Gregory Stock: To upgrade is human

Tłumaczenie: Dominik Rzepka Korekta: Weronika Łabaj

The future of life, where the unraveling of our biology --

Przyszłość życia, odkrywanie naszej biologii --

and bring up the lights a little bit. I don't have any slides.

Rozjaśnijcie trochę światła, nie mam slajdów.

I'm just going to talk --

Powiem o tym

about where that's likely to carry us.

gdzie nas to prawdopodobnie doprowadzi.

And you know, I saw all the visions

Widziałem te wszystkie wizje

of the first couple of sessions.

z kilku pierwszych wykładów.

It almost made me feel a little bit guilty about having an uplifting talk

Niemal poczułem się winny za tak podnoszący na duchu wykład

about the future.

na temat przyszłości.

It felt wrong to do that in some way.

Jakbym robił coś złego.

And yet, I don't really think it is

Teraz myślę inaczej,

because when it comes down to it,

ponieważ kiedy przyszłość nadejdzie

it's this larger trajectory that is really what is going to remain --

liczyć się będzie właśnie to szersze spojrzenie

what people in the future are going to remember about this period.

o tym ludzie w przyszłości będą pamiętać.

I want to talk to you a little bit about

Chcę opowiedzieć wam

why the visions of Jeremy Rivkins,

dlaczego wizje Jeremy'ego Rivkinsa,

who would like to ban these sorts of technologies,

który chce zakazać tego rodzaju technologii

or of the Bill Joys who would like to relinquish them,

lub Billa Joysa, który chciałby by je zarzucono

are actually -- to follow those paths would be such a tragedy for us.

są właściwie... Podążenie za nimi byłoby dla nas tragiczne.

I'm focusing on biology,

Skoncentruję się na biologii,

the biological sciences.

na naukach przyrodniczych,

The reason I'm doing that is because those are going to be

ponieważ obejmują one dziedziny,

the areas that are the most significant to us.

które są dla nas najistotniejsze.

The reason for that is really very simple.

Powód jest bardzo prosty.

It's because we're flesh and blood.

Jesteśmy z krwi i z kości.

We're biological creatures.

Jesteśmy istotami biologicznymi.

And what we can do with our biology

To, co potrafimy zrobić z naszą biologią

is going to shape our future

ukształtuje naszą przyszłość

and that of our children and that of their children --

oraz przyszłość naszych dzieci i wnuków --

whether we gain control over aging,

czy przejmiemy kontrolę nad starzeniem się,

whether we learn to protect ourselves from Alzheimer's,

czy nauczymy się bronić przed Alzheimerem,

and heart disease, and cancer.

chorobami serca czy rakiem.

I think that Shakespeare really put it very nicely.

Szekspir ujął to bardzo dobrze.

And I'm actually going to use his words in the same order that he did.

Użyję nawet jego słów w tej samej kolejności co on sam.

(Laughter)

(Śmiech)

He said, "And so from hour to hour

Powiedział "I tak z godziny na godzinę

we ripe and ripe.

dojrzewamy i dojrzewamy.

And then from hour to hour we rot and rot.

A potem z godziny na godzinę psujemy się i psujemy.

And thereby hangs a tale."

I od tego wszystko się zaczyna."

Life is short, you know.

Życie jest krótkie

And we need to think about planning a little bit.

i musimy pomyśleć nieco o planowaniu.

We're all going to eventually, even in the developed world,

Kiedyś wszyscy, nawet w rozwiniętym świecie

going to have to lose everything that we love.

stracimy wszystko, co kochamy.

When you're beginning to rot a little bit,

Gdy zaczynasz się psuć,

all of the videos crammed into your head,

wszystkie obrazy wtłoczone do twojej głowy,

all of the extensions that extend your various powers,

wszystkie dodatki, które rozszerzają twoje umiejętności

are going to being to seem a little secondary.

zaczynają się wydawać nieco mniej istotne.

