent.

Fortunately, there is a blueprint.

May thay, có một kế hoạch rất chi tiết.

Anyone who's lived in the public eye

Bất kỳ ai là người của công chúng

as an athlete, a politician or an entertainer

ở vai trò vận động viên, chính trị gia hay nghệ sĩ trong làng giải trí

has navigated a version of this.

đều đã nắm giữ một phiên bản kế hoạch này.

My dad has been a public figure since he was five years old,

Bố tôi là một nhân vật của công chúng kể từ khi ông mới năm tuổi,

as an actor, a child actor, and later as a director.

ở vai trò một diễn viên, diễn viên nhí, và sau đó là đạo diễn.

And I've been an actor since my early twenties.

Và tôi cũng là một diễn viên khi mới bước sang độ tuổi hai mươi.

In fact, my family has been in the business of entertainment

Thực chất, cả ba thế hệ nhà tôi đều làm việc trong lĩnh vực giải trí,

for three generations,

contending with how to handle putting ourselves out there

lăn lộn tìm cách thích nghi với thế giới ngoài kia

for the last 70 years.

suốt 70 năm qua.

My mom, Cheryl, never wanted to be in the public eye.

Mẹ tôi, Cheryl, chưa bao giờ muốn là người của công chúng.

She just happened to love a man who is.

Nhưng bà ấy trót yêu phải người đàn ông nổi tiếng.

My mom met my dad, Ron, when they were 16.

Mẹ tôi gặp Ron - bố tôi, khi họ mới 16.

And by that point she had flown solo in an airplane,

Vào thời điểm đó, mẹ đã bay một mình trên máy bay,

joined an all-boys gun club,

tham gia một câu lạc bộ bắn súng toàn nam,

gotten in tons of fist fights

dính vào rất nhiều trận ẩu đả

and helped her single dad raise her younger sisters.

và giúp đỡ người bố đơn thân chăm sóc những cô em gái.

This is to say, my mom was a passionate, busy young person

Tóm lại bà ấy là một cô gái trẻ đầy nhiệt huyết và bận rộn,

who initially ignored the attention of the famous boy in her high school.

ban đầu đã phớt lờ sự chú ý của chàng trai nổi tiếng nhất nhì

ở trường trung học.

It was the early 70s,

Đó là đầu những năm 70,

and my dad was known for playing Opie in the "Andy Griffith Show,"

và bố tôi được biết đến với vai Opie trong “Chương trình Andy Griffith”,

and he'd soon film a pilot for a new show called "Happy Days."

và ngay sau đó quay tập phim thí điểm cho bộ phim mới “Những ngày tươi đẹp”.

Much of this was lost on my mom.

Mẹ tôi không hề xem phần lớn những phim này.

The only thing she watched on TV was "Star Trek."

Bộ phim duy nhất mẹ xem trên TV là “Du hành giữa các vì sao”.

(Applause)

(Vỗ tay)

(Laughter)

(Tiếng cười)

It's true.

Thật đấy.

After they finally joined forces,

Sau đó họ yêu nhau,

after he actually proposed three times,

sau khi bố cầu hôn ba lần,

and had kids,

và có con với nhau,

my mom transformed into a full-on warrior woman,

mẹ tôi trở thành nữ chiến binh thực thụ,

ready to protect.

sẵn sàng bảo vệ cả gia đình.

But it wasn't until

Nhưng mãi cho đến khi

I was given a movie script at preschool

ai đó đã đưa tôi một kịch bản phim ở trường mầm non

as a way to get it to my dad ...

như một cách truyền nó đến tay bố tôi ...

(Laughter)

(Tiếng cười)

that my mom realized his visibility was extending to the entire family,

Khi đó mẹ nhận ra độ nhận diện của bố đang dần lan rộng ra cả gia đình,

and that she would need to prepare us for something

và mẹ cần chuẩn bị cho chúng tôi hành trang

she herself had never experienced.

mà mẹ chưa từng trải nghiệm.

Growing up in the public eye.

Lớn lên trước ánh mắt của công chúng.

And this entailed some extreme parenting tactics.

Và việc này đòi hỏi một số chiến thuật nuôi dạy con theo hướng cực đoan.

First. No coddling, like ever.

Đầu tiên, không bao giờ chiều chuộng.

As a kid, I was terrified of snakes,

Lúc còn nhỏ, tôi rất sợ rắn,

so my mom got me a pet snake.

nên mẹ đã mua cho tôi một con rắn để nuôi.

(Laughter)

(Tiếng cười)

When I blanked at my first piano recital and ran offstage crying,

Khi tôi quên bài trong lần đầu diễn độc tấu dương cầm

và khóc chạy khỏi sân khấu,

my mom insisted I stay and support my peers.

mẹ tôi nhất quyết yêu cầu tôi ở lại và hỗ trợ các bạn cùng trang lứa.

