Dangerous times call for dangerous women | Pat Mitchell

Çeviri: Nevaz Mescioğlu Gözden geçirme: Cihan Ekmekçi

Recently,

Son zamanlarda beni dinleyenlere tehlikeli bir kadın olduğumu duyuruyorum.

I've been declaring to anyone who would listen

that I am a dangerous woman.

(Applause)

(Alkışlar)

Now, declaring that boldly like this

Bunu böyle cesurca duyurmak hâlâ biraz tehlikeli geliyor

still feels a bit dangerous,

but it also feels right.

ama aynı zamanda doğru geliyor.

At this time in my life,

Hayatımın bu döneminde,

about to be 77,

77 olmak üzereyken

I have --

(Alkışlar)

(Applause)

I love when you're applauded for your age --

Yaşım için alkışlanmayı seviyorum.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

but I'll take it.

Kabul ediyorum.

(Applause)

(Alkışlar)

About to be 77, I realize that I have nothing left to prove,

77 olmak üzereyken kanıtlayacak hiçbir şeyimin kalmadığını,

less to lose,

kaybedecek daha az şeyim olduğunu

and I'm more impatient about everything.

ve her şeyle ilgili daha sabırsız olduğumu fark ediyorum.

The true, slow pace towards equality,

Eşitliğe doğru olan gerçek ve yavaş hız;

the rise in sexism, racism,

cinsiyetçilikte, ırkçılıkta, genç kız ve kadına karşı şiddette artış...

violence against women and girls ...

And I'm angry, too,

Çocuk ve torunlarımızdan geleceklerini çalan

at the climate deniers who are stealing the future

iklim değişikliği inkârcılarına ben de kızgınım.

from our children and grandchildren.

Friends, we are living in dangerous times.

Arkadaşlar, tehlikeli bir zamanda yaşıyoruz

And such times call for all of us to be more dangerous.

ve böyle zamanlar, hepimizin daha tehlikeli olmasını gerektirir.

Now, what do I mean by this?

Ne demek istiyorum?

I don't mean being feared.

Korkmalıyız demiyorum.

It's not that kind of dangerous.

Bu, o tür bir tehlike değil.

But I do mean being more fearless.

Daha korkusuz olmalıyız diyorum.

I mean speaking the truth

Sessiz olmak çok daha güvenliyken

when silence is a lot safer.

gerçeği söylemeliyiz diyorum.

I mean speaking up in rooms for those who aren't present,

Odada bulunmayanlar adına, onların lehine konuşmalıyız diyorum,

especially those rooms where decisions are made

özellikle de hayatımız ve bedenlerimizle ilgili kararların verildiği odalarda.

about our lives and our bodies.

We need to be in those rooms,

O odalarda bulunmalıyız,

showing up for one another,

birbirimizi savunmalıyız.

challenging the cultural construct

Bizi, özellikle kadın ve genç kızları, yarışmaya, kıyaslamaya

that encourages us, especially women and girls,

to compete, compare,

ve eleştirmeye özendiren kültürel yapıya karşı çıkmalıyız.

criticize.

We have to end this.

Bunu sonlandırmalıyız.

And speaking out

Bizi bölen

against the policies and the politics

ve küresel kadın toplumunun, yanımızda duran erkeklerin

that divide us and diminish our collective power

as a global community of women,

ve müttefiklerimizin toplam gücünü azaltan ilke ve politikalar aleyhine konuşmalıyız.

and the men and the allies

who stand with us.

Becoming dangerous also means embracing whatever risks are necessary

Tehlikeli olmak aynı zamanda

to create a world where women and girls are safe

kadın ve genç kızların evlerinde ve işlerinde güvenli olduğu,

in their homes and at work,

tüm düşüncelerin ifade edildiği ve saygı duyulduğu,

where all voices are represented

and respected,

tüm oyların geçerli sayıldığı ve gezegenin korunduğu

all votes counted,

bir dünya oluşturmak için gereken riskleri almak demek.

the planet protected.

And this is all possible.

Bunları hepsi mümkün.

Because we're ready for this.

