Rory Bremner's one-man world summit

Tłumaczenie: Monika Sulima Korekta: Jakub Luberda

Chris has been so nice.

Chris był taki miły.

I don't know how you keep it up, Chris, I really don't.

Nie wiem jak ty to robisz, Chris, naprawdę nie wiem.

So nice, all week. He's the kind of man you could say to,

Taki miły, cały tydzień. Jest człowiekiem, któremu możesz powiedzieć:

"Chris, I'm really sorry, I've crashed your car.

"Chris, bardzo mi przykro, rozbiłem ci samochód.

And it gets worse, I crashed it into your house.

Ale to nie wszystko - rozbiłem go o twój dom.

Your house has caught fire.

Twój dom się zapalił.

And what's more, your wife has just run off with your best friend."

Co więcej, twoja żona właśnie uciekła z twoim najlepszym przyjacielem".

And you know that Chris would say, "Thank you."

I wiecie, że Chris powiedziałby: "Dziękuję".

(Laughter)

(Śmiech)

"Thank you for sharing, that's really interesting."

"Dziękuję za podzielenie się tym, to naprawdę interesujące".

(Laughter)

(Śmiech)

"Thank you for taking me to a place that I didn't know existed. Thank you."

"Dziękuję za zabranie mnie do miejsca, o którego istnieniu nie wiedziałem. Dziękuję".

(Laughter)

(Śmiech)

One of the -- (Applause) Thank you for inviting us.

Jedną z... (Brawa) Dziękujemy za zaproszenie.

One of the things about appearing later on in the TED week is that,

Jedną z konsekwencji występowania później

gradually, as the days go by,

w trakcie tygodnia TED jest to, że stopniowo, kiedy mijają dni,

all the other speakers cover most of what you were going to say.

wszyscy pozostali mówcy powiedzieli już większość z tego, co chciałeś powiedzieć.

(Laughter)

(Śmiech)

Nuclear fusion, I had about 10 minutes on that.

Synteza jądrowa, miałem chyba z 10 minut o tym.

Spectroscopy, that was another one.

Spektroskopia, to był kolejny temat.

Parallel universes.

Wszechświaty równoległe.

And so this morning I thought, "Oh well, I'll just do a card trick."

I tego ranka pomyślałem: "Cóż, po prostu zrobię karcianą sztuczkę".

(Laughter)

(Śmiech)

That one's gone as well.

Ale to już też było.

And today is Emmanuel's day, I think we've agreed that, already, haven't we?

I dzisiaj jest dzień Emmanuela, zgadza się?

Emmanuel? Absolutely. (Applause)

Emmanuel? Oczywiście, że tak. (Brawa)

I was planning on finishing on a dance ...

Planowałem zakończyć występ tańcem...

(Laughter)

(Śmiech)

So, that's going to look pretty shabby now.

więc będzie to teraz wyglądało marnie.

So, what I thought I'd do is -- in honor of Emmanuel --

Pomyślałem, że - na cześć Emmanuela

is, what I can do is to launch today the first

uruchomię dzisiaj pierwszą

TED Global auction.

aukcję podczas TED Global.

If I could start, this is the Enigma decoding machine.

Jeśli mogę zacząć, to jest maszyna dekodująca Enigma.

(Laughter)

(Śmiech)

Who will start me with $1,000? Anyone?

Kto zacznie od 1000 dolarów? Ktokolwiek?

Thank you. Bruno's face, just then,

Dziękuję. Popatrzcie na Bruno,

he said, "No, don't go through this. Don't, please don't.

powiedział: "Nie brnij w to. Proszę, nie.

Don't go through this. Don't do it."

Nie brnij w to. Nie rób tego".

(Laughter)

(Śmiech)

I'm worried. When I first got the invitation,

Jestem zmartwiony. Kiedy dostałem zaproszenie,

they said somewhere in the thing, they said, "15 minutes to change the world,

zawierało te oto słowa: "15 minut, aby zmienić świat,

your moment onstage." 15 minutes to change the world.

to Twój moment na scenie". 15 minut, aby zmienić świat.

