"Afterneath" / "Killing Me" | Luke Sital-Singh

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung

(Piano)

(စန္ဒရားတီးသံ)

(Singing) It was done

(သီချင်းဆို) ပြီးခဲ့ပြီလေ

When the benediction had been sung

ကောင်းချီးပေးမှုအတွက် သီချင်း ဆိုပြီးခဲ့ချိန်မှာပေါ့၊

Firelight gently woke us from our golden night

မီးလင်းဖိုမှ မီးရောင်က တို့ရဲ့ရွေရောင် ညကနေ တို့ကို သိမ်မွေ့စွာ နိုးထစေခဲ့တယ်

My surprise

ငါ အံ့ဩတာက

I can turn to see your open eyes

မင်းရဲ့မျက်လုံးတွေ ပွင့်တာမြင်ဖို့ ငါ လှည့်နိုင်ခဲ့သေးတယ်

And I know You are alive

မင်း အသက်ရှင်နေသေးတာ ငါသိတယ်

I know that smile

ဒီအပြုံးကို ငါသိတယ်

Nothing more

ဒီထက် ဘာမှ မပိုပါဘူး

In the after

အဲဒီနောက်မှာမှ

There is waking from your sleep

မင်းအိပ်စက်ရာက နိုးလာမယ်

And your lover

မင်းချစ်သူဆိုတာက

Is the only face you see

မင်းမြင်ရတဲ့ တစ်ခုတည်းသော မျက်နှာ

We are after

ငါတို့ လိုက်နေကြ

Ever after

အမြဲ လိုက်နေတယ်

There is laughter

ရယ်သံရှိတယ်

Afterneath

ပြီးသွားတဲ့နောက်မှာလေ

The war

စစ်ပွဲ

Nobody ever even asked what for

ဘယ်သူမှ ဘာအတွက်ဆိုတာ မေးတောင် မမေးဖူးကြဘူးလေ

Up above

အထက်ဆီမှာ

Nothing matters but the ones you love

မင်း မြတ်နိုးတာကလွဲပြီး ဘာမှ အရေးမပါဘူးလေ

So get out with me

ဒီတော့ ငါနဲ့အတူ ထွက်လိုက်ပါ

Now you've got enough with me

အခုဆို မင်းငါကို စိတ်ကုန်ပြီပေါ့

Just the two of us you see

တို့နှစ်ယောက်တည်းပဲလေ နားလည်တယ်နော်

And nothing more

ဒီထက်ဘာမှ မပိုဘူးလေ

In the after

ပြီးသွားတဲ့နောက်မှာ

There is waking from your sleep

မင်းအိပ်စက်ရာက နိုးလာမယ်

And your lover

မင်းချစ်သူဆိုတာက

Is the only face you see

မင်းမြင်ရတဲ့ မျက်နှာတစ်ခုပဲလေ

We are after

ငါတို့ လိုက်နေကြ

Ever after

အမြဲ လိုက်နေတယ်

There is laughter Afterneath

ပြီးသွားတဲ့နောက်မှာ ရယ်သံရှိတယ်

Oh, we after

အို့ ငါတို့လိုက်နေကြ

Ever after

အမြဲ လိုက်နေတယ်

There is laughter

ရယ်သံရှိတယ်

Afterneath

ပြီးသွားတဲ့နောက်မှာလေ

Oh

အိုး .......

Oh

အိုး .......

Oh

အိုး .......

Oh

အိုး .......

Thank you.

ကျေးဇူးပါ။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)

Thank you very much.

ကျေးဇူးအများကြီးတင်ပါတယ်

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)

Thanks.

ကျေးဇူးပါ။

I love a depressing song ...

စိတ်ညှိုးငယ်စေတဲ့သီချင်းတစ်ပုဒ်ကို ကျွန်တော်ချစ်တယ်

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

you know?

