Ronald Rael: An architect's subversive reimagining of the US-Mexico border wall | TED

Çeviri: Defne Kutay Gözden geçirme: Merve Kılıç

Isn't it fascinating how the simple act of drawing a line on the map

Harita üzerine çizgi çizmek gibi basit bir eylemin

can transform the way we see and experience the world?

dünyayı görüş ve deneyimleyişimizi değiştirebilmesi,

And how those spaces in between lines, borders,

çizgiler ve sınırlar arasındaki o alanların

become places.

mekânlar haline gelmesi büyüleyici değil mi?

They become places where language and food and music

Dillerin, yemeklerin, müziğin ve farklı kültürlerden insanların

and people of different cultures rub up against each other

bazen güzel bazen vahşiyane,

in beautiful and sometimes violent and occasionally really ridiculous ways.

zaman zaman oldukça gülünç biçimde rastlaştıkları yerler haline gelirler.

And those lines drawn on a map

Harita üzerine çekilen o çizgiler,

can actually create scars in the landscape,

aslında yeryüzünde iz oluşturabilir

and they can create scars in our memories.

ve hafızamızda yaralar bırakabilirler.

My interest in borders came about

Sınırlara olan ilgim,

when I was searching for an architecture of the borderlands.

sınırların mimarisini araştırdığım sırada oluştu.

And I was working on several projects along the US-Mexico border,

Amerika-Meksika sınır hattındaki birkaç proje üzerinde çalışıyor,

designing buildings made out of mud taken right from the ground.

yerden alınan topraktan yapılmış binalar tasarlıyordum.

And I also work on projects that you might say immigrated to this landscape.

Ayrıca, bu alana göçle geldiği söylenebilecek projeler üzerinde çalıştım.

"Prada Marfa," a land-art sculpture

''Prada Marfa'' adında, sanatla mimari arasındaki sınırı aşan

that crosses the border between art and architecture,

arazi sanatı heykeli, bana mimarinin

and it demonstrated to me that architecture could communicate ideas

siyasal ve kültürel açıdan oldukça karmaşık fikirlerin

that are much more politically and culturally complex,

iletişimini sağlayabileceğini gösterdi.

that architecture could be satirical and serious at the same time

Mimarinin aynı zamanda hem eleştirel hem de ciddi olabileceğini,

and it could speak to the disparities between wealth and poverty

zengillik ile yoksulluk arasındaki farklılıkları,

and what's local and what's foreign.

neyin yerli neyin yabancı olduğunu gösterebileceğini anlattı.

And so in my search for an architecture of the borderlands,

Benim de sınır bölgelerinin mimarisine ilişkin arayışım sırasında

I began to wonder,

aklımda bir soru oluştu.

is the wall architecture?

Bu duvar bir mimarlık eseri mi?

I began to document my thoughts and visits to the wall

Ben de düşüncelerimi ve duvarı ziyaretlerimi

birtakım hatıralar yaratarak kaydetmeye başladım,

by creating a series of souvenirs

to remind us of the time when we built a wall

bizlere duvarı inşa ettiğimiz dönemi ve bunun o zamanlar

ne kadar çılgın bir fikir olduğunu hatırlatması için.

and what a crazy idea that was.

I created border games,

Sınır oyunları,

(Laughter)

(Gülüşmeler)

postcards,

kartpostallar,

snow globes with little architectural models inside of them,

içinde küçük mimari maketler olan kar küreleri,

and maps that told the story of resilience at the wall

duvara karşı direncin hikâyesini anlatan haritalar oluşturdum

and sought for ways that design could bring to light the problems

ve sınırın yarattığı problemin tasarım sayesinde çözülebilmesi için

that the border wall was creating.

yollar aramaya başladım.

So, is the wall architecture?

Yani, bu duvar mimari bir eser midir?

Well, it certainly is a design structure,

Tabii ki tasarlanmış bir yapı olup

and it's designed at a research facility called FenceLab,

FenceLab adlı bir araştırma tesisinde tasarlanmıştır.

where they would load vehicles with 10,000 pounds

4.500 kilogramlık yüklerle doldurulmuş araçları,

and ram them into the wall at 40 miles an hour

geçirmezliğini test etmek adına

to test the wall's impermeability.

saatte 64 km hızla duvarın üstüne sürmüşlerdi.

