Why we have an emotional connection to robots | Kate Darling

Translator: Joseph Geni Reviewer: Krystian Aparta

Çeviri: Tolga Uslu Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

There was a day, about 10 years ago,

Neredeyse on yıl önce, bir gün

when I asked a friend to hold a baby dinosaur robot upside down.

bir arkadaşımdan yavru dinazor robotu baş aşağı tutmasını istedim.

It was this toy called a Pleo that I had ordered,

Sipariş ettiğim adı Pleo olan bu oyuncak hakkında

and I was really excited about it because I've always loved robots.

gerçekten heyecanlıydım çünkü robotları her zaman sevmişimdir.

And this one has really cool technical features.

Bununsa sahiden havalı teknik özellikleri var.

It had motors and touch sensors

Motorları, dokunma sensörleri

and it had an infrared camera.

ve kızılötesi kamerası vardı.

And one of the things it had was a tilt sensor,

Bir diğer özelliği ise eğilim sensörüydü,

so it knew what direction it was facing.

yani hangi yöne yöneldiğini biliyordu.

And when you held it upside down,

Baş aşağı tuttuğunda

it would start to cry.

ağlamaya başlardı.

And I thought this was super cool, so I was showing it off to my friend,

Bunun çok havalı olduğunu düşündüm, arkadaşıma da hava atmak istedim,

and I said, "Oh, hold it up by the tail. See what it does."

"Kuyruğundan tut ve ne yaptığını gör" dedim.

So we're watching the theatrics of this robot

Robotun hareketlerini, mücadelesini

struggle and cry out.

ve haykırışını izliyorduk.

And after a few seconds,

Bir süre sonra

it starts to bother me a little,

beni biraz rahatsız etmeye başladı

and I said, "OK, that's enough now.

ve ben de "Tamam, yeter.

Let's put him back down."

Yerine geri koyalım" dedim.

And then I pet the robot to make it stop crying.

Sonra da ağlamasın diye robotun başını okşadım.

And that was kind of a weird experience for me.

Benim için çok garip bir deneyimdi.

For one thing, I wasn't the most maternal person at the time.

Başta, o zamanlarda en anaç kişi ben değildim.

Although since then I've become a mother, nine months ago,

Gerçi o zamandan bu yana, yaklaşık dokuz ay önce anne oldum

and I've learned that babies also squirm when you hold them upside down.

ve bebeklerin de baş aşağı tutulduğunda kıvrandıklarını öğrendim.

(Laughter)

(Kahkaha)

But my response to this robot was also interesting

Ama bu robota karşı tepkim de çok ilginçti

because I knew exactly how this machine worked,

çünkü bu makinenin nasıl çalıştığını tam anlamıyla biliyordum

and yet I still felt compelled to be kind to it.

fakat yine de ona karşı nazik olma zorunluluğu hissettim.

And that observation sparked a curiosity

Bu gözlem geçen on yılda peşinden koştuğum

that I've spent the past decade pursuing.

bir merakı tetikledi.

Why did I comfort this robot?

Neden bu robotu rahatlattım?

And one of the things I discovered was that my treatment of this machine

Keşfettiğim şeylerden biri de bu makineye davranışım

was more than just an awkward moment in my living room,

odamdaki garip bir andan daha fazlasıydı.

that in a world where we're increasingly integrating robots into our lives,

Robotların hayatımıza giderek daha fazla entegre olduğu bir dünyada

an instinct like that might actually have consequences,

o tür bir içgüdünün sonuçları olabilir

because the first thing that I discovered is that it's not just me.

çünkü keşfettiğim ilk şey yalnız olmadığımdı.

In 2007, the Washington Post reported that the United States military

Washington Post 2007'de Birleşik Devletler ordusunun

was testing this robot that defused land mines.

kara mayınlarını etkisiz hâle getiren robotu test ettiğini yazdı.

And the way it worked was it was shaped like a stick insect

Robotun çalışma şekli ise şöyle, bir çubuk böcek şeklindeydi

and it would walk around a minefield on its legs,

bir mayın tarlasında bacakları üstünde yürüyor

and every time it stepped on a mine, one of the legs would blow up,

ve her mayına bastığında bacaklardan biri havaya uçuyor

and it would continue on the other legs to blow up more mines.

ve daha çok mayının imhası için bacakları üzerinde ilerliyordu.