I don't know about you, it takes me 15 minutes to change a plug.

Nie wiem jak wam, ale mi zmiana wtyczki zabiera 15 minut.

(Laughter)

(Śmiech)

So, the idea of changing the world is really quite an extraordinary one.

Więc pomysł zmieniania świata jest naprawdę całkiem niezwykły.

Well, of course now we know we don't have to change a plug,

Oczywiście teraz wiemy, że nie musimy zmieniać wtyczki -

now we've seen that wonderful demonstration

teraz, gdy widzieliśmy wspaniały pokaz

of the wireless electric -- fantastic. You know, it inspires us.

elektryczności bezprzewodowej - to fantastyczne. Wiecie, jest to dla nas inspiracją.

300 years ago he'd have been burnt at the stake for that.

300 lat temu spalono by nas za to na stosie.

(Laughter)

(Śmiech)

And now it's an idea.

A teraz nie jest to czymś nie do pomyślenia.

(Laughter)

(Śmiech)

It's great. It's fantastic.

To świetnie. Fantastycznie.

But you do meet some fantastic people,

Ale spotykasz fantastycznych ludzi,

people who look at the world in a totally different way.

ludzi, którzy patrzą na świat zupełnie inaczej.

Yesterday, David Deutsch, another one

Wczoraj, David Deutsch, kolejny,

who covered most of what I was going to say.

który pokrył większą część tego, o czym chciałem powiedzieć.

(Laughter)

(Śmiech)

But when you think of the world in that way,

Ale kiedy myślicie o świecie w ten sposób,

it does make going to Starbucks a whole new experience, don't you think?

to wyjście do Starbucksa staje się całkiem nowym doświadczeniem, no nie?

I mean, he must walk in and they will say,

Chodzi mi o to, że on tam wchodzi i pytają go:

"Would you like a macchiato,

"Czy życzy sobie pan macchiato,

or a latte, or an Americano,

czy latte, czy Americano,

or a cappuccino?"

czy cappucino?"

And he'll say,

A on odpowie:

"You're offering me things that are infinitely variable."

"Oferujecie mi rzeczy, które są nieskończenie zmienne."

(Laughter)

(Śmiech)

"How can your coffee be true?"

"Czy wasza kawa jest prawdziwa?"

(Laughter)

(Śmiech)

And they will say,

A oni odpowiedzą:

"Would you mind if I serve the next customer?"

"Czy mogę obsłużyć kolejnego klienta?"

(Laughter)

(Śmiech)

And Elaine Morgan yesterday, wasn't she wonderful?

A Elaine Morgan, czyż nie była wczoraj wspaniała?

Fantastic. Really good.

Fantastyczna. Naprawdę dobra.

Her talk about the aquatic ape, and the link, of course,

Jej mowa o wodnych małpach i tym związku...

the link between Darwinism

tym związku pomiędzy darwinizmem

and the fact that we are all naked beneath this --

a faktem, że jesteśmy wszyscy nadzy,

we're not hirsute and we can swim rather well.

nie jesteśmy kudłaci i potrafimy całkiem dobrze pływać.

And she said, you know, she's 90. She's running out of time, she said.

Powiedziała, że ma 90 lat, a jej czas upływa

And she's desperate to find more evidence for the link.

i jest zdesperowana, by znaleźć więcej dowodów na istnienie tego związku.

And I think, "I'm sitting next to Lewis Pugh."

A ja myślę: "Siedzę obok Lewisa Pugha".

(Laughter)

(Śmiech)

This man has swum around the North Pole, what more evidence do you want?

Ten człowiek opłynął biegun północny. Jakiego innego dowodu chcecie?

(Laughter)

(Śmiech)

And there he is.

A oto on.

(Applause)

(Brawa)

That's how TED brings these connections together.

Tak właśnie TED tworzy te powiązania.

