The dangers of a noisy ocean -- and how we can quiet it down | Nicola Jones

Tłumaczenie: Aleksander Jędrzejak Korekta: Marta Konieczna

This is the sound of orcas off the coast of Vancouver.

To odgłos orek z wybrzeża Vancouver.

(Whale chirps and squeaks)

(Piski waleni)

They make these fantastic sounds not just to communicate,

Wytwarzają te wspaniałe odgłosy nie tylko w celu komunikacji,

but also sometimes to echolocate,

ale także do echolokacji,

to find their way around and to find food.

by odnaleźć drogę i jedzenie.

But that can be tricky sometimes,

Czasem może to być trudne,

because, well, here is the sound of a ship passing by,

ponieważ to jest odgłos przepływającego okrętu

recorded underwater.

nagrany pod wodą.

(Screeching oscillating sound)

(Piskliwe odgłosy silnika)

You know, when we think about marine pollution,

Kiedy myślimy o zanieczyszczeniu mórz,

I think we usually think about plastics.

zazwyczaj myślimy o plastikach,

Maybe toxic chemicals,

może o toksycznych chemikaliach,

or even ocean acidification from climate change.

albo wzroście zakwaszenia oceanów przez zmiany klimatu.

As a science journalist who often writes about environmental issues,

Jestem dziennikarką piszącą o problemach środowiska,

those are the things that have passed my desk

te problemy często trafiały na moje biurko

over the past 10 years or so.

przez ostatnie 10 lat.

But as I recently realized

Ale jak zauważyłam ostatnio,

when I was writing a feature for the science journal "Nature,"

pisząc dłuższy artykuł do pisma naukowego "Nature",

noise is another important kind of pollution.

hałas jest kolejnym ważnym rodzajem zanieczyszczenia.

One that often gets ignored.

Takim, który jest często ignorowany.

You know, maybe you've heard of the dark-skies movement,

Może słyszeliście o ruchu ciemnego nieba,

which aimed to raise awareness of the issue of light pollution

który miał zwrócić uwagę na problem zanieczyszczenia światłem

and create pockets of unilluminated night,

i stworzyć strefy nocy pozbawionej światła,

so that people and animals

aby ludzie i zwierzęta

could enjoy more natural cycles of light and dark, night and day.

mogli cieszyć się niezakłóconym cyklem światła i mroku, nocy i dnia.

Well, in much the same way,

Tak samo istnieją

there are people now raising awareness

ludzie podnoszący świadomość

of the issue of noise pollution

na temat zanieczyszczenia hałasem.

and trying to create pockets of quiet in the ocean,

Próbują utworzyć strefy ciszy w oceanach,

so that marine life can enjoy a more natural soundscape.

aby morskie życie mogło cieszyć się naturalnym otoczeniem dźwiękowym.

This is important.

To jest ważne.

Noise isn't just an irritation.

Hałas jest nie tylko drażniący.

It can cause chronic stress,

Może powodować chroniczny stres

or even physical injury.

albo nawet urazy fizyczne.

It can affect marine life's ability to find food and mates

Może wpłynąć na możliwości znalezienia pokarmu czy partnera,

and to listen out for predators and more.

możliwości wykrycia drapieżników i wiele innych rzeczy.

Think of all the sounds we inject into the ocean.

Pomyślcie o wszystkich dźwiękach trafiających do oceanu.

Perhaps one of the most dramatic is the seismic surveys

Być może najgorsze są badania sejsmiczne

used to look for oil and gas.

używane do odnajdywania ropy i gazu.

Air guns produce loud blasts,

Armatki powietrzne wytwarzają eksplozje,

sometimes every 10 to 15 seconds,

czasem co 10 do 15 sekund

for months on end.

przez wiele miesięcy.

And they use the reflections of these sounds

Wykorzystuje się odbicia tych dźwięków,

to map the ground beneath.

aby mapować teren pod wodą.

It can sound like this.

Może to brzmieć tak.

