Paul Snelgrove: A census of the ocean

Tłumaczenie: Bartłomiej Szóstak Korekta: Joanna Zając

The oceans cover some 70 percent of our planet.

Oceany zajmują 70% powierzchni naszej planety.

And I think Arthur C. Clarke probably had it right

Arthur C. Clarke mógł mieć rację

when he said that perhaps we ought to call our planet

mówiąc, że Ziemię powinniśmy raczej nazywać

Planet Ocean.

Planetą Oceanem.

And the oceans are hugely productive,

Oceany są bardzo urodzajne.

as you can see by the satellite image

Jak widać na zdjęciu satelitarnym,

of photosynthesis, the production of new life.

umożliwiają fotosyntezę, tworzenie nowego życia.

In fact, the oceans produce half of the new life every day on Earth

Codziennie oceany produkują połowę życia na Ziemi

as well as about half the oxygen that we breathe.

i połowę tlenu, którym oddychamy.

In addition to that, it harbors a lot of the biodiversity on Earth,

Dają też schronienie wielu różnym formom życia,

and much of it we don't know about.

o których nadal niewiele wiemy.

But I'll tell you some of that today.

Dzisiaj wam o nich opowiem.

That also doesn't even get into the whole protein extraction

Pominę jednak szczegóły

that we do from the ocean.

dotyczące czerpania z oceanu białek,

That's about 10 percent of our global needs

które zaspokajają ok. 10% naszych potrzeb,

and 100 percent of some island nations.

a 100% potrzeb ludności niektórych wysp.

If you were to descend

Gdybyśmy zeszli do największych głębin

into the 95 percent of the biosphere that's livable,

nadających się do zamieszkania

it would quickly become pitch black,

szybko zrobiłoby się ciemno.

interrupted only by pinpoints of light

Jedynym źródłem światła

from bioluminescent organisms.

byłyby bioluminescencyjne organizmy.

And if you turn the lights on,

Po zapaleniu światła

you might periodically see spectacular organisms swim by,

dojrzelibyśmy mijające nas niezwykłe istoty

because those are the denizens of the deep,

które zamieszkują największe głębiny.

the things that live in the deep ocean.

które zamieszkują największe głębiny.

And eventually, the deep sea floor would come into view.

Wreszcie można by ujrzeć morskie dno.

This type of habitat covers more of the Earth's surface

To środowisko zajmuje większy obszar Ziemi

than all other habitats combined.

niż wszystkie inne środowiska razem wzięte.

And yet, we know more about the surface of the Moon and about Mars

Jednak więcej wiemy o Księżycu czy Marsie,

than we do about this habitat,

niż o środowisku podwodnym,

despite the fact that we have yet to extract

z którego czerpiemy

a gram of food, a breath of oxygen or a drop of water

żywność, tlen i wodę.

from those bodies.

żywność, tlen i wodę.

And so 10 years ago,

10 lat temu rozpoczęto

an international program began called the Census of Marine Life,

międzynarodowy program zwany Spisem Morskich Form Życia,

which set out to try and improve our understanding

mający na celu poszerzenie naszej wiedzy

of life in the global oceans.

o życiu w oceanach.

It involved 17 different projects around the world.

Objął 17 różnych projektów na świecie.

As you can see, these are the footprints of the different projects.

Widzimy tu zasięg różnych projektów.

And I hope you'll appreciate the level of global coverage

Mam nadzieję, że docenicie globalny wymiar

that it managed to achieve.

jaki udało się osiągnąć.

It all began when two scientists, Fred Grassle and Jesse Ausubel,

Wszystko zapoczątkowała para naukowców, Fred Grassle i Jesse Ausubel,

met in Woods Hole, Massachusetts

na spotkaniu w Woods Hole, Massachusetts,

where both were guests at the famed oceanographic institute.

gdzie gościli w znanym instytucie oceanograficznym.

And Fred was lamenting the state of marine biodiversity

Fred ubolewał nad stanem morskiej bioróżnorodności,

and the fact that it was in trouble and nothing was being done about it.

jej problemami i faktem, że nic się z tym nie robi.

Well, from that discussion grew this program

W ten sposób powstał program

that involved 2,700 scientists

w który zaangażowało się 2700 naukowców

from more than 80 countries around the world

z ponad 80 krajów,

who engaged in 540 ocean expeditions

którzy uczestniczyli w 540 wyprawach oceanicznych

at a combined cost of 650 million dollars

za łączną kwotę 650 mln dolarów,

to study the distribution, diversity and abundance

by badać rozmieszczenie, różnorodność i obfitość

of life in the global ocean.