I wasn't here on Tuesday. I didn't actually see Gordon Brown's

Nie było mnie tu we wtorek. Właściwie nie widziałem

job application -- um, sorry.

podania o pracę Gordona Browna... eee, przepraszam.

(Laughter)

(Śmiech)

I'm so sorry. (Applause)

Tak mi przykro. (Brawa)

I'm so sorry. No, no. (Applause)

Tak bardzo mi przykro. Nie, nie. (Brawa)

No, no, ahh ... (Applause)

Nie, nie... (Brawa)

(As Brown): "Global problems require Scottish solutions."

(Jak Brown): "Globalne problemy wymagają szkockich rozwiązań".

(Laughter)

(Śmiech)

The problem I have is because Gordon Brown, he comes onstage

Mój problem z Gordonem Brownem polega na tym,

and he looks for all the world like a man

że wychodzi on na scenę i patrzy na cały świat jak facet,

who's just taken the head off a bear suit.

który właśnie zdjął głowę z kostiumu niedźwiedzia.

(As Brown): "Hello, can I tell you what happened in the woods back there?

(Jak Brown): "Cześć, czy mogę wam opowiedzieć, co się wydarzyło tam w lesie?

Uh, no." (Laughter)

Hm, nie". (Śmiech)

"I'm sorry. I've only got 18 minutes, 18 minutes to talk about saving the world,

"Przepraszam. Mam tylko 18 minut, by mówić o ratowaniu świata,

saving the planet, global institutions.

ratowaniu planety, globalnych instytucjach.

Our work on climate change,

Naszej pracy związanej ze zmianą klimatu.

I've only got 18 minutes, unfortunately I'm not able to tell you about

Mam tylko 18 minut, niestety nie jestem w stanie opowiedzieć wam

all the wonderful things we're doing to promote the climate change agenda

o wszystkich wspaniałych rzeczach, które robimy, by promować działania związane ze zmianą klimatu

in Great Britain,

w Wielkiej Brytanii,

like the third runway we're planning at Heathrow Airport ..."

jak trzeci pas, który planujemy na lotnisku Heathrow..."

(Laughter)

(Śmiech)

"The large coal-fired power station we're building

"Wielka elektrownia węglowa, którą budujemy

at King's North,

w King's North,

and of course the exciting news that only today,

i oczywiście o ekscytującej wiadomości, że właśnie dzisiaj,

only this week, Britain's only manufacturer

właśnie w tym tygodniu, jedyny w Wielkiej Brytanii

of wind turbines has been forced to close.

producent turbin wiatrowych został zmuszony do zamknięcia.

No time, unfortunately,

Nie ma czasu, niestety,

to mention those."

aby o tym wspomnieć".

(Applause)

(Brawa)

"British jobs for Scottish people ...

"Brytyjskie etaty dla Szkotów...

No." (Laughter)

Nie". (Śmiech)

"Christian principles, Christian values.

Chrześcijańskie zasady, chrześcijańskie wartości.

Thou shalt not kill, thou shalt not steal,

Nie zabijaj, nie kradnij,

thou shalt not covet thy neighbor's wife."

nie pożądaj żony bliźniego swego".

(Laughter)

(Śmiech)

"Although to be honest, when I was at Number 11 that was never going to be a problem."

"Ale prawdę mówiąc, kiedy mieszkałem pod numerem 11, nigdy nie było to problemem".

(Laughter)

(Śmiech)

(As Tony Blair): "Yeah, alright, come on, eh.

(Jak Tony Blair): "Tak, dobrze, no co ty, eee.

Alright Gordon, come on, eh.

Dobra Gordon, co ty, eee.

I just, can I just say a few things about,

Ja tylko, czy mogę najpierw powiedzieć kilka

first about Cherie, because she's a wonderful lady,

słów o Sherie, ponieważ jest wspaniałą kobietą,

my wife, with a wonderful smile.

moją żoną o wspaniałym uśmiechu.

That reminds me, I must post that letter."

