Deborah Scranton: Scenes from "The War Tapes"

Deborah Scranton'ın "Savaş Teypleri" üzerine

Çeviri: Zeynep CELEBI Gözden geçirme: Sancak Gülgen

Three years ago, I got a phone call, based on an earlier film I had made,

Üç yıl önce bir telefon aldım, önceden çektiğim bir filme

with an offer to embed the New Hampshire National Guard.

New Hampshire Milli Muhafız Teşkilatını dahil etmeyi önerdiler.

My idea -- and literally, I woke up in the middle of the night,

Bence -- Gerçekten de gecenin bir yarısı uyanıp

and we've all have those moments. You know, you go to sleep --

hepimizin başına gelmiştir, hani uyumaya çalışırsın --

I was excited, with this phone call.

gelen telefon beni heyecanlandırmıştı.

I was thinking, I just finished making another film about World War II vets,

İkinci Dünya Savaşı gazileriyle ilgili bir filmi henüz bitirmiştim

and I realized I'd gotten to know their stories,

ve onların hikayelerini dinlemem gerektiğini fark ettim.

and I realized this was a once-in-a-lifetime opportunity

Bir savaşçının öyküsünü anlatmanın hayatta bir kere

to tell a warrior's story as it unfolded.

ele geçecek bir fırsat olduğunu düşündüm.

So I went to bed that night pretty excited.

Hayli heyecan içerisinde yatmaya gittim.

Not sure of all the details, but excited.

İşin ayrıntılarını bilmeden, fakat heyecanlı...

It wasn't at four in the morning, but it was closer to midnight.

Sabahın dördü değildi ama geceyarısına yakın bir zamandı.

Woke straight up. Wide-awake as could be.

Aniden uyandım. Oldukça ayık bir halde

And I had this idea: what if I could, in effect, virtually embed,

şöyle düşündüm: eğer ben askerlerle gerçekçi, dolaysız bir yolla

and create a permeable relationship with the soldiers?

ve aktarıcı rolünde bir ilişki kursam nasıl olur?

To tell the story from the inside out, versus the outside in?

Dıştan içe hikayelere karşılık içten dışa hikayeler anlatsam?

So, I called back Major Heilshorn,

Tekrar Binbaşı Heilshorn'u aradım,

who's the public affairs officer of the New Hampshire National Guard.

kendisi New Hampshire Milli Muhafız Teşkilatında çalışıyordu.

And he knew me, so I was like, "Greg?"

Beni tanıyordu, o yüzden "Greg?" deyip başladım.

He's like, "Yes, Deborah?"

O da, "Evet, Deborah?" diye karşıladı.

Told him my idea, and you know,

Fikrimi ona anlattım ve o bu dünya üzerindeki

he is one of the bravest men in the world,

en cesur adamlardan biridir,

as is General Blair, who, in the end, gave me permission to try this experiment.

General Blair de öyle, ki sonunda fikrimi denemem için bana şans tanıdı.

Within 10 days, I was down at Fort Dix.

On gün içinde, Fort Dix'teydim.

He gave me my pick of units.

Seçebileceğim birliklerin listesini verdi.

I picked one unit -- Charlie Company, Third of the 172nd,

Aralarından birini -- Charlie Şirketi, 172'nin üçüncüsü,

they're mountain infantry -- for two reasons.

dağ piyadeleri -- iki nedenden ötürü seçtim.

One, they're infantry.

İlki piyade oldukları içindi.

Number two, they were going to be based at LSA Anaconda,

İkincisi de, LSA Anaconda'da üs oluşturacakları için,

so I knew they would have Internet access.

yani internet erişimleri olacağını bildiğim içindi.

The caveat for my access was I had to get the soldiers to volunteer.

Geriye bir tek askerleri bu iş için ikna etmek kalıyordu.

This was a big thing that

Bu kısım önemliydi,

I think when Major H told me,

Binbaşı H. bana bunu söylediğinde

I wasn't really totally gathering what that would mean.

ne demek istediğini pek anlamamıştım.

So what that meant was, when I went down to Fort Dix,

Şöyle ki, ben Fort Dix'e gittiğimde

I had to hop out in front of 180 guys and tell them of my vision.