But there was also counter-research going on on the other side,

Ancak diğer tarafta devam eden karşıt bir araştırma vardı.

the design of portable drawbridges

Duvara götürülebilecek ve üzerinden araçların geçmesine izin verecek

that you could bring right up to the wall

taşınabilir bir köprünün tasarımı.

and allow vehicles to drive right over.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And like with all research projects, there are successes

Her araştırma projesinde olduğu gibi

başarılar ve başarısızlıklar var.

and there are failures.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

But it's these medieval reactions to the wall --

Bunlar Ortaçağ'dan kalma tepkiler,

drawbridges, for example --

açılıp kapanan asma köprü mesela,

that are because the wall itself is an arcane, medieval form of architecture.

çünkü duvar kendi başına mimarinin gizemli ve Ortaçağ'dan kalma bir formu.

It's an overly simplistic response to a complex set of issues.

Birtakım kompleks sorunlara karşı fazla basit bir cevap.

And a number of medieval technologies have sprung up along the wall:

Birkaç Ortaçağ teknolojisi duvar süresince türemiş:

catapults that launch bales of marijuana over the wall

duvarın üstünden marihuana balyaları atan mancınıklar

(Laughter)

(Gülüşmeler)

or cannons that shoot packets of cocaine and heroin over the wall.

veya duvarın üzerinden kokain ve eroin paketleri ateşleyen toplar.

Now during medieval times,

Ortaçağ zamanlarında

diseased, dead bodies

hastalıklı, ölü bedenler

were sometimes catapulted over walls as an early form of biological warfare,

bazen biyolojik silahların ilkel bir şekli olarak duvarların üzerinden atılırdı

and it's speculated that today,

ve bugün, insanların göçmenliğin bir şekli olarak

humans are being propelled over the wall as a form of immigration.

duvarların üzerinden fırlatıldığı düşünülüyor.

A ridiculous idea.

Gülünç bir düşünce.

But the only person ever known to be documented to have launched over the wall

Ama şimdiye kadar duvarın üzerinden Meksika'dan Amerika'ya atıldığı bilinen

from Mexico to the United States

belgelenmiş tek kişi,

was in fact a US citizen,

bir Amerikan vatandaşıymış.

who was given permission to human-cannonball over the wall,

Ona duvarın üzerinden, 60 metre yüksekten atılma izni verilmiş.

200 feet,

so long as he carried his passport in hand

Tabii, pasaportunu elinde taşıması şartıyla

(Laughter)

(Gülüşmeler)

and he landed safely in a net on the other side.

ve o karşı tarafta bulunan bir filenin içine güvenlice inmiş.

And my thoughts are inspired by a quote by the architect Hassan Fathy,

Fikirlerimde mimar Hassan Fathy'nin bir sözünden ilham aldım.

who said,

"Mimarlar duvarları değil, duvarların arasındaki alanları tasarlar." demişti.

"Architects do not design walls,

but the spaces between them."

So while I do not think that architects should be designing walls,

Yani, ben mimarların duvar tasarlaması gerektiğini düşünmüyorum,

I do think it's important and urgent that they should be paying attention

ama aradaki o alanlara dikkat etmelerinin

önemli ve zaruri olduğunu düşünüyorum.

to those spaces in between.

They should be designing for the places and the people, the landscapes

Mekânlar ve insanlar için,

duvarın tehlikeye attığı alanları tasarlamalılar.

that the wall endangers.

Now, people are already rising to this occasion,

İnsanlar şimdiden gerekeni yapıyorlar

and while the purpose of the wall is to keep people apart and away,

ve duvarın amacı insanları ayırmak, birbirlerinden uzak tutmakken

it's actually bringing people together in some really remarkable ways,

aslında onları dikkate değer şekillerde bir araya getiriyor.

holding social events like binational yoga classes along the border,

İnsanlar sınırda iki uluslu yoga dersi gibi etkinlikler düzenliyorlar,

to bring people together across the divide.

bölünen insanları bir araya getirmek için.