And the colonel who was in charge of this testing exercise

Tatbikatın başında olan albay ise

ends up calling it off,

tatbikatın iptalini isteyivermiş

because, he says, it's too inhumane

çünkü zarar görmüş robotun mayın tarlasında

to watch this damaged robot drag itself along the minefield.

kendini çekiştirmesini izlemenin çok insanlık dışı olduğunu söylemiş.

Now, what would cause a hardened military officer

Katılaşmış bir askeri memurun

and someone like myself

ve benim gibi birisinin robotlara karşı

to have this response to robots?

böyle bir tepki vermesine sebep olan şey nedir?

Well, of course, we're primed by science fiction and pop culture

Bilim kurgu ve pop kültürü tarafından bu tür eşyaları

to really want to personify these things,

kişiselleştirmek istemek için hazırlanıyoruz

but it goes a little bit deeper than that.

fakat olay bundan biraz daha derin.

It turns out that we're biologically hardwired to project intent and life

Biyolojik olarak niyet ve hayatımızı fiziksel alanımızda bize özerk olarak

onto any movement in our physical space that seems autonomous to us.

gelen herhangi bir harekete yansıtmanın içimize işlendiği ortaya çıkıyor.

So people will treat all sorts of robots like they're alive.

Yani insanlar her çeşit robota sanki canlılarmış gibi davranacaklar.

These bomb-disposal units get names.

Bu bomba imha üniteleri isim alıyorlar.

They get medals of honor.

Onur madalyası alıyorlar.

They've had funerals for them with gun salutes.

Silah selâmıyla cenazeleri oluyor.

And research shows that we do this even with very simple household robots,

Araştırma bunu Roomba elektrikli süpürgesi gibi en basit ev aletiyle dahi

like the Roomba vacuum cleaner.

yaptığımızı gösteriyor.

(Laughter)

(Kahkaha)

It's just a disc that roams around your floor to clean it,

Yeri temizlemek için etrafta dolanan bir disk.

but just the fact it's moving around on its own

Kendi kendine etrafta dolanmasından dolayı da

will cause people to name the Roomba

insanların ona Roomba demesine yol açıyor,

and feel bad for the Roomba when it gets stuck under the couch.

bu yüzden Roomba koltuğun altına sıkıştığında kötü hissediyorlar.

(Laughter)

(Kahkaha)

And we can design robots specifically to evoke this response,

İnsanların bilinç altında ruh hâli ile otomatik olarak

using eyes and faces or movements

bağdaştırdığı gözleri, yüzleri ve hareketleri kullanarak

that people automatically, subconsciously associate

özellike bu tepkiyi uyandırmak için

with states of mind.

robotlar tasarlayabiliriz.

And there's an entire body of research called human-robot interaction

İnsan-robot etkileşimi adında bunun ne kadar iyi çalıştığını gösteren

that really shows how well this works.

birtakım araştırmalar var.

So for example, researchers at Stanford University found out

Stanford Üniversitesi'ndeki araştırmacılar insanlara robotların

that it makes people really uncomfortable

mahrem yerlerine dokunmalarını istendiğinde

when you ask them to touch a robot's private parts.

insanların rahatsız olduklarını keşfettiler.

(Laughter)

(Kahkaha)

So from this, but from many other studies,

Bundan ve birçok çalışmadan,

we know, we know that people respond to the cues given to them

gerçek olmadıklarını bildikleri hâlde insanların canlıymış gibi olan

by these lifelike machines,

makinelerden gelen işaretlere

even if they know that they're not real.

tepki verdiklerini biliyoruz.

Now, we're headed towards a world where robots are everywhere.

Artık robotların her yerde oldukları bir dünyaya doğru gidiyoruz.

Robotic technology is moving out from behind factory walls.

Robot teknolojisi fabrika duvarlarından dışarı çıkıyor.

It's entering workplaces, households.

İş yerlerine ve evlere giriyor.

