AI-Generated Creatures That Stretch the Boundaries of Imagination | Sofia Crespo | TED

Çeviri: esra kurul Gözden geçirme: İlker ÖZBAŞ

I'd like to start by asking you to imagine a color

Daha önce hiç görmediğiniz bir rengi hayal etmenizi

that you've never seen before.

isteyerek başlamak istiyorum.

Just for a second give this a try.

Bunu bir deneyin.

Can you actually visualize a color that you've never been able to perceive?

Hiç görmediğiniz bir rengi gerçekten gözünüzde canlandırabilir misiniz?

I never seem to get tired of trying this

Bunu denemekten hiç usanmış gibi görünmüyorum,

although I know it's not an easy challenge.

kolay bir iş olmadığımı bilmeme rağmen.

And the thing is,

Mesele şu ki,

we can't imagine something without drawing upon our experiences.

tecrübelerimizi kullanmadan bir şeyi hayal edemeyiz.

A color we haven't yet seen

Algılayabildiğimiz spektrum dışında

outside the spectrum we can perceive

henüz görmediğimiz bir renk,

is outside our ability to conjure up.

hayal gücü becerimizin dışındadır.

It's almost like there's a boundary to our imagination

Hayal gücümüzün, hayal edebileceğimiz tüm renklerin

where all the colors we can imagine

yalnızca daha önce gördüğümüz

can only be various shades of other colors we have previously seen.

diğer renklerin çeşitli tonları olabileceği bir sınır varmış gibi.

Yet we know for a fact

Fakat, görünür renk spektrumumuzun

that those color frequencies outside our visible spectrum are there.

dışındaki renk frekanslarının orada olduğunu kesin olarak biliyoruz.

And scientists believe that there are species

Bilim insanları biz insanların sahip olduğu

that have many more photo receptors

üç renkten daha fazla

than just the three color ones we humans have.

fotoreseptöre sahip olan türler var.

Which, by the way,

Bu arada,

not all humans see the world in the same way.

bütün insanlar dünyayı aynı şekilde görmüyor.

Some of us are colorblind to various degrees,

Bazılarımız farklı derecelerde renk körü

and very often we don't even agree on small things,

ve çoğu zaman küçük şeylerde bile karar kılmıyoruz.

like if a dress on the internet is blue and black or white and gold.

internetteki elbise mavi ve siyah yoksa beyaz ve sarı olması gibi.

But my favorite creature, one of my favorite creatures,

Fakat benim en sevdiğim yaratık, en sevdiğim yaratıklardan biri,

is the peacock mantis shrimp,

12 ila 16 fotoreseptöre sahip olduğu

which is estimated to have 12 to 16 photo receptors.

tahmin edilen tavus kuşu mantis karidesidir.

And that indicates the world to them might look so much more colorful.

Bu da onlara dünyanın çok daha renkli görünebileceğini gösteriyor.

So what about artificial intelligence?

Peki yapay zeka ne olacak?

Can AI help us see beyond our human capabilities?

Yapay zeka, insan yeteneklerimizin ötesini görmemize yardımcı olabilir mi?

Well, I've been working with AI for the past five years,

Beş yıldır yapay zeka ile birlikte çalışıyorum

and in my experience, it can see within the data it gets fed.

ve tecrübelerime göre, beslendiği verilerin içinde görebilir.

But then you might be wondering, OK,

Fakat sonra merak edebilirsin, pekala,

if AI can't help imagine anything new,

Yapay zeka yeni bir şey hayal etmemize yardım edemiyorsa,

why would an artist see any point in using it?

neden bir sanatçı onu kullanmanın önemini anlasın?

And my answer to that is because I think that it can help augment our creativity

Buna cevabım, bence yenilerini oluşturmak için bilinen unsurların kombinasyonları

as there's value in creating combinations of known elements to form new ones.

yaratmanın değeri olduğundan yaratıcılığımızı

artırmamıza yardım edebilir.

And this boundary of what we can imagine based on what we have experienced

Tecrübelerimize dayanarak hayal edebileceğimiz bu sınır,

is the place that I have been exploring.

keşfetmekte olduğum yerdir.

For me, it started with jellyfish on a screen at an aquarium

Benim için akvaryumdaki bir ekranda denizanası görmemle

and wearing those old 3D glasses, which I hope you remember,

ve eski 3D gözlükleri takmamla başladı, umarım hatırlarsınız,

the ones with the blue and red lens.

mavi ve kırmızı camları olan.

And this experience made me want to recreate their textures.

Bu deneyim bana dokularını tekrardan canlandırma isteği uyandırdı.

But not just that,

Ama sadece bu değil,

I also wanted to create new jellyfish

üstelik daha önce görmediğim

that I hadn't seen before, like these.

yeni bir denizanası yaratmak istedim, bunlar gibi.