(Explosion sounds)

(Dźwięki eksplozji)

Then, there's the sound of the actual drilling for oil and gas,

Są też odgłosy odwiertów ropy i gazu,

the construction of things like offshore wind farms,

konstrukcji przybrzeżnych elektrowni wiatrowych,

sonar

sonarów

and of course, the nearly constant drone from more than 50,000 ships

i oczywiście ciągłe buczenie ponad 50 000 statków

in the global merchant fleet.

międzynarodowej floty handlowej.

Now the natural ocean itself isn't exactly quiet.

Ocean w stanie naturalnym nie jest do końca cichy.

If you put your head under the water,

Jeśli włoży się głowę pod wodę,

you can hear cracking ice, wind, rain,

można usłyszeć pękający lód, wiatr, deszcz,

singing whales, grunting fish,

śpiewające walenie, hemulony,

even snapping shrimp.

a nawet krewetki pistoletowe.

Altogether, that can create a soundscape

Razem tworzą tło dźwiękowe

of maybe 50 to 100 decibels,

mające od 50 do 100 decybeli,

depending on where and when you are.

zależnie od tego gdzie i kiedy się znajdujecie.

But mankind's addition to that has been dramatic.

Wkład ludzkości w to otoczenie jest ogromny.

It's estimated that shipping has added three decibels of noise to the ocean

Oszacowano, że żegluga dodała do oceanicznego hałasu trzy decybele

every 10 years in recent decades.

co każde 10 lat w ostatnich dekadach.

That might not sound like a lot,

To może nie wydawać się wiele,

but decibels are on a logarithmic scale,

ale decybele są na skali logarytmicznej,

like the Richter scale for earthquakes.

jak skala Richtera dla trzęsień ziemi.

So a small number can actually represent a large change.

Więc ich niska liczba może oznaczać wielką zmianę.

Three decibels means a doubling of noise intensity in the ocean.

Trzy decybele oznaczają podwojenie intensywności hałasu w oceanie.

A doubling.

Podwojenie.

And that's only an estimate,

I jest to tylko oszacowanie,

because no one is actually keeping track of how noisy the ocean is

ponieważ nikt nie śledzi poziomu hałasu w oceanach

all around the world.

na całym świecie.

There is a body called the International Quiet Ocean Experiment,

Istnieje grupa zwana Międzynarodowym Eksperymentem Cichego Oceanu.

and one of their missions

Jedną z ich misji jest staranie się,

is to try and plug the hole in that data.

by te dane zdobyć.

So for example, last year,

W zeszłym roku

they managed to convince the Global Ocean Observation System

udało im się przekonać Globalny System Obserwacji Oceanów,

to start including noise

aby zacząć zaliczać hałas

as one of their essential variables for monitoring,

jako kolejną ważną zmienną do monitorowania,

alongside things like temperature and salinity.

wraz z takimi elementami, jak temperatura i zasolenie.

We do know some things.

Wiemy pewne rzeczy.

We know that sonar can be as loud, or nearly as loud,

Sonar może być tak głośny, albo niemal tak głośny,

as an underwater volcano.

jak podwodny wulkan.

A supertanker can be as loud as the call of a blue whale.

Tankowiec może być tak głośny jak zew płetwala błękitnego.

The noises we add to the ocean come in all different frequencies

Dźwięki dodawane do oceanu mają różne częstotliwości

and can travel great distances.

i mogą pokonywać duże dystanse.

Seismic surveys off the East Coast of the United States

Badania sejsmiczne na Wschodnim Wybrzeżu Stanów Zjednoczonych

can be heard in the middle of the Atlantic.

mogą być usłyszane na środku Atlantyku.

In the 1960s, they did an experiment

W latach 60. przeprowadzono eksperyment,

where they set off a loud noise off the coast of Perth, Australia,

wytworzono głośny dźwięk na wybrzeżu Perth w Australii

and they detected it as far away as Bermuda,

i wykryto go aż na Bermudach,

20,000 kilometers away.

20 000 kilometrów dalej.

