Skylar Tibbits: Can we make things that make themselves?

Translator: Helena Bedalli Reviewer: Dita Bytyci

Today I'd like to show you

Sot do t'ju tregoj

the future of the way we make things.

të ardhmën e mënyrës se si do të ndërtojmë objektet

I believe that soon our buildings and machines

Unë besoj se së shpejti ndërtesat dhe makinat tona

will be self-assembling,

do të vetë-formohen,

replicating and repairing themselves.

do te ripërsëriten dhe riparohen vetvetiu.

So I'm going to show you

Kështu unë do t'ju tregoj

what I believe is the current state of manufacturing,

atë që besoj se është gjendja aktuale e prodhimit,

and then compare that to some natural systems.

dhe pastaj do e krahasoj me disa sisteme natyrore.

So in the current state of manufacturing, we have skyscrapers --

Pra, në gjendjen e tanishme të prodhimit, ne kemi shumekatesh -

two and a half years [of assembly time],

dy vjet e gjysmë,

500,000 to a million parts,

500.000 deri ne një milion pjesë,

fairly complex,

mjaft komplekse,

new, exciting technologies in steel, concrete, glass.

teknologji të reja dhe emocionuese në çelik, beton, qelq.

We have exciting machines

Ne kemi makina te jashtzakonshme

that can take us into space --

për të shkuar në hapësirë ​​-

five years [of assembly time], 2.5 million parts.

pesë vjet, 2.5 milion pjesë.

But on the other side, if you look at the natural systems,

Por nga ana tjetër, nëse shikoni në sistemet natyrore,

we have proteins

kemi proteinat

that have two million types,

që kanë dy milion lloje,

can fold in 10,000 nanoseconds,

mund te replikohen në 10.000 nanosekonda,

or DNA with three billion base pairs

ose ADN-së me tre miliardë cifte baze

we can replicate in roughly an hour.

qe mund ta riprodhojme në rreth një orë.

So there's all of this complexity

Pra, shohim gjithë këtë kompleksitet

in our natural systems,

në sistemet natyrore,

but they're extremely efficient,

por ato jane shume eficiente,

far more efficient than anything we can build,

shume me eficiente se cdo gje qe mund te ndertojme,

far more complex than anything we can build.

shume me komplekse se cdo gje qe mund te ndertojme,

They're far more efficient in terms of energy.

Ata jane shume me eficient ne termat e energjise.

They hardly ever make mistakes.

Ata zor se bejne gabime.

And they can repair themselves for longevity.

Dhe, mund te riparojne veten ne kohegjatesi.

So there's something super interesting about natural systems.

Pra, ka diçka super interesante në lidhje me sistemet natyrore.

And if we can translate that

Dhe nëse ne mund të përkthehet

into our built environment,

në mjedisin tonë të ndërtuar,

then there's some exciting potential for the way that we build things.

ka nje potencial te jashtzakonshem për mënyrën se si ne ndërtojmë objektet.

And I think the key to that is self-assembly.

Dhe unë mendoj se çelësi i saj është vetë-formimi.

So if we want to utilize self-assembly in our physical environment,

Pra, nëse ne duam të shfrytëzojnë vetë-formimin, në mjedisin tonë fizik,

I think there's four key factors.

mendoj se jane katër faktorë kryesorë.

The first is that we need to decode

E para është se duhet të deshifrojme

all of the complexity of what we want to build --

gjithë kompleksitetin e asaj që duam të ndërtojmë -

so our buildings and machines.

pra, ndërtesat dhe makinat.

And we need to decode that into simple sequences --

Dhe, duhet t'i deshifrojme në sekuenca të thjeshta -

basically the DNA of how our buildings work.

parimi i ADN në menyren e funksionimit te ndërtesave .

Then we need programmable parts

Me pas na duhen pjesë te programueshme

that can take that sequence

që mund të vendosen ne atë sekuencë

and use that to fold up, or reconfigure.

dhe të përdoren për t'u replikuar, ose rikonfiguruar.

We need some energy that's going to allow that to activate,

Na duhet energji e tille që te lejoje aktivizimin e tyre,

allow our parts to be able to fold up from the program.

te lejojë qe pjesët të replikohen sipas programit.

And we need some type of error correction redundancy

Dhe na duhet te korrigjojme gabimet e tepricave

to guarantee that we have successfully built what we want.

për të garantuar që kemi ndërtuar me sukses atë që duam.