And you know, I'm getting a little bit gray -- so is Ray Kurzweil,

Mam już na głowie kilka siwych włosów, tak jak Ray Kurzweil

so is Eric Drexler.

i Eric Drexler.

This is where it's really central to our lives.

To właśnie stanowi centrum naszego życia.

Now I know there's been a whole lot of hype

Wiem, że było mnóstwo szumu

about our power to control biology.

na temat możliwości kontrolowania biologii.

You just have to look at the Human Genome Project.

Weźmy Projekt Poznania Ludzkiego Genomu.

It wasn't two years ago

Nie dalej niż dwa lata temu

that everybody was talking about --

wszyscy mówili,

we've found the Holy Grail of biology.

że znaleźliśmy Świętego Graala biologii.

We're deciphering the code of codes.

Odszyfrowujemy kod nad kodami.

We're reading the book of life.

Czytamy księgę życia.

It's a little bit reminiscent of 1969 when Neil Armstrong walked on the moon,

Przypomina to trochę rok 1969, kiedy Neil Armstrong chodził po Księżycu.

and everybody was about to race out toward the stars.

A wszyscy rwali się do wyścigu do gwiazd.

And we've all seen "2001: A Space Odyssey."

Wszyscy widzieliśmy film "2001: Odyseja kosmiczna"

You know it's 2003, and there is no HAL.

Teraz jest rok 2003. I nie ma HAL'a.

And there is no odyssey to our own moon, much less the moons of Jupiter.

Ani odysei do naszego Księżyca, tym bardziej do księżyców Jowisza.

And we're still picking up pieces of the Challenger.

Za to wciąż zbieramy kawałki Challengera.

So it's not surprising that some people would wonder

Nic dziwnego, że ludzie zastanawiają się

whether maybe 30 or 40 years from now,

czy za 30 czy 40 lat

we'll look back at this instant in time,

będziemy wspominać ten moment w czasie.

and all of the sort of talk about

Te całe dywagacje

the Human Genome Project,

na temat Projektu Poznania Ludzkiego Genomu,

and what all this is going to mean to us --

i tego, jaka będzie jego rola -

well, it will really mean precious little.

nie będą miały większego znaczenia.

And I just want to say that that is absolutely not going to be the case.

To będzie zupełnie nieistotne,

Because when we talk about our genetics and our biology,

ponieważ mówiąc o naszej genetyce i naszej biologii

and modifying and altering and adjusting these things,

przerabianiu i regulowaniu tych rzeczy,

we're talking about changing ourselves.

mówimy o zmienianiu samych siebie.

And this is very critical stuff.

To niezwykle ważne sprawy.

If you have any doubts about how technology affects our lives,

Jeżeli macie wątpliwości co do wpływu technologii na nasze życie

you just have to go to any major city.

wybierzcie się do dowolnego większego miasta.

This is not the stomping ground

To już nie jest osada

of our Pleistocene ancestors.

naszych plejstoceńskich przodków.

What's happening is we're taking this technology --

Oto, co się dzieje - używamy techniki

it's becoming more precise, more potent --

coraz bardziej precyzyjnej i potężnej.

and we're turning it back upon ourselves.

i obracamy ją przeciwko sobie.

Before it's all done

Zanim będzie po wszystkim

we are going to alter ourselves

zaczniemy zmieniać siebie.

every bit as much as we have changed the world around us.

dokładnie tak samo, jak zmieniliśmy świat wokoło.

It's going to happen a lot sooner

Stanie się to znacznie wcześniej

than people imagine.

niż ludzie się spodziewają.

On the way there it's going to

Po drodze nastąpi

completely revolutionize medicine and health care; that's obvious.

całkowita rewolucja w medycynie i opiece zdrowotnej. To pewne.

It's going to change the way we have children.

To zmieni sposób w jaki będziemy mieli dzieci.

It's going to change the way we manage

To zmieni sposób w jaki

and alter our emotions.

kontrolujemy nasze emocje.

