The Shift We Need to Stop Mass Surveillance | Albert Fox Cahn | TED

Translator: Sanntint Tint Reviewer: Myo Aung

We all know we're tracked everywhere we go.

ကျွန်တော့ သွားလေရာတိုင်းကို ခြေရာခံနေတာ အားလုံးသိပါတယ်။

But as a lawyer, a technologist and anti-surveillance activist,

ဒါပေမဲ့ ရှေ့နေ၊နည်းပညာပညာရှင်၊ စောင့်ကြည့် တာဆန့်ကျင် လှုပ်ရှားသူအနေနဲ့

I'm here to tell you two things:

ဒီနေရာမှာ အကြောင်းအရာ နှစ်ခုကို့ ပြောပြမှာပါ။

the threat is way worse than you realize

ခြိမ်းခြောက်မှုက သင် နားလည်တာထက် ပိုဆိုးပြီး

and the solutions simpler than you think.

ဖြေရှင်းနည်းတွေက သင်ထင်တာထက် ပိုရိုးရှင်းပါတယ်။

And no, it's not wearing a tinfoil hat.

မဟုတ်ဘူး၊ကျွန်တော် သံဖြူဦးထုပ် မဆောင်းဘူး။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

You may know that advertisers can record every link you click

ကြော်ငြာရှင်တွေက သင်နှိပ်လိုက်တဲ့ လင့်ခ်တိုင်းနဲ့ ရောက်ဖူးတဲ့နေရာတိုင်းကို

and every place you've been,

မှတ်တမ်းတင်နိုင်တာကို သိနိုင်ပေမဲ့

but you may not realize the government can buy that data, too.

အစိုးရက အဲဒီဒေတာကို ဝယ်ယူနိုင်တာကိုတော့ သင် သဘောပေါက်မပေါက်လောက်ဘူး။

If the NYPD wants to track a BLM protest, they can buy the data.

NYPD က BLM ဆန္ဒပြမှုကို ခြေရာခံချင်ရင် သူတို့က ဒေတာကို ဝယ်ယူနိုင်တယ်။

If Texas wants to watch an abortion clinic,

တက္ကဆက်ပြည်နယ်မှာ ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချတဲ့ ဆေးခန်းကို ကြည့်ချင်ရင်

they can buy the data.

ဒေတာကို ဝယ်ယူနိုင်တယ်။

And when the IRS wants to know

သင်ရဲ ဖလော်ရီဒါကုမ္ပဏီက

if your Florida company is really doing work in California,

ကယ်လီဖိုးနီးယားမှာ တကယ် အလုပ်လုပ်နေသလားလို့ IRS က သိချင်ရင်

they don't need to buy the data.

သူတို့ ဒေတာကိုဝယ်ရန် မလိုအပ်ဘူး။

They already did.

သူတို့ ဝယ်ပြီးသားပါ။

Millions of our location records.

သန်းချီရှိတဲ့ တည်နေရာမှတ်တမ်းတွေ။

And what the government can't buy, it can take by force,

အစိုးရက မဝယ်နိုင်တာက အတင်းအဓမ္မ အကြမ်းဖျင်းကိုင်စွဲနိုင်တဲ့

crudely wielding our 18th century constitution

၂၁ ရာစုနည်းပညာကို ဆန့်ကျင်တဲ့

against 21st century technology.

၁၈ ရာစု ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေပါ။

With a geofence warrant,

ပထဝီ နယ်နိမိတ် အမိန့်စာနဲ့အတူ

companies are forced to hand over our location data -- not for one person,

ကုမ္ပဏီတွေဟာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ တည်နေရာ ဒေတာကို လူတစ်ဦးတစ်ယောက်အတွက်မဟုတ်ဘဲ၊

but everyone, every single user in a geographic area,

ပထဝီ ဧရိယာအတွင်းက အသုံးပြုသူတိုင်း၊ တစ်ခန်းတည်းဖြစ်စေ တစ်မြို့လုံးဖြစ်စေ

whether a single room or an entire city.

လွှဲပြောင်းပေးဖို့ အတင်းအကျပ်ပြုခံရတယ်။

In one Virginia case, police cast a digital dragnet

ဗာဂျီးနီးယား အမှုတစ်ခုမှာ ရဲတွေက အခင်းဖြစ်ပွားရာနေရာအလွန်က

far beyond the crime scene,

အနီးနားရှိလူတိုင်း၊

forcing Google to identify everyone nearby,

သံသယရှိသူတွေတောင်မဟုတ်တဲ့

even those at a church,

ဘုရားကျောင်းရှိလူတွေကိုတောင် ရှာဖွေဖို့

even though they weren't even suspects.