życia w oceanach.

And so what did we find?

Co odkryliśmy?

We found spectacular new species,

Nowe zaskakujące gatunki,

the most beautiful and visually stunning things everywhere we looked --

piękne i zdumiewające, gdzie tylko nie spojrzeliśmy,

from the shoreline to the abyss,

od samego brzegu aż po oceaniczną głębię,

form microbes all the way up to fish and everything in between.

od mikrobów po ryby.

And the limiting step here wasn't the unknown diversity of life,

Nie ograniczała nas obfitość form życia,

but rather the taxonomic specialists

lecz raczej specjaliści ds. taksonomii,

who can identify and catalog these species

identyfikujący i katalogujący te gatunki.

that became the limiting step.

identyfikujący i katalogujący te gatunki.

They, in fact, are an endangered species themselves.

Oni sami są zagrożonym gatunkiem.

There are actually four to five new species

Codziennie opisuje się zaledwie 4-5

described everyday for the oceans.

nowych gatunków żyjących w oceanach.

And as I say, it could be a much larger number.

A można by więcej.

Now, I come from Newfoundland in Canada --

Pochodzę z Nowej Fundlandii w Kanadzie.

It's an island off the east coast of that continent --

To wyspa na wschodnim wybrzeżu,

where we experienced one of the worst fishing disasters

gdzie miało miejsce największe wyniszczenie łowisk

in human history.

w dziejach.

And so this photograph shows a small boy next to a codfish.

Na zdjęciu widzimy małego chłopca obok dorszy.

It's around 1900.

Było to mniej więcej w roku 1900.

Now, when I was a boy of about his age,

Gdy ja byłem w jego wieku

I would go out fishing with my grandfather

jeździłem na ryby z dziadkiem

and we would catch fish about half that size.

i łowiliśmy ryby o połowę mniejsze.

And I thought that was the norm,

Myślałem, że to normalne,

because I had never seen fish like this.

ponieważ nigdy wcześniej nie widziałem większych ryb.

If you were to go out there today, 20 years after this fishery collapsed,

Gdybyście pojechali tam teraz, 20 lat po upadku rybołówstwa,

if you could catch a fish, which would be a bit of a challenge,

i złowili rybę, co byłoby nie lada wyzwaniem,

it would be half that size still.

byłaby ona jeszcze o połowę mniejsza.

So what we're experiencing is something called shifting baselines.

Doświadczamy tzw. przesuwania linii bazowych.

Our expectations of what the oceans can produce

Oczekiwania odnośnie tego, co dostarczają oceany

is something that we don't really appreciate

są mniejsze,

because we haven't seen it in our lifetimes.

ponieważ nie sądzimy, że może być lepiej.

Now most of us, and I would say me included,

Większość z nas, w tym ja,

think that human exploitation of the oceans

uważa, że eksploatacja oceanów przez ludzi

really only became very serious

stała się poważnym problemem

in the last 50 to, perhaps, 100 years or so.

w ciągu ostatnich 50-100 lat.

The census actually tried to look back in time,

Spis miał uwzględnić wcześniejszy okres

using every source of information they could get their hands on.

wykorzystując wszelkie możliwe źródła informacji,

And so anything from restaurant menus

od restauracyjnych menu,

to monastery records to ships' logs

poprzez kroniki zakonne i dzienniki pokładowe,

to see what the oceans looked like.

aby dowiedzieć się, jak wyglądały oceany.

Because science data really goes back

Dane naukowe w większości nie wybiegają wstecz

to, at best, World War II, for the most part.

poza drugą wojnę światową.

And so what they found, in fact,

Odkryto, że prawdziwa

is that exploitation really began heavily with the Romans.

eksploatacja zaczęła się wraz z panowaniem Rzymian.

And so at that time, of course, there was no refrigeration.

W tamtych czasach nie było chłodzenia,

So fishermen could only catch

więc rybacy łowili tylko tyle,

what they could either eat or sell that day.

ile mogli zjeść lub sprzedać tego samego dnia.

But the Romans developed salting.

Rzymianie wykorzystywali sól,

And with salting,

dzięki czemu

it became possible to store fish and to transport it long distances.

przechowywanie i transport ryb stały się możliwe.

And so began industrial fishing.

Tak zaczęło się rybołówstwo przemysłowe.

And so these are the sorts of extrapolations that we have

To szacunkowe dane

of what sort of loss we've had

o zmniejszeniu różnych populacji

relative to pre-human impacts on the ocean.

wobec naturalnych oddziaływań na ocean.