It's going to probably change the human lifespan.

Prawdopodobnie wpłynie na długość życia.

It will really make us question

Te zmiany zmuszą nas do przemyślenia

what it is to be a human being.

co to naprawdę znaczy "być człowiekiem".

The larger context of this is that are

Za kulisami tych procesów zachodzą obecnie

two unprecedented revolutions that are going on today.

dwie bezprecedensowe rewolucje.

The first of them is the obvious one,

Pierwsza z nich jest oczywista -

the silicon revolution,

to krzemowa rewolucja,

which you all are very, very familiar with.

z którą mamy do czynienia na każdym kroku.

It's changing our lives in so many ways,

Zmienia nasze życie na tak wiele sposobów

and it will continue to do that.

i nie przestanie tego robić.

What the essence of that is, is that we're taking

Najważniejsze w tym wszystkim jest to,

the sand at our feet, the inert silicon at our feet,

że bierzemy piasek u naszych stóp, bierny krzem

and we're breathing a level of complexity into it

i tchniemy w niego złożoność,

that rivals that of life itself,

która konkuruje z samą złożonością życia,

and may even surpass it.

a może nawet ją przewyższa.

As an outgrowth of that, as a child of that revolution,

Dzieckiem tej rewolucji

is the revolution in biology.

jest rewolucja w dziedzinie biologii.

The genomics revolution,

Rewolucja genomiki,

proteomics, metabolomics, all of these "omics"

proteomiki, metabolomiki, wszystkich tych "omik"

that sound so terrific on grants and on business plans.

które brzmią tak świetnie w tekstach grantów i w biznesplanach.

What we're doing is we are

To, co robimy to przejęcie kontroli

seizing control of our evolutionary future.

nad kierunkiem naszej ewolucji.

I mean we're essentially using technology

Bardzo silnie wykorzystujemy technikę

to just jam evolution into fast-forward.

żeby wrzucić naszej ewolucji piąty bieg.

It's not at all clear where it's going to take us.

Nie jest do końca jasne dokąd nas to zaprowadzi,

But in five to ten years we're going to start see

ale w ciągu 5 do 10 lat zaczniemy dostrzegać

some very profound changes.

kilka bardzo poważnych zmian.

The most immediate changes that we'll see

Najszybsze z nich

are things like in medicine.

dotyczą medycyny.

There is going to be a big shift towards preventative medicine

Akcent przesunie się na zapobieganie

as we start to be able to identify

ponieważ będziemy mogli identyfikować

all of the risk factors that we have as individuals.

indywidualne czynniki ryzyka.

But who is going to pay for all this?

Ale kto za to wszystko zapłaci ?

And how are we going to understand all this complex information?

Jak poradzimy sobie ze zrozumieniem tych skomplikowanych danych?

That is going to be the IT challenge

To będzie wyzwanie dla IT następnej generacji --

of the next generation, is communicating all this information.

przekazanie tych wszystkich informacji.

There's pharmacogenomics, the combination of pharmacology

Rozwinie się farmakogenomika --

and genetics:

kombinacja farmakologii i genetyki --

tailoring drugs to our individual constitutions

dostosowująca leki do indywidualnej budowy organizmu,

that Juan talked about a little bit earlier.

o czym mówił wcześniej Juan.

That's going to have amazing impacts.

To będzie miało niesamowite znaczenie.

And it's going to be used for diet as well,

Będzie również używane do tworzenia diet,

and nutritional supplements and such.

suplementów i tym podobnych.

But it's going to have a big impact because

Będą one tak ważne

we're going to have niche drugs.

z powodu ich niszowości.

And we aren't going to be able to support

Nie będziemy w stanie pokryć wydatków

the kinds of expenses that we have to create blockbuster drugs today.

jakich obecnie wymaga masowe tworzenie leków.

The approval process is going to fall apart, actually.

Proces zatwierdzania leków właściwie się rozpadnie.