To mi przypomina, że muszę wysłać ten list".

(Laughter)

(Śmiech)

"I just think, you know, what people forget,

Po prostu myślę, że ludzie zapominają,

Gordon and I, we always got on perfectly well.

że Gordon i ja, zawsze się dobrze dogadywaliśmy.

Alright, it was never exactly 'Brokeback Mountain.'"

Dobra, nie było to nigdy dokładnie tak, jak w 'Brokeback Mountain'".

(Laughter)

(Śmiech)

"You know, I wrote to him, just before I left office. I said,

"Napisałem do niego, zaraz przed opuszczeniem urzędu. Napisałem,

'Can I rely on your support for the next month?'

'Czy mogę polegać na Twoim wsparciu, przez następny miesiąc?'

And he wrote back. He said, 'No, you can't.'

I on odpisał: 'Nie, cholero, nie możesz'.

Which kind of surprised me, because I'd never seen 'can't' spelled that way before."

Co mnie trochę zadziwiło, bo nigdy nie widziałem 'kolego' napisanego w ten sposób".

(Laughter)

(Śmiech)

Another thing Gordon could have mentioned in his speech

Kolejna rzecz, o której Gordon mógł wspomnieć podczas swojej mowy

to the Mansion House in 2002 --

do Mansion House w 2002...

that was to the building; the people weren't listening.

to znaczy do budynku, bo ludzie nie słuchali.

But the people, when talking about the finance industry, he said,

Kiedy mówił o branży finansowej, powiedział:

"What you as the city of London have done for financial services,

"Co wy, jako miasto Londyn, zrobiliście dla usług finansowych,

we, as a government, hope to do for the economy as a whole."

my, jako rząd, mamy nadzieję zrobić dla całej gospodarki".

(Laughter)

(Śmiech)

When you think what's happened to financial services,

Kiedy popatrzycie na to, co stało się z usługami finansowymi

and you see what's happened to the economy, you think,

i kiedy zobaczycie, co stało się z gospodarką, pomyślicie:

"Well, there is a man who delivers on his promises."

"No, to jest człowiek, który dotrzymuje swoich obietnic".

(Laughter)

(Śmiech)

But we're in a new world now. We're in a completely new world.

Ale żyjemy teraz w zupełnie nowym świecie. Zupełnie nowym.

This is the first time that I can remember, where if you get a letter

Pierwszy raz, odkąd pamiętam, jest tak, że gdy dostajesz list

from the bank manager about a loan, you don't know if you're borrowing

od menadżera banku dotyczący kredytu, to nie wiesz, czy to ty pożyczasz

money from him, or if he's borrowing money from you.

pieniądze od niego, czy on od ciebie.

Am I right?

Mam rację?

These extraordinary things, Icelandic Internet accounts.

Te islandzkie konta internetowe to coś niezwykłego.

Did anyone here have an Icelandic Internet account?

Czy ktoś tutaj ma islandzkie konto internetowe?

Why would you do that? Why would -- It's like one step up

Po co mielibyście to robić? Po co...? To jak kolejny etap

from replying to one of those emails from Nigeria, isn't it?

po odpowiadaniu na te emaile z Nigerii, prawda?

(Laughter)

(Śmiech)

Asking for your bank details.

Pytające o twoje dane bankowe.

And, you know, Iceland, it was never going to cut it.

To nigdy nie miało prawa się Islandii udać.

It didn't have that kind of collateral.

Nie miała wystarczającego zabezpieczenia.

What does it have? It has fish, that's all.

Co ma? Ryby, to wszystko.

That's why the Prime Minister went on television. He said,

Dlatego premier wystąpił w telewizji. Powiedział:

"This has left us all

"Wszyscy dostaliśmy od kryzysu

with a very big haddock."

wielkiego łupacza".

(Laughter)

(Śmiech)

A lot of what I do -- I have to try and make sense

Wiele z tego, co robię opiera się... staram się

of things before I can make nonsense of them.

znaleźć w czymś sens, zanim pozbawię je sensu.