So I'm going to show you a number of projects

Kështu do t'ju tregoj një numër projektesh

that my colleagues and I at MIT are working on

qe jemi duke punuar unë dhe kolegët e mi të MIT

to achieve this self-assembling future.

për të arritur këtë të ardhme të vetë-formimit.

The first two are the MacroBot and DeciBot.

Dy të parët janë MacroBot dhe DeciBot.

So these projects are large-scale reconfigurable robots --

Pra, këto projekte janë robote te rikonfigurueshem në shkallë të larte -

8 ft., 12 ft. long proteins.

proteina 3m, 4m te gjata.

They're embedded with mechanical electrical devices, sensors.

Atyre i kanë ngulitur pajisje mekanike elektrike, sensorë.

You decode what you want to fold up into,

Ju deshifroni formën që doni të arrini,

into a sequence of angles --

në një sekuencë këndesh -

so negative 120, negative 120, 0, 0,

pra, minus 120, minus 120, 0, 0,

120, negative 120 -- something like that;

120, minus 120 - diçka e tillë;

so a sequence of angles, or turns,

kështu një sekuencë këndesh, apo harqesh

and you send that sequence through the string.

dhe e dërgoni atë sekuence nëpër zinxhir.

Each unit takes its message -- so negative 120 --

Çdo njësi merr mesazhin e tij - pra minus 120.

it rotates to that, checks if it got there

Ajo si rezultat rrotullohet, kontrollon nëse eshte ne rregull

and then passes it to its neighbor.

dhe më pas e kalon te fqinji i saj.

So these are the brilliant scientists,

Keta janë këta shkencëtaret e shkëlqyer,

engineers, designers that worked on this project.

inxhinierët, projektuesit që kane punuar në këtë projekt.

And I think it really brings to light:

Dhe mendoj se me të vërtetë kane nxjerre dicka ne drite:

Is this really scalable?

Është kjo vërtet e llogaritshme?

I mean, thousands of dollars, lots of man hours

Kam fjalën, mijëra dollarë, shumë orë njerezore

made to make this eight-foot robot.

për të bërë këtë robot tre metra?

Can we really scale this up? Can we really embed robotics into every part?

A mund ne të vërtete ta llogarisim këtë ide? A mund me të vërtetë te montojme robotë në çdo pjesë?

The next one questions that

Projekti tjeter investigon atë

and looks at passive nature,

dhe egzaminon natyrën pasive,

or passively trying to have reconfiguration programmability.

ose faktin e përpjekjes për një program të rikonfigurimit pasiv.

But it goes a step further,

Por ai shkon një hap më tej,

and it tries to have actual computation.

dhe përpiqet që të bëje llogaritje reale.

It basically embeds the most fundamental building block of computing,

Ne thelb inkorporon elementet më themelore te llogaritjes,

the digital logic gate,

porten logjike digjitale

directly into your parts.

direkt në komponentet.

So this is a NAND gate.

Pra, kjo është një portë Nand.

You have one tetrahedron which is the gate

Ju keni një prizem i cili është porta

that's going to do your computing,

që do të bëje gjithe llogaritjet,

and you have two input tetrahedrons.

dhe keni dy prizma hyrjeje.

One of them is the input from the user, as you're building your bricks.

Një prej tyre përmban të dhënat e përdoruesit, ndersa ju ndërtoni komponentet.

The other one is from the previous brick that was placed.

Tjetri është nga komponenti i mëparshem që ishte aty.

And then it gives you an output in 3D space.

Kjo ju jep një rezultat në hapësirë ​​3D.

So what this means

Kjo tregon

is that the user can start plugging in what they want the bricks to do.

që përdoruesi mund të fillojë te programojë atë që do të bëjnë komponentet.

It computes on what it was doing before

Ajo llogarit atë që po bënte perpara

and what you said you wanted it to do.

dhe atë që i thatë që të bëjë.

And now it starts moving in three-dimensional space --

Dhe tani ajo fillon te zhvendoset në hapësirën​​ tre-dimensionale

so up or down.

nga lart poshtë.

So on the left-hand side, [1,1] input equals 0 output, which goes down.

Pra, në anën e majtë, i japim [1,1] rezultati i barabartë me 0, që shkon poshtë.

On the right-hand side,

Në anën e djathtë,

[0,0] input is a 1 output, which goes up.

i japim [0,0] rezultati është një 1, që shkon lart.