It's too slow.

Jest zbyt powolny.

It's too risk-averse.

Za mało w nim miejsca na ryzyko,

And it is really not suited for the future

a to zupełnie nie pasuje do przyszłości

that we're moving into.

w którą wkraczamy.

Another thing is that we're just going to have to deal with this knowledge.

Co więcej, będziemy musieli sobie poradzić z tą wiedzą.

It's really wonderful when we hear,

Naprawdę cudownie usłyszeć

"Oh, 99.9 percent of the letters in the code are the same.

"99.9 procent genów w kodzie jest takich samych.

We're all identical to each other. Isn't it wonderful?"

Jesteśmy identyczni. Czy to nie wspaniałe?"

And look around you and know

Rozejrzyjcie się dookoła - zauważycie,

that what we really care about is

że dla nas najważniejsze

that little bit of difference.

są te niewielkie różnice.

We look the same to a visitor from another planet, maybe,

Może wyglądamy tak samo dla przybysza z obcej planety

but not to each other

ale nie dla siebie nawzajem,

because we compete with each other all time.

bo nieustannie ze sobą konkurujemy.

And we're going to have to come to grips with the fact

Musimy się pogodzić z faktem,

that there are differences between us as individuals that we will know about,

że istnieją różnice pomiędzy nami jako jednostkami, o których się dowiemy.

and between subpopulations of humans as well.

Podobnie jest z różnymi populacjami ludzi.

To deny that that's the case is not a very good start on that.

Na początek musimy się z tym pogodzić.

A generation or so away

W następnym pokoleniu

there are going to be even more profound things that are going to happen.

będą działy się rzeczy jeszcze bardziej doniosłe.

That's when we're going to begin to use this knowledge to modify ourselves.

Zaczniemy używać wiedzy do modyfikowania samych siebie.

Now I don't mean extra gills or something --

I nie chodzi o dodatkowe skrzela czy coś w tym stylu,

something we care about, like aging.

lecz coś ważnego - jak starzenie się.

What if we could unravel aging and understand it --

Co będzie, jeśli rozwiążemy zagadkę starzenia się,

begin to retard the process or even reverse it?

nauczymy się spowalniać lub nawet odwracać ten proces?

It would change absolutely everything.

Absolutnie wszystko się zmieni.

And it's obvious to anyone,

To pewne,

that if we can do this, we absolutely will do this,

że jeżeli będziemy mogli to robić - zrobimy to

whatever the consequences are.

niezależnie od konsekwencji.

The second is modifying our emotions.

Druga rewolucja to wpływanie na nasze emocje.

I mean Ritalin, Viagra,

Leki takie jak Ritalin, Viagra,

things of that sort, Prozac.

Prozac.

You know, this is just clumsy little baby steps.

To tylko niezdarne, maleńkie kroczki.

What if you could take a little

A co gdyby

concoction of pharmaceuticals

dzięki małej mieszance farmaceutyków

that would make you feel really contented,

moglibyście poczuć się zadowoleni,

just happy to be you.

po prostu szczęśliwi z bycia sobą.

Are you going to be able to resist that if it doesn't have any overt side effects?

Potrafilibyście się oprzeć pokusie, gdyby nie było efektów ubocznych?

Probably not.

Prawdopodobnie nie.

And if you don't, who are you going to be?

A jeżeli nie, to kim byście się stali?

Why do you do what you do?

Dlaczego jesteśmy tym, kim jesteśmy ?

We're sort of circumventing evolutionary programs that guide our behavior.

Obchodzimy ewolucyjne programy kierujące naszym zachowaniem.

It's going to be very challenging to deal with.

Poradzenie sobie z tym będzie dużym wyzwaniem.

The third area is reproduction.

Trzecią sferą jest reprodukcja.

The idea that we're going to chose our children's genes,

Idea wybierania genów naszych dzieci

as we begin to understand what genes say about who we are.

kiedy już zrozumiemy jak geny nas kształtują.