They range from 65 to 98 percent

Wahają się od 65 do 98%

for these major groups of organisms,

dla dużych grup organizmów,

as shown in the dark blue bars.

jak widać na ciemnoniebieskich paskach.

Now for those species the we managed to leave alone, that we protect --

W przypadku zwierząt objętych ochroną,

for example, marine mammals in recent years and sea birds --

np. ssaków morskich i ptaków,

there is some recovery.

sytuacja się polepszyła.

So it's not all hopeless.

Wciąż jest więc nadzieja.

But for the most part, we've gone from salting to exhausting.

Jednak solenie doprowadziło do przeławiania.

Now this other line of evidence is a really interesting one.

Kolejna linia dowodów jest bardzo interesująca.

It's from trophy fish caught off the coast of Florida.

To zdjęcie z zawodów rybackich u wybrzeży Florydy.

And so this is a photograph from the 1950s.

Zdjęcie jest z lat 50.

I want you to notice the scale on the slide,

Zwróćcie uwagę na skalę z boku,

because when you see the same picture from the 1980s,

ponieważ na zdjęciu z lat 80.

we see the fish are much smaller

ryby są już o wiele mniejsze.

and we're also seeing a change

Widać również zmianę

in terms of the composition of those fish.

w budowie tych ryb.

By 2007, the catch was actually laughable

W roku 2007 odłów był śmieszny

in terms of the size for a trophy fish.

pod względem rozmiarów ryb konkursowych.

But this is no laughing matter.

Ale nie ma się z czego śmiać.

The oceans have lost a lot of their productivity

Oceany straciły na produktywności

and we're responsible for it.

i jesteśmy za to odpowiedzialni.

So what's left? Actually quite a lot.

Co więc pozostało? Właściwie to dużo.

There's a lot of exciting things, and I'm going to tell you a little bit about them.

Opowiem o kilku z wielu fascynujących rzeczy.

And I want to start with a bit on technology,

Zacznę od technologii,

because, of course, this is a TED Conference

ponieważ to konferencja TED

and you want to hear something on technology.

i chcecie usłyszeć o technologii.

So one of the tools that we use to sample the deep ocean

Jednymi z narzędzi do pobierania próbek z głębin oceanów

are remotely operated vehicles.

są zdalnie sterowane pojazdy głębinowe.

So these are tethered vehicles we lower down to the sea floor

Opuszczane są na dno morza,

where they're our eyes and our hands for working on the sea bottom.

gdzie są naszymi oczami i rękami.

So a couple of years ago, I was supposed to go on an oceanographic cruise

Parę lat temu miałem udać się w rejs oceanograficzny,

and I couldn't go because of a scheduling conflict.

ale nie mogłem, z uwagi na inne obowiązki.

But through a satellite link I was able to sit at my study at home

Poprzez połączenie satelitarne mogłem z domu,

with my dog curled up at my feet, a cup of tea in my hand,

z psem przy nogach i z kubkiem herbaty w ręku,

and I could tell the pilot, "I want a sample right there."

instruować pilota skąd ma pobrać próbki.

And that's exactly what the pilot did for me.

Zrobił dokładnie to, o co prosiłem.

That's the sort of technology that's available today

Taka technologia

that really wasn't available even a decade ago.

jeszcze dekadę temu była nieosiągalna.

So it allows us to sample these amazing habitats

Pozwala na pobieranie próbek ze środowisk

that are very far from the surface

znacznie oddalonych od powierzchni i światła.

and very far from light.

znacznie oddalonych od powierzchni i światła.

And so one of the tools that we can use to sample the oceans

Jednym z narzędzi do badania oceanów

is acoustics, or sound waves.

jest akustyka - fale dźwiękowe.

And the advantage of sound waves

Zaletą fal dźwiękowych jest to,

is that they actually pass well through water, unlike light.

że w przeciwieństwie do światła, dobrze rozchodzą się w wodzie.

And so we can send out sound waves,

Emitowane fale dźwiękowe

they bounce off objects like fish and are reflected back.

odbijają się np. od ryb i do nas wracają.

And so in this example, a census scientist took out two ships.

Widzimy tu dwa nasze statki badawcze.

One would send out sound waves that would bounce back.

Jeden wysyłał fale dźwiękowe, które wracały po odbiciu.

They would be received by a second ship,

Odbierał je drugi statek,

and that would give us very precise estimates, in this case,

otrzymując bardzo dokładne wyniki,

of 250 billion herring

w tym przypadku 250 mld śledzi

in a period of about a minute.

w przeciągu zaledwie minuty

And that's an area about the size of Manhattan Island.

na obszarze rozmiarów Manhattanu.