Çünkü bunun için hazırız.

We're better prepared than any generation ever before us,

Bizden önceki tüm nesillerden daha hazırlıklıyız,

better resourced, better connected.

daha çok kaynağa sahibiz ve daha bağlıyız.

In many parts of the world, we're living longer than ever.

Dünyanın çoğu bölgesinde önceki nesillerden daha uzun yaşıyoruz.

Women over 65 are among the fastest-growing populations on earth,

65 yaş üstü kadınlar, dünyanın en hızlı büyüyen nüfusları arasında

with the potential for becoming the most powerful, too.

ve en güçlü nüfus olması da muhtemel.

Now --

(Applause)

(Alkışlar)

What a change this represents.

Ne büyük bir değişim göstergesi.

Postmenopausal women like me, not that long ago,

Yakın zamana kadar benim gibi postmenopoz kadınlar

were considered useless

gereksiz ve çılgın olarak görülüyordu.

or crazy.

We were valued for caregiving and grandmothering --

Bakıcılık ve büyükanneliğimiz için değer görüyorduk,

and I really love that part.

bunu seviyorum.

But we were pushed aside

Ama kenara itilmiştik,

and expected to retire to our rocking chairs.

emekli olup sallanan sandalyelerimize gitmemiz bekleniyordu.

Women on the dangerous side of 60

60 yaşındaki tehlikeli kadınlar emekli olmuyor.

are not retiring.

We are rewiring --

Biz yeniden yapılanıyoruz.

(Applause)

(Alkışlar)

taking all that we know and have done -- and that is a lot --

Bildiğimiz ve yaptığımız her şeyi alıp -- ki bunlar oldukça fazla --

to redefine what age looks like,

yaşın nasıl göründüğünü, neler yapabildiğini,

can do, can accomplish.

neler başarabildiğini yeniden tanımlıyoruz.

But becoming dangerous isn't about becoming a certain age,

Ama tehlikeli olmak, belli bir yaşa gelmekle ilgili değil

because at each end of the age spectrum,

çünkü her yaş spektrumunda cesur kadın ve kızlar güçleniyor,

brave women and girls are stepping up,

taking the risk to create change.

farklılık oluşturmak için risk alıyorlar.

I became a risk-taker early in my life's journey.

Hayatımın erken döneminde risk aldım,

I had to,

almam gerekiyordu.

or have my life defined by the limitations

Yoksa Güney taşrada yetişen parasız, bağlantısız, etkisiz bir kızın sınırları

for a girl growing up in the rural South,

with no money, no connections,

no influence.

hayatımı belirleyecekti.

But what wasn't limited

Ama sınırı olmayan şey, o zaman hâlâ mekânsal ayrım olan Güney'deki

was my curiosity about the world beyond my small town,

beyond the small minds of a still-segregated South,

küçük kasabamın, dar fikirlerin ötesindeki dünyaya olan meraklılığımdı.

a world that I glimpsed in the newsreels

Kasabadaki tek sinema salonunda gösterilen haber filminde gördüğüm dünyaya,

at the one movie theater in town,

and a world that got a lot closer to me

sekizinci sınıf İngilizce öğretmenim Shirley Rountree ile tanıştığımda

when I met Miss Shirley Rountree, my eighth-grade English teacher.

bana çok daha yaklaşan bir dünyaya.

From the minute she walked into the classroom,

Sınıfa adımını attığı andan itibaren topuklu ayakkabısı ses çıkarırken

her high heels clicking,

she was a woman in charge,

kontrolü elinde tutan bir kadındı.

with perfect hair, signature red lips,

Mükemmel saçları, imzası olan kırmızı dudakları,

colorfully coordinated, head to toe.

baştan aşağı canlı bir şekilde düzenliydi.

I wanted to be her.

Onun gibi olmak istedim.

Gratefully, she became my first mentor and helped me become me.

Minnettarım ki benim ilk mentorum oldu ve kendim olmamda bana yardım etti.