I call this the monument pose.

Ben bu poza anıt pozu diyorum.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And have you ever heard of "wall y ball"?

Daha önce hiç "duvarbol"u duymuş muydunuz?

(Laughter)

(Gülüşmeler)

It's a borderland version of volleyball, and it's been played since 1979

Bu voleybolun sınır versiyonu ve 1979'dan beri oynanıyor.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

along the US-Mexico border

ABD-Meksika sınırı boyunca

to celebrate binational heritage.

iki uluslu mirası kutlamak için.

And it raises some interesting questions, right?

Bu akla ilginç sorular getiriyor, değil mi?

Is such a game even legal?

Böyle bir oyun yasal mı?

Does hitting a ball back and forth over the wall constitute illegal trade?

Duvarın üzerinden top atıp tutmak yasa dışı ticaret midir?

(Laughter)

(Gülüşmeler)

The beauty of volleyball is that it transforms the wall

Bu voleybolun güzelliği,

duvarı sadece kumun üzerindeki bir çizgi haline getirmesi,

into nothing more than a line in the sand

negotiated by the minds and bodies and spirits of players on both sides.

her iki tarafın zihni, bedeni ve ruhu tarafından belirlenmiş bir çizgi.

And I think it's exactly these kinds of two-sided negotiations

Ben asıl bu iki taraflı anlaşmaların

that are needed to bring down walls that divide.

bölen duvarı indirmek için gerektiğine inanıyorum.

Now, throwing the ball over the wall is one thing,

Şimdi, duvarın üzerinden top atmak sorun değil

but throwing rocks over the wall

ama duvarın üzeriden taş atılması

has caused damage to Border Patrol vehicles

Sınır Devriyesi araçlarına zarar verdi

and have injured Border Patrol agents,

ve Sınır Devriyesi polisleri yaraladı,

and the response from the US side has been drastic.

Amerika tarafından gelen karşılık ise şiddetli oldu.

Border Patrol agents have fired through the wall,

Sınır Devriyesindeki polislerin duvardan ateş açması

killing people throwing rocks on the Mexican side.

Meksika tarafından taş atan insanları öldürdü.

And another response by Border Patrol agents

Sınır Devriyesi'nden gelen başka bir karşılık,

is to erect baseball backstops to protect themselves and their vehicles.

kendileri ve araçlarını korumak için beyzbol saha arkası çiti dikmekti.

And these backstops became a permanent feature

Bu saha arkası çitleri, yeni duvarların yapımında kullanılan

in the construction of new walls.

kalıcı bir özellik haline geldi.

And I began to wonder if, like volleyball,

Ben de belki de voleybol gibi beyzbol da sınırda olan

maybe baseball should be a permanent feature at the border,

kalıcı bir özellik olmalı diye düşünmeye başladım.

and walls could start opening up,

Bu sayede duvarlar açılmaya başlayabilir,

allowing communities to come across and play,

toplumların karşıya geçip oynamasına izin verebilir.

and if they hit a home run,

Eğer sayı vuruşu yaparlarsa da

maybe a Border Patrol agent would pick up the ball and throw it

belki bir Sınır Devriyesi polisi topu alıp diğer tarafa tekrar atabilir.

back over to the other side.

A Border Patrol agent buys a raspado, a frozen treat,

Bir Sınır Devriyesi polisi sadece birkaç metre ötedeki satıcıdan

from a vendor just a couple feet away,

donmuş bir tatlı olan raspado alabilir

food and money is exchanged through the wall,

ve duvar yoluyla para ve yemek takas edilir.

an entirely normal event made illegal by that line drawn on a map

Oldukça normal olan bu etkinlik, haritaya çizilmiş çizgi

ve birkaç milimetre çelik yüzünden yasa dışı bir hale geliyor.

and a couple millimeters of steel.

And this scene reminded me of a saying:

Bu sahne bana bir deyişi hatırlattı.