အတင်းအကျပ် Google ကနေ ဒစ်ဂျစ်တယ် ပိုက်စိပ်တိုက်ခဲ့တယ်။

It's not only Orwellian, it's bad policing.

ဒါက Orwellian တစ်ခုတည်းမဟုတ်ဘူး၊ ဆိုးရွားလှတဲ့ ရဲလုပ်ငန်းပါ။

Search widely enough

ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ရှာပြီး

and someone's movements will always look suspicious.

လူတစ်ယောက်ရဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေက အမြဲ သံသယဖြစ်ဖွယ် ဖြစ်နေပုံရတယ်။

Like an Arizona man wrongly arrested for murder miles away

လူတစ်ယောက်ဟာ သူ့ Google အကောင့်မှာ ဝင်ထားတာကြောင့် လူသတ်မှုအတွက်

simply because someone was logged into his Google account.

မှားယွင်း ဖမ်းဆီးခံရတဲ့ Arizona အမျိုးသားတစ်ယောက်လိုပါ။

Or a Florida man connected to a crime scene

သို့မဟုတ် ဖလော်ရီဒါက လူဟာ ရပ်ကွက်အတွင်း စက်ဘီးစီးတာအတွက်

for biking around the neighborhood.

အခင်းဖြစ်ပွားရာနဲ့ ချိတ်ဆက်ခံရတယ်။

Look, I don't know about you,

ခင်ဗျားတို့တော့ မသိဘူး၊

but I find it hard enough to work up the energy to work out

ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော့ရဲ့ Fitbit က ထောင်ထဲ ရောက်မှာကို စိတ်မပူဘဲ

without worrying that my Fitbit is going to land me in jail.

လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ဖို့ စွမ်းအင် မြှင့်တင်ဖို့ ခက်တယ်။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

Technology makes tracking possible,

နည်းပညာက ခြေရာခံတာကို ဖြစ်နိုင်အောင်လုပ်ပေးပေမဲ့

but it's our laws that give it force,

ဒါက BIPOC အသိုင်းအဝိုင်းတွေ၊

posing a deeply discriminatory danger to BIPOC communities,

LGBTQ တစ်ဦးချင်းစီနဲ့ အထောက်အထားမဲ့ မိသားစုတွေအတွက်

LGBTQ individuals and undocumented families.

နက်ရှိုင်းစွာ ခွဲခြားဆက်ဆံမှု အန္တရာယ်ဖြစ်စေတဲ့ ဥပဒေတွေပါ။

We can't continue to watch officers shred the Fourth Amendment safeguards

ရှာဖွေမှုနဲ့ ဖမ်းဆီးမှု စတုတ္ထပြင်ဆင်မှု အကာအကွယ်တွေကို အရာရှိတွေကဖြိုခွဲတာ

against search and seizure.

ဆက်စောင့်မကြည့်နိုင်ဘူး။

We can't wait for the Supreme Court to act.

တရားရုံးချုပ်က အရေးယူဖို့ မစောင့်နိုင်ဘူး။

We must ban geofence warrants and other surveillance abuses today.

ဒီနေ့ ပထဝီနယ်နိမိတ် အမိန့်စာတွေနဲ့ အခြား စောင့်ကြည့်ရေးချိုးဖောက်မှုတွေကို တားရမယ်။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)

For years, privacy advocates have fought how companies collect our data.

ကုမ္ပဏီတွေ ဒေတာ စုဆောင်းပုံကို အတွင်းရေး ရှေ့နေတွေက နှစ်များစွာ တွန်းလှန်ခဲ့ကြတယ်။

And we failed.

မအောင်မြင်ခဲ့ဘူး။

Maybe we should have tried the tinfoil hats after all.

နောက်ဆုံးတော့ သံဖြူဦးထုပ်တွေကို စမ်းကြည့်သင့်တယ်။

But we can stop mass surveillance

ဒါပေမဲ့ ဖြေရှင်းဖို့ကြိုးစားနေတဲ့ ပြဿနာကို

if we change the problem we're trying to fix.