And what started with jellyfish,

Denizanasıyla başlayan şey

very quickly escalated to other sea creatures

deniz şakağıyı, mercan ve balık gibi diğer deniz canlıları

like sea anemone, coral and fish.

çok hızlı bir şekilde yükseldi.

And then from there came amphibians, birds and insects.

Ardından amfibiyanlar, kuşlar ve böcekler var.

And this became a series called “Neural Zoo”.

Bu da “Nöral Hayvanat Bahçesi” adlı bir dizi haline geldi.

But when you look closely, what do you see?

Ancak yakından bakınca ne görüyorsun?

There's no single creature in these images.

Bu görüntüde tek bir yaratık yok.

And AI augments my creative process

Yapay zeka bana dokuları ayrıştırmama ve tekrardan

by allowing me to distill and recombine textures.

birleştirmeme izin vererek yaratıcı sürecimi güçlendiriyor.

And that's something that would otherwise take me months to draw by hand.

Bu aksi takdirde elle çizmem aylar alacak bir şey.

Plus I'm actually terrible at drawing.

Ayrıca çizimde berbatım.

So you could say, in a way, what I'm doing

Böylece bir bakıma, yaptığım şeyin,

is a contemporary version of something

kameralar icat edilmeden bile önce

that humans have already been doing for a long time,

insanların uzun zamandır yaptığı şeyin modern versiyonu

even before cameras existed.

olduğunu söyleyebilirsiniz.

In medieval times,

Ortaçağda,

people went on expeditions,

insanlar sefere çıkarlardı

and when they came back they would share about what they saw

ve geri döndüklerinde gördüklerini bir illüstratöre

to an illustrator.

anlatırlardı.

And the illustrator, having never seen what was being described,

Anlatılan şeyi hiç görmemiş olan illüstratör,

would end up drawing

daha önceki gördükleri

based on the creatures that they had previously seen

yaratıklara dayanarak çizim yapacak

and in the process creating hybrid animals of some sort.

ve bu süreçte bir tür melez hayvanlar yaratacaktı.

So an explorer might describe a beaver, but having never seen one,

Bir kaşif bir kunduzu tarif edebilir ama hiç görmediğinden

the illustrator might give it the head of a rodent,

illüstratör, kunduza bir kemirgenin başını, köpeğin vücudunu

the body of a dog and a fish-like tail.

ve balığa benzeyen kuyruğunu verebilir.

In the series “Artificial Natural History”,

“Yapay Doğa Tarihi” serisinde

I took thousands of illustrations from a natural history archives,

Bir doğa tarihi arşivinden binlerce illüstrasyon aldım

and I fed them to a neural network to generate new versions of them.

ve yeni versiyonlarını oluşturmak için onları sinir ağına ilerlettim.

But up until now, all my work was done in 2D.

Fakat şimdiye kadar bütün çalışmalarım 2D olarak yapıldı.

And with the help of my studio partner, Feileacan McCormick,

Stüdyo ortağım sayesinde, Feileacan McCormick,

we decided to train a neural network on a data set of 3D scanned beetles.

3D taranmış böceklerden oluşan bir veri setinde, sinir ağı eğitmeye karar verdik.

But I must warn you that our first results were extremely blurry,

Sizi uyarmalıyım ki, ilk sonuçlarımız son derece bulanıktı

and they looked like the blobs you see here.

ve buradaki damlalar gibi görünüyorlardı.

And this could be due to many reasons,

Bu bir çok sebepten olabilir

but one of them being that there aren't really a lot

ama bunlardan biri, 3D böceklerinin gerçekten

of openly available data sets of 3D insects.

çok fazla açık veri setinin olmamasıdır.

And also we were repurposing

Ayrıca normalde 3D oluşturmak için

a neural network that normally gets used to generate images to generate 3D.

görüntüler meydana getiren bir sinirsel ağını yeniden tasarlıyorduk.

So believe it or not, these are very exciting blobs to us.

İnanıp inanmamak size kalmış, bunlar bizim için çok heyecan verici noktalar.

But with time and some very hacky solutions

Fakat zamanla ve bazı hileli sonuçlarla

like data augmentation,

veri artırma gibi

where we threw in ants and other beetle-like insects

veri setini geliştirmek için karıncaları ve diğer

to enhance the data set,

benzer böcekleri attığımız yerde,

we ended up getting this,

sonunda bunu elde ettik,

which we've been told they look like grilled chicken.

bize bunların kızarmış tavuk gibi göründükleri söylendi.

(Laughter)

(Gülüşme)

But hungry for more, we pushed our technique,

Fakat bununla yetinmedik, tekniğimizi devam ettirdik

and eventually they ended up looking like this.

ve neticede böyle bir görüntüyle sonlandı.

We use something called 3D style transfer to map textures onto them,

Dokuları üzerlerine işleyebilmek için 3D stil transferi denen şeyi kullanıyoruz

and we also trained a natural language model

ayrıca bilimsel isimler ve anatomik tasvirler oluşturmak için

to generate scientific-like names

and anatomical descriptions.

doğal bir dil modeli eğittik.