Years later, when my son grimaced at a chipmunk carcass,

Nhiều năm sau, khi con trai tôi nhăn nhó trước xác một con sóc chuột,

our cat had left in the driveway,

mà con mèo của chúng tôi để lại trên lối lái xe vào nhà,

Cheryl made him clean up the remains.

Cheryl đã yêu cầu thằng bé phải dọn sạch sẽ.

(Laughter)

(Tiếng cười)

My mom wanted to toughen us up

Mẹ muốn chúng tôi phải cứng rắn

so we'd have more courage and less fear

để trở nên can đảm hơn và ít sợ sệt đi

when dealing with uncomfortable situations.

khi đối mặt với những tình huống tồi tệ.

So that meant zero coddling.

Do đó không có sự nuông chiều.

Put your comfort away, she'd preach.

Mẹ dạy chúng tôi đừng để bản thân an nhàn.

Any challenge that arose was an opportunity to find your sea legs.

Bất kỳ thử thách nào nảy sinh đều là cơ hội để thích nghi.

Next up, confidence comes from character,

Tiếp theo, sự tự tin đến từ tính cách,

not our looks.

không phải vẻ ngoài.

Cheryl was a giant buzzkill.

Cheryl là người chuyên phá hỏng niềm vui.

When she noticed me glancing in the mirror as a kid,

Khi bà ấy để ý tôi soi gương khi còn bé,

she decided to nip that in the bud immediately

bà quyết định ngăn cản ngay lập tức

by covering up all the mirrors in the house.

bằng cách che hết tất cả gương trong nhà.

(Laughter)

(Tiếng cười)

A loving compliment was, "You have wonderful character,"

Một lời khen dễ mến là “Bạn có một nhân cách tuyệt vời”,

not "You're beautiful."

chứ không phải “Bạn thật xinh đẹp”.

Oh, and character was built by doing chores.

Ồ, và nhân cách được xây dựng bằng cách làm việc nhà.

(Laughter)

(Tiếng cười)

When I wasn't mucking out the goat barn, I was shearing sheep, changing tires,

Nếu không dọn chuồng dê, tôi sẽ xén lông cừu, thay lốp xe,

scrubbing toilets, volunteering, shoveling snow.

cọ rửa nhà vệ sinh, đi tình nguyện, xúc tuyết.

Cheryl believed that hard work,

Cheryl tin rằng những công việc nặng nhọc,

particularly in service of others,

đặc biệt là phục vụ người khác,

breeds confidence,

nuôi dưỡng sự tự tin,

a trait we need more and more of

một tính cách mà chúng ta cần nhiều hơn

when exposing ourselves to any kind of public attention.

khi bộc lộ bản thân trước bất kỳ hình thức chú ý từ dư luận.

But perhaps the most important lesson was:

Nhưng có lẽ bài học quan trọng nhất là:

a private life makes a public life worth living.

cuộc sống riêng tư làm cho cuộc sống công khai thêm đáng sống.

Cheryl saw that while fame came with many blessings,

Cheryl thấy rằng dù cho danh tiếng đi kèm với nhiều phước lành,

cũng có tác động và cái giá tiềm tàng đối với cuộc sống công khai của bạn.

there was an impact and a potential cost to living your life in public.

And so more than anything, she, like my grandparents before her,

Và hơn hết, bà ấy, như ông bà đi trước,

emphasized the value of privacy.

đã nhấn mạnh giá trị của sự riêng tư.

Because cultivating a private life is precious.

Vì việc nuôi dưỡng cuộc sống riêng tư là vô giá.

It's sacred.

Là thiêng liêng.

Its value is inherent in what you don't share.

Giá trị của nó vốn nằm ở những gì bạn không chia sẻ.

Những gì bạn giữ cho riêng mình.

What you withhold.

And for whom.

Và vì ai mà bạn giữ sự riêng tư.

The world is now one big small town.

Thế giới bây giờ là một thị trấn lớn thu nhỏ.

But within that virtual town square, there are tiers of relationships,

Nhưng trong quảng trường thị trấn ảo đó, có các tầng quan hệ,

degrees of intimacy,

các mức độ thân mật,

and everyone deserves a different amount of you,

và mọi người xứng đáng biết về bạn ở mức độ khác nhau,

a different side.

một khía cạnh khác nhau.

Now, where those boundaries lie

Giờ đây, những ranh giới đó nằm ở đâu

is up to you.

còn phụ thuộc vào bạn.