180 tane adamın önüne çıkıp hayalimdekinden söz etmem gerekiyordu.

You can imagine the hailstorm of questions I got.

Tutulduğum soru yağmurunu tahmin edebilirsiniz.

The opening one was,

İlk gelen şöyleydi,

"What the fuck do you know about the National Guard?"

"Seni adi, Milli Muhafız Teşkilatının ne olduğunu sanıyorsun?"

I started with the 1607 Massachusetts Bay Colony Pequot Indian Wars.

1607 Massachusetts Körfez Kolonisi Hint Savaşları ile

Gave them about a nine minute response,

başlayıp dokuz dakikakılık bir açıklama yaptım,

and there we went.

sonra da işe koyulduk.

So, I'd like to show the clip of the film.

Filmden bir bölüm göstermek istiyorum.

It's our trailer, because I know, obviously you guys are busy,

Bu fragmanı. Çoğunuzun işi başından aşkın olduğu için

many of you may not have had a chance to see it.

izlemeye fırsat bulamamış olabilirsiniz.

So, I want to show the trailer,

Fragmanı izletmek istiyorum,

and then I'm going to take apart one scene in detail.

sonra da bir sahneyi özellikle ele alacağım.

If we could roll?

Başlatabilir miyiz?

(Video) Stephen Pink: This is Sergeant Stephen Pink.

Stephen Pink: Ben Astsubay Stephen Pink.

Michael Moriarty: Specialist Michael Moriarty.

Michael Moriarty: Uzman Çavuş Michael Moriarty.

Zack Bazzi: Do I really want to go? Probably not.

Zack Bazzi: Gitmeyi istiyor muyum? Hayır.

Soldier: We're not supposed to talk to the media.

Asker: Habercilerle konuşmamamız gerekiyor.

SP: I'm not the media, dammit!

SP: Ben haberci değilim be!

MM: The day is here. Life will change.

MM: Günü geldi. Hayat değişecek.

Voice: The real deal, man! Narrator: You ready?

Ses: İşte bu, adamım! Anlatıcı: Hazır mısınız?

Soldier: Bring it on! Narrator: You ready? Voice 2: Iraq, here we come!

Asker: Hem de nasıl! Anlatıcı: Sen? İkinci Ses: Irak, biz geliyoruz!

ZB: Every soldier eventually wants to go in combat.

ZB: Her asker çatışma alanında bulunmak ister.

It's natural instinct.

Bu içgüdüseldir.

SP: If you let fear get to you,

SP: Eğer korkuna yenik düşersen,

then you're not going to be doing your job.

o zaman işini de yapamazsın.

MM: Every single time you go out there, there's attacks.

MM: Dışarı çıktığın her saniye, saldırı olur.

It's unbelievable.

Şaka gibi.

ZB: Hey, Nestor, your ass crack is right in my face.

ZB: Hey, Nestor, kıçının çatalı karşımda duruyor.

Soldiers: IV! Are we on fire? IV!

Askerler: IV! Ateş altında mıyız? IV!

Man down! Man down!

Yaralı var! Yaralı var!

MM: Keep going, brother. You wanna play?

MM: Devam et, kardeşim. Oyun mu istiyorsun?

Michael Moriarty's Wife: It's really hard for him to not have his dad.

Michael Moriarty'nin Karısı: Babasının olmayışı onun için çok zor.

MM: This little kid is in the middle of a war zone.

MM: Şuradaki çocuk savaş alanının ortasında duruyor.

Stephen Pink's Girlfriend: In the beginning, he's like, "Write something dirty!"

Stephen Pink'in Kız arkadaşı: "Müstehcen şeyler yaz." diye başlıyor.

George W. Bush: The world's newest democracy.

George W. Bush: Yeni dünya demokrasisi.

MM: They're shooting at me.

MM: Bana ateş ediyorlar.

SP: You don't put 150,000 troops in there,

SP: 150.000 bölüğü buraya getirip

and say we're there to create democracy.

demokrasi yapacağız diyemezsin.

Soldier: We've got a drive through window at Burger King now.