သိကြလား

I've been writing them for 15 years now,

ကျွန်တော် ဒီသီချင်းတွေရေးနေတာ အခုဆို ၁၅ နှစ်ရှိပြီ

and to be honest, over that time,

ဝန်ခံရရင်တော့ အဲဒီကာလက

I've come to kind of believe that they're not really depressing at all.

သီချင်းတွေဟာ လုံးဝစိတ်ညှိုးငယ် စရာတွေမဟုတ်ဘူးလို့ ယုံကြည်မိတာမျိုးပါ။

In fact, I think they're kind of the most important songs we have.

တကယ်က ဒါတွေဟာ ကျွန်တော့မှာရှိတဲ့ အရေးကြီးဆုံးဆိုတာမျိုးတွေလို့ ထင်တယ််

Songs that sing of sorrow,

ဝမ်းနည်းမှု အကြောင်းဆိုတဲ့ သီချင်းတွေ

of grief,

ကြေကွဲမှု၊

of longing,

တမ်းတမှု၊

of the darker side of love,

အချစ်ရဲ့အမှောင်ဘက်ခြမ်း၊

the underside of being alive,

ရှင်သန်ခြင်းရဲ့ မသာယာတဲ့ဘက်တို့ပေါ့။

these are the songs I just never tire of hearing

ကျွန်တော် ဘယ်တော့မှ နားထောင်ရတာ မငြီးငွေ့တဲ့၊

and I never tire of writing,

ရေးရတာ မငြီးငွေ့တဲ့ သီချင်းတွေပါ၊

because they make me feel less alone.

အကြောင်းက ထီးတည်းဖြစ်မှုကို သက်သာစေလို့ပါ။

They speak to a very real part of being human

၎င်းတို့ဟာ ပူပန်စိတ်နဲ့ ရှက်စိတ်ထဲမှာ မကြာခဏ ဖုံးကွယ်နေနိုင်ပြီး

that can often be hidden in fear and shame

၎င်းစွဲကျန်ပြီး အမြစ်တွယ်ရာ နက်နက်ကို တွန်းပို့ခဲ့ရတဲ့

and pushed deep down where it lingers and rots.

လူဖြစ်ခြင်းရဲ့ စစ်မှန်တဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုကို ပြောတာပါ

But I think in listening to these songs --

ဒါပေမဲ့ ထင်တာက ဒီသီချင်းတွေ နားထောင်ခြင်းဟာ

really listening --

တကယ် နားထောင်ခြင်းဟာ

can allow us to refeel these hard emotions,

ကျွန်တော်တို့ကို မချမ်းမြေ့ဖွယ်ခံစားမှုတွေ ကို ပြန်ခံစားမိစေဖို့ ဖြစ်နိုင်ပေမဲ့

but in a cathartic and healing way.

ပြေရာပြေကြောင်း၊ သက်သာစေကြောင်း နည်းလမ်းနဲ့ပါ။

In a way that reminds us, as we listen, that we're not alone in darkness.

နားထောင်ခိုက်မှာ ကျွန်တော်တို့ အမှောင်မှာ ထီးတည်းမဟုတ်တာကို သတိရစေတဲ့နည်းနဲ့ပါ။

There's a Japanese phrase known as "mono no aware,"

"mono no aware"လို့ သိကြတဲ့ ဂျပန်စကားစုတစ်ခုရှိပါတယ်၊

which roughly translates as "the bittersweet poignancy of things,"

အကြမ်းဖျင်း ဘာသာပြန်ရရင်တော့ "အရာများရဲ့ ချိုသက်သက် ဆွတ်ပျံ့ဖွယ်"

or the pathos or "ahness" of things.