So what does all this sound like to marine life,

Jak te odgłosy brzmią dla stworzeń morskich?

what do they hear?

Co one słyszą?

It's kind of difficult to describe.

Jest to dość trudne do opisania.

Sound travels further, faster in water than it does in air,

Dźwięk podróżuje dalej i szybciej w wodzie niż w powietrzu,

and it also packs a different punch.

i niesie ze sobą inną moc.

So sound of the same pressure will have a different intensity

Więc dźwięk o tym samym nacisku będzie miał inną intensywność,

whether you measure it in the air or underwater.

zależnie od tego czy pomiar wykonano w powietrzu czy pod wodą.

Then there's the fact that whales don't have ears exactly like human ears.

Poza tym, walenie nie mają uszu takich jak ludzie.

Creatures like zooplankton

Stworzenia jak zooplankton

don't even have what you would consider to be ears.

nie mają nic, co można byłoby uważać za uszy.

So what does this mean,

Więc co to oznacza,

what is the impact on all this marine life?

jaki jest tego wpływ na życie w morzu?

Perhaps the easiest thing for scientists to assess

Być może badaczom najłatwiej jest ocenić

is the effect of acute noise,

wpływ przenikliwego hałasu,

really loud sudden blasts

bardzo głośnych i nagłych eksplozji,

that might cause physical injury or hearing loss.

które mogą spowodować obrażenia fizyczne czy utratę słuchu.

Beaked whales, for example, can go into panicked dives

Wale dziobogłowe, mogą wykonywać paniczne zanurzenia,

when exposed to loud noises,

będąc narażonymi na głośne hałasy,

which may even give them a condition similar to the bends.

co może u nich spowodować chorobę dekompresyjną.

In the 1960s, after the introduction of more powerful sonar technologies,

W latach 60. po wprowadzeniu mocniejszych technologii sonarowych,

the number of incidents of mass whale strandings of beaked whales

liczba incydentów z zagubionymi walami dziobogłowymi

went up dramatically.

zwiększyła się drastycznie.

And it's not just marine mammals,

Nie dotyczy to tylko morskich ssaków,

fish, if they stray too close to the source of a loud sound,

ryby, jeżeli podpłyną zbyt blisko do źródła głośnego dźwięku,

their fish bladders may actually explode.

ich pęcherze mogą właściwie eksplodować.

The airgun blasts from seismic surveys

Eksplozje w czasie badań sejsmicznych

can mow down a swath of zooplankton,

mogą zmieść duże ilości zooplanktonu,

the tiny creatures near the base of the food chain,

maleńkie żyjątka będące podstawą łańcucha pokarmowego,

or can deform scallop larvae while they're developing.

albo zdeformować przegrzebki w okresie rozwoju.

Well, what about chronic noise,

A co z chronicznym hałasem,

the more pervasive issue of raising background noise

bardziej rozpowszechnionym z powodu rosnącego hałasu,

from things like shipping?

ze źródeł takich jak żegluga?

That can mask or drown out the natural soundscape.

On może zamaskować albo zagłuszyć naturalne tło dźwiękowe.

Some whales have responded to this by literally changing their tune,

Niektóre walenie zmieniły przez to swoje melodie,

a little bit like people shouting to be heard in a noisy nightclub.

mniej więcej jak ludzie krzyczący, by usłyszeć się w nocnym klubie.

And some fish will spend more time patrolling their borders

Niektóre ryby spędzą więcej czasu na patrolowaniu swoich terenów,

and less time caring for their young,

a mniej na opiekę nad młodymi,

as if they're on high alert.

jeśli są stale zaniepokojone.

Chronic noise can affect people too, of course.

Chroniczny hałas może wpłynąć także na ludzi.

Studies have shown that people living near busy airports

Badania dowiodły, że ludzie mieszkający obok lotnisk

or really busy highways

albo ruchliwych autostrad

may have elevated levels of cardiovascular disease.

mogą mieć większe prawdopodobieństwo chorób sercowo-naczyniowych.