ပြောင်းလဲရင် ခွဲခြားမှုမရှိဘဲ စောင့်ကြည့်တာကို ရပ်တန့်နိုင်တယ်။

Shifting our focus from how companies collect our data

ကုမ္ပဏီတွေ ဒေတာစုဆောင်းတာကနေ အစိုးရက အလွဲသုံးစားလုပ်ပုံကို

to how governments abuse it.

အာရုံကိုပြောင်းတာပါ။

In America, our default rule is

အမေရိကမှာ မူလစည်းမျဉ်းက

that every smartphone, computer and Internet-enabled toaster oven

စမတ်ဖုန်း၊ ကွန်ပျူတာနဲ့ အင်တာနက်သုံး ပေါင်မုန့် မီးကင် ကိရိယာတိုင်းက

is a police tool in the making.

ရဲတပ်ဖွဲ့ရဲ့ ကိရိယာပါ။

Officers can seize our devices and wiretap Alexa,

အရာရှိတွေက ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ကိရယာတွေကို သိမ်းယူကာ Alexa ကို ခိုးနားထောင်နိုင်ပေမဲ့

but they don't control the contours of our Constitution.

ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပုံစံတွေကို မထိန်းချုပ်နိုင်ဘူး။

It's our decision, our democratic decision,

ဒေတာကို ဒီမိုကရေစီနည်းကျတဲ့ အဆုံးသတ်တွေအတွက်

whether our data can be used for undemocratic ends.

သုံးနိုင်မလားဆိုတာက ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်၊ ဒီမိုကရေစီဆုံးဖြတ်ချက်ပါ။

We can create new firewalls to protect our information --

အချက်အလက်တွေကို ကာကွယ်ဖို့ firewall အသစ်တွေကို ဖန်တီးနိုင်ပါတယ်။

not computer code, but legal codes

ကွန်ပြူတာ ကုဒ်တွေမဟုတ်ပေမဲ့ ဒေတာတွေကို

that shield us from having our data used against us in a court of law.

ဥပဒေတရားရုံးတစ်ခုမှာ အသုံးပြုတာကနေ ကာကွယ်ပေးတဲ့ ဥပဒေ ကျင့်ဝတ်တွေပါ။

Legal firewalls are already becoming a reality in New York.

တရားဝင် firewall တွေက နယူးယောက်မှာ လက်တွေ့ဖြစ်လာနေပါပြီ။

At the pandemic's height,

ကပ်ရောဂါ၏ အမြင့်ဆုံးအချိန်မှာ

we feared how police and ICE

ရဲနဲ့ ICE က အနီးနားက လူတိုင်းကို စောင့်ကြည့်တဲ့

might misuse data from new contact tracing apps

အဆက်အသွယ် ခြေရာခံ အက်ပ်အသစ်ကနေ ဒေတာကို အလွဲသုံးစား

that monitor everyone nearby.

လုပ်မှာကို ကျွန်တော်တို့ စိုးရိမ်ကြတယ်။

So we worked with the New York Civil Liberties Union,

ဒါကြောင့် New York Civil Liberties Union၊

doctors, grassroots organizers

ဆရာဝန်တွေ၊ အောက်ခြေ စည်းရုံးရေးမှူးတွေနဲ့အတူ

to create the first ban on police access to contact tracing data in the country.

နိုင်ငံတွင်း ဒေတာခြေရာခံတာဆီ ရဲဝင်ရောက်မှု ပထမဆုံး တားမြစ်ချက်ဖန်တီးဖို့ လုပ်တယ်။

No one should fear that they'll be arrested

ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး ဒေတာကြောင့် ဖမ်းဆီးခံရမှာကို

because of public health data,

ဘယ်သူမှ မကြောက်သင့်ပေမဲ့

but that remains a risk in 49 states.

ပြည်နယ် ၄၉ ခုမှာ အန္တရာယ်ရှိနေဆဲပါ။

Legal firewalls let us have our technology and our Constitution too,

တရားဝင် firewall တွေက နည်းပညာနဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကိုလည်း

enabling innovation by outlawing oppression.

ချုပ်ချယ်မှုကိုတရားမဝင်ဖြစ်စေရင်း ဆန်းသစ်တီထွင်မှုကို ရရှိစေတယ်။

We see glimmers of Beltway bipartisanship,

Beltway ရဲ့ မှုန်ဝါးဝါးအလင်းကို မြင်ရပေမဲ့

but state and local governments are our brightest hope.

ပြည်နယ်နဲ့ ဒေသဆိုင်ရာအစိုးရတွေက ကျွန်တော် တို့ရဲ့ အတောက်ပဆုံး မျှော်လင့်ချက်ပါ။

That's because it can take millions of people

ဘာလို့လဲဆိုတော့ အမျိုးသား ဥပဒေတစ်ရပ် ပြဋ္ဌာန်းဖို့

to enact a national statute,

လူသန်းပေါင်းများစွာ လိုအပ်ပေမဲ့

but just a handful of committed activists can make changes in their community.

လှုပ်ရှားသူ လက်တစ်ဆုပ်စာကပဲ အသိုင်းအဝိုင်း မှာအပြောင်းအလဲတွေ လုပ်နိုင်တာကြောင့်ပါ။

And we already see a deluge of state and local protections,

ကျွန်တော် ရေးပေးခဲ့တဲ့ ဥပဒေကြမ်းတစ်ခု အပါအဝင် ပြည်နယ်နဲ့ ဒေသဆိုင်ရာ အကာအကွယ်တွေ

including a bill I helped write,

ဒလဟောဖြစ်နေတာကို တွေ့ပြီးကြပါပြီ။

New York's first in the nation ban on geofence warrants.

နယူးယောက်က နိုင်ငံတွင်းမှာ ပထဝီ နယ်နိမိတ် အမိန့်စာတွေကို ပထမဆုံး ပိတ်ပင်တာပါ။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)

Thank you.

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

And even some courts agree.

တချို့တရားရုံးတွေတောင် သဘောတူတယ်။

Just last month, a federal judge struck down

ပြီးခဲ့တဲ့လတောင် ပြည်ထောင်စု တရားသူကြီးတစ်ဦးက

that sprawling Virginia geofence,

ပြန့်ကျဲနေတဲ့ Virginia geofence ကို ဖြတ်တောက်ခဲ့ပြီး

calling on state lawmakers to enact bills like my own.

လွတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေကို ကျွန်တော့လို ဥပဒေကြမ်းတွေ ပြဋ္ဌာန်းဖို့တောင်းဆိုခဲ့တယ်။

As a teenage protester, NYPD camcorders shoved in my face,

ဆယ်ကျော်သက် ဆန္ဒပြသူတစ်ဦးအနေနဲ့ NYPD ကင်မရာတွေ ကျွန်တော့မျက်နှာကိုတွန်းထိုးတော့

I saw surveillance as a threat,

စောင့်ကြည့်တာကို ခြိမ်းခြောက်မှုအဖြစ် မြင်ခဲ့ပြီး

and people thought my fears were something out of science fiction.

လူတွေက ကျွန်ုတော့ကြောက်ရွံ့မှုက သိပ္ပံဇာတ်လမ်းတွေကြောင့်လို့ ထင်ခဲ့တယ်။

Today, they increasingly think that surveillance is inevitable

ဒီနေ့မှာ စောင့်ကြည့်တာက မလွဲမသွေဖြစ်ပြီး သီးသန်ဖြစ်မှုဟာ

and that privacy is the fantasy.

စိတ်ကူးယဉ်ဆန်တယ်လို့ သူတို့ ပိုထင်လာကြတယ်။

But I'm actually more optimistic than ever.

ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော် အရင်ကထက် ပိုပြီး အကောင်းမြင်တယ်။

It had to get this bad for the denial to break

ဒီလို ငြင်းဆိုမှုတွေကို ချိုးဖျက်ဖို့နဲ့ လူထုအတွက် လုပ်ဆောင်ဖို့

and for the public to act.

ဆိုးရွားတာကို ခံစားရမှာပါ။

I know we can push back that looming dystopia.

ဝိုးတိုးဝါးတားပေါ်လာတဲ့ dystopia ကို ပြန်တွန်းထုတ်နိုင်တာကို သိပါတယ်။

I know we can protect everything

မနက်ဖြန်မှာ ဖြစ်နိုင်ခြေရှိအောင်

that technology might make possible tomorrow,

လုပ်ပေးတဲ့ နည်းပညာက အရာရာကို ကာကွယ်နိုင်တာကို သိပါတယ်။

but only if we ban surveillance abuses today.

ဒါပေမဲ့စောင့်ကြည့်မှု ချိုးဖောက်မှုတွေကို ဒီနေ့ တားမြစ်မှသာ ကာကွယ်နိုင်မှာပါ။

Thank you.

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)