And making sense of the financial crisis is very, very difficult.

A znalezienie sensu w kryzysie finansowym jest bardzo, bardzo trudne.

Luckily, somebody like George Bush was really helpful.

Na szczęście nieocenioną pomocą okazał się George Bush.

He summed it up, really, at a dinner.

Podsumował to naprawdę dobrze w trakcie kolacji.

He was speaking at a dinner, he said,

Przemawiając podczas kolacji, powiedział:

"Wall Street got drunk."

"Wall Street się upiła".

(Laughter)

(Śmiech)

"And now it's got a hangover."

"I teraz ma kaca".

And that's, you know, that's something --

I to, wiecie, to jest coś...

(Applause)

(Brawa)

And that's something we can relate to.

To jest coś, co możemy znać z doświadczenia.

It's certainly something he can relate to.

To na pewno coś, co on może znać z doświadczenia.

(Laughter)

(Śmiech)

And the other one, of course, is Donald Rumsfeld, who said,

I następny, oczywiście, jest Donald Rumsfeld, który powiedział:

"There are the known knowns, the things we know we know.

"Są znane wiadome - rzeczy, które wiemy, że wiemy.

And then you got the known unknowns,

I mamy też znane niewiadome -

the things we know we don't know.

rzeczy, które wiemy, że nie wiemy.

And then you got the unknown unknowns, those are the things

Następnie są nieznane niewiadome - to są rzeczy, o których

we don't know we don't know."

nie wiemy, że nie wiemy".

And being English, when I first heard that I thought, "What a load of cock."

I będąc Anglikiem, kiedy to usłyszałem pierwszy raz, pomyślałem: "Co za bzdury".

And then, you're now, well, actually, that's what this is about.

Ale to właśnie o to chodzi.

This whole, what Ben Bernanke has said,

To, co Ben Bernanke powiedział,

the chaotic unwinding of the world's financial system,

te chaotyczne naprawianie światowego systemu bankowego -

it's about -- they don't know, they didn't know what they were doing.

oni nie mieli pojęcia, co robią.

In 2006, the head of the American Mortgage Bankers Association said, quote,

W 2006 roku, przewodniczący American Mortgage Bankers Association powiedział, cytuję:

"As we can clearly see,

"Jak możemy zauważyć,

no seismic occurrence

nic wielkiego nie grozi

is about to overwhelm the U.S. economy."

amerykańskiej gospodarce".

Now, there is a man on top of his job.

To jest człowiek, który wie, co mówi.

(Laughter)

(Śmiech)

And when the crisis was happening, the head of quantitative equities

Podczas kryzysu przewodniczący w Lehman Brothers powiedział:

at Lehman Brothers said,

Podczas kryzysu przewodniczący w Lehman Brothers powiedział:

"Events which models predicted would happen

"Rzeczy, które - jak przewidywały modele - miały się wydarzyć

once every 10,000 years

raz na 10,000 lat,

happened every day for three days."

wydarzyły się każdego dnia w ciągu trzech dni".

So, it's extraordinary. It's a new world that's very, very difficult to make sense of.

To niesamowite. Mamy nowy świat, bardzo trudny do zrozumienia.

But we have a new hope. We have a new man.

Mamy jednak nadzieję. Mamy nowego człowieka.

America has now elected its first openly black President.

Ameryka wybrała pierwszego oficjalnie czarnego prezydenta.

(Laughter)

(Śmiech)

Wonderful news.

To wspaniałe wieści.

Not only that, he's left-handed. Have you noticed this?

Ale to nie wszystko - on jest leworęczny. Zauważyliście to?

How many people here are left-handed?

Jak wielu z was tutaj jest leworęcznych?

You see, a lot of the people that I most admire,

Wiele osób, które najbardziej podziwiam,

they're great artists, great designers, great thinkers,

- czy to wielcy artyści, czy też architekci i myśliciele -

they're left-handed.

jest leworęcznych.