And students living under busy flight paths

A uczniowie żyjący na trasach przelotów samolotów

may do worse on some educational tests.

mogą mieć gorsze wyniki na testach.

And even while I was researching this subject,

Podczas gdy prowadziłam badania nad tym problemem,

they were actually blasting out about three meters of solid granite

kruszono trzy metry granitu

from the lot across from my home office

na działce naprzeciwko mojego gabinetu,

to make room for a new house,

aby zrobić miejsce na nowy dom,

and the constant jittering of the rock hammer

a ciągłe walenie młota

was driving me completely insane.

doprowadzało mnie do szału.

And whenever the workers stopped for a moment,

Za każdym razem, gdy robotnicy przerywali na moment,

I could feel my shoulders relax.

czułam jak moje ramiona się rozluźniają.

This effect has been seen in whales, too.

Ten efekt zauważono także u waleni.

After the terrorist attacks of 9/11,

Po atakach z 11 września,

international shipping largely ground to a halt for a little while

międzynarodowy transport morski stanął na pewien czas

in the waters off the East Coast of the United States.

na wodach Wschodniego Wybrzeża Stanów Zjednoczonych.

And in that lull,

W tym zastoju

researchers noticed that endangered right whales in that region

badacze odnotowali, że zagrożone walenie biskajskie z tego rejonu

had fewer chemical markers of stress in their feces samples.

miały mniej markerów stresowych w próbkach ich odchodów.

As one researcher I spoke to likes to say,

Jak mawiał jeden z badaczy:

"We were stressed, but the whales weren't."

"My się stresowaliśmy, a walenie nie."

Now you have to remember,

Musicie pamiętać,

we have evolved to be a visual species.

że wyewoluowaliśmy jako wzrokowcy.

We really rely on our eyes.

Polegamy na naszych oczach.

But marine life relies on sound

Życie morskie polega na dźwięku,

the way that we rely on sight.

tak jak nasze na obrazie.

For them, a noisy ocean

Dla nich hałaśliwy ocean

may be as befuddling and even dangerous

może być tak tajemniczy i niebezpieczny,

as a dense fog is for us.

jak gęsta mgła dla nas.

And maybe sometimes that just means being a little more stressed,

Może to czasem oznaczać bycie trochę bardziej zestresowanym,

maybe sometimes it means spending a little less time with the kids.

może to oznaczać skrócony czas spędzany z dziećmi.

Maybe some species can adapt.

Może niektóre gatunki mogą się przystosować.

But some researchers worry that for endangered species

Pewni badacze obawiają się, że dla zagrożonych gatunków

already on the brink,

będących na krawędzi,

noise may be enough to push them over the edge.

hałas może wystarczyć, aby doprowadzić do ich wyginięcia.

So take, for example, the southern resident killer whales

Weźmy na przykład orki,

that live in the waters off my hometown of Vancouver.

które żyją na wybrzeżach mojego rodzinnego Vancouver.

There are only 75, maybe 76, animals left

Zostało tylko 75, może 76 osobników

in this population.

w tej populacji.

And they're facing a lot of challenges.

Mierzą się z wieloma wyzwaniami.

There are chemical pollutants in these waters,

W tych wodach jest wiele chemicznych zanieczyszczeń,

and they are running low on the salmon that they really rely on for food.

zmniejsza się populacja łososi, które są źródłem ich pożywienia.

And then there's noise.

Jest też hałas.

When researchers studied these and similar killer whales,

Kiedy naukowcy badali te i podobne rodzaje orek,

they found that they spend between 18 and 25 percent less time

odkryli, że spędzają od 18 do 25 procent mniej czasu

feeding in the presence of loud boat noise.

na odżywianiu się w pobliżu głośnych silników statków.

And that's a lot for a species that's already struggling

To dużo dla gatunku, który już ma problemy

to find enough food to thrive.

w znalezieniu pokarmu, by móc przetrwać.