Asker: Şu an Burger King'de mola verdik.

SP: We're here to create money.

SP: Buraya para yapmaya geldik.

MM: I support George Bush. We're not there for the oil.

MM: George Bush'u destekliyorum. Petrolü için gelmedik.

Jon Baril: The worst thing in my life.

Jon Baril: Hayatımdeki en berbat şey.

SP: Baril, don't look at it, bud.

SP: Barid, bakma oraya, dostum.

Michael Moriarty's Wife: He's not the same person anymore.

Michael Moriarty'nin Karısı: Artık aynı kişi değil.

MM: I will not go back.

MM: Geri dönmeyeceğim.

Kevin Shangraw: The Iraqi people are who we are there to help --

Kevin Shangraw: Oraya yardıma gelen Iraklılar --

and we just killed one.

az evvel birini öldürdük.

Soldiers: Sergeant Smith is down! Sergeant Smith is down?

Askerler: Çavuş Smith yaralı! Çavuş Smith yaralanmış mı?

There they are! Right there! Fire, fire!

Oradalar! Tam oradalar işte! Ateş, ateş edin!

JB: It'll be a better country in 20 years, 'cause we were there.

JB: Bizim sayemizde 20 yıl içinde daha iyi bir ülkeye dönüşecek.

I hope.

Umarım.

(Applause) Deborah Scranton: Thank you.

Deborah Scranton: Teşekkür ederim.

One of the things I'd like to talk to you about

Size sözünü etmek istediğim şeylerden biri

is having a conversation about something that is difficult to talk about.

konuşulması zor bir konudan söz etmek.

And I'd like to relate an experience I had here at TED.

TED'de başıma gelen bir olaya bağlayacağım.

I don't know how many of you might imagine it,

Burada kaç kişi tahmin edebilirdi bilmiyorum,

but there's actually a TEDster who recently got back from Iraq.

ama aramızda Irak'tan yeni dönmüş bir TED'ci var.

Paul? Come on, stand up.

Paul? Hadi, ayağa kalksana.

This is Paul Anthony.

Karşınızda Paul Anthony.

He served -- (Applause) -- with the Marines,

Deniz Kuvvetlerinde görev yaptı.

and I want to tell you a little, brief story.

Size kısacık bir öykü anlatmak istiyorum.

We were one of the lucky ones

Biz sınıflara Sony kameralar ve

to get in the class with the Sony cameras and the Vista software.

Vista yazılımlarıyla girebilen şanslı kesimdendik.

Right? And we started talking.

Değil mi? Sonra da sohbete koyulduk.

People will see my tag, and they'll see "The War Tapes,"

İnsan rozetime bakıp "Savaş Teypleri"ni görünce

and then we'll start talking about war.

savaştan söz etmeye başladık.

We got in a conversation with some other people in the class,

Sınıftaki diğer kişilerle de konuşmaya katıldı,

and it went on and on.

işte böyle devam etti.

I mean, we were there for an hour, talking.

Bir saat boyunca konuşup durduk.

And it really highlighted something that I would like to ask

Bunlar size de sormak istediğim, düşünmenizi istediğim

you guys to think about and hopefully to help with,

ve yardım etmeyi umduğum bir konuya temas etti.

which is, I think a lot of us are very afraid to have conversations about war,

Şöyle ki, ben birçoğumuzun savaş ve politika hakkında konuşmaktan

and about politics.

çekindiğini düşünüyorum.

And really -- because maybe we're going to disagree.

Belki fikir ayrılığı yaşayacağız.

Maybe it's going to get uncomfortable.

Belki ortam gerilecek.

How do we open it up to really be able to have a conversation?

Gerçekten karşılıklı bir konuşma için nasıl başlayacağız?

And you know, Paul was talking,

Paul bir şeylerden bahsediyordu,

and he then turned to Constance and said,

sonra Constance'a dönüp

"You know, I wouldn't have this conversation if she weren't here,

"Eğer o burada olmasaydı bu konuşmayı yapmazdım,

because I know she has my back."

çünkü arkamı kolladığını biliyorum." dedi.

And I want to say, I was nervous.