And as these machines that can sense and make autonomous decisions and learn

Özerkçe hisseden, kararlar veren ve ortak yaşam alanlarına

enter into these shared spaces,

girmeyi öğrenen makineler ile

I think that maybe the best analogy we have for this

en iyi karşılaştırmayı bizim hayvanlarla

is our relationship with animals.

olan ilişkimizle yapabiliriz.

Thousands of years ago, we started to domesticate animals,

Binlerce yıl öncesinde, hayvanları evcilleştirmeye başladık.

and we trained them for work and weaponry and companionship.

Onları iş, mühimmat ve yoldaşlık etmeleri için eğittik.

And throughout history, we've treated some animals like tools or like products,

Tarih boyunca da, bazı hayvanlara araç veya mal gibi davranırken

and other animals, we've treated with kindness

bazılarınaysa nazikçe davranıp

and we've given a place in society as our companions.

toplum içerisinde arkadaşlarımız olarak yer verdik.

I think it's plausible we might start to integrate robots in similar ways.

Bence robotlarla da benzer şekillerde entegre olmak gayet akla yatkın.

And sure, animals are alive.

Tabii ki hayvanlar canlı.

Robots are not.

Robotlarsa değil.

And I can tell you, from working with roboticists,

Robotlarla çalıştığımdan ötürü herhangi bir şeyi

that we're pretty far away from developing robots that can feel anything.

hissedebileceklerini geliştirmekten çok uzak olduğumuzu söyleyebilirim.

But we feel for them,

Ama onlar yerine hissediyoruz,

and that matters,

önemli olan bu.

because if we're trying to integrate robots into these shared spaces,

Çünkü eğer robotları bu ortak alanlara entegre etmeye çalışırsak

we need to understand that people will treat them differently than other devices,

insanların onlara diğer cihazlardan daha farklı davranacaklarını anlamamız gerek

and that in some cases,

ve hatta bazı durumlarda

for example, the case of a soldier who becomes emotionally attached

mesela, çalıştığı robotlara duygusal olarak bağlı hisseden

to the robot that they work with,

bir askerin vakasında olduğu gibi.

that can be anything from inefficient to dangerous.

Bu verimsizlikten tehlikeye kadar her şey olabilir.

But in other cases, it can actually be useful

Ama diğer durumlarda robotlara olan

to foster this emotional connection to robots.

bu duygusal bağı teşvik etmek yararlı olabilir.

We're already seeing some great use cases,

Zaten harika kullanılan vakaları görüyoruz.

for example, robots working with autistic children

Mesela, robotların daha önce görmediğimiz şekilde

to engage them in ways that we haven't seen previously,

otistik çocuklarla ilgilendiğini veya öğretmenlerle çalışan robotların

or robots working with teachers to engage kids in learning with new results.

çocuklarla uğraşırken yeni sonuçlar aldığını görüyoruz.

And it's not just for kids.

Sadece çocuklar da değil.

Early studies show that robots can help doctors and patients

Önceki çalışmalar, robotların sağlık alanında doktor ve hastalara

in health care settings.

yardımlarını gösteriyor.

This is the PARO baby seal robot.

Bu PARO yavru fok robotu.

It's used in nursing homes and with dementia patients.

Bunama geçiren yaşlı hastaların bakımında kullanılıyor.

It's been around for a while.

Bir süredir kullanılıyor.

And I remember, years ago, being at a party

Hatırlarım, yıllar önce bir partideyken birine

and telling someone about this robot,

bu robot hakkında bir şeyler anlatırken

and her response was,

onun cevabı şu olmuştu:

"Oh my gosh.

"Aman Tanrım.

That's horrible.

Bu korkunç bir şey.

I can't believe we're giving people robots instead of human care."

Hastalara, insan yerine robot bakımı sağladığımıza inanamıyorum.

And this is a really common response,

Bu oldukça yaygın bir cevap

and I think it's absolutely correct,

bence tamamen doğru

because that would be terrible.

çünkü korkunç bir şey olurdu.

But in this case, it's not what this robot replaces.

Ama olay robotun neyin yerini aldığı değil.

What this robot replaces is animal therapy

Bu robotun yerini alan şey gerçek hayvanları kullanamayacağımız

in contexts where we can't use real animals

onun yerine robotları kullanabileceğimiz

but we can use robots,

hayvan terapileridir.

because people will consistently treat them more like an animal than a device.