The good news, as I heard from all the researchers I spoke to,

Dobre nowiny są takie, że jak powiedzieli mi badacze,

is that you can do something relatively easily about ocean noise.

można w prosty sposób zrobić coś z hałasem oceanicznym.

Unlike the wicked problems of climate change

W odróżnieniu od problemów ze zmianami klimatycznymi

and ocean acidification,

i zakwaszeniem oceanów,

you can just dial down the knob on ocean noise

można po prostu zmniejszyć poziom głośności hałasu

and see almost immediate impacts.

i zobaczyć niemal natychmiastowe skutki.

So for example, in 2017,

Na przykład w 2017 roku

the Vancouver Fraser Port Authority

zarząd Portu Fraser w Vancouver

started asking ships to simply slow down

nalegał, aby statki po prostu zwolniły,

when going through the Haro Strait,

kiedy przepływają przez Cieśninę Haro,

where the southern resident killer whales are feeding in late summer.

gdzie orki pożywiają się w okresie późnego lata.

Slower ships are quieter ships.

Wolniejsze statki są cichsze.

And because it's Canada, you can just ask,

A ponieważ jest to Kanada, wystarczy poprosić,

it can be voluntary.

bez przymusu.

(Laughter)

(Śmiech)

(Applause)

(Brawa)

In that 2017 trial, most of the ships complied,

Wtedy, w 2017 roku, większość statków zastosowała się do tego,

adding about half an hour to their travel time,

przedłużając o około pół godziny swój rejs,

and reducing noise by about 1.2 decibels

redukując przy tym hałas o około 1,2 decybela

or 24 percent of noise intensity.

albo 24 procenty intensywności hałasu.

This year, they decided to extend the length of time

W tym roku zdecydowano się przedłużyć ten okres,

and the area over which they're asking ships to slow down.

jak i zwiększyć zasięg obowiązywania tego prawa.

So hopefully that has a positive impact for these whales.

Miejmy nadzieję, że będzie to miało pozytywny wpływ na te walenie.

In 2017, the Vancouver Fraser Port Authority

W 2017 roku zarząd Portu Vancouver Fraser

also introduced discounts in docking fees

wprowadził też obniżki za dokowanie

for ships that are physically designed to be quieter.

dla statków zaprojektowanych, by były bardziej ciche.

You know, weirdly, a lot of the noise from a ship like this

Co dziwne, wiele z tych hałasów

comes from the popping of tiny bubbles off the back of its propeller.

pochodzi z pękania malutkich bąbelków na śrubie napędowej.

And you can simply design a ship to do less of that

Można po prostu zaprojektować statek tak, aby wytwarzał ich mniej

and to be quieter.

i był cichszy.

The International Maritime Organization has published a huge list of ways

Międzynarodowa Organizacja Morska opublikowała długą listę sposobów na to,

that boats can be made quieter.

aby statki były cichsze.

And they also have a target

Ma ona również na celu

of reducing carbon dioxide emissions from global shipping

redukcję emisji dwutlenku węgla pochodzącego z żeglugi

by 50 percent by 2050.

o 50 procent do 2050 roku.

And the great news is that these two things go hand in hand.

Dobre wieści są takie, że te dwie idee łączą się.

On the whole, a more efficient ship is a quieter ship.

Ogólnie rzecz biorąc, wydajny statek to cichszy statek.

People have also invented quieter ways of hammering in the giant posts

Ludzie opracowali też cichsze metody wbijania gigantycznych słupów

needed for giant wind turbines, like this one,

potrzebnych do stawiania turbin wiatrowych, jak te,

and gentler ways of doing seismic surveys.

oraz przeprowadzania badań sejsmicznych w delikatny sposób.

And there are some incentives for using quieter technologies.

Są też inne bodźce do używania cichszych technologii.

The European Union, for example,

Na przykład Unia Europejska

has a healthy marine system directive for 2020.

ma dyrektywę o zdrowym systemie morskim na 2020 rok.