And to be able to do that is a tremendous fisheries tool,

To rewelacyjny przyrząd rybacki,

because knowing how many fish are there is really critical.

gdyż poznanie liczby ryb jest nader istotne.

We can also use satellite tags

Używamy również nadajników satelitarnych

to track animals as they move through the oceans.

do namierzania zwierząt wędrownych.

And so for animals that come to the surface to breathe,

Wypływając na powierzchnię by zaczerpnąć powietrza,

such as this elephant seal,

zwierzęta takie jak foki

it's an opportunity to send data back to shore

umożliwiają przesłanie danych na brzeg

and tell us where exactly it is in the ocean.

i określenie swojej pozycji.

And so from that we can produce these tracks.

Z uzyskanych danych można odtworzyć ich szlaki.

For example, the dark blue

Np. kolor ciemnoniebieski

shows you where the elephant seal moved in the north Pacific.

ukazuje wędrówkę fok po północnym Pacyfiku.

Now I realize for those of you who are colorblind, this slide is not very helpful,

Ten slajd nie jest zbyt pomocny dla daltonistów,

but stick with me nonetheless.

ale mimo to, zostańcie ze mną.

For animals that don't surface,

Dla zwierząt niewypływających na powierzchnię

we have something called pop-up tags,

mamy specjalne nadajniki satelitarne,

which collect data about light and what time the sun rises and sets.

zapisujące czas wschodów i zachodów Słońca,

And then at some period of time

które w pewnym momencie odczepiają się

it pops up to the surface and, again, relays that data back to shore.

i wypływają na powierzchnię przesyłając dane na ląd.

Because GPS doesn't work under water. That's why we need these tools.

Potrzebujemy tych urządzeń, bo GPS nie działa pod wodą.

And so from this we're able to identify these blue highways,

Dzięki tym danym możemy określić szlaki,

these hot spots in the ocean,

najważniejsze punkty aktywności,

that should be real priority areas

które powinny być obszarami priorytetowymi

for ocean conservation.

w ochronie oceanów.

Now one of the other things that you may think about

Za każdym razem

is that, when you go to the supermarket and you buy things, they're scanned.

gdy kupujemy w supermarkecie, produkty są skanowane.

And so there's a barcode on that product

Na produktach znajduje się kod kreskowy

that tells the computer exactly what the product is.

mówiący komputerowi czym jest dana rzecz.

Geneticists have developed a similar tool called genetic barcoding.

Genetycy stworzyli podobny system zwany metkowaniem genetycznym.

And what barcoding does

Metkowanie analizuje specjalny gen zwany CO1,

is use a specific gene called CO1

Metkowanie analizuje specjalny gen zwany CO1,

that's consistent within a species, but varies among species.

różniący się dla poszczególnych gatunków, lecz zgodny w obrębie jednego.

And so what that means is we can unambiguously identify

Pozwala to na jednoznaczne zidentyfikowanie gatunków,

which species are which

Pozwala to na jednoznaczne zidentyfikowanie gatunków,

even if they look similar to each other,

które wyglądają podobnie,

but may be biologically quite different.

jednak różnią się pod względem biologicznym.

Now one of the nicest examples I like to cite on this

Najlepszym przykładem

is the story of two young women, high school students in New York City,

jest historia dwóch uczennic z Nowego Jorku,

who worked with the census.

które pracowały przy spisie.

They went out and collected fish from markets and from restaurants in New York City

Zdobywały ryby ze sklepów i restauracji w Nowym Jorku

and they barcoded it.

i metkowały je.

Well what they found was mislabeled fish.

Znalazły źle opisaną rybę,

So for example,

Znalazły źle opisaną rybę,

they found something which was sold as tuna, which is very valuable,

sprzedawaną jako tuńczyk, który jest dość kosztowny,

was in fact tilapia, which is a much less valuable fish.

a który okazał się być tilapią, wartą znacznie mniej.

They also found an endangered species

Znalazły też zagrożone gatunki

sold as a common one.

sprzedawane jako pospolite ryby.

So barcoding allows us to know what we're working with

Dzięki metkowaniu wiemy z czym mamy do czynienia

and also what we're eating.

oraz co jemy.

The Ocean Biogeographic Information System

System Biogeograficznych Danych Oceanicznych

is the database for all the census data.

to baza danych z uzyskanymi informacjami.