(သို့) ရောဂါ၊ "အရာများရဲ့ အံ့အားသင့်မှု"ပါ

It's a valuable awareness of impermanence,

ဒါဟာ အနိစ္စသဘောရဲ့ အဖိုးတန်တဲ့ သိရှိမှုပါ၊ ဘဝမှာ ကြုံတွေရတာတွေဟာ

both a kind of gentle, transient sadness as things pass by in life,

သိမ်မွေ့တဲ့၊ မတည်မြဲတဲ့ ဝမ်းနည်းမှု တစ်ခုလိုမျိုးဖြစ်ပေမဲ့

but also a deeper, softly lingering sadness

ဖြစ်တည်မှုအားလုံးရဲ့ အနိစ္စသဘောအကြောင်း ပိုနက်ရှိုင်းပြီး နူးညံ့စွာ ရစ်ဝဲနေတဲ့

about the impermanence of all reality.

ဝမ်းနည်းမှုဆိုတာရော နှစ်ခုစလုံးပါ။

"Mono no aware" can be manifest in lots of life stories and moments

"Mono no aware" ဟာ ဘဝဇာတ်လမ်း တွေနဲ့ တဒင်္ဂများစွာနဲ့ သီချင်းတွေကို

and songs.

ပေါ်လွင်နိုင်စေပါတယ်။

One example in Japanese culture is the celebration of the cherry blossom.

ဂျပန်ယဉ်ကျေးမှုထဲက ဥပမာတစ်ခုကတော့ ချယ်ရီပွင့်မှု အခမ်းအနားပွဲတော်ပါ။

The cherry blossom in and of itself is no more impressive

ချယ်ရီပန်းကိုယ်၌က ပန်းသီးပင် (သို့) လိမ္မော်ပင်တစ်ပင်လောက်

than that of an apple or orange tree,

အထင်ကြီးစရာမဟုတ်ပေမဲ့

but what sets it apart is its brevity.

၎င်းကို သီးခြားဖြစ်စေတာက ၎င်းရဲ့ တိုတောင်းမှုပါ။

Cherry blossoms fall within a single week --

ချယ်ရီပွင့်တွေဟာ သီတင်းတစ်ပတ် အတွင်းမှာ ကြွေကျကာ

can be whisked away on the gentlest breeze --

အနူးညံ့ဆုံး လေညှင်းမှာ ရုတ်ခြည်း လွင့်ပါနိုင်တယ်

and it's this that makes it more beautiful.

ဒါက ၎င်းကို ပိုလှအောင် ဖန်တီးပေးပါတယ်။

It's utterly fragile,

လုံးဝကို နုနယ်ပြီး

and fragility gives life its poignancy.

နုနယ်မှုက ၎င်းရဲ့ဘဝကို ဆွတ်ပျံ့ဖွယ်ဖြစ်မှုကိုပေးတာပါ။

Now, being a cheery chap,

ကဲ့ ချယ်ရီ ကောင်လေးဆိုတော့

nothing speaks to me more than this, and --

ဟိုဟာ၊ ဒီဟာတွေ ထပ်ပြီး ကျွန်တော့ကို မပြောတော့ပါဘူး

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

you know, I think it's been the essence of my songwriting for years,

ဒါဟာ နှစ်များစွာ ကျွန်တော့ သီချင်းရေးသား ခြင်းရဲ့ အနှစ်သာရဖြစ်နေပြီလို့ ထင်ပါတယ်၊

of what moves me to write,

ရေးဖို့ ကျွန်တော့ကို စိတ်လှုပ်ရှားစေတာ

what inspires me to sing.

ဆိုဖို့ ကျွန်တော့ကို စေ့ဆော်ပေးတာတွေ

Because pain and grief and doubt,

နာကျင်မှုနဲ့ကြေကွဲမှုနဲ့ သံသယကြောင့်

when it's made manifest in music, in song --

ဒါကို ဂီတထဲမှာ၊ သီချင်းထဲမှာ ပေါ်လွင်အောင် ဖန်တီးတဲ့အခါ

when it's made beautiful in poetry and painting,

ကဗျာနဲ့ ပန်းချီမှာ လှပအောင် ဖန်တီးတဲ့အခါ

it can build a community and a kinship

တစ်ဦးမှ အမှောင်ထုထဲမှာ ထီးတည်းမဟုတ်ဆိုတဲ့ အသိထဲမှာ

in the knowledge that we are none of us alone in darkness.

အရိပ်အမြုံတစ်ခုနဲ့ တစ်သဘောတည်း ဖြစ်မှုတစ်ခုကို တည်ဆောက်နိင်ပါတယ်။

My next song is one that I call "Killing Me,"

နောက်သီချင်းတစ်ပုဒ်က "Killing Me," လို့ အမည်ပေးထားပြီး

and as the name suggests,

နာမည်က ညွှန်းတဲ့အတိုင်း

it's not a dance floor favorite.

ကခွင် အကြိုက်မဟုတ်ဘူးပေါ့။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

But it isn't miserable.

ဒါပမဲ့ ဒါက စိတ်မချမ်းမြေ့စရာမဟုတ်ဘူး။

It's full of love and hope.

အချစ်နဲ့မျှော်လင့်ချက်တွေ ပြည့်နေတာပါ။

And I think it exemplifies everything I've been talking about.

ဒါက ကျွန်တော် ပြောနေခဲ့တဲ့ အရာတိုင်းကို သာဓကဆောင်ပါတယ်။

And it's the first song I've written from the perspective of somebody else,

ဒါဟာ အခြားသူတစ်ဦးရဲ့ ရှုထောင့်ကနေ ကျွန်တော်ရေးထားတဲ့ ပထမဆုံးသီချင်းပါ၊

specifically my grandmother,

အထူးသဖြင့်တော့ ကျွန်တော့အဖွားပါ၊

as she lives on without my late grandfather,

ကွယ်လွန်သွားတဲ့ကျွန်တော့အဖိုးမရှိပဲ ရှင်သန်နေရတော့

as she experiences new things in her life --

သူ့ဘဝမှာ အကြောင်းအရာသစ်တွေ တွေ့ကြုံရတာကြောင့်ပါ

her grandchildren getting married,

သူ့မြေးတွေ လက်ထပ်ကြတယ်၊

having their own children,

ကလေးတွေ မွေးကြတယ်။

speaking at TED --

TED မှာ ဟောပြောနေစဉ်

all the while she lives without,

သူတစ်ယောက်တည်းရှိနေခိုက်

and all the while she misses her soul mate.

သူ့ရဲ့ စိတ်တူကိုယ်မျှအဖော်ကိုလည်း လွမ်းနေပါတယ်။

Thank you.

ကျေးဇူးပါ။

(Piano)

(စန္ဒရားတီးသံ)

(Singing) Sweetheart would you wake up today?

(သီချင်းဆို) အသည်းလေးရေ ဒီနေ့မင်း နိုးထဦးမှာလား

I promise you would recognize my faith

ငါ့ရဲ့ယုံကြည်မှုကို မင်းမှတ်မိမယ်ဆိုတာ ငါကတိပေးတယ်

I want to show you how I've grown in this place

ဒီနေရာမှာ ငါကြီးပြင်းလာခဲ့ပုံကို မင်းကို ပြသချင်လိုက်တာ

In this place I'm not alone

ဒီနေရာမှာ ငါ အထီးကျန်မနေဘူး

And I know I'll be OK

ငါအဆင်ပြေမယ်ဆိုတာ ငါသိပေမဲ့

But it's always harder When the winter comes to stay

ဆောင်းရာသီ ရှည်ကြာတဲ့အခါမှာတော့ အမြဲ ပိုခက်ခဲတာပေါ့

And I can't help remember all the words I never said

ငါတစ်ခါမှာ မပြောခဲ့တဲ့ စကားလုံးအားလုံးကို သတိမရပဲ မနေနိုင်ဘူးလေ

And it's killing me That you're not here with me

အိုး၊ မင်းဟာ ငါနဲ့ ဒီမှာရှိမနေတာက ငါ့ကို သေစေညွှန်းရော့လေလား

I'm living happily

ပျော်ရွှင်စွာပဲ ငါရှင်သန်နေပေမဲ့

But I'm feeling guilty

လိပ်ပြာမလုံဘူး ဖြစ်နေတယ်

And you won't believe The wonders I can see

အိုး ငါမြင်နိုင်တဲ့ အံ့ဖွယ်ရာတွေ မင်းယုံမှာမဟုတ်ဘူးလေ

This world is changing me

လောကကြီးက ငါ့ကိုပြောင်းလဲပေးနေပေမဲ့

But I will love you faithfully.