Zira, insanlar sürekli onlara bir cihazdan öte bir hayvan gibi muamele edecekler.

Acknowledging this emotional connection to robots

Robotlara olan bu duygusal bağı kabul etmek

can also help us anticipate challenges

zorlukları tahmin etmemize de yardım eder

as these devices move into more intimate areas of people's lives.

çünkü bu cihazlar insan hayatının daha özel alanlarına da giriyorlar.

For example, is it OK if your child's teddy bear robot

Örneğin, çocuğunuzun oyuncak ayısının

records private conversations?

özel konuşmaları kaydetmesine ne derdiniz?

Is it OK if your sex robot has compelling in-app purchases?

Peki ya seks robotunuzun ilgi çekici uygulama içi satın alma yapması?

(Laughter)

(Kahkaha)

Because robots plus capitalism

Çünkü robotlar artı kapitalizm

equals questions around consumer protection and privacy.

tüketici koruması ve özeli ile ilgili sorulara eşittir.

And those aren't the only reasons

Bunlar, makineler etraftayken

that our behavior around these machines could matter.

davranışlarımıza dikkat etmemiz için tek sebep değil.

A few years after that first initial experience I had

Bu yavru dinazor robotla edindiğim ilk deneyiminden

with this baby dinosaur robot,

birkaç yıl sonra

I did a workshop with my friend Hannes Gassert.

arkadaşım Hannes Gassert ile bir workshop yaptık.

And we took five of these baby dinosaur robots

Bu beş bebek dinazoru aldık

and we gave them to five teams of people.

ve beş takıma ayrılan insanlara verdik.

And we had them name them

İsimlendirmelerini daha sonrasında

and play with them and interact with them for about an hour.

oynamalarını ve bir saat kadar etkileşimde olmalarını istedik.

And then we unveiled a hammer and a hatchet

Üstelik, bir çekiç ve balta çıkardık

and we told them to torture and kill the robots.

robotlara işkence edip öldürmelerini istedik.

(Laughter)

(Kahkaha)

And this turned out to be a little more dramatic

Beklediğimizden biraz daha dramatik olduğunu gördük

than we expected it to be,

because none of the participants would even so much as strike

çünkü katılımcılardan hiçbiri yavru dinazorlara

these baby dinosaur robots,

biraz olsa bile saldırmadı

so we had to improvise a little, and at some point, we said,

bu yüzden de biraz doğaçlama yapmak zorunda kaldık ve şöyle dedik

"OK, you can save your team's robot if you destroy another team's robot."

"Başka takımın robotunu yok ederek kendinizinkini kurtarabilirsiniz."

(Laughter)

(Kahkaha)

And even that didn't work. They couldn't do it.

Bu bile işe yaramadı. Yapamadılar.

So finally, we said,

Son olarak da

"We're going to destroy all of the robots

"Biri baltayı vurmazsa

unless someone takes a hatchet to one of them."

tüm robotları yok edeceğiz." dedik.

And this guy stood up, and he took the hatchet,

Biri ayağa kalktı, baltayı aldı.

and the whole room winced as he brought the hatchet down

Baltayı aşağı, robotun ensesine indirince de

on the robot's neck,

tüm oda ürktü.

and there was this half-joking, half-serious moment of silence in the room

Bu günahkâr robot için odada yarı şaka yarı ciddi

for this fallen robot.

bir sessizlik oluştu.

(Laughter)

(Kahkaha)

So that was a really interesting experience.

Çok ilginç bir deneyimdi.

Now, it wasn't a controlled study, obviously,

Tabii ki kontrollü bir çalışma değildi

but it did lead to some later research that I did at MIT

fakat daha sonrasında MIT'de

Palash Nandy Cynthia Breazeal ile yaptığım araştırmaya ön ayak oldu.

with Palash Nandy and Cynthia Breazeal,

where we had people come into the lab and smash these HEXBUGs

Laboratuvara canlı böcekmiş gibi hareket eden

that move around in a really lifelike way, like insects.

bu robot böcekleri ezmek için gelen insanlar vardı.