O an kaygılı olduğumu söylemeliyim.

Because I'm used to doing Q&As.

Soru-Cevap etkinliklerine alışkınım.

I really related to what James was saying yesterday,

Dün James'in söylediklerini kendime yakın buldum,

because I'm behind the camera.

çünkü ben kameranın arkasındayım.

You know, I can answer questions about my movie,

Yani, filmim ilgili soruları cevaplayabilirim

but for me to come up and talk for 18 minutes is a really long time.

ama çıkıp 18 dakika boyunca konuşmak gerçekten uzun bir süre.

So, I wanted to say, Paul, I'm happy you're here,

O yüzden, Paul, burada olduğun için mutluyum

because I know you have my back.

çünkü arkamı kolladığını biliyorum.

This film was not about the Internet,

Bu film internet ile alakalı değildi

but it could not have been made without it.

fakat o olmadan da gerçekleşemezdi.

The guys' tapes on average took two weeks to get from Iraq to me.

Bu teyplerinin Irak'tan bana ulaşması yaklaşık iki hafta sürdü.

In the meantime, the soldiers -- we would email and IM.

Bu arada, askerlerle e-posta ve IM aracılığıyla görüştük.

I didn't save all of them,

Hepsini saklamadım,

because I didn't realize at the beginning

çünkü en başta bunların kaydını tutmak

that it would be something that I would want to keep track of.

isteyeceğim şeyler olduklarını fark etmemiştim.

But there were 3,211 emails and IMs and text messages

Fakat 3.211 e-posta, anlık ileti ve cep telefonu mesajı

that I was able to save.

kadarını kurtarabildim.

The reason I quantify that is because we really embarked on this as a mutual journey

Bu hesabı yapmamın nedeni daha derine inebilmek adına bunu iki yönlü bir yolculuk

to really get inside of it.

olarak yürütmüş olmamız.

So I wanted to show you a clip,

Size bir bölüm izletmek istiyorum,

and then I was going tell you a little bit of how it got put together.

sonra da hangi şartlarda çekildiğinden söz edeceğim.

If we could roll the clip.

Başlatalım.

(Video) SP: Today is sport. [Unclear] Radio: [Unclear] Christian soldiers.

SP: Bugünün sporu. Radyo: Hristiyan askerler.

SP: We like to give these insurgents a fair chance.

SP: Bu isyancılara eşitlik tanıyalım dedik.

So, what we do, we ride with the windows down.

Şöyle yapacağız, kepenkleri indirmeden gideceğiz.

Because, you know, we obviously have the advantage. I'm just kidding.

Çünkü üstünlüğü elimizde tutuyoruz. Şaka yapıyorum.

We don't fucking ride with the goddam windows down.

Tabii ki kepenkleri indirmeden sürecek değiliz.

It's not true. Very unsafe.

Doğru olmaz. Çok tehlikeli.

Whoa.

Oha.

Soldier: Right there.

Asker: İşte orada.

SP: All right, let's get over to that site.

SP: Tamam, oraya doğru gidelim.

Be advised, we're leaving Taji right now.

Hazırlıklı olun, Taji'den ayrılıyoruz.

We believe that the blast was right outside the gate of Taji,

Patlamanın Taji kapısının hemen dışarısında olduğunu sanıyoruz,

we're heading to that location now.

o tarafa doğru yol alıyoruz.

Soldier: That's a fucking car bomb!

Asker: Lanet olası bir araba bombası!

Soldier: Motherfuckers!

Asker: Şerefsizler!

Soldiers: Get your vest on!

Askerler: Yeleklerinizi giyin

Hey, get over the fucking -- yeah, yeah.

Şu lanet şeyi geç -- peki, peki.

Any one-four elements get to the gate!

Bir-dört elemanlarından birini getirin!

SP: Sheriff one-six, or any one-four elements,

SP: Şef bir-altı ya da bir-dörtlerden birini,

we need you at the gate of Taji right now, over.

Taji kapısında sana ihtiyacımız var.

Soldier: I'll walk you through it.

Asker: Seni geçireceğim buradan.

(Voices)

Asker: Seni geçireceğim buradan.

