The Renewable Energy Revolution Happening in Ukraine | Maxim Timchenko | TED

Çeviri: nursena berber Gözden geçirme: Eren Gokce

I’m Ukrainian.

And my country is fighting a war for survival.

Ben Ukraynalıyım.

But there is another war where we all must fight.

Ve benim ülkem hayatta kalmak için bir savaş veriyor.

Fight for the future of the planet.

Ancak hepimizin savaşması gereken başka bir savaş daha var.

It's a war against climate change.

Gezegenin geleceği için olan savaş.

Both of them have dramatic consequences for the future of our lives.

İklim değişikliğine karşı bir savaş bu.

Her ikisinin de hayatlarımızın geleceği açısından önemli sonuçları olacaktır.

Both are killing thousands.

And the root cause of both

İkisi de binlerce kişiyi öldürmekte.

is overdependence on fossil fuels.

Ve her ikisinin de temel nedeni

Today, I want to explain how Ukraine's energy challenge

fosil yakıtlara olan aşırı bağımlılıktır.

can help the world to fight climate change.

Bugün, Ukrayna’nın enerji sorununun iklim değişikliğiyle mücadelede

For decades,

dünyaya nasıl yardımcı olabileceğini açıklamak istiyorum.

Russia has been weaponizing energy to impose control over countries.

On yıllardır Rusya,

ülkeler üzerinde kontrol sağlamak için enerjiyi bir silah olarak kullanıyor.

It has cut gas supply during the winter,

bribed us with cheap gas,

Kış boyunca gaz tedariğini kesti,

built pipelines to bypass Ukraine

bize ucuz benzin ile rüşvet verdi,

and under-supply gas to provoke energy shock

Ukrayna’yı aşmak için boru hatları inşa etti

that hurt all of us.

ve yetersiz gaz tedariği hepimize zarar veren

But today,

Russia moved from economic war

enerji krizine yol açtı.

to physical destruction of our infrastructure,

Ama bugün,

Rusya ekonomik savaşı

launching missiles to destroy our power stations and grids

alt yapımızın fiziksel yıkımına dönüştürdü,

elektrik santrallerimizi ve şebekelerimizi yok etmek için

and trying to crush the Ukrainian people.

I get to see the impact every day

füzeler fırlatarak Ukrayna halkını sindirmeye çalışıyor.

running DTEK,

one of the largest Ukrainian power suppliers.

Bunun etkilerini her gün

Ukrayna’nın en büyük enerji tedarikçilerinden biri olan

When I wake up every morning,

my first job is to see whether we've been hit and how bad.

DTEK’i yönetirken görebiliyorum.

Her sabah uyandığımda ilk işim

Since the beginning of this war,

vurulup vurulmadığımıza ve ne kadar kötü durumda olduğumuza bakmak oluyor.

our company was attacked more than 10,000 times.

Şirketimiz savaş çıktığından bu yana

A hundred of DTEK employees have been killed on a military front line

10.000′den fazla defa saldırıya uğradı.

Yüzlerce DTEK çalışanı askeri cephede ya da

or serving on energy front line behind.

These attacks expose not only Ukraine's vulnerability, but the world's.

gerideki enerji hattında hizmet verirken öldürüldü.

Bu saldırılar sadece Ukrayna’nın değil, tüm dünyanın savunmasızlığını

Almost every economy on earth depends on massive,

gün yüzüne çıkardı.

Dünya üzerindeki hemen hemen her ekonomi,

highly centralized but easily targeted energy systems

fosil yakıtları çıkarmak ve yakmak için kullanılan devasa, oldukça merkezi

used to extract and burn fossil fuels.

ancak kolayca hedef alınabilen enerji sistemlerine bağlıdır.

But now in Ukraine, the war is teaching something new.

That relying on renewable power,

Ancak şimdi Ukraynada savaş yeni bir şeyi öğretiyor.

we create much more resilient and secure energy system.

Bu da yenilenebilir enerjiye güvenerek çok daha sağlam

To understand why, picture a wind turbine.

ve güvenli bir enerji sistemi yaratabileceğimiz gerçeğidir.

It's big.

Nedenini anlamak için bir rüzgâr türbini hayal edin.

700 tons and 130 metres tall.

Oldukça büyük.

But actually, the footprint is just a few meters.

700 ton ağırlığında ve 130 metre uzunluğunda.

It's hard to be attacked by missiles

Ama aslında bıraktığı iz sadece birkaç metre.

and if they succeed one, all other wind turbines are still running.