That's the focus of my book "Redesigning Humans,"

To główny temat mojej książki "Przeprojektowywanie ludzi"

where I talk about the kinds of choices we'll make,

w której mówię o takich wyborach, przed którymi staniemy

and the challenges it's going to present to society.

i wyzwaniach, które zostaną rzucone społeczeństwu.

There are three obvious ways of doing this.

Są trzy proste drogi do osiągnięcia takiego celu.

The first is cloning.

Pierwszą jest klonowanie.

It didn't happen.

Na razie jeszcze do tego nie doszło.

It's a total media circus.

To totalny medialny cyrk.

It will happen in five to 10 years.

Ale uda się w przeciągu pięciu do 10 lat.

And when it does it's not going to be that big a deal.

A wtedy nie będzie to już nic wielkiego.

The birth of a delayed identical twin

Opóźnione w czasie narodzenie identycznego bliźniaka

is not going to shake western civilization.

nie wstrząśnie zachodnią cywilizacją.

But there are more important things that are already occurring:

Ale dzieją się już znacznie ważniejsze rzeczy:

embryo screening.

prenatalne badania embrionów.

You take a six to eight cell embryo,

Bierze się 6-8 komórkowy embrion

you tease out one of the cells, you run a genetic test on that cell,

wydłubuje jedną z komórek, przeprowadza na niej testy genetyczne

and depending on the results of that test

i w zależności od wyników tego testu

you either implant that embryo or you discard it.

implantuje się lub odrzuca ten embrion.

It's already done to avoid rare diseases today.

Już dzisiaj się to robi, by uniknąć rzadkich chorób.

And pretty soon it's going to be possible

A całkiem niedługo będzie można

to avoid virtually all genetic diseases in that way.

uniknąć w ten sposób wszystkich chorób genetycznych.

As that becomes possible

Kiedy to stanie się możliwe

this is going to move from something that is used by those who

przestanie być stosowane tylko dla osób

have infertility problems and are already doing in vitro fertilization,

mających problemy z bezpłodnością i korzystają z zapłodnienia in vitro,

to the wealthy who want to protect their children,

a będzie służyło również tym zdrowym, którzy chcą ochronić swoje potomstwo,

to just about everybody else.

będzie służyło każdemu.

And in that process that's going to morph

Stopniowo proces ulegnie przekształceniu -

from being just for diseases,

od wykrywania ciężkich chorób

to being for lesser vulnerabilities,

do unikania pomniejszych podatności

like risk of manic depression or something,

jak ryzyko zaburzeń depresyjnych itp.

to picking personalities,

aż do wybierania osobowości,

temperaments, traits, these sorts of things.

temperamentu, cech i tego rodzaju rzeczy.

Of course there is going to be genetic engineering.

Będzie to oczywiście inżynieria genetyczna.

Directly going in -- it's a little bit further away, but not that far away --

Idąc prosto - nieco później, ale niedługo -

going in and altering the genes in the first cell in an embryo.

prosto w stronę zmiany genów w pierwszej komórce embrionu.

The way I suspect it will happen

Podejrzewam, że stanie się to za pomocą

is using artificial chromosomes

użycia sztucznych chromosomów,

and extra chromosomes, so we go from 46

i dodatkowych chromosomów, tak że dojdziemy od 46

to 47 or 48.

do 47 lub 48,

And one that is not heritable

które nie będą dziedziczone,

because who would want to pass on to their children

bo kto chciałby przekazywać swoim dzieciom

the archaic enhancement modules

archaiczne sposoby ulepszeń

that they got 25 years earlier from their parents?

które zamówili jego rodzice 25 lat wcześniej ?

It's a joke; of course they wouldn't want to do that.

To byłoby śmieszne, oczywiście, że nie chcieliby tego robić.

They'll want the new release.

Będą chcieli nowe wydanie.