SP: Stay low. Head over to the right.

SP: Eğilin. Sağa doğru sür.

Get your bag, get your bag!

Çantanı al, çantanı!

(Screams)

Çantanı al, çantanı!

SP: It was mass casualties.

SP: Bir sürü zaiyat vardı.

Probably 20 dead, at least 20 or 30 wounded Iraqis.

Muhtemelen 20 ölü, en az 20 ya da 30 yaralı Iraklı.

SP: It just looked like, you know,

SP: Nasıl desem, sanki biri

someone had thrown a quarter through a guy,

adamın üstüne bir karargah göndermişti

and it was just like -- there was no blood coming from the shrapnel wounds.

ve sanki -- şarapnel kesiklerinden kan akmıyordu.

Everything was cauterized,

Her şey parçalanmıştı,

and it was just like there was a void going through the body.

sanki vücudundan boşluklar geçiyordu.

This is the scene north.

Bu da kuzey tarafı.

They just removed a burnt body, or half a body from here.

Az önce yanmış bir cesedi götürdüler, hatta yarım cesedi.

I don't think there was anything left from his abdominal down.

Belden aşağısı hiç yoktu sanırım.

This is blood.

İşte kan.

And you know, you walk,

Burada yürürken derinin

and you hear the pieces of skin.

parçalarını duyabiliyorsun.

And that's it, that's all that's left.

Hepsi bu, geriye kalan bu.

I remember giving three IVs, bandaging several wounded.

Üç serum taktığımı, birkaçının yaralarını sardığımı anımsıyorum.

Soldiers sitting in the corner of a sandbag wall, shaking and screaming.

Kum torbalarının üzerine oturmuş titreyen, çığlık atan askerleri...

Medics who were terrified and couldn't perform.

Dehşete düşmüş, donup kalmış sağlıkçıları...

I later heard that Iraqi casualties were not to be treated in Taji.

Sonradan duydum ki Iraklı yaralılar Taji'de tedavi görememiş.

They can work on the post for pennies, but can't die there.

Birkaç kuruş için posta işini yaparlar ama burada ölmeleri yasak.

They've got to die outside.

Dışarıda bir yerde ölmeleri gerek.

If one of those incompetent medical officers told me to stop treatment,

Eğer o beceriksiz sağlıkçılardan biri bana işlemi durdurmamı söyleseydi,

I would've slit his throat right there.

oracıkta boğazını keserdim.

21:00 hours, and it's just our squad

Saat akşam dokuz ve bir tek bizim ekip

going through today's events in our heads,

elinde olmadan bugün yaşananları

whether we want to or not.

kafasından geçiriyor.

News Anchor: More violence in Iraq.

Haber spikeri: Irak'ta dehşet sürüyor.

Twin suicide car bombings killed eight Iraqis and wounded dozens more

Bağdat'ın kuzeyinde bir koalisyon üssünde iki patlayıcı araç kendini imha ederek

near a coalition base north of Baghdad.

sekiz Iraklı'nın ölümüne ve birçok yaralanmaya yol açtı.

SP: We made the news.

SP: Haberlere çıktık.

I feel exploited and proud at the same time.

Kendimi hem kullanılmış hem gururlu hissediyorum.

I've lost all faith in the media --

Medyaya güvenimi tümüyle yitirdim --

a hapless joke I would much rather laugh at than become a part of.

bir parçası olmaktansa gülüp geçmek isteyeceğim bir talihsizlik.

I should really thank God for saving my lucky ass.

Benim kıçımı kurtardığı için Tanrı'ya şükretmeliyim.

I'll do that, then I'm gonna jerk off.

Bunu yapıp sonra da otuz bir çekeceğim.

Because these pages smell like Linds,

Çünkü bu sayfalar Linds gibi kokuyor

and there won't be any time for jerking off tomorrow.

ve yarın bu işi yapmak için vakit olmayacak.

Another mission at 06:00.

Sabah 6'da bir başka görev.

DS: Now -- (Applause) -- thanks.

DS: Teşekkürler.