It's open access; you can all go in and download data as you wish.

Jest ogólnodostępna, więc można z niej pobierać dane.

And it contains all the data from the census

Są tam wszystkie dane ze spisu

plus other data sets that people were willing to contribute.

oraz te dodane przez ochotników.

And so what you can do with that

Za ich pomocą można

is to plot the distribution of species and where they occur in the oceans.

określić rozmieszczenie gatunków w oceanach.

What I've plotted up here is the data that we have on hand.

Naniosłem na mapę dane, którymi dysponujemy.

This is where our sampling effort has concentrated.

To tu głównie pobieraliśmy próbki.

Now what you can see

Do terenów badań należał Północny Atlantyk,

is we've sampled the area in the North Atlantic,

Do terenów badań należał Północny Atlantyk,

in the North Sea in particular,

głównie Morze Północne

and also the east coast of North America fairly well.

i wschodnie wybrzeże Ameryki Północnej.

That's the warm colors which show a well-sampled region.

Zbadane rejony oznaczone są ciepłymi kolorami.

The cold colors, the blue and the black,

Zimne kolory: niebieski i czarny,

show areas where we have almost no data.

to obszary z których nie mamy prawie żadnych danych.

So even after a 10-year census,

Nawet po 10 latach spisywania gatunków,

there are large areas that still remain unexplored.

istnieją duże niezbadane obszary.

Now there are a group of scientists living in Texas, working in the Gulf of Mexico

Grupa teksańskich naukowców pracujących w Zatoce Meksykańskiej

who decided really as a labor of love

zdecydowała się bezinteresownie

to pull together all the knowledge they could

zjednoczyć siły i wiedzę

about biodiversity in the Gulf of Mexico.

o bioróżnorodności w Zatoce Meksykańskiej.

And so they put this together, a list of all the species,

Stworzyli listę wszystkich tamtejszych gatunków

where they're known to occur,

oraz ich miejsc występowania.

and it really seemed like a very esoteric, scientific type of exercise.

Było to bardzo wymagające zadanie.

But then, of course, there was the Deep Horizon oil spill.

Później miał miejsce wyciek ropy na platformie Deepwater Horizon.

So all of a sudden, this labor of love

Nagle ta bezinteresowna praca

for no obvious economic reason

niewynikająca z pobudek finansowych

has become a critical piece of information

stała się najważniejszym źródłem informacji

in terms of how that system is going to recover, how long it will take

na temat tego, jak przywrócić środowisko do normy,

and how the lawsuits

ile czasu to zajmie

and the multi-billion-dollar discussions that are going to happen in the coming years

oraz w jaki sposób rozwiązać kwestię pozwów

are likely to be resolved.

i przyszłych rozmów o miliardach dolarów.

So what did we find?

Co odkryliśmy?

Well, I could stand here for hours, but, of course, I'm not allowed to do that.

Wyliczałbym godzinami, ale oczywiście nie mogę.

But I will tell you some of my favorite discoveries

Opiszę więc tylko moje ulubione odkrycia

from the census.

ze spisu.

So one of the things we discovered is where are the hot spots of diversity?

Poznaliśmy główne skupiska bioróżnorodności,

Where do we find the most species of ocean life?

w których znajdziemy najwięcej gatunków w oceanach.

And what we find if we plot up the well-known species

Po wyznaczeniu tras znanych zwierząt

is this sort of a distribution.

otrzymujemy właśnie takie rozmieszczenie.

And what we see is that for coastal tags,

Organizmy przybrzeżne,

for those organisms that live near the shoreline,

żyjące blisko linii brzegowej,

they're most diverse in the tropics.

wykazują największe zróżnicowane w tropikach.

This is something we've actually known for a while,

Wiedzieliśmy o tym od jakiegoś czasu,

so it's not a real breakthrough.

więc nie jest to dla nas żaden przełom.

What is really exciting though

Ekscytujące jest natomiast to,

is that the oceanic tags, or the ones that live far from the coast,

że zwierzęta żyjące daleko od brzegu

are actually more diverse at intermediate latitudes.

są najbardziej zróżnicowane na średnich szerokościach geograficznych.

This is the sort of data, again, that managers could use

To rodzaj danych, który można wykorzystać

if they want to prioritize areas of the ocean that we need to conserve.

do ustalenia najważniejszych obszarów ochronnych

You can do this on a global scale, but you can also do it on a regional scale.

zarówno na skalę globalną, jak i regionalną.

And that's why biodiversity data can be so valuable.

Dlatego dane o bioróżnorodności są tak cenne.