Those kinds of loose analogies with

Tego rodzaju zwodnicze analogie do

(Laughter)

(Śmiech)

computers, and with programming,

komputerów i programowania,

are actually much deeper than that.

są w rzeczywistości znacznie głębsze.

They are really going to come to operate in this realm.

Będą rzeczywiście bardzo odpowiednie w tej sferze.

Now not everything that can be done should be done.

Nie wszystko co można zrobić, powinno być zrobione.

And it won't be done.

I nie zostanie zrobione.

But when something is feasible in thousands of

Ale jeżeli coś jest wykonywalne w tysiącach laboratoriów

laboratories all over the world,

na całym świecie,

which is going to be the case with these technologies,

co będzie miało miejsce w przypadku tych technologii

when there are large numbers of people who see them as beneficial,

kiedy wielu ludzi widzi w nich zysk,

which is already the case,

co jest faktem,

and when they're almost impossible to police,

i kiedy nie ma prawie możliwości ich upilnować

it's not a question of if this is going to happen,

nie jest pytaniem, czy do tego dojdzie,

it's when and where and how it's going to happen.

lecz kiedy, gdzie i jak do tego dojdzie.

Humanity is going to go down this path.

Ludzkość pójdzie tą drogą

And it's going to do so for two reasons.

i zrobi to z dwóch powodów.

The first is that all these technologies

Pierwszym jest fakt, że wszystkie te technologie

are just a spin-off of mainstream medical research

są tylko komercjalizacją głównego nurtu badań medycznych,

that everybody wants to see happen.

której wszyscy pragną.

It is being funded very very --

Są dotowane bardzo, bardzo

in a big way.

hojnie.

The second is, we're human.

Po drugie: jesteśmy ludźmi.

That's what we do.

To właśnie robimy.

We try and use our technology to

Próbujemy wykorzystać technikę

improve our lives in one way or another.

aby w jakiś sposób ulepszyć nasze życie.

To imagine that we're not going to use these technologies

Wyobrażenie sobie, że nie wykorzystamy tych technologii

when they become available,

kiedy staną się dostępne,

is as much a denial of who we are

jest takim samym zaprzeczeniem naszej istoty

as to imagine

jak wyobrażenie

that we'll use these technologies and not fret

że użyjemy tych technologii

and worry about it a great deal.

całkiem beztrosko i bezrefleksyjnie.

The lines are going to blur. And they already are

Kontury będą się zacierać. Już są zatarte -

between therapy and enhancement,

pomiędzy terapią i korygowaniem

between treatment and prevention,

pomiędzy leczeniem i zapobieganiem,

between need and desire.

pomiędzy potrzebą a zachcianką.

That's really the central one, I believe.

To jest, jak sądzę, najważniejsze.

People can try and ban these things.

Ludzie mogą próbować tego zakazywać.

They undoubtedly will. They have.

Bez wątpienie będą. Już to robili.

But ultimately all this is going to do

Ale ostatecznie doprowadzi to jedynie

is just shift development elsewhere.

do przeniesienia rozwoju w inne miejsce,

It's going to drive these things from view.

usunięcie go w cień.

It's going to reserve the technology for the wealthy

Technologia zostanie zarezerwowana dla bogatych

because they are in the best position

ponieważ mają oni najlepszą pozycję

to circumvent any of these sorts of laws.

do ominięcia tego rodzaju praw.

And it's going to deny us

Stracimy dostęp

the information that we need to make wise decisions

do informacji niezbędnych

about how to use these technologies.

by podejmować mądre decyzje jak używać tych technologii.

So, sure, we need to debate these things.

Tak więc trzeba o tym rozmawiać

And I think it's wonderful that we do.

i wspaniale, że to robimy.

But we shouldn't kid ourselves

Ale nie oszukujmy się -

and think that we're going to reach a consensus about these things.

nie uda nam się osiągnąć zgody w tych tematach.

That is simply not going to happen.