Füzelerin saldırısına uğraması zor

ve şayet bir tanesini vurmayı başarırlarsa,

This kind of distributed power systems

diğer tüm rüzgâr türbinleri çalışmaya devam edecektir.

combined with the energy from household solar panels,

Bu tür dağıtılabilir güç sistemleri

can massively enhance energy security of countries all over the world.

ev tipi güneş panellerinden elde edilen enerji ile birleştiğinde,

tüm dünyadaki ülkelerin enerji güvenliğini büyük ölçüde artırabilir.

And not only during war time,

but against other threats like fires and floods.

Sadece savaş zamanında değil,

Ukraine is becoming a testing ground for a new energy future.

aynı zamanda yangın ve sel gibi diğer tehditlere karşı da.

Ukrayna yeni enerji geleceği için bir test alanı hâline geliyor.

After the first invasion in 2014,

Russia destroyed or captured more than 30 percent of DTEK power assets.

2014′teki ilk işgalin ardından Rusya,

DTEK’in güç varlıklarının yüzde 30′undan fazlasını yok etti ya da ele geçirdi.

Our response was to double renewable capacity,

helping Ukraine to become the country

Verdiğimiz yanıt, yenilenebilir enerji kapasitesini iki katına çıkararak

with one of the highest growth rates of renewables in the world.

Ukrayna’nın dünyadaki en yüksek yenilenebilir enerji büyüme oranlarından

One real life example and symbol of our resilience

birine sahip ülke olmasına yardımcı olmak oldu.

is the Tiligulska wind farm on the coast of the Black Sea,

Gerçek hayattan bir örnek ve dayanıklılığımızın sembolü olan

just 60 miles from the front line.

Tiligulska rüzgâr çiftliği, Karadeniz kıyısında,

Through the first 15 months of the war,

cephe hattından sadece 60 mil uzaklıkta yer almaktadır.

we built wind farm without foreign contractors,

Savaşın ilk 15 ayı boyunca,

sometimes with missiles flying above our heads

yabancı müteahhitler olmadan,

and spending a lot of time in bomb shelters.

bazen başımızın üzerinde füzeler uçarken

And we succeeded.

ve sığınaklarda oldukça çok zaman geçirirken rüzgâr çiftliği inşa ettik.

From May 2023, we supply green energy produced by this wind farm

Ve başardık.

Mayıs 2023′ten itibaren, bu rüzgâr çiftliği tarafından üretilen

to more than 200,000 households.

And we are planning to expand this wind farm

yeşil enerjiyi 200.000′den fazla haneye tedarik etmekteyiz.

to become one of the largest in Eastern Europe.

Ve bu rüzgâr çiftliğini Doğu Avrupa’nın en büyüklerinden

War in Ukraine forced Europe

biri olacak şekilde genişletmeyi planlıyoruz.

to end its dependence on dirty Russian energy

Ukrayna’daki savaş,

Avrupa’yı yeşil dönüşümü hızlandırarak Rusya’nın kirli enerjisine olan

through accelerating green transition.

And Ukraine can play a key role

bağımlılığını sona erdirmeye zorladı.

by becoming a major supplier of clean energy to Europe.

Ve Ukrayna, Avrupa’nın önemli bir

With the right level of foreign investments,

temiz enerji tedarikçisi hâline gelerek kilit bir rol üstelenebilir.

Ukraine can build enough renewable capacity by 2030

Doğru düzeyde yabancı yatırımla

to supply Europe

Ukrayna, 2030 yılına kadar Avrupa’ya

as much clean energy as countries like Finland produce during the year.

Finlandiya gibi ülkelerin yıl boyunca ürettiği miktarda

The vision of Ukraine -- greener, and facing west towards Europe --

temiz enerji sağlayacak kadar yeterli yenilenebilir enerji üretebilir.

Daha yeşil ve yüzü batıya, Avrupa’ya dönük Ukrayna vizyonu,

is even embraced by thousands of DTEK coal miners

Rusya’ya karşı cephede görev yapan binlerce

serving on the front line against Russia.

DTEK kömür madencisi tarafından bile benimseniyor.

So when do we launch this green counteroffensive?

The smart move is not to wait, but to accelerate

Peki bu yeşil karşı saldırıyı ne zaman başlatıyoruz?

so that we meet the climate crisis challenge

Yapılacak en akıllıca hareket beklemek değil,

to establish energy independence

iklim krizine karşı koyabilmek için hızlanarak

and to build much more resilient energy systems.

enerji bağımsızlığını sağlamak

A green transition will help to win both of these wars

ve çok daha dayanıklı enerji sistemleri inşa etmek.

and secure a lasting peace.

Yeşil bir dönüşüm bu iki savaşın da kazanılmasına

(In Ukrainian: Glory to Ukraine).

ve kalıcı bir barışın sağlanmasına yardımcı olacaktır.

(Ukraynaca: Ukrayna’ya övgüler olsun).