"If you have more than you need, you should build longer tables

"Eğer ihtiyacın olandan daha fazlasına sahipsen

uzun masalar yapmalısın, yüksek duvarlar değil."

and not higher walls."

So I created this souvenir to remember the moment that we could share

Bu yüzden ben bu hediyelik eşyayı, bölünme karşısında paylaşabileceğimiz

food and conversation across the divide.

yemekle sohbeti hatırlatması için yarattım.

A swing allows one to enter and swing over to the other side

Bir salıncak, birinin girmesi ve karşı tarafa doğru sallanmasına izin verir

until gravity deports them back to their own country.

ta ki yer çekimi onu ülkesine geri gönderene kadar.

The border and the border wall

Sınır ve sınır duvarı

is thought of as a sort of political theater today,

bugünlerde bir tür politik bir tiyatro gibi düşünülüyor,

so perhaps we should invite audiences to that theater,

yani belki biz de bu tiyatroya seyirci davet etmeliyiz.

to a binational theater where people can come together

İnsanların oyuncu ve müzisyenlerle bir araya gelebilecekleri

with performers, musicians.

bu iki uluslu tiyatroya.

Maybe the wall is nothing more than an enormous instrument,

Belki duvar, kocaman bir enstrümandan başka bir şey değildir.

the world's largest xylophone, and we could play down this wall

Dünyanın en büyük ksilofonu ve biz bu duvarı

kitlesel perküsyon hareketleriyle yıkabiliriz.

with weapons of mass percussion.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

When I envisioned this binational library,

Ben kafamda iki uluslu kütüphaneyi canlandırdığımda

I wanted to imagine a space where one could share

insanların sınır üzerinden kitap ve bilgi paylaşabileceği

books and information and knowledge across a divide,

bir alan hayal etmek istedim.

where the wall was nothing more than a bookshelf.

Duvarın kitap rafından başka bir şey olmadığı bir alan.

And perhaps the best way to illustrate the mutual relationship that we have

Belki de Meksika ve ABD arasındaki

karşılıklı ilişkiyi örnekleyebilecek en iyi yol

with Mexico and the United States

is by imagining a teeter-totter,

bir tahterevalli hayal etmektir.

where the actions on one side had a direct consequence

Olanların karşı tarafta olacakları doğrudan etkileyeceği bir tahterevalli.

on what happens on the other side,

because you see, the border itself

Çünkü görüyorsunuz ki sınır kendi başına

is both a symbolic and literal fulcrum for US-Mexico relations,

ABD-Meksika ilişkilerinde hem sembolik hem de gerçek bir dayanak noktası

and building walls between neighbors severs those relationships.

ve iki komşu arasına duvar dikmek bu ilişkileri yaralar.

You probably remember this quote, "Good fences make good neighbors."

Muhtemelen, "İyi çitler, iyi komşular yaratır." sözünü hatırlıyorsunuzdur.

It's often thought of as the moral of Robert Frost's poem "Mending Wall."

Bu genelde Robert Frost'un "Mending Wall" şiirinin teması olarak düşünülür.

But the poem is really about questioning the need for building walls at all.

Ama şiir aslında duvar dikme ihtiyacımızı sorgular.

It's really a poem about mending human relationships.

Aslında insan ilişkilerini onarmak hakkında.

My favorite line is the first one:

İlk dizesi en sevdiğim dize:

"Something there is that doesn't love a wall."

"Duvarı sevmeyen bir şey var."

Because if there's one thing that's clear to me --

Çünkü eğer bana göre açık olan bir şey varsa o da

there are not two sides defined by a wall.

duvar tarafından belirlenen iki taraf yok.

This is one landscape, divided.

Bu sadece bölünmüş bir arazi.

On one side, it might look like this.

Bir tarafta şöyle görünebilir.

A man is mowing his lawn while the wall is looming in his backyard.

Bir adam arka bahçesinde bir duvar belirirken çimlerini biçiyor.

And on the other side, it might look like this.

Ama diğer tarafta şöyle görünebilir.

The wall is the fourth wall of someone's house.