Tak się po prostu nie stanie.

They touch us too deeply.

Dotykają nas zbyt osobiście.

And they depend too much upon history, upon philosophy,

Za bardzo zależą od historii, filozofii,

upon religion, upon culture, upon politics.

religii, kultury, polityki.

Some people are going to see this

Dla niektórych

as an abomination,

będzie to obelga,

as the worst thing, as just awful.

najgorsza, najohydniejsza rzecz.

Other people are going to say, "This is great.

Inni powiedzą: "To wspaniałe.

This is the flowering of human endeavor."

To rozkwit myśli ludzkiej."

The one thing though that is really dangerous

Prawdziwym niebezpieczeństwem

about these sorts of technologies,

związanym z tymi technologiami jest to,

is that it's easy to become seduced by them.

że łatwo dajemy się zwieść,

And to focus too much on all

że za bardzo skupiamy się

the high-technology possibilities that exist.

na możliwościach dawanych przez nowoczesne technologie

And to lose touch

i tracimy kontakt

with the basic rhythms of our biology and our health.

z naturalnym rytmem naszej biologii i zdrowia.

There are too many people that think that high-technology medicine

Zbyt wiele osób sądzi, że nowoczesne lekarstwa

is going to keep them, save them,

powstrzymają ich, ochronią

from overeating,

przed przejadaniem się,

from eating a lot of fast foods,

niezdrowym jedzeniem,

from not getting any exercise.

że zastąpią ćwiczenia.

It's not going to happen.

Nie dojdzie do tego.

In the midst of all this amazing technology,

Wśród tych niesamowitych odkryć i technologii,

and all these things that are occurring, it's really interesting

jest coś naprawdę interesującego,

because there is sort of a counter-revolution that is going on:

ponieważ zachodzi coś w rodzaju kontrrewolucji.

a resurgence of interest in remedies from the past,

Odradza się zainteresowanie lekami z przeszłości,

in nutraceuticals, in all of these sorts of things

nutraceutykami, medycyną naturalną

that some people, in the pharmaceutical industry particularly,

które niektórzy, szczególnie z przemysłu farmaceutycznego,

like to brand as non-science.

lubią nazywać nienaukowymi.

But this whole effort is generated,

Ale wszystko to

is driven, by IT as well

zależy też od mediów, IT

because that is how we're gathering all this information,

ponieważ tak teraz zdobywamy informacje,

and linking it, and integrating it together.

łączymy je ze sobą.

There is a lot in this rich biota that is going to serve us well.

Wiele pożytecznych rzeczy możemy znaleźć w przyrodzie.

And that's where about half of our drugs come.

Około ½ leków jest naturalnego pochodzenia.

So we shouldn't dismiss this

Nie powinniśmy o tym zapominać,

because it's an enormous opportunity to use

bo to ogromna szansa na wykorzystanie doświadczeń

these sorts of results,

wynikających z losowych prób

or these random loose trials from the last thousand years

przeprowadzanych przez tysiące lat

about what has impacts on our health.

odkrywających co ma wpływ na nasze zdrowie.

And to use our advanced technologies

Możemy wykorzystać nasze zaawansowane technologie,

to pull out what is beneficial from this

aby wyciągnąć korzyści

sea of noise, basically.

z tego morza szumu.

In fact this isn't just abstract.

To już nie tylko idea.

I just formed a biotechnology company

Niedawno założyłem firmę biotechnologiczną

that is using

która używa

this sort of an approach to develop

tego podejścia do opracowania

therapeutics for Alzheimer's and other diseases of aging,

leków na Alzheimera i innych chorób starczych.

and we're making some real progress.

Robimy duże postępy.

So here we are.

A więc tu właśnie jesteśmy,

It's the beginning of a new millennium.

u progu nowego tysiąclecia.

If you look forward,

Jeżeli popatrzymy w przód

I mean future humans,

na przyszłych ludzi

far before the end of this millennium,

za kilkaset lat

in a few hundred years, they are going to look back at this moment.

będą patrzeć na przeszłość, na ten moment.