Now while a lot of the species we discovered in the census

Chociaż większość nowoodkrytych stworzeń

are things that are small and hard to see,

to małe, prawie niewidoczne gołym okiem organizmy,

that certainly wasn't always the case.

to zdarzają się wyjątki.

For example, while it's hard to believe

Trudno uwierzyć,

that a three kilogram lobster could elude scientists,

że 3-kilogramowy homar dał radę umknąć naukowcom.

it did until a few years ago

Tak było, dopóki kilka lat temu

when South African fishermen requested an export permit

południowoafrykański rybak złożył wniosek o zezwolenie na eksport

and scientists realized that this was something new to science.

i okazało się, że to nowinka w nauce.

Similarly this Golden V kelp

Także złota brunatnica V

collected in Alaska just below the low water mark

zebrana na Alasce tuż pod poziomem wody niskiej

is probably a new species.

może być nowym gatunkiem.

Even though it's three meters long,

Mimo że ma 3 metry wysokości,

it actually, again, eluded science.

wymknęła się nauce.

Now this guy, this bigfin squid, is seven meters in length.

Ta kałamarnica z gatunku Magnapinna ma aż 7 m długości.

But to be fair, it lives in the deep waters of the Mid-Atlantic Ridge,

Żyje jednak w głębinach Grzbietu Środkowoatlantyckiego,

so it was a lot harder to find.

więc ciężko było ją znaleźć.

But there's still potential for discovery of big and exciting things.

Nadal są szanse na znalezienie dużych i ciekawych rzeczy.

This particular shrimp, we've dubbed it the Jurassic shrimp,

Tą krewetkę nazwaliśmy krewetką jurajską,

it's thought to have gone extinct 50 years ago --

którą uważano za wymarłą 50 lat temu,

at least it was, until the census discovered

aż podczas spisu odkryto,

it was living and doing just fine off the coast of Australia.

że żyje i ma się dobrze u wybrzeży Australii.

And it shows that the ocean, because of its vastness,

To dowodzi, że ocean, ze względu na swój ogrom,

can hide secrets for a very long time.

może bardzo długo skrywać tajemnice.

So, Steven Spielberg, eat your heart out.

Steven Spielberg może się schować.

If we look at distributions, in fact distributions change dramatically.

Rozmieszczenia zmieniają się diametralnie.

And so one of the records that we had

Część danych dotyczyła

was this sooty shearwater, which undergoes these spectacular migrations

burzyka szarego, który odbywa spektakularne migracje

all the way from New Zealand

z Nowej Zelandii

all the way up to Alaska and back again

na Alaskę i z powrotem,

in search of endless summer

w poszukiwaniu niekończącego się lata,

as they complete their life cycles.

by w końcu zamknąć swój cykl życia.

We also talked about the White Shark Cafe.

Dyskutowaliśmy też o White Shark Cafe,

This is a location in the Pacific where white shark converge.

miejscu na Pacyfiku, w którym gromadzą się żarłacze białe.

We don't know why they converge there, we simply don't know.

Nie wiemy dlaczego się tam zbierają.

That's a question for the future.

To zagadka do rozwiązania.

One of the things that we're taught in high school

W szkole uczą nas,

is that all animals require oxygen in order to survive.

że zwierzęta do przeżycia potrzebują tlenu.

Now this little critter, it's only about half a millimeter in size,

To małe stworzenie wielkości ok. 1 mm,

not terribly charismatic.

niezbyt atrakcyjne,

But it was only discovered in the early 1980s.

zostało odkryte na początku lat 80.

But the really interesting thing about it

Interesujące jest,

is that, a few years ago, census scientists discovered

że kilka lat temu naukowcy biorący udział w spisie odkryli,

that this guy can thrive in oxygen-poor sediments

że potrafi ono przetrwać w środowisku ubogim w tlen

in the deep Mediterranean Sea.

w głębiach Morza Śródziemnego.

So now they know that, in fact,

Teraz wiadomo,

animals can live without oxygen, at least some of them,

że istnieją zwierzęta zdolne do życia bez tlenu.

and that they can adapt to even the harshest of conditions.

Potrafią przystosować się do najsurowszych warunków.

If you were to suck all the water out of the ocean,

Gdyby wypompować z oceanów całą wodę,

this is what you'd be left behind with,

oto co by pozostało.

and that's the biomass of life on the sea floor.

To biomasa z dna morskiego.

Now what we see is huge biomass towards the poles

Najwięcej jej przy biegunach,

and not much biomass in between.

a niewiele przy równiku.