With her support, I got a scholarship to college --

Onun desteğiyle üniversite bursu kazandım -- ailemde bunu yapan ilk kişiyim --

the first in my family --

and landed at a big state university,

ve büyük bir devlet üniversitesine gittim,

right in the middle of two great social justice movements:

iki büyük sosyal adalet hareketinin arasına:

civil rights for African Americans

Afrikan Amerikan sivil hakları ve kadınlar için eşit haklar.

and equal rights for women.

I joined both with enthusiasm,

İkisine de büyük bir coşkuyla katıldım.

only to discover that my newfound activism

Fakat fark ettim ki yeni oluşan eylemciliğim ve gelişen feministliğim,

and my fermenting feminism

would often be in direct conflict with my deeply embedded need to please

içimdeki memnun etme ve popüler olma ihtiyacıyla çoğunlukla direkt çatışıyordu.

and be popular.

In my first job as a college teacher, I broke the rules,

Üniversitede hocalık yaptığım ilk işimde kuralları çiğnedim

and I encouraged students to join me in the protest marches.

ve öğrencilerimi protesto yürüyüşlerinde bana katılmaları için teşvik ettim.

And when I found out that my male colleague

Benimle aynı deneyim ve eğitime sahip erkek iş arkadaşımın

with the same experience and education

was being paid more than me,

benden daha fazla ücret aldığını öğrendiğimde

I mounted a personal protest.

kişisel bir protesto başlattım.

When my raise was denied,

Onun, ailesinin geçimini sağladığı bahanesiyle

with the excuse that he had a family to support,

ücretimi artırmayı reddettiklerinde

yalnız bir anne olarak ben de ailemin geçimini sağlıyordum.

so did I as a single mom.

But I dropped my protest to keep my job.

Ama işimi kaybetmemek için protestomu sonlandırdım.

Today, millions of women are making this compromise,

Bugün milyonlarca kadın bu şekilde taviz veriyor,

staying in their jobs without equal pay

eşit çalışma için eşit ücret alamadıkları işlerine devam ediyorlar.

for equal work.

And as one of the first women on television in the '70s,

70'lerde televizyona çıkan ilk kadınlardan olarak

I was warned that focusing on women's stories

kadınların hikâyelerine ağırlık vermemin

would limit my career opportunities,

iş fırsatlarımı kısıtlayabileceği hakkında uyarılmıştım, belki kısıtlamıştır da.

and maybe it did.

But I got to produce and host breakthrough programming for women,

Ama kadınlar için yenilikçi bir program oluşturup onu sunmayı başardım.

while at the same time,

Bunu yaparken aynı zamanda cinsel taciz konusunda sessiz kalıyor

remaining silent

about sexual harassment

and listening to consultants who were hired to advise me

ve görünüşümle ilgili tavsiye vermesi için işe alınan danışmanları dinliyordum.

about my appearance.

"Become a blonde."

"Saçını sarıya boyat."

I did.

Boyattım.

"Lower your voice."

"Sesini alçalt."

I tried.

Denedim.

"Lower your necklines."

"Yakanı indir."

I didn't.

İndirmedim.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

But I did wear those ugly anchor suits

Ama kravata benzeyen atkıyla o çıpa desenli çirkin takımlardan giydim.

with those scarves that look something like men's ties.

And later, in the power positions in media,

Daha sonra medyada yönetim pozisyonunda çoğunlukla ilk ve tek kadın olarak

often as the first or only woman,

aware of being judged through that gender lens,

toplumsal cinsiyet lensiyle yargılandığımın farkındaydım

I struggled from time to time

ve kadınlar için bir lider olmakla

to find the right balance between being a leader for women

tamamen bir kadın lider olarak tanımlanmamak arasındaki dengeyi bulmakta

and not being entirely defined as a woman leader.

zaman zaman zorlandım.

But today, I'm proud to be known as a woman leader.

Ama bugün, bir kadın lider olarak tanınmakla gurur duyuyorum.

(Applause)

(Alkışlar)

As an activist, advocate, feminist

Bir aktivist, savunucu ve feminist olarak,

and as a newly declared dangerous woman,

ayrıca yeni beyan ettiğim tehlikeli bir kadın olarak

I'm caring less what others say

başkalarının ne söylediğini daha az umursuyor,

and saying more clearly what I think and feel.

düşünce ve hislerimi daha açıkça söylüyorum.