And so what that really means

Pra kjo do të thotë ne fakt

is that our structures now contain the blueprints

se strukturat tani e përmbajnë modelin

of what we want to build.

e asaj që ne duam të ndërtojmë.

So they have all of the information embedded in them of what was constructed.

Pra, ata kanë të trupezuar të gjithë informacionin e asaj që eshte ndërtuar.

So that means that we can have some form of self-replication.

Pra kjo tregon se mund të arrijme disa forma të vetë-riprodhimit.

In this case I call it self-guided replication,

Në këtë rast unë e quaj atë riprodhim te vetë-drejtuar,

because your structure contains the exact blueprints.

për shkak se struktura përmban modelin e saktë.

If you have errors, you can replace a part.

Nëse ka gabime, mund të zëvendësoni pjesët.

All the local information is embedded to tell you how to fix it.

Të gjitha informatat lokale për të treguar si riparohet jane te trupezuara.

So you could have something that climbs along and reads it

Ju mund të keni pra diçka që i ngjitet dhe e lexon atë

and can output at one to one.

dhe jep rezultatin 1-1.

It's directly embedded; there's no external instructions.

Është e trupezuar direkt, nuk ka udhëzime të jashtme.

So the last project I'll show is called Biased Chains,

Projektin e fundit qe do t'ju tregoj quhet Zinxhirët e Njëanshëm,

and it's probably the most exciting example that we have right now

dhe është ndoshta shembulli më emocionues që kemi tani

of passive self-assembly systems.

të sistemeve te vetë-formimit pasive.

So it takes the reconfigurability

Pra, ai merr rekonfigurimin

and programmability

dhe programueshmerine

and makes it a completely passive system.

dhe bën një sistem tërësisht pasiv.

So basically you have a chain of elements.

Pra, në parim keni një zinxhir elementesh.

Each element is completely identical,

Çdo element është plotësisht identik,

and they're biased.

dhe janë të njëanshëm.

So each chain, or each element, wants to turn right or left.

Pra çdo zinxhir, ose çdo element, do të kthehet djathtas ose majtas.

So as you assemble the chain, you're basically programming it.

Ndërsa ju e montoni zinxhirin, ne parim e programoni atë.

You're telling each unit if it should turn right or left.

Ju i thoni çdo njësie nëse duhet të kthehet djathtas ose majtas.

So when you shake the chain,

Pra, kur ju shkundni zinxhirin,

it then folds up

ai merr forme

into any configuration that you've programmed in --

në çfarëdo konfigurimi që e keni programuar -

so in this case, a spiral,

në këtë rast, një spirale,

or in this case,

ose në rastin tjeter,

two cubes next to each other.

dy kube në ane te njëri-tjetrit.

So you can basically program

Pra ne parim mund te programoni

any three-dimensional shape --

çdo formë tre-dimensionale -

or one-dimensional, two-dimensional -- up into this chain completely passively.

ose një-dimensionale, dy-dimensionale - në mënyrë krejtësisht pasive ne zinxhir.

So what does this tell us about the future?

Pra, çfarë na thotë kjo për të ardhmen?

I think that it's telling us

Unë mendoj se na thotë

that there's new possibilities for self-assembly, replication, repair

se ka mundësi të reja për vetë-formimin, riprodhimin, riparimin,

in our physical structures, our buildings, machines.

në strukturat tona fizike, ndërtesat tona, makinat.

There's new programmability in these parts.

Ka programueshmeri të reja për këto pjesë.

And from that you have new possibilities for computing.

Dhe duke u nisur nga kjo ka mundësi të reja për të llogaritur.

We'll have spatial computing.

Do të kemi llogaritje hapësinore.

Imagine if our buildings, our bridges, machines,

Imagjinoni nëse ndërtesat, urat, makinat,

all of our bricks could actually compute.

të gjitha perberesit vërtet mund të llogariten.

That's amazing parallel and distributed computing power,

Kjo është fuqi llogaritese e jashtzakonshme paralele, e shpërndarë,

new design possibilities.

mundësi të reja projektimi.

So it's exciting potential for this.

Pra ka potencial interesant për këtë.

So I think these projects I've showed here

Keshtu besoj se këto projekte qe ju tregova

are just a tiny step towards this future,

janë vetëm një hap i vogël drejt të ardhmes,

if we implement these new technologies

nëse veme ne zbatim këto teknologji të reja

for a new self-assembling world.

për një botë krejtesisht të re që vetë-formohet.

Thank you.

Faleminderit.

(Applause)

(Duartrokitje)