We found life in the extremes.

Odkryliśmy życie w ekstremalnych warunkach.

And so there were new species that were found

Odkryliśmy nowe gatunki

that live inside ice

żyjące wewnątrz lodu,

and help to support an ice-based food web.

utrzymujące sieć żywieniową opartą na lodzie.

And we also found this spectacular yeti crab

Odkryliśmy również tego niesamowitego kraba yeti

that lives near boiling hot hydrothermal vents at Easter Island.

wśród gorących kominów hydrotermalnych koło Wyspy Wielkanocnej.

And this particular species

Ten niezwykły gatunek

really captured the public's attention.

wzbudził spore zainteresowanie.

We also found the deepest vents known yet -- 5,000 meters --

Odkryliśmy również najgłębsze kominy - 5 km,

the hottest vents at 407 degrees Celsius --

najgorętsze - 407 °C,

vents in the South Pacific and also in the Arctic

kominy w południowym Pacyfiku i Arktyce,

where none had been found before.

dotąd nieznane.

So even new environments are still within the domain of the discoverable.

Tak więc zupełnie nowe środowiska czekają na odkrycie.

Now in terms of the unknowns, there are many.

Przed nami nadal wiele niewiadomych.

And I'm just going to summarize just a few of them

Opiszę pokrótce kilka z nich.

very quickly for you.

Opisze pokrótce kilka z nich.

First of all, we might ask, how many fishes in the sea?

Po pierwsze: ile w morzu jest ryb?

We actually know the fishes better than we do any other group in the ocean

O rybach wiemy więcej niż o innych mieszkańcach oceanów,

other than marine mammals.

poza ssakami morskimi.

And so we can actually extrapolate based on rates of discovery

Na podstawie współczynnika odkryć możemy oszacować

how many more species we're likely to discover.

ile nowych gatunków jeszcze odkryjemy.

And from that, we actually calculate

Możemy w ten sposób obliczyć,

that we know about 16,500 marine species

że skoro znamy około 16,5 tys. gatunków morskich

and there are probably another 1,000 to 4,000 left to go.

to pewnie jest jeszcze 1-4 tys. do odkrycia.

So we've done pretty well.

Tak więc spisaliśmy się całkiem nieźle.

We've got about 75 percent of the fish,

Znamy blisko 75% gatunków ryb,

maybe as much as 90 percent.

może nawet 90%.

But the fishes, as I say, are the best known.

Ryby jednak są najbardziej znane.

So our level of knowledge is much less for other groups of organisms.

Nasza wiedza o innych organizmach jest dużo mniejsza.

Now this figure is actually based on a brand new paper

Ten wykres oparty jest na najnowszych badaniach,

that's going to come out in the journal PLoS Biology.

które zostaną opublikowane w magazynie PLoS Biology.

And what is does is predict how many more species there are

Mają na celu przewidzieć liczbę nieodkrytych gatunków

on land and in the ocean.

na lądzie i w wodzie.

And what they found

Według badań znamy ok. 9% gatunków zamieszkujących oceany.

is that they think that we know of about nine percent of the species in the ocean.

Według badań znamy ok. 9% gatunków zamieszkujących oceany.

That means 91 percent, even after the census,

A więc nawet po naszym spisie gatunków

still remain to be discovered.

91% pozostaje do odkrycia.

And so that turns out to be about two million species

W sumie da nam to

once all is said and done.

blisko 2 miliony gatunków.

So we still have quite a lot of work to do

Pozostało więc jeszcze wiele do zrobienia

in terms of unknowns.

w zakresie nieznanych gatunków.

Now this bacterium

Oto bakteria

is part of mats that are found off the coast of Chile.

występująca w dużych koloniach u wybrzeży Chile.

And these mats actually cover an area the size of Greece.

Bakteryjne maty pokrywają tam obszar wielkości Grecji.

And so this particular bacterium is actually visible to the naked eye.

Bakteria widoczna jest gołym okiem,

But you can imagine the biomass that represents.

więc nietrudno sobie wyobrazić biomasę jaką reprezentuje.

But the really intriguing thing about the microbes

Intrygujący w mikrobach jest

is just how diverse they are.

stopień ich zróżnicowania.

A single drop of seawater

Pojedyncza kropla morskiej wody

could contain 160 different types of microbes.

może zawierać do 160 różnych rodzajów mikrobów.

And the oceans themselves

Same oceany

are thought potentially to contain as many as a billion different types.

mogą zawierać ich prawie 1 mld rodzajów.

So that's really exciting. What are they all doing out there?