And let me be clear:

Şu konuda açık olayım:

I acknowledge my privilege in being able to do that,

Kendi gerçeklerimi konuşabilmemde ayrıcalığımın etkisinin farkındayım.

to speak my truth.

And to stand here today

Kadınlar ve yetki hakkında konuşma imkânıyla bugün burada bulunmak --

with this opportunity

to talk to you about women and power --

note I did not say "empowered."

dikkatinizi çekerim, "yetkili" demedim.

I don't think we're waiting to be empowered.

Yetkilenmek için beklediğimizi düşünmüyorum.

I think we have power.

Yetkimizin olduğuna inanıyorum.

(Applause)

(Alkışlar)

What we need are more opportunities to claim it, to use it,

Onu istemek, kullanmak ve paylaşmak için daha fazla olanağa ihtiyacımız var.

to share it.

And yes, I know --

Evet, biliyorum,

there are women with power who don't use it well or wisely

yetkisini düzgün ve akıllıca kullanmayan, paylaşmayan yetkili kadınlar var.

and who don't share it.

I've heard, as I'm sure you have,

Şöyle başlayan hikâyeler duydum, eminim siz de duymuşsunuzdur:

those stories that begin with,

"The worst boss I ever had was a woman ... "

"Hayatımdaki en kötü patronum kadındı."

And we could all name women leaders who have not made us proud.

Ayrıca bizi gururlandırmayan kadın liderleri hepimiz sayabiliriz.

But we can change all of that

Ancak basit ama parlak bir fikirle bunu değiştirebiliriz.

with a simple but brilliant idea

that I first heard from a risk-taking, dangerous congresswoman from New York

Bu fikri ilk defa, risk alan ve tehlikeli bir kadın kongre üyesi olan

named Bella Abzug.

Bella Abzug'dan duymuştum.

Bella said, "In the 21st century,

Demişti ki "21. yüzyılda

women will change the nature of power

kadınlar, yetkinin doğasını değiştirecek;

rather than power changing the nature of women."

yetki, kadınların doğasını değiştirmeyecek."

From the moment I heard that --

Bunu duyduğum andan itibaren --

(Applause)

(Alkışlar)

I thought, "This is our call to action.

düşündüm ki "Bu, bizim harekete çağrımız.

This is our biggest opportunity."

Bu, bizim en büyük olanağımız."

And as a journalist and an activist,

Bir gazeteci ve aktivist olarak

I've seen this idea in action,

bu fikrin harekete geçtiğini gördüm;

documenting the stories of women on both sides in long-term conflicts,

uzun süreli tartışmalarda iki taraftaki kadınların hikâyelerini de belgelediğini,

coming together and defying the official power

kadınların bir araya gelip resmi yetkiye karşı koyduğunu,

to form alliances and find their own ways to ending violence in their communities.

birlik oluşturup toplumlarında şiddeti sonlandırmak için çareler aradığını.

And as an activist, I've traveled to places

Bir aktivist olarak kadın olarak doğmanın tehlikeli olduğu çeşitli bölgelere gittim,

where it's dangerous to be born a woman,

like eastern Congo,

örneğin kadınların bedenleriyle savaşılan doğu Kongo gibi yerlere.

where a war is being waged on the bodies of women.

There, at a healing and leadership center called City of Joy,

Orada, Mutluluk Şehri dedikleri iyileşme ve liderlik merkezinde

brave Congolese women are transforming pain into power

cesur Kongolu kadınlar, cinsel taciz mağdurlarını,

by training survivors of sexual assault

lider olarak köylerine dönmeleri için eğiterek acıyı yetkiye dönüştürüyor.

to return to their villages as leaders.

And at recent climate summits,

Ayrıca yakın zamandaki iklim zirvelerinde

I've observed women climate leaders working behinds the scenes,

kadın iklim liderlerinin kulis yaptıklarını gördüm.

out of the public spotlight,

Toplumun ilgisini çekmeden

making sure that the negotiations toward global climate agreement

küresel iklim uzlaşmasının iyi yönde ilerlemesini sağlıyorlar.

continue to move forward.