When I said earlier, to try and tell a story from the inside out, versus the outside in --

Daha önce içeriden dışarıya, dışarıdan içeriye hikayeler taşımak diye belirttiğim --

part of what Chris said so eloquently in his introduction -- is this melding.

Chris'in de tanıtımında çok iyi bir şekilde ifade ettiği -- işte bu karışım.

It's a new way of trying to make a documentary.

Bu yeni bir belgesel yapım tekniği.

When I met the guys, and 10 of them agreed to take cameras --

Onlarla tanıştığımda, 10 tanesi kameraları almayı kabul etti --

in total, 21 ended up filming.

toplam 21 kişi filmi çekti.

Five soldiers filmed the entire time.

Beş asker sürekli kayıt tuttu.

There are three featured in the film.

Üç açıdan bakan bir film oldu.

The way I learned about Taji was Steve Pink sent me an email,

Taji'yi konusunu öğrenmem şöyle oldu, Steve Pink bana bir e-posta yolladı

and in it, attached a photo of that burned body out at the car.

ve içinde o arabanın yanında yanmış cesedin fotoğrafı vardı.

And the tone from the email was,

E-postadan da anlaşılıyordu ki

you know, it had been a very bad day, obviously.

hayli kötü bir gün yaşanmıştı.

And I saw in my IM window that Mike Moriarty was at the base.

IM penceremde Mike Moriarty'nin üste olduğunu gördüm.

So, I pinged Mike and I said,

Mike'a şöyle yazdım,

"Mike, can you please go get that interview with Pink?"

"Mike, acaba Pink ile röportaj yapabilir misin?"

Because the thing that very often is missing is,

Çünkü çoğunlukla askeriyede eksik olan şey

in the military what they call "hot wash."

"sıcağı sıcağına" dedikleri şeydir.

It's that immediate interview after something immediately happens, you know.

Bir şey olduktan sonra vakit geçirmeden yapılan röportajdır.

And if you let time go by,

Eğer üzerinden zaman geçerse,

it kind of softens and smooths the edges.

bir bakıma kaybolur, etkisini yitirir.

And for me, I really wanted that.

Benim de istediğim buydu.

So, in order to get the intimacy,

O yüzden o duyguyu yakalamak için,

to share that experience with you, the guys --

sizinle paylaşmak için, iki kişi --

the two most popular mounts --

en iyi iki montajcı --

there was a camera on the turret, the gun turret,

kulenin üzerinde bir kamera vardı, silah kulesi,

and then on the dashboard of the Humvee.

bir de Humvee'nin gösterge panosunda.

Most of the Humvees, we ended up mounting two cameras in them.

Çoğu Humvee'de içlerinde iki kamera yerleştirdik.

So you get to experience that in real time, right?

O ana tanık olmalısın, değil mi?

The interview that you see is the one that Mike went and did

Bu gördüğünüz Mike'ın oraya gidip 24 saat içerisinde

within 24 hours of that episode happening.

olanlar ile ilgili yapmış olduğu röportaj.

Steve Pink reading his journal

Steve Pink günlüğünü okuması

happened five months after he came home.

eve geldikten beş ay sonra gerçekleşti.

I knew about that journal, but it was very, very private.

O günlükten haberim vardı, fakat çok özel bir şeydi.

And you know, you earn someone's trust,

Özellikle belgesel çekimi işlerinde karşılıklı

especially in doc filmmaking, through your relationship.

ilişkilerde güven kazanırsınız.

So, it wasn't until five months after he was home

O yüzden beş ay geçene kadar

that he would read that journal.

günlüğünü okumamıştı.

Now, the news footage I put in there to try to show --

Oraya koyduğum haber metrajı --

you know, I think mainstream media tries to do the best they can

yani bence yaygın basın medya elinden gelenin en iyisini

in the format that they have.

yapmaya çalışıyor.

But the thing that I know you all have heard a lot of times,

Fakat şu var, sizin de defalarca duyduğunuzu düşündüğüm,

American soldiers saying,

Amerikan askerlerinin şu sözleri:

"Why don't they talk about the good stuff that we do?"

"Bizim yaptığımız iyi şeylerden niye söz etmiyorlar?"