To bardzo ekscytujące. Co one wszystkie tam robią?

We actually don't know.

Tego niestety nie wiemy.

The most exciting thing, I would say, about this census

Najwspanialszą rzeczą w spisie gatunków

is the role of global science.

jest rola globalnej nauki.

And so as we see in this image of light during the night,

Na zdjęciu Ziemi nocą

there are lots of areas of the Earth

widzimy wiele obszarów

where human development is much greater

zwiększonej ingerencji człowieka

and other areas where it's much less,

i obszary mniej rozwinięte,

but between them we see large dark areas

a pomiędzy nimi duże czarne obszary

of relatively unexplored ocean.

stosunkowo niezbadanego oceanu.

The other point I'd like to make about this

Należy pamiętać,

is that this ocean's interconnected.

że oceany są połączone.

Marine organisms do not care about international boundaries;

Granice krajów nie dotyczą organizmów morskich.

they move where they will.

Przemieszczają się gdzie chcą.

And so the importance then of global collaboration

Tym ważniejsza staje się

becomes all the more important.

globalna współpraca.

We've lost a lot of paradise.

Straciliśmy wiele wspaniałych rzeczy,

For example, these tuna that were once so abundant in the North Sea

np. tuńczyki pływające licznie w Morzu Północnym

are now effectively gone.

całkowicie wyginęły.

There were trawls taken in the deep sea in the Mediterranean,

W Morzu Śródziemnym zarzucano głęboko sieci,

which collected more garbage than they did animals.

które zebrały więcej śmieci niż zwierząt.

And that's the deep sea, that's the environment that we consider to be

A głębiny morskie jedno z najbardziej dziewiczych środowisk

among the most pristine left on Earth.

jakie pozostały na Ziemi.

And there are a lot of other pressures.

Problemów jest więcej.

Ocean acidification is a really big issue that people are concerned with,

Dużym zmartwieniem jest zakwaszenie oceanów

as well as ocean warming, and the effects they're going to have on coral reefs.

i ocieplenie wód, które mogą wpływać na rafy koralowe.

On the scale of decades, in our lifetimes,

Jeszcze za naszego życia

we're going to see a lot of damage to coral reefs.

będziemy świadkami ogromnych szkód na rafach koralowych.

And I could spend the rest of my time, which is getting very limited,

Mógłbym jeszcze długo, choć kończy mi się czas,

going through this litany of concerns about the ocean,

wymieniać troski związane z oceanem,

but I want to end on a more positive note.

ale wolę zakończyć bardziej pozytywnie.

And so the grand challenge then

Będzie ogromnym wyzwaniem

is to try and make sure that we preserve what's left,

ochrona tego, co jeszcze mamy,

because there is still spectacular beauty.

a zostało na Ziemi wiele nieopisanego piękna.

And the oceans are so productive,

Oceany są tak produktywne

there's so much going on in there that's of relevance to humans

i dzieje się w nich tak wiele rzeczy mających wpływ na człowieka,

that we really need to, even from a selfish perspective,

że naprawdę musimy, choćby z egoistycznych pobudek,

try to do better than we have in the past.

postarać się bardziej niż w przeszłości.

So we need to recognize those hot spots

Musimy odnaleźć kluczowe miejsca

and do our best to protect them.

i zrobić wszystko, by je chronić.

When we look at pictures like this, they take our breath away,

Oceany zapierają nam dech,

in addition to helping to give us breath

ale zapewniają też tlen,

by the oxygen that the oceans provide.

którym oddychamy.

Census scientists worked in the rain, they worked in the cold,

Naukowcy pracujący nad spisem pracowali w deszczu, zimnie,

they worked under water and they worked above water

pod i ponad powierzchnią wody,

trying to illuminate the wondrous discovery,

starając się wyjaśnić fenomen

the still vast unknown,

pozostający wciąż tajemnicą,

the spectacular adaptations that we see in ocean life.

niezwykłą zdolność przystosowawczą obecną w oceanach.

So whether you're a yak herder living in the mountains of Chile,

Nie ważne, czy wypasasz jaki w górach w Chile,

whether you're a stockbroker in New York City

czy jesteś maklerem w Nowym Jorku,

or whether you're a TEDster living in Edinburgh,

albo miłośnikiem TED mieszkającym w Edynburgu,

the oceans matter.

ocean ma znaczenie.

And as the oceans go so shall we.

Dopóki istnieją oceany, istniejemy i my.

Thanks for listening.

Dziękuję za uwagę.

(Applause)

(Oklaski)