Duvar bir kişinin evinin dördüncü duvarı.

But the reality is that the wall is cutting through people's lives.

Ama gerçekte duvar insanların hayatlarını kesiyor.

It is cutting through our private property,

Özel mülkümüzü,

our public lands,

kamu arazilerimizi,

our Native American lands, our cities,

Yerli Amerikalı topraklarımızı, şehirlerimizi,

a university,

bir üniversiteyi,

our neighborhoods.

mahallelerimizi kesiyor.

And I couldn't help but wonder

Ben de çok merak ettim.

what it would be like if the wall cut through a house.

Eğer duvar bir evi ortasından kesseydi ne olurdu?

Remember those disparities between wealth and poverty?

Zenginlikle fakirliğin farklılığını hatırlıyor musunuz?

On the right is the average size of a house in El Paso, Texas,

Sağ tarafta El Paso, Texas'taki bir evin ortalama büyüklüğü,

and on the left is the average size of a house in Juarez.

sol taraftaysa Juarez'deki bir evin ortalama büyüklüğü.

And here, the wall cuts directly through the kitchen table.

Burada duvar mutfak masasını doğrudan ikiye bölüyor.

And here, the wall cuts through the bed in the bedroom.

Burada da duvar yatak odasında yatağın üzerinden geçiyor.

Because I wanted to communicate how the wall is not only dividing places,

Çünkü ben duvarın sadece yerleri değil,

it's dividing people, it's dividing families.

insanları ve aileleri ayırdığını anlatmak istedim.

And the unfortunate politics of the wall

Duvarın talihsiz siyaseti

is today, it is dividing children from their parents.

bugün çocukları ailelerinden ayırıyor.

You might be familiar with this well-known traffic sign.

Bu bilindik trafik işaretine aşina olabilirsiniz.

It was designed by graphic designer John Hood,

Yerli bir eski asker

ve Kaliforniya Ulaştırma Departmanı'nda çalışan bir grafik tasarımcı olan

a Native American war veteran

working for the California Department of Transportation.

John Hood tarafından tasarlanmıştı.

And he was tasked with creating a sign to warn motorists

Ona, karayolunda mahsur kalan göçmenlerin

of immigrants who were stranded alongside the highway

yolun karşısına koşabileceği konusunda motorcuları uyaracak

and who might attempt to run across the road.

bir levha tasarlama görevi verilmişti.

Hood related the plight of the immigrant today

Hood, günümüzdeki göçmenleri Uzun Yürüyüş sırasındaki Navajo'lularla bağdaştırıyor.

to that of the Navajo during the Long Walk.

And this is really a brilliant piece of design activism.

Bu gerçekten tasarım aktivizminin mükemmel bir örneği.

And he was very careful

O çok dikkatliydi,

in thinking about using a little girl with pigtails, for example,

mesela iki atkuyruğu olan küçük bir kızı kullanırken.

because he thought that's who motorists might empathize with the most,

Çünkü motorcuların en çok onunla empati kurabileceğini düşündü.

and he used the silhouette of the civil rights leader Cesar Chavez

İnsan hakları lideri Cesar Chavez'in silüetini

to create the head of the father.

babanın başını yaratırken kullandı.

I wanted to build upon the brilliance of this sign

Ben bu işaretin harikuladeliğini kullanarak

to call attention to the problem of child separation at the border,

çocukların sınırda ailelerinden ayırılmalarına dikkat çekmek istedim.

and I made one very simple move.

Çok basit bir harekette bulundum.

I turned the families to face each other.

Aileleri birbirleriyle yüz yüze getirdim.

And in the last few weeks,

Bu son haftalarda

I've had the opportunity to bring that sign back to the highway

o levhayı karayoluna tekrar getirme şansı elde ettim.

to tell a story,

Bir hikâye anlatmak için,

the story of the relationships that we should be mending

onarmamız gereken ilişkileri

and a reminder that we should be designing

ve bölünmüş değil yeniden birleşmiş devletleri

a reunited states and not a divided states.

tasarlamamız gerektiğini hatırlatan bir hikâye.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)