So as we move forward in our lives and work

Hayatımızda ve işimizde ilerlerken ve yetki ve etkimiz artarken

and we have more power and influence,

let's change the nature of power

her odada ve her masada daha adil, doğru ve eşit temsil edilmeyi savunarak,

by dismantling some of the barriers that remain for those who follow

by advocating and agitating

arkamızdan gelenler için hâlâ var olan engelleri ortadan kaldırarak

for fairer and truer and more equal representation

in every room and at every table.

yetkinin doğasını değiştirelim.

Now, be warned:

Şimdi, dikkatli olun,

if you advocate for a woman

eğer bir iş imkânı veya terfi için bir kadını desteklerseniz

for an open position or promotion,

you could be challenged with,

şununla karşılaşabilirsiniz,

"You're playing the women's card"

"Kadın kozunu kullanıyorsun."

or "the race card"

veya beyaz olmayan bir kadını desteklerseniz

if advocating for a woman of color.

"Irk kozunu kullanıyorsun."

I've had this experience, as I'm sure you have.

Ben bunu deneyimledim, eminim ki siz de deneyimlemişsinizdir.

"Are you running an affirmative action program here at PBS?"

"Burada, PBS'te, pozitif ayrımcılığa yönelik program mı yürütüyorsunuz?"

asked one of my board members when, as a new president,

Yeni başkan olarak nitelikli beş kadını işe aldığımı söylediğimde

I announced my first hires as five qualified women.

bir yönetim kurulu üyesi bana bu soruyu sormuştu.

Now, my affirmative action had been

Benim bu pozitif ayrımcılığım şöyle gerçekleşti:

to ask that the search firm bring me a candidate list

Araştırma ekibimden, kadınların ve beyaz olmayanların isimlerini de içeren

that included the names of women and people of color

bir aday listesi hazırlamalarını istedim

who just happened to be, in my judgment,

ve öyle denk geldi ki kanımca mevki için listedeki en iyi adaylar onlardı.

the best candidates for the position as well.

I say, dangerous women

Diyorum ki tehlikeli kadınlar

and our allies:

ve müttefiklerimiz,

it's time to play the women's card,

kadın kozumuzu kullanma vakti,

play the race card,

ırk kozumuzu kullanma vakti,

play all our cards.

tüm kozlarımızı kullanma vakti.

(Applause)

(Alkışlar)

Not to win the power game,

Yetki oyununu kazanmak için değil,

but to lead to better outcomes

herkes için daha iyi sonuçlar elde etmek için.

for everyone.

And it's time, too,

Ayrıca kıtlık teorisini ve onun tabirlerini de unutma vakti.

to discard that scarcity theory,

the one that says,

there's only room for one of us at the top,

Örneğin bir çöplükte iki horoz ötmez,

so protect your turf,

bu yüzden çöplüğünüzü koruyun,

don't make friends or allies.

arkadaş veya müttefik edinmeyin.

Changing the nature of power

Yetkinin doğasını değiştirmek;

transforms "protect your turf" into "share your turf,"

"çöplüğünüzü koruyun"u "çöplüğünüzü paylaşın"a dönüştürüyor,

it encourages coalitions,

koalisyona teşvik ediyor,

it builds alliances,

birlik oluşturuyor,

it strengthens and sustains friendships.

arkadaşlıkları güçlendiriyor ve sürdürüyor.

My women friends are my source of renewable energy.

Kadın arkadaşlarım, benim yenilenebilir enerji kaynağım.

(Applause)

(Alkışlar)

So are my mentors, my champions,

Aynı zamanda onlar benim mentorlerim, taraftarlarım,

my supporters, my sponsors,

savunucularım ve destekçilerim

and all of the ways that we can and do show up for each other.

ve birbirimize yardım etmek için üstlendiğimiz her roldeler.

We can become our sources of renewable power

Birbirimiz için yenilenebilir enerji kaynağı olabiliriz.

for each other.