OK, this is a perfect example.

İşte harika bir örneği.

Pink's squad and another squad spent their entire day outside the wire.

Pink'in bölüğü ve bir başka bölük tüm günlerini tel örgülerin dışında geçirdi.

They didn't have to go outside the wire.

Orada olmaları gerektiğinden değil.

There were not Americans hurt out there.

Dışarıda yardım bekleyen Amerikalılar yoktu.

They spent their entire day outside the wire trying to save Iraqi lives --

Tüm günlerini dışarıda Iraklıların hayatını kurtarmaya çalışarak geçirdiler --

the Iraqis who work on the post.

posta işinde çalışan Iraklıları.

So, when you may hear soldiers complaining,

O yüzden askerleri şikayet ederken duyarsanız

that's what they're talking about, you know?

bundan söz ettiklerini bilin.

And I think it's such an amazing gift that they would share this

Bence bunu paylaşmaları, bir köprü kurma açısından

as a way of bridging.

müthiş bir armağan.

And when I talk about that polarity I get at so many different Q&As,

Birçok soru-cevap konferansında bu kutuplaşma üzerine konuştuğumda

and people are really opinionated.

insanlar çok önyargılılar.

But it seems like people don't want to hear so much,

Fakat görünen o ki insanlar daha fazlasını duymaya istekli değiller,

or listen, or try to have an exchange.

dinlemeye ya da paylaşmaya...

And I'm as fiery as the next person, but I really think --

Ben de diğer kişi kadar hassasım, fakat bence --

you know, different speakers have talked about their concern for the world,

farklı kişiler dünya hakkında görüşlerini dile getirdiler

and my concern is that we have to have these conversations.

ve benim görüşüme göre de bu konuşmaların yapılması gerekli.

And we have to be able to go into scary places where we may, you know,

Bildiğimizi sandığımız zaman bile o ürkütücü yerlere

we think we know.

gidebilmeliyiz.

But we just have to leave that little bit of openness, to know.

Öğrenmek için birazcık daha açık fikirli olabilmeliyiz.

There's such a disconnect.

İletişim kopukluğu var.

And for me, it's trying to bridge that disconnect.

Ben de bu kopukluğu tamire çalışıyorum.

I'll share one story.

Bir hikaye anlatacağım.

I get -- I'm often asked, you know, for me,

Bana sık sık soranlar oluyor, benim için

what have been some of the special moments from having worked on this film.

bu filmde çalıştığım süre boyunca en unutulmaz anın ne olduğunu.

And at screenings, inevitably --

Gösterimlerde, kaçınılmaz olarak --

you know, as I'm sure all of you obviously do speaking stuff --

hepinizin konuşma yaptığınızdan emin olduğum için --

usually you have people who hang around and want to ask you more questions.

genelde etrafta dolanıp size soru sormak isteyenler olur.

And usually, the first questions are,

Çoğunluklar ilk sorular şöyle olur,

"Oh, what kind of cameras did you use?"

"Ne tür kameralar kullandınız?"

Or you know, these things.

İşte bu tür şeyler.

But there's always a few guys, almost always, who are the last ones.

Fakat neredeyse hep en sona kalan birkaç kişi olur.

And I've learned over time that those are always the soldiers.

Ben de zaman içinde bunların hep askerler olduğunu öğrendim.

And they wait until pretty much everybody's gone.

Neredeyse kalabalık tümüyle dağılana kadar beklerler.

And for me, one of the most profound stories someone shared with me,

Benim için, birinin benimle paylaştığı en özel hikayelerden biri,

that then became my story, was --

sonra da benim hikayem olan --

for those of you who haven't seen the film, and it's not a spoiler --

filmi izlemeyenler için sürprizini kaçırmış olmayacağım --

it's very common there are a lot of civilian accidents,

sivil kazaların yaşanması, insanların Humveelerin

where people get in front of Humvees and they get killed.

önüne çıktıklarında öldürülmesi alışılmadık bir şey değil.

In this film, there is a scene where an Iraqi woman is killed.

Bu filmde de Iraklı bir kadının öldürüldüğü bir sahne var.