And eventually we even found a network architecture that could handle 3D meshes.

Neticede 3D ağları işleyebilen ağ mimarisi bile bulduk.

So they ended up looking like this.

Sonuç olarak bu şekilde göründüler.

And for us, this became a way of creating kind of a speculative study --

Bizim için bu bir tür spekülatif çalışma yaratmanın bir yolu oldu.

(Applause)

(Alkış)

A speculative study of creatures that never existed,

Hiçbir zaman var olmayan canlıların spekülatif çalışması

kind of like a speculative biology.

bir tür spekülatif biyoloji gibi.

But I didn't want to talk about AI and its potential

Fakat beni gerçek bir türe yaklaştırmadığı sürece yapay zeka ve onun potansiyeli

unless it brought me closer to a real species.

hakkında konuşmak istemedim.

Which of these do you think is easier to find data about online?

Bunlardan hangisi hakkında çevrimiçi veri

bulmanın kolay olduğunu düşünüyorsunuz?

(Laughter)

(Gülüşme)

Yeah, well, as you guessed correctly, the red panda.

Evet, doğru tahmin ettiğiniz gibi, kızıl panda.

And this maybe could be due to many reasons,

Bu birçok sebepten dolayı olabilir

but one of them being how cute they are,

ancak bunlardan birisi ne kadar tatlı oldukları

which means we photograph and talk about them a lot,

bunun anlamı, çokça fotoğraflarını çektik ve onlardan bahsettik

unlike the boreal felt lichen.

boreal keçe likeninden farklı olarak.

But both of them are classified as endangered.

Fakat ikisi de nesli tükenmekte olarak sınıflandırıldı.

So I wanted to bring visibility to other endangered species

Böylece tatlı kabarık kızıl panda olarak aynı miktarda

that don't get the same amount of digital representation

dijitalde temsil edilmeyen diğer nesli tükenmekte olan canlıları

as a cute, fluffy red panda.

görünür hale getirmek istedim.

And to do this,

Ve bunu yapmak için

we trained an AI on millions of images of the natural world,

yapay zekayı doğal dünyanın milyonlarca görüntüsü üzerinde eğittik

and then we prompted with text

ardından metinle bu canlılardan

to generate some of these creatures.

bazılarını oluşturmasını istedik.

So when prompted with a text,

Metinle oluşturulduğunda,

"an image of a critically endangered spider, the peacock tarantula"

“nesli son derece tehlikede olan bir örümcek görüntüsü, tavus kuşu tarantulası”

and its scientific name,

ve bilimsel adı,

our model generated this.

modelimiz bunu oluşturdu.

And here's an image of the real peacock tarantula,

İşte gerçek bir tavus kuşu tarantulasının görüntüsü,

which is a wonderful spider endemic to India.

Hindistan’a özgü olan harika bir örümcek.

But when prompted with a text

Ancak metinle oluşturulduğunda

"an image of a critically endangered bird, the mangrove finch,"

“Nesli kritik derecede tehlikede olan bir kuşun resmi, mangrov ispinozun”

our model generated this.

modelimiz bunu oluşturdu.

And here's a photo of the real mangrove finch.

Ve işte gerçek mangrov ispinozunun bir fotoğrafı.

Both these creatures exist in the wild,

Bu canlıların ikisi de vahşi doğada var

but the accuracy of each generated image is fully dependent on the data available.

ama oluşturulan her bir görüntünün doğruluğu, tamamen mevcut veriye bağlıdır.

These chimeras of our everyday data

Günlük verilerimizin bu kimeraları

to me are a different way of how the future could be.

benim için geleceğin nasıl olabileceğinin farklı bir yolu.

Not in a literal sense, perhaps,

Tam anlamıyla değil belki de,

but in the sense that through practicing the expanding of our own imagination

ama bir anlamda, parçası olduğumuz ekosistemler hakkında

about the ecosystems we are a part of,

kendi hayal gücümüzü genişletme pratiği yaparak,

we might just be better equipped to recognize new opportunities

yeni fırsatları ve potansiyeli tanımak için

and potential.

daha donanımlı olabiliriz.

Knowing that there's a boundary to our imagination

Hayal gücümüzün bir sınırı olduğunu bilmek

doesn't have to feel limiting.

sınırlayıcı hissetmek zorunda demek değildir.

On the contrary,

Bilâkis,

it can help motivate us to expand that boundary further

bu sınırı daha da genişletmek için bizi motive etmeye

and to seek out colors and things we haven't yet seen

ve henüz görmediğimiz renkleri ve şeyleri aramak için

and perhaps enrich our imagination as a result.

ve belki de sonuç olarak hayal gücümüzü zenginleştirmeye yardımcı olabilir.

So thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)