And from the beginning of today's sessions

Po dzisiejszych początkowych wykładach

you'd think that they're going to see this as this horrible

pomyślelibyście, że będą widzieć go jako okropny,

difficult, painful period

trudny, bolesny okres

that we struggled through.

przez który się przedzieraliśmy.

And I don't think that's what's going to happen.

A ja nie sądzę, że tak się stanie.

They're going to do like everybody does. They are going to forget about all that stuff.

Zrobią tak, jak wszyscy. Zapomną o tym

And they are actually going to romanticize this moment in time.

i raczej uromantycznią nasze czasy.

They are going to think about it

Będą o nich myśleć

as this glorious instant

jak o wspaniałej chwili,

when we laid down

w której położyliśmy

the very foundations of their lives,

fundamenty pod ich życie,

of their society, of their future.

społeczeństwo, ich przyszłość.

You know it's a little bit like a birth.

To trochę tak jak z porodem,

Where there is this bloody, awful mess happens.

który jest krwawym, okropnym momentem.

And then what comes out of it? New life.

Ale co jest jego następstwem? Nowe życie.

Actually as was pointed out earlier,

Jak już mówiłem wcześniej,

we forget about all the struggle there was in getting there.

zapominamy o trudnościach, przez które musieliśmy przejść.

So to me,

Jest dla mnie jasne,

it's clear that one of the foundations of that future

że jednym z fundamentów naszej przyszłości

is going to be the reworking of our biology.

będzie przetworzenie naszej biologii.

It's going to come gradually at first. It's going to pick up speed.

Na początku bardzo powoli, potem nabierze rozpędu.

We're going to make lots of errors.

Popełnimy mnóstwo błędów,

That's the way these things work.

bo tak zawsze się dzieje.

To me it's an incredible privilege

Uważam to za wielki przywilej

to be alive now

że mogę żyć właśnie teraz

and to be able to witness this thing.

i być świadkiem tych zmian.

It is something that is a unique instant

To niezwykła chwila

in the history of all of life.

w historii życia,

It will always be remembered.

która będzie zapamiętana na zawsze.

And what's extraordinary is that

Nadzwyczajne jest,

we're not just observing this,

że nie jesteśmy tylko obserwatorami

we are the architects of this.

lecz także tworzymy.

I think that we should be proud of it.

Powinniśmy być z tego dumni.

What is so difficult and challenging

Trudność i wyzwanie stanowi fakt,

is that we are also the objects of these changes.

że sami jesteśmy obiektem tych zmian.

It's our health, it's our lives, it's our future, it's our children.

To nasze zdrowie, życie, przyszłość i dzieci.

And that is why they are so very troubling to so many people

Stąd niepokój tak wielu ludzi,

who would pull back in fear.

którzy ze strachu chcieliby zawrócić.

I think that our choice

Myślę, że nasze decyzje,

in the choice of life,

wybory w życiu

is not whether we're going to go down this path.

nie dotyczą tego czy wejdziemy na tę drogę.

We are, definitely.

Już na niej jesteśmy.

It's how we hold it in our hearts.

Wybór należy do naszych serc -

It's how we look at it.

jak będziemy na to patrzeć.

I think Thucydides really spoke to us very clearly

Tukidydes ujął to bardzo jasno

in 430 B.C. He put it nicely.

w 430 r. p.n.e.

Again, I'll use the words in the same order he did.

Znowu, użyję jego słów w tej samej kolejności co on sam.

"The bravest are surely those

Najodważniejsi to ludzie,

who have the clearest vision of what is before them,

którzy widzą jasno, co przed nimi stoi

both glory and danger alike.

zarówno chwałę jak i niebezpieczeństwa

And yet notwithstanding, they go out and they meet it."

i pomimo to wychodzą im na spotkanie."

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Oklaski)