And somebody said to me last night, you know, being left-handed,

Ktoś powiedział mi wczoraj, że bycie leworęcznym

you have to learn to write without smudging the ink.

oznacza naukę pisania bez rozmazywania tuszu.

And somebody was talking about metaphors on Monday.

Ktoś opowiadał o metaforach w poniedziałek.

And I thought, what a wonderful metaphor, isn't it? An American President who

I pomyślałem: "Co za piękna metafora". Amerykański prezydent

has to write without smudging the ink.

musi pisać bez rozmazywania tuszu.

You like that one? As opposed to you could see

Podobało się wam to? Z drugiej strony weźmy George'a Busha -

George Bush, well, what's the metaphor there?

jaka metafora mogłaby tutaj pasować?

I think it would be something out of the aquatic ape thing, wouldn't it?

Coś związanego z tą małpą wodną, czyż nie?

"Well, you know I'm sorry about that.

"Przepraszam za to,

I'm right-handed but I seem to have smudged that ink as well."

jestem praworęczny, ale zdaje się, że i tak rozmazałem tusz".

(Laughter)

(Śmiech)

But, you know, he's gone. Now he's gone.

Ale już go nie ma. Poszedł sobie.

That's eight years of American History, eight minutes of my act,

Osiem lat amerykańskiej historii, osiem minut mojego występu

just gone like that.

zniknęło, ot tak.

"You know, it's the end of an error [sic].

"To jest koniec pomyłki. (gra słów: error - pomyłka i era - epoka)

I happen to believe it was a great error.

Sądzę, że była to wielka pomyłka.

I know folks said to me they believe it was one of the greatest errors

Znam ludzi, którzy mówią, żę była to największa pomyłka

in the history of the United States.

w historii Stanów Zjednoczonych.

But we proved them wrong in Iraq.

Ale w Iraku udowodniliśmy im, że się mylą.

They said there was no link between Iraq and Al Qaeda.

Mówili, że nie ma powiązania między Irakiem a Al-Kaidą.

There is now."

Teraz już jest".

(Laughter)

(Śmiech)

"But I have a message for the suicide bombers,

"Mam wiadomość dla zamachowców-samobójców,

for those people who've blown themselves up."

dla tych, którzy wysadzili się w powietrze".

(Laughter)

(Śmiech)

"We're going to find you."

"Znajdziemy was".

(Laughter)

(Śmiech)

"We're going to make sure you don't do it again."

"I dopilnujemy, byście tego już nigdy więcej nie zrobili".

(Laughter)

(Śmiech)

But now he's gone, and it's great to see one of the --

Ale jego już nie ma i to świetne uczucie widzieć,

arguably one of the worst speech makers

jak jeden z najgorszych oratorów

in American history,

w historii USA

now given way to one of the greatest, in Obama.

oddał mównicę jednemu z najlepszych - Obamie.

You were there, maybe, on the night of his victory.

Pewnie byliście tam, w noc jego zwycięstwa.

And he spoke to the crowd in Chicago, he said,

Kiedy przemawiał do tłumu w Chicago, powiedział:

"If there is anyone out there

"Jeśli jest tutaj ktoś,

who still doubts

kto nadal wątpi,

that America is a place

że Ameryka jest miejscem,

where all things are possible ..."

gdzie wszystko jest możliwe..."

I can't do the whole thing because it would take too long, it really would.

Nie przytoczę wszystkiego bo trwałoby to za długo.

(Laughter)

(Śmiech)

But you get the picture. And then it goes to the inauguration.

Wiecie już o co chodzi. Podczas inauguracji

And he and the Chief Justice, they trip over each other,

Obama i Prezes Sądu Najwyższego potykają się o siebie,

they get their words wrong and they screw the thing up.

mylą się i mieszają słowa przysięgi.

And there is George Bush sitting there going, "Heh heh heh heh ..."

A George Bush siedzi i się śmieje: "Heh heh heh heh..."