A soldier came up to me and stood, you know really, pretty close,

Bir asker yanıma geldi ve yani gerçekten yakınıma

a foot away from me.

burun buruna geldik.

He's a big guy.

Cüsseli biriydi.

And he looked at me, and I smiled,

Bana baktı, ben de gülümsedim

and then I saw the tears start welling up in his eyes.

ve sonra gözlerine dolan yaşları gördüm.

And he wasn't going to blink.

Gözünü kırpmayacak gibiydi.

And he said, "My gunner was throwing candy."

Sonra dedi ki, "Silahım şeker saçıyordu."

And I knew what he was going to say.

Ne söyleyeceğini biliyordum.

The gunner was throwing candy.

Silah şeker atıyordu.

They used to throw candy to the kids.

Çocuklara hep şeker atarlardı.

Kids got too close, very often.

Çocuklar genelde çok yakına gelirdi.

And he said, "I killed a child.

Dedi ki, "Bir çocuk öldürdüm.

And I'm a father. I have children.

Ben bir babayım. Çocuklarım var.

I haven't been able to tell my wife.

Karıma anlatamadım.

I'm afraid she's going to think I'm a monster."

Benim bir canavar olduğumu düşünmesinden korkuyorum."

I hugged him, of course,

Ona sarıldım tabi ki,

and I said, you know, "It's going to be OK."

sonra da "Hepsi geçecek." dedim.

And he said, "I'm going to bring her to see your film.

O da, "Karımı filmini izlemesi için getireceğim.

And then I'm going to tell her."

Sonra da ona anlatacağım." dedi.

So when I talk about a disconnect,

Ben bir iletişim kopukluğundan söz ettiğimde,

it's not only for maybe those people who don't know a soldier,

sadece bir askeri tanımayanları kastetmiyorum,

which there obviously are. You know, these days,

ki tanımadıkları çok açık. Artık

it's not like World War II, where there was a war front and a home front,

İkinci Dünya Savaşı gibi herkesin içerisinde olduğu bir savaş cephesi

and everybody seemed involved.

bir de ev cephesi durumları yok.

You can go for days here and not feel like there's a war going on.

Günler geçebilir ve savaşın sürdüğünü hissedemeyebilirsiniz.

And often, I'll hear people say,

İnsanları şöyle söylerken duyuyorum,

who maybe know that I did this film,

bu filmi çektiğimi bilen kişiler,

and they say, "Oh, you know, I'm against the war, but I support the soldiers."

diyorlar ki, "Ben savaşa karşıyım ama askerleri destekliyorum."

And I've started to ask them,

Ben de şunu sormaya başladım,

"Well, that's nice. What are you doing?

"E, iyiymiş. Ne yapıyorsun?

Are you volunteering at a VA?

Savaş gazileri için gönüllü çalışıyor musun?

You go and see anybody?

Birilerini ziyaret ediyor musun?

Do you, if you find out your neighbor's been, do you spend some time?

Komşunun durumunu öğrenince gidip vakit geçiriyor musun?

Not necessarily ask questions, but see if they want to talk?

Soru sorman şart değil, konuşmak isterler mi öğrenmek için.

Do you give money to any of the charities?"

Hayır kuruluşlarına bağış yapıyor musun?

You know, obviously, like Dean Kamen's working on that amazing thing,

Yani Dean Kamen harika bir iş başardığı ortada,

but there's charities where you can sponsor computers for wounded soldiers.

fakat yaralı askerlere bilgisayar temin edebileceğiniz kuruluşlar var.

I think, I challenge us to say --

Bence, birine destek olduğumuzu

to operationalize those terms, when we say we support someone, you know?

söylediğimizde bu kelimenin hakkını verebilmeliyiz.

Are you a friend to them?

Onlarla arkadaşlık ediyor musun?

Do you really care?

İlgileniyor musun?

And I would just say it's my hope, and I would ask you guys

Demek istediğim, benim umut ettiğim, sizlerden

to please, you know, reach out a hand.

istediğim onlara bir el uzatmanız

And really do give them a hug.

ve sıkı sıkı sarılmanız.

Thank you.

Teşekkür ederim.