But in order to make those decisions,

Nhưng để đưa ra những quyết định đó,

we must all be our own Cheryl,

tất cả chúng ta phải là Cheryl của chính mình,

our own protectors.

những người bảo vệ của chính chúng ta.

Because it's tempting to think that the more I share,

Vì nghe thật hấp dẫn khi nghĩ rằng tôi càng chia sẻ nhiều,

the more ways you have to connect with me.

bạn càng có nhiều cách để kết nối với tôi.

But there's a specialness in knowing

Nhưng có sự đặc biệt khi biết rằng

that whatever I share with my husband or my kids or my best friend

bất cứ điều gì tôi chia sẻ với chồng hoặc con cái hoặc người bạn thân nhất

is just for them and no one else.

đều chỉ dành cho họ chứ không phải ai khác.

Without that inner circle, we're left with shallowness and a void.

Không có vòng tròn những người thân cận, ta chỉ còn lại sự nông cạn và trống rỗng.

We're known, but never truly known, even to ourselves.

Chúng ta được biết đến, nhưng chưa bao giờ thực sự được hiểu rõ,

ngay cả bản thân mình.

Living in public asks us to be brave and bold,

Sống cuộc sống công khai đòi hỏi ta trở nên can đảm và cứng rắn,

but preserving a private life empowers us to take those chances.

nhưng việc giữ gìn cuộc sống riêng tư tiếp sức cho ta nắm bắt những cơ hội đó.

So when my 15-year-old son started a YouTube channel

Vì vậy khi cậu con trai 15 tuổi của tôi mở một kênh YouTube

and my 10-year-old daughter asked to join TikTok,

và con gái 10 tuổi xin phép chơi Tiktok,

I asked myself, "What would Cheryl do?"

tôi tự hỏi, “Cheryl sẽ làm gì?”

As much as I want to protect my kids,

Dù tôi rất muốn bảo vệ các con,

I know encouraging them to opt out is not the answer.

tôi biết việc khuyến khích chúng không tham gia không phải là giải pháp.

So I don't want my kids in the digital fray

Thật ra tôi không muốn con dính vào cuộc chiến kỹ thuật số

until they know who they are.

đến khi chúng hiểu rõ bản thân mình.

But you develop your sense of self by participating in the world.

Nhưng bạn phát triển ý thức về bản thân bằng cách tham gia vào thế giới này.

So I try to help them discover themselves through these technologies,

Vì vậy, tôi cố gắng giúp chúng khám phá bản thân thông qua những công nghệ này,

not despite them.

chứ không ngăn cấm chúng.

And I give myself that same protection and motherly advice

Và tôi tự bảo vệ mình và đưa ra lời khuyên của người mẹ

by honoring two main principles.

bằng cách tôn trọng hai nguyên tắc chính.

The two day delay.

Trì hoãn hai ngày.

So whatever I'm experiencing,

Vậy dù tôi đã trải qua những gì,

I try to wait 48 hours before posting and sharing

tôi cũng cố gắng đợi 48 tiếng trước khi đăng tải và chia sẻ

because that way I can be present in private with the people I love

vì như thế, tôi có thể hiện hữu một cách riêng tư với những người tôi yêu thương

before calculating how I'm going to publicly position it.

trước khi tính toán xem tôi sẽ công khai định vị nó như thế nào.

Và đăng tải có mục đích.

And post with purpose.

Before I share, I ask myself: Why? What's the purpose?

Trước khi chia sẻ, tôi tự hỏi: Tại sao? Mục đích gì?

And most importantly, how does it serve the people I love?

Và quan trọng nhất, nó ảnh hưởng đến những người tôi yêu thương như thế nào?

The dangers and opportunities of living a life in public

Những rủi ro và cơ hội của cuộc sống công khai

existed, honestly, way longer before any of this.

thật tình đã tồn tại rất lâu trước bất kỳ thứ gì trong số này.

But it's important to know what my family knew then and knows now.

Nhưng quan trọng là phải biết rõ những gì gia đình tôi đã biết lúc đó và bây giờ.

That your true value is measured by the richness of your private life.

Rằng giá trị thực sự của bạn được đo bằng sự phong phú trong cuộc sống riêng tư.

The piece of you that only a select few,

Một phần của bạn mà chỉ một số ít người được chọn,

or perhaps only you, has access to.

hoặc có lẽ chỉ bạn, mới có quyền tiếp cận.

Because the legacy we create in private

Bởi vì di sản chúng ta tạo ra một cách riêng tư

is as powerful and lasting as any public accolade.

cũng mạnh mẽ và lâu dài như bất kỳ giải thưởng nào của công chúng.

Perhaps even more so.

Có lẽ còn hơn thế.

Thank you so much.

Cảm ơn rất nhiều.

(Applause)

(Vỗ tay)