And along the way,

Bunu yaparken de

we need to take better care of ourselves,

kendimize olabildiğince iyi bakmalıyız.

and here, I am not the best role model.

Bu konuda en iyi örnek değilim.

I don't meditate.

Meditasyon yapmıyorum,

I don't exercise regularly.

düzenli olarak egzersiz yapmıyorum

But I do live aerobically.

ama aerobik yaparak yaşıyorum.

(Laughter)

(Kahkahalar)

(Applause)

(Alkışlar)

Because I believe we can't be dangerous

Çünkü inanıyorum ki yan çizgilerde bekleyerek tehlikeli olamayız

from the sidelines,

and there's just too much to be done.

ve yapılacak çok fazla şey var.

So let's use all our power.

Bu yüzden tüm gücümüzü kullanalım.

How about the power of money?

Peki ya paranın gücü?

Let's allocate more of our philanthropic dollars,

Ekonomik ve politik kaynağımızı artırmak için

our campaign donations,

yardımsever paralarımıza, bağış kampanyalarımıza

our investment funds,

to increase economic and political equity.

yatırım fonlarımıza daha çok para ayıralım.

And let's leverage the power of media and technology

Tam anlamıyla elimizde bulunan medya ve teknolojinin gücünü;

that we have in our hands, quite literally,

to elevate each other's stories and ideas;

birbirimizin hikâye ve fikirlerini yüceltmek,

to practice civility;

nezaketli olmak ve gerçeği aramak için kullanma yönünde geliştirelim.

to seek the truth,

which is diminishing

Gerçek git gide azalıyor

and is threatening free and open societies.

ve bu, hür ve açık toplumlar için tehdit teşkil ediyor.

Yes, we have all that we need to move our communities forward.

Evet, topluluklarımızı ileri taşımak için ihtiyacımız olan her şey elimizde.

And the best thing we have,

Sahip olduğum en iyi şey ise

and what we must remember,

birbirimizin yardımına koşmak,

is to be there for each other.

bunu unutmamalıyız.

We will move forward together,

Birlikte ilerleyeceğiz,

willing now to take more risk,

daha fazla risk almaya istekli olacağız,

to be more fearless,

sesimizi yükseltmek ve düşüncelerimizi dile getirmek konusunda

to speak up, speak out

daha korkusuz olacağız

and show up

ve birbirimizi destekleyeceğiz.

for one another.

George Bernard Shaw once wrote

George Bernard Shaw bir keresinde

that he believed in his opinion that his life belonged to the community,

hayatının, topluluklara bağlı olduğu görüşüne inandığını,

that the harder he worked, the more he lived

ne kadar sıkı çalışırsa o kadar uzun yaşadığını

and that he wanted to be thoroughly used up when he died.

ve tamamen tükenmiş olarak ölmek istediğini yazmıştı.

He went on to write,

Yazmaya şöyle devam etmişti:

"Life is no brief candle to me

"Bana göre hayat, kısa bir mum değil,

but a splendid torch

görkemli bir meşale.

that I have got hold of for a moment

Gelecek nesillere aktarmadan önce

before passing to future generations."

şimdilik benim tuttuğum bir meşale."

I, too, do not view my life as a brief candle,

Ben de hayatımı kısa bir mum olarak görmüyorum,

although I am burning it at both ends.

durup dinlenmeden çalışıyor olsam da.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And I do want it, and me,

Üstelik ben de hem hayatımı hem de kendimi

to be thoroughly used up when I die.

sonuna kadar kullanmış olarak ölmek istiyorum.

But at this point in my life's journey,

Ancak hayat yolculuğumun bu döneminde

I am not passing my torch.

meşalemi sonraki nesle aktarmıyorum.

I am holding it higher than ever,

Onu her zamankinden daha yüksekte tutuyorum,

boldly, brilliantly,

cesurca, ustalıkla, ışıl ışıl

inviting you to join me in its dangerous light.

ve sizi de onun tehlikeli ışığında bana katılmaya davet ediyorum.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkışlar)