How to Help Employees With Disabilities Thrive | The Way We Work, a TED series

All around the world,

Translator: Sanntint Tint Reviewer: Myo Aung

ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှာ

there's a huge disability employment gap.

မသန်မစွမ်း အလုပ်အကိုင် ကွာဟချက်ကြီး ရှိနေတယ်။

In most countries,

နိုင်ငံအများစုမှာ

the unemployment rate for people with disabilities

မသန်မစွမ်းဖြစ်သူ အလုပ်လက်မဲ့နှုန်းက

is twice that of people without disabilities.

မသန်မစွမ်းမဖြစ်သူတွေရဲ့ နှစ်ဆပါ။

Often it's as high as 80 percent.

မကြာခဏတော့ ၈၀% အထိမြင့်မားပါတယ်။

There are over a billion people in the world living with a disability.

ကမ္ဘာပေါ်မှာ မသန်မစွမ်းဖြစ်သူ တစ်ဘီလီယံကျော် ရှိပါတယ်။

To have 80 percent of us unemployed,

လူတွေရဲ့ ၈၀ % ကို အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်စေဖို့

that's so much untapped potential.

အများကြီး မဖော်ထုတ်ရသေးတဲ့ အလားအလာတစ်ခုပါ။

[The Way We Work]

[လူတွေ အလုပ်လုပ်ပုံ]

As someone with a paralyzed arm and living with a mental health disability

ငွေကြေးကဏ္ဍ၊ ဖျော်ဖြေရေးနဲ့ နည်းပညာတွေမှာ လုပ်ကိုင်နေတဲ့ လက်အကြောသေနေပြီး

who's worked in the financial sector and entertainment and tech,

စိတ်ကျန်းမာရေး ချို့ယွင်းသူတစ်ယောက်အနေနဲ့

I know that having a disability doesn't bar you from doing good work.

မသန်မစွမ်းဖြစ်တာက သူ့ကို ကောင်းမွန်တဲ့ အလုပ် လုပ်တာကနေ မတားဆီးပါဘူး။

So it's shocking to me that this disability employment gap

ဒီမသန်မစွမ်း အလုပ်အကိုင် ကွာဟချက်က စိတ်မချမ်းမြေ့စရာ

is so persistent.

ဆက်ရှိနေတာပါ။

In the US, the Americans with Disabilities Act

အမေရိကက Americans with Disabilities Act က

prohibits discrimination in hiring

အလုပ်ခန့်ရာမှာ ခွဲခြားတာကို တားမြစ်ပြီး

and requires employers to provide reasonable accommodations.

သင့်တော်တဲ့လိုက်လျောမှုတွေ အလုပ်ရှင်တွေကို ပံ့ပိုးဖို့ ပြဋ္ဌာန်းတယ်။

And studies show that companies who prioritize disability inclusion

မသန်စွမ်းသူ ပါဝင်မှုကို ဦးစားပေးတဲ့ ကုမ္ပဏီတွေက ယေဘုယျ အမြတ်ပိုရတယ်လို့

are more profitable overall.

လေ့လာမှုတွေက ဖော်ပြတယ်။

So what exactly is the problem?

ဒါဆို ပြဿနာ အတိအကျက ဘာလဲ။

Recruiters, human resources staff, managers,

လူသစ်စုသူတွေ၊လူ့စွမ်းအား အရင်းအမြစ်ဝန်ထမ်းတွေ၊ မန်နေဂျာတွေက

they tend to think of hiring people with disabilities as a social good

လူမှု ကောင်းကျိုးအဖြစ် သို့မဟုတ် ခွဲတမ်းပြည့်ဖို့ လုပ်ဖို့လိုတာအဖြစ်

or as something they have to do to meet a quota.

မသန်စွမ်းသူတွေကို ခန့်ဖို့ စဉ်းစားလေ့ရှိတယ်။

But they should be hiring disabled people because of our strengths

ဒါပေမဲ့ လူတွေရဲ့ အားသာချက်တွေနဲ့ သူတို့ယူဆောင်လာနိုင်တဲ့ တန်ဖိုးတွေ၊

and all of the value and innovation we can bring.

တီထွင်မှုတွေကြောင့် မသန်စွမ်းသူတွေကို အလုပ်ခန့်သင့်တယ်။

Here are three things every workplace can do

ဒီမှာ မသန်စွမ်းသူတွေကို ကြိုဆိုဖို့

to truly welcome people with disabilities.

လုပ်ငန်းခွင်တိုင်း လုပ်နိင်တဲ့ အရာ သုံးခုပါ။

It's not comprehensive, but it's a start.

ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်မဟုတ်ပေမဲ့၊ စတင်မှုတစ်ခုပါ။

First, stop making assumptions.

ပထမဆုံး ထက်မြင်ယူဆတာတွေကို ရပ်တန့်ပါ။

ဒီယဉ်ကျေးမှုက မသန်စွမ်းမှုကို ဆေးဘက်ရောဂါရှာဖွေမှု၊ကြေကွဲစရာ၊

Our culture tends to treat disability as a medical diagnosis,

a tragedy or a charity case.

ပရဟိတ ကိစ္စအဖြစ် သဘောထားလေ့ရှိတယ်။

And all of these things are rooted in pity.

ဒါတွေအားလုံးက သနားကရုဏာမှာ အမြစ်တွယ်နေတယ်။

They prevent us from being seen as peers and equals.

ဒါတွေက ရွယ်တူ၊တန်းတူအဖြစ် မြင်တာကနေ တားဆီးတယ်။

These assumptions lead to a lot of avoidance.

ဒီယူဆချက်တွေက ရှောင်ရှားမှုတွေကို ဖြစ်စေတယ်။

People tend to not ask us about our lives and hobbies outside of work

လူတွေက အလုပ်အပြင်က ကျွန်မတို့ ဘဝနဲ့ ဝါသနာတွေအကြောင်း မေးလေ့မရှိဘူး၊

or don't invite us to company social outings.

ကုမ္ပဏီ လူမှုရေး အလည်အပတ်တွေကို မဖိတ်ကြဘူး။

There's so much fear about saying the wrong thing,

မှားတယ်လို့ ပြောရမှာကို ကြောက်လွန်းတော့

that instead people say nothing at all.

ဒီအစား လူတွေက ဘာမှ မပြောတော့ဘူး။

They treat disabled people like we're invisible

သူများတွေလို မြင်စေချင်၊ ကြားစေချင်၊

when all we want is to be seen and heard and accepted

လက်ခံစေချင်တဲ့အခါ၊ မသန်စွမ်းသူ ကျွန်မတို့ကို မမြင်နိုင်တဲ့လူတွေလို

like anyone else.

ဆက်ဆံကြတယ်။

These assumptions also make people jump to conclusions

ဒီယူဆချက်တွေက ကျွန်မတို့ လုပ်နိုင်၊ မလုပ်နိုင်တာကို

about what we can and can't do without even asking.

မေးတောင်မမေးပဲနဲ့ လူတွေကို ရမ်းသမ်း ကောက်ချက်ချမိစေတယ်။

For me, assuming I can't type because I can't use one of my arms

ကျွန်မအတွက်ကတော့ လက်တစ်ဖက်ကို မသုံးမနိုင်လို့ စာမရိုက်နိုင်တာ ဒါမှမဟုတ်

or assuming a blind person can't be an engineer.

မျက်မမြင်က အင်ဂျင်နီယာ မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ ယူဆတာပါ။

When to succeed at work, you need to have people who see your full potential

အလုပ်ခွင်မှာ အောင်မြင်ဖို့က၊ အရည်အချင်း ကို အပြည့်အ၀မြင်သူတွေရှိဖို့ လိုတယ်၊

because without that, nobody wins.

ဒါမရှိရင် ဘယ်သူမှ မအောင်မြင်နိုင်ဘူး။

So please, take the time to get to know us, invite us to things,

ဒါကြောင့် ကျေးဇူးပြုပြီး ကျွန်မတို့ကို သိကျွမ်းလာဖို့ အချိန်ယူပါ၊ ဖိတ်ခေါ်ပါ၊

ask us the same kind of questions you would of any colleague.

လုပ်ဖော်တိုင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး တူညီတဲ့ မေးခွန်းတွေကို မေးပါ။

What drew you to this work? What are your goals?

ဒီအလုပ်ဆီ ဆွဲဆောင်တာက ဘာလဲ။ ပန်းတိုင်တွေက ဘာတွေလဲ။

What do you hope to do from here?

ဒီကနေ ဘာလုပ်ဖို့ မျှော်လင့်လဲ။

And listen to our answers but also respect our boundaries.

ကျွန်မတို့ရဲ့အဖြေတွေ နားထောင်ရုံသာမက ကျွန်မတို့ရဲ့စည်းတွေကို လေးစားပါ။

If there's something we're not comfortable discussing,

ကျွန်မတို့ ဆွေးနွေးဖို့ အဆင်မပြေတာရှိရင်၊

we'll let you know.

ကျွန်မတို့ အသိပေးမှာပါ။

And any time you feel unsure, just ask us privately

မသေချာဘူးလို့ ထင်တိုင်း၊ ဒီဆုံးဖြတ်ချက်တွေ

so we can make those decisions.

ချနိုင်ဖို့ သီးသန့် မေးပါ။

You can even start by saying,

“မသန်မစွမ်းအကြောင်း ပြောရာမှာ

"I'm still learning how to get better at talking about disability."

ပိုတော်အောင် သင်ယူနေတုန်းပဲ” လို့တောင် သင် ပြောနိုင်ပါတယ်။

Second, rethink accessibility and accommodations starting now.

ဒုတိယ၊ အခုက စပြီး သွားလာရလွယ်ကူမှု နဲ့ လိုက်လျောမှုတွေကို ပြန်လည်စဉ်းစားပါ။

Disability takes so many different forms.

မသန်စွမ်းမှုက ပုံစံအမျိုးမျိုးရှိတယ်။

It can be about someone's sight, hearing or mobility.

အမြင်၊အကြား၊ ရွေ့လျားနိုင်မှုနဲ့ပတ်သက်နိုင်တယ်။

It can be ADHD, dyslexia or chronic pain.

ADHD၊ စာဖတ်ခက်ရောဂါ ဒါမဟုတ် နာတာရှည်နာကျင်မှု ဖြစ်နိုင်တယ်။

About 62 percent of employees with disabilities

မသန်မစွမ်း ဝန်ထမ်း ၆၂ ရာခိုင်နှုန်းခန့်မှာ

have ones that are not apparent.

မထင်ရှားဖြစ်နေသူတွေရှိတယ်။

So even if you don't think there are people with disabilities

ဒါကြောင့် သင့်အဖွဲ့အစည်းမှာ မသန်စွမ်းသူတွေရှိတယ်လို့

in your organization, there probably are.

သင် ထင်မထားရင်တောင် ရှိနိုင်လောက်တယ်။

And that's why I strongly recommend that workplaces create spaces

ဒါကြောင့် အလုပ်ခွင်တွေဟာ မသန်စွမ်းမှုနဲ့ သွားလာရလွယ်ကူမှုရှိတဲ့ နေရာတွေကို

with disability and accessibility in mind.

ဖန်တီးဖို့ လေးလေးနက်နက် အကြံပြုပါတယ်။

That way you're paving the way for future employees,

ဒီနည်းနဲ့ လိုက်လျောမှုတွေကနေ အကျိုးခံစားရနိုင်တဲ့

clients and customers

အနာဂတ်ဝန်ထမ်းတွေ၊ ဖောက်သည်တွေ၊

who might benefit from accommodations, too.

စားသုံးသူတွေအတွက် လမ်းလည်းခင်းပေးနေတာပါ။

At one of my first jobs at an investment bank,

ပထမဆုံးအလုပ်၊ ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှု ဘဏ်မှာ

the company did something cool.

ကုမ္ပဏီက အဆင်ပြေအောင်လုပ်ပေးတယ်။

Within a month of starting, I and all other new hires

စပြီး တစ်လအတွင်း ကျွန်မနဲ့ အခြား အသစ်ခန့်အားလုံးဟာ

got an ergonomic assessment of our workstations.

အလုပ်အတွက် သင့်တင့်တဲ့ မြှင့်တင်ရေးအကဲဖြတ်မှုကိုရတယ်။

They actually had a person thinking about my access needs in multiple ways,

လိုအပ်ချက်တွေကို နည်းလမ်းမျိုးစုံနဲ့ တွေးခေါ်နိုင်တဲ့သူတစ်ယောက်ရှိခဲ့တယ်၊

like getting a foot rest and keyboard wrist pad,

ဥပမာ၊ ခြေနဲ့ ကီးဘုတ် လက်ကောက်ဝတ် တင်ခုံရတာပါ၊

which a lot of colleagues got,

လက်တစ်ဖက်တည်းနဲ့ ရိုက်တော့

to asking if I might benefit from speech to text technology

စကား-စာသား နည်းပညာကနေ အကျိုးရနိုင်မလားမေးရင်း

because I type with one hand.

လုပ်ဖော်အများကြီးရခဲ့သူပါ။

I've always tried to find these little hacks

အလုပ်ဝန်းကျင်ကို ပိုသက်သောင့်သက်သာဖြစ်ဖို့

to make my work environment more comfortable,

ဒီနည်းလေးတွေကို အမြဲ ကြိုးစားရှာဖွေခဲ့ပေမဲ့

but the fact that this person offered so many options proactively,

ဒီလူက ရွေးချယ်စရာများစွာကို ကြိုတင် ပေးတာကြောင့်

it made me feel so welcome

ကျွန်မတို့ရဲ့လိုအပ်ချက်တွေက

without making me feel like my needs were "special."

“အထူး” လို့မခံစားရဘဲ လှိုက်လှိုက်လှဲလှဲဖြစ်စေတယ်။

It would be amazing if every employer could do some version of this.

အလုပ်ရှင်တိုင်း ဒီပုံကို လုပ်နိုင်ရင် အံ့သြစရာပါ။

I mean, why not?

ဘာလို့မဖြစ်မှာလဲ။

But there are also more simple things that can make an impact.

ဒါပေမဲ့ သက်ရောက်မှု ဖြစ်စေနိုင်တဲ့ ရိုးရိုးအရာတွေလည်း ရှိတယ်။

Like, what about listing accessibility information

သင်က ပွဲတစ်ခု ကျင်းပနေရင်၊ သွားလာရလွယ်ကူမှုဆိုင်ရာ

if you're hosting an event?

အချက်အလက် စာရင်းပြုစုရင်ကော။

Or automatically turning on captions for video meetings?

ဗီဒီယိုအစည်းအဝေးတွေအတွက် စာတန်းတွေကို အလိုလိုဖွင့်တာလား။

Another way to think about this is:

စဉ်းစားဖို့ နောက်တနည်းကတော့

What do my employees need in order to thrive?

ဝန်ထမ်းတွေ အဆင်ပြေအောင်မြင်ဖို့ ဘာတွေလိုအပ်လဲ။

It starts with equipping people with a variety of tools.

ဒါက လူတွေကို ကိရိယာမျိုးစုံ တပ်ဆင်ပေးတာနဲ့ စတင်တာပါ။

Third, embrace flexibility,

တတိယ လိုက်လျောညီထွေရှိမှုကို လက်ခံပါ၊

like disabled people have had to do our whole lives.

မသန်စွမ်းသူတွေ တစ်သက်လုံး လုပ်ခဲ့ရသလိုမျိုးပါ။

People with disabilities have been advocating for remote work environments

မသန်စွမ်းသူတွေဟာ အဝေးရောက် အလုပ်ဝန်းကျင်နဲ့ ကိုက်ညီတဲ့ နာရီတွေကို

and flexible hours for decades now,

ထောက်ခံနေခဲ့တာ အခုဆို ဆယ်စုနှစ်ချီနေပြီး

and it took a pandemic for the world to realize it could happen.

ဒါဖြစ်လာနိုင်ကို ကမ္ဘာက သိရှိရဖို့ ကပ်ရောဂါဖြစ်လိုက်တယ်။

All of a sudden, this thing that seemed so wild

ရုတ်တရက် ဒါက အပြင်းအထန်လို့ ထင်ရလောက်အောင်

has become commonplace.

အဖြစ်များလာတယ်။

And this isn't the first time I can think of

မသန်စွမ်းတွေအတွက် လိုက်လျောမှုက လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွက်

when an accommodation for people with disabilities

ဘဝတိုးတက်မှုကို တစ်ခုလုံးအနေနဲ့ အဆုံးသတ်သွားတဲ့အခါ

ended up improving life for society at large.

ဒါက ကျွန််မတို့ တွေးမိတဲ့ ပထမဆုံးအကြိမ်မဟုတ်ဘူး။

Audiobooks, curb cuts, closed captioning, even electric toothbrushes.

အသံစာအုပ်တွေ၊ စောင်းလျှောတွေ၊ သတိပေး စာတန်းတွေ၊ လျှပ်စစ်သွားတိုက်တံတွေတောင်ပါ။

Disability is so often the root of innovation.

မသန်စွမ်းမှုက ဆန်းသစ်တီထွင်မှုရဲ့ အရင်းခံ ဖြစ်လေ့ရှိတယ်။

So as we get back to the office,

ဒါကြောင့် ရုံးကို ပြန်ရောက်တာနဲ့

let's remember that all of us can thrive with flexibility.

အားလုံးဟာ လိုက်လျောညီထွေ ရှင်သန်နိုင်တာကို သတိရကြပါစို့။

For people with disabilities,

မသန်မစွမ်းသူတွေအတွက်၊

let's provide the option to work remotely

အကောင်းဆုံး လုပ်ဆောင်နိုင်တဲ့ နေရာတိုင်းကနေ

at the hours when we can be the most productive

အထိရောက်ဆုံးဖြစ်နိုင်တဲ့အခါ နာရီအလိုက် အဝေးကနေ

from wherever works best.

အလုပ်လုပ်ခွင့် ပေးလိုက်ရအောင်။

I mean, some of us do great working from our bed.

တချို့က အိပ်ရာကနေ ကောင်းကောင်း အလုပ်လုပ်တယ်။

And really, let's hold on to the openness that we can work around everyone's needs.

လူတိုင်းရဲ့လိုအပ်ချက်ကို ဖြည့်ဆည်းပေးတဲ့ ပွင့်လင်းမှုကို ဆုပ်ကိုင်ထားရအောင်ပါ။

Let's keep finding ways to embrace flexibility

ကုမ္ပဏီယဉ်ကျေးမှုအဖြစ် အနေနဲ့ လိုက်လျောညီထွေဖြစ်တဲ့

as part of our company's culture.

နည်းလမ်းတွေ ဆက်ရှာရအောင်။

We know that companies need to work harder on hiring us, retaining us,

ကုမ္ပဏီတွေက အလုပ်ခန့်ဖို့၊ ထိန်းထားဖို့၊ ရာထူးတိုးဖို့၊ မျှမျှတတ လစာပေးဖို့၊

promoting us, paying us fairly and amplifying our efforts.

အားထုတ်မှုတွေ ချဲ့ထွင်ဖို့ ပိုကြိုးစား အလုပ်လုပ်တာကို သိတယ်။

To do that, we need to stop making assumptions,

ဒါလုပ်ဖို့ ယူဆချက်တွေ ရပ်ဖို့၊ သွားလာနိုင်မှုကို

rethink accessibility and embrace flexibility.

ပြန်စဉ်းစားဖို့နဲ့ လိုက်လျောညီထွေဖြစ်ဖို့ လိုအပ်တယ်။

That is what will help close the disability employment gap.

ဒါက မသန်အစွမ်း အလုပ်အကိုင် ကွာဟချက်ကို ပိတ်ပစ်ဖို့ ကူညီမှာပါ။