So instead of choosing something cute that people are drawn to,

İnsanların ilgisini çekecek sevimli şeyler seçmek yerine

we chose something more basic,

daha basit bir şey seçtik.

and what we found was that high-empathy people

Keşfettiğim şey ise empati yapabilen insanların

would hesitate more to hit the HEXBUGS.

robot böceklere vurmaktan çekindikleri oldu.

Now this is just a little study,

Bu sadece ufak bir çalışma

but it's part of a larger body of research

fakat insanların empati eğilimleri ve robotalara

that is starting to indicate that there may be a connection

karşı davranışları arasında

between people's tendencies for empathy

bir bağın olduğunu gösteren

and their behavior around robots.

daha büyük bir araştırmanın bir parçası.

But my question for the coming era of human-robot interaction

İnsan-robot etkileşimi çağının gelişiyle ilgili sorum

is not: "Do we empathize with robots?"

"Robotlarla empati yapıyor muyuz?" değil

It's: "Can robots change people's empathy?"

"Robotlar insanların empatisini değiştirebilir mi?" idi.

Is there reason to, for example,

Mesela, çocuğunuzun bir robot köpeği tekmelemesini

prevent your child from kicking a robotic dog,

köpeğin bir eşya olduğu için mi

not just out of respect for property,

yoksa çocuğun gerçek bir köpeği de tekmeleme olasılığı

but because the child might be more likely to kick a real dog?

olabileceğini engellemek için mi durdursunuz?

And again, it's not just kids.

Aslında, konu sadece çocuklar değil.

This is the violent video games question, but it's on a completely new level

Bu şiddetli video oyunları meselesi ama tamamen yeni bir seviyede

because of this visceral physicality that we respond more intensely to

çünkü bu içgüdüsel hareketlere

bir ekrandaki görüntülere göre çok daha fazla tepki veriyoruz.

than to images on a screen.

When we behave violently towards robots,

Özellikle hayatımızı taklit etmek için tasarlanmış

specifically robots that are designed to mimic life,

robotlara karşı şiddetle davrandığımızda

is that a healthy outlet for violent behavior

şiddetli davranış açısından sağlıklı bir dışavurum mu

or is that training our cruelty muscles?

yoksa sadece kabalık kaslarımız için bir idman mı?

We don't know ...

Bilmiyoruz.

But the answer to this question has the potential to impact human behavior,

Ama bu soruya cevabın insan davranışlarını, sosyal normları

it has the potential to impact social norms,

etkileme potansiyeli var.

it has the potential to inspire rules around what we can and can't do

Hayvani gaddarlık kurallarına benzer şekilde belli robotlarla ne yapıp

with certain robots,

yapamayacağımıza dair

similar to our animal cruelty laws.

kuralları etkileme potansiyeli var.

Because even if robots can't feel,

Çünkü robotlar hissedemeseler dahi

our behavior towards them might matter for us.

onlara karşı davranışlarımız bizim için önemlidir.

And regardless of whether we end up changing our rules,

Kurallarımızı değiştirip değiştirmememize bakmaksızın

robots might be able to help us come to a new understanding of ourselves.

robotlar kendimiz hakkında yeni bir anlayışa varmamıza yardım edebilirler.

Most of what I've learned over the past 10 years

Geçen on yılda öğrendiklerimin çoğunun

has not been about technology at all.

teknoloji ile hiç alakası yoktu.

It's been about human psychology

Çoğu, insan psikolojisi, empati ve diğerlerine

and empathy and how we relate to others.

nasıl bağlıyız ile ilgiliydi.

Because when a child is kind to a Roomba,

Çünkü bir çocuk Roomba'ya karşı nazik olduğunda,

when a soldier tries to save a robot on the battlefield,

bir asker harp meydanındaki bir robotun hayatını kurtarmaya çalıştığında

or when a group of people refuses to harm a robotic baby dinosaur,

veya bir grup insan bir yavru robot dinazora zarar vermeyi reddettiğinde

those robots aren't just motors and gears and algorithms.

robotların yalnızca motor, eşya veya algoritma olmadığını görürüz.

They're reflections of our own humanity.

Onlar insanlığımızın yansımalarıdır.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)