And one of the ways that they define a healthy marine system

Jednym z punktów definiowania tego

is by how much noise is going in those waters.

jest poziom hałasu w tych wodach.

But on the whole, most waters remain completely unregulated

Ale ogólnie mówiąc, większość przypadków pozostaje nieuregulowana,

when it comes to ocean noise.

jeśli chodzi o poziom hałasu.

Mimo to, większość badaczy, z którymi rozmawiałam,

But again, most of the scientists I spoke to

said that there's real momentum right now in policy circles

powiedziało, że większość kręgów politycznych

to pay attention to this issue

skupia uwagę na tym problemie

and maybe do something about this issue.

i może coś z tym zrobią.

We already know enough to say that quieter seas are healthier seas.

Wiemy już wystarczająco dużo, by móc powiedzieć, że cichsze morza są zdrowsze.

But now scientists are really scrambling to come up with the details.

Właśnie teraz badacze zastanawiają się nad detalami.

Just how quiet do we need to be?

Jak cicho musimy być?

And where are the best places to make quiet or preserve quiet?

Jakie są najlepsze miejsca dla ciszy czy jej zachowania?

And how best can we hush our noise?

Jak bardzo możemy wyciszyć nasz hałas?

And you know, I'm not trying to tell you

Nie próbuję wam wmówić,

that noise is the biggest environmental problem on the planet

że hałas jest największym problemem środowiska na świecie

or even in the ocean.

czy nawet w oceanie.

But the point is that humankind has a lot of impacts

Chodzi o to, że ludzkość wpływa na wiele sposobów

on our environmental system.

na nasze środowisko.

And these impacts don't act in isolation.

Te wpływy nie działają w izolacji.

They act together, and they multiply.

Działają razem i się zwielokrotniają.

So even for the ones that are not so obvious,

Więc nawet te, które nie są oczywiste,

we really need to pay attention to them.

wymagają naszej uwagi.

I'll tell you about one last experiment,

Opowiem wam o ostatnim eksperymencie,

just because it's so beautiful.

tylko dlatego, że jest tak piękny

So Rob Williams,

Rob Williams,

one of the researchers who works on southern resident killer whales,

jeden z badaczy pracujący nad orkami,

also does some work in Bali.

pracuje także na Bali.

And there, they celebrate a Hindu tradition

Świętują tam pewną hinduską tradycję

called nyepi, or a day of silence.

zwaną nyepi albo dniem ciszy.

And this day, apparently, is very strictly observed.

Ten dzień jest ściśle przestrzegany.

No planes take off from the airport,

Żadne samoloty nie wylatują,

no boats go out fishing,

żadne kutry nie wypływają,

the tourists are gently led off the beach back into their hotel rooms.

turyści są grzecznie odprowadzani z plaż do pokojów hotelowych.

And Rob Williams put some hydrophones in the water there

Rob WIlliams natomiast wkłada do morza hydrofony,

to see what the impact was,

aby zobaczyć tego efekty,

and it was dramatic.

Były one spektakularne.

Sound levels dropped by six to nine decibels,

Poziom dźwięku spadł o sześć do dziewięciu decybeli,

about the same as in the waters after 9/11.

mniej więcej tyle, co w oceanie po 11 września.

For an "acoustic prospector" like Williams,

Dla "akustycznego poszukiwacza" takiego jak Williams,

which is what he calls himself,

sam siebie tak nazywa,

this silence is golden.

ta cisza jest złotem.

Now he and other researchers can go back to this place

On i inni badacze mogą tam wrócić

and see what the fish choose to do

i zobaczyć, co ryby zrobią

with all this additional acoustic real estate.

z dodatkową ciszą.

(Soft bubbling)

(Ciche bulgotanie)

I like to think of them having their own holiday,

Lubię sobie wyobrażać, że mają swoje święto,

feasting and finding mates.

ucztują i szukają partnerów.

Celebrating their own spot of calm

Świętują na swój sposób strefę ciszy

in an otherwise noisy world.

w dotychczas hałaśliwym świecie.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)