(Laughter)

(Śmiech)

"Not so easy is it? Heh heh heh."

"To nie takie łatwe, jak wam się wydawało, co? Heh heh heh".

(Laughter)

(Śmiech)

But the interesting thing is, Gordon Brown was talking about Cicero,

Gordon Brown wspominał Cycerona,

who said, people would listen to a speech, they said, "Great speech."

który mówił, że ludzie słuchali wystąpienia i mówili: "Świetna przemowa".

And then they'd listen to Demosthenes,

Potem słuchali Demostenesa

and they'd say, "Let's march."

i mówili: "Chodźmy, działajmy".

And we all want to believe in President Obama.

Wszyscy chcemy wierzyć w Prezydenta Obamę.

It's rather like that line in the film "As Good As it Gets."

To coś jak tekst w fimie "Lepiej być nie może".

Do you remember that film with Helen Hunt and Jack Nicholson,

Pewnie pamiętacie ten film z Helen Hunt i Jackiem Nicholsonem,

and Helen Hunt says to Jack Nicholson, "What do you see in me?"

gdzie Helen Hunt mówi do Jacka Nicholsona: "Co we mnie widzisz?",

And Jack Nicholson just says,

a Jack Nicholson mówi:

"You make me want to be a better man."

"Sprawiasz, że chcę stać się lepszym człowiekiem".

And you want a leader who inspires and challenges

Wy także chcecie lidera, który będzie inspirował i mobilizował,

and makes you want to be a better citizen. Right?

sprawiał, że chcecie stać się lepszymi obywatelami, co nie?

But at the moment, it's a Cicero thing.

Ale w tej chwili powtarza się sytuacja z Cyceronem.

We like what Barack Obama says, but we don't do anything about it.

Lubimy to, co Barack Obama mówi, ale nic z tym nie robimy.

So he comes over to this country, and he says,

Przyjeżdża on tutaj i mówi:

"We need

"Potrzebujemy wielkiego pakietu stymulującego."

a big fiscal stimulus."

"Potrzebujemy wielkiego pakietu stymulującego".

And everyone goes, "Great!" He leaves the country

Wszyscy się zgadzają. Kiedy wyjeżdża

and the French and the Germans go, "No, no, forget about that,

Francuzi i Niemcy mówią: "Zapomnij o tym,

absolutely not." Nothing happens. He goes to Strasburg.

nie ma mowy." Nic się nie dzieje. Udaje się on do Strasburga

He says, "We need more boots on the ground in Afghanistan."

i mówi: "Potrzebujemy więcej żołnierzy w Afganistanie".

And everyone goes, "Great idea."

Wszyscy mówią: "Świetny pomysł."

He leaves, people go, "No no no, we're not going to do that.

Wyjeżdża, a ludzie mówią: "Nie, nie zrobimy tego.

5,000 maximum, and no rockets. No, no, not going to do it."

Góra 5, 000, zero wyrzutni rakiet. Nie, nie, nic z tego".

He goes to Prague, he says, "We believe in a nuclear-free world."

Jedzie do Pragi i mówi: "Wierzymy w świat bez energii nuklearnej".

And it's great to have an American president who can say the word "nuclear,"

Świetnie mieć dla odmiany prezydenta amerykańskiego,

let's just point that out first.

który potrafi wypowiedzieć słowo "nuklearny".

Do you remember that? George Bush, "A nu-ca-ler."

Pamiętacie George'a Busha? "Na-ktu-ra-lny".

Sorry, what? "A nu-ca-ler."

Słucham? " Na-ktu-ra-lny".

(Laughter)

(Śmiech)

Could you say "avuncular"? "Avunclear."

Czy umiesz powiedzieć "nokturalny"? "Nukleturalny".

(Laughter)

(Śmiech)

Thank you very much.

Dziękuję bardzo.

But he says, "We want a nuclear-free world."

Mówi: "Chcemy świata bez energii nuklearnej."

And that day, North Korea, that very day,

Tego samego dnia Korea Północna

North Korea is just seeing if it can

sprawdza, czy rakiety dosięgną Japonii,

just get one over Japan --

sprawdza, czy rakiety dosięgną Japonii,

(Laughter) --

(Śmiech)

and land it before ...

i czy uda się trafić nimi w cel, zanim...

So, where do we look for inspiration? We've still got Bill Clinton.

Gdzie zatem mamy szukać inspiracji? Wciąż mamy Billa Clintona.

"Travels the world." (Laughs)

"Jeździ po świecie. (Śmiech)

"I believe, I believe it was President Dwight D. Eisenhower who said ..."

"Sądzę, że to Prezydent Dwight D. Eisenhower powiedział..."

(Laughter)

(Śmiech)

"Tell a lie; it was Diana Ross ..."

"Skłamałem. To była Diana Ross..."

(Laughter)

(Śmiech)

"... who said, reach out and touch ..."

"...powiedziała wyciągnij dłoń i dotknij...

(Laughter)

(Śmiech)

"... somebody's gla -- hand."

...czyjegoś łon... czyjejś dłoni".

(Laughter)

(Śmiech)

"Make this world a better place, if you can.

Spraw, aby ten świat stał się lepszym miejscem.

I just think that's important. I really do.

Wierzę, że jest to ważne, naprawdę.

And I was hoping Hillary would get to the White House,

Miałem nadzieję, że Hillary wejdzie do Białego Domu,

because she'd have been out of our home for four years.

ponieważ nie miała domu przez cztery lata.

And I, you know." (Laughter)

(Śmiech)

"So, when that didn't work out I had to make a few arrangements, let me tell you."

"Kiedy to nie wypaliło, musiałem zmienić plany".

(Laughter)

(Śmiech)

So, there's him. In Britain we have Prince Charles:

Oto on. W Wielkiej Brytanii mamy Księcia Karola.

"And the environment is so important, all we can do.

"Środowisko jest tak ważne, wszyscy to wiemy.

My wife gets fed up with me constantly trying to

Moja żona ma mnie już dosyć, bo cały czas próbuję

push emissions up her agenda."

wsadzić emisję w jej agendę".

(Laughter)

(Śmiech)

Or, any South Africans, we have Mandela to inspire.

Mieszkańcy RPA mają Mandelę, który ich inspiruje.

Mandela, the great man Mandela.

Mandela, wielki człowiek.

He's been honored with a statue now.

Uhonorowano go teraz pomnikiem.

The previous highest honor he had in Britain

Wcześniej największy honor, jaki go w Wielkiej Brytanii spotkał

was a visit from the team from Ground Force, a gardening program.

to wizyta zespołu z programu ogrodniczego.

"So, Nelson, how would you like a nice water feature?"

"Nelson, czy chciałbyś nową fontannę?"

"Ahh, listen to me Mr. Titchmarsh."

"Posłuchaj mnie, Panie Titchmarsh".

(Laughter)

(Śmiech)

"I was held in prison

"Trzymano mnie w więzieniu

for nearly 30 years

przez blisko 30 lat

on an island

na wyspie

in the middle of the ocean.

po środku oceanu.

Why would I need a bloody water feature?"

Dlaczego miałbym chcieć cholerną fontannę?"

(Laughter)

(Śmiech)

Very quickly: I wasn't quite sure how to end this talk

Nie byłem pewien, jak zakończyć to wystąpienie,

and then yesterday that man came up with a wonderful quote

dopóki wczoraj nie podszedł do mnie mężczyzna ze wspaniałym cytatem

from the "Japanese Essays on Idleness"

z książki "Japońskie eseje o lenistwie".

which said it's nice to have something which is unfinished

Cytat mówił, że warto mieć coś niedokończonego,

because it implies there is still room for growth.

ponieważ daje to zawsze miejsce dla rozwoju.

Thank you very much indeed.

Dziękuję bardzo.

(Applause)

(Brawa)