ငါမင်းကို သစ္စာရှိရှိ ဆက်ချစ်သွားမယ်

(Piano)

(စန္ဒရားတီးသံ)

Oh, everything is taller these days

ဒီနေ့တွေမှာ အရာတိုင်းဟာ ပိုရှည်လျားတယ်

Maybe I feel smaller and time rushes away

ဖြစ်လောက်တာက ငါ ပိုသေးငယ်သွားတယ်လို့ ခံစားရပြီး အချိန်က တစ်ဟုန်ထိုး ပြေးသွားတယ်

So much I could show you

ဒီတော့ ငါမင်းကို ပြနိုင်သလောက်က

How all the great-grandchildren

မြေးမြစ်တွေအားလုံးဟာ

Have been laughing like we did when we were young

တို့ငယ်စဉ်တုန်းက ရယ်ခဲ့သလိုပဲ ရယ်မောနေခဲ့ကြပုံကိုပါ၊

I've been laughing like we did when we were young

တို့ငယ်စဉ်တုန်းက ရယ်ခဲ့သလိုပဲ ငါရယ်မောနေခဲ့တယ်။

Oh, it's killing me that you're not here with me

အိုး၊ မင်းဟာ ငါနဲ့ ဒီမှာရှိမနေတာက ငါ့ကို သေစေညွှန်းရော့လေလား

I'm living happily

ပျော်ရွှင်စွာပဲ ငါရှင်သန်နေပေမဲ့

But I'm feeling guilty

လိပ်ပြာမလုံဘူး ဖြစ်နေတယ်

Oh, you won't believe The wonders I can see

အိုး ငါမြင်နိုင်တဲ့ အံ့ဖွယ်ရာတွေ မင်းယုံမှာမဟုတ်ဘူးလေ

This world is changing me

လောကကြီးက ငါ့ကိုပြောင်းလဲပေးနေပေမဲ့

I will love you faithfully

ငါမင်းကို သစ္စာရှိရှိ ဆက်ချစ်သွားမယ်

Oh

အိုး

Oh

အိုး

Oh

အိုး

Oh

အိုး

Oh, it's killing me

အိုး၊ မင်းဟာ ငါနဲ့ ဒီမှာရှိမနေတာက

That you're not here with me

ငါ့ကို သေစေညွှန်းရော့လေလား

I'm living happily

ပျော်ရွှင်စွာပဲ ငါရှင်သန်နေပေမဲ့

But I'm feeling guilty

လိပ်ပြာမလုံဘူး ဖြစ်နေတယ်

Oh, you won't believe The wonders I can see

အိုး ငါမြင်နိုင်တဲ့ အံ့ဖွယ်ရာတွေ မင်းယုံမှာမဟုတ်ဘူးလေ

This world is changing me

လောကကြီးက ငါ့ကိုပြောင်းလဲပေးနေပေမဲ့

I will love you faithfully

ငါမင်းကို သစ္စာရှိရှိ ဆက်ချစ်သွားမယ်

Oh, it's killing me

အိုး၊ မင်းဟာ ငါနဲ့ ဒီမှာရှိမနေတာက

That you're not here with me

ငါ့ကို သေစေညွှန်းရော့လေလား

I'm living happily

ပျော်ရွှင်စွာပဲ ငါရှင်သန်နေပေမဲ့

But I'm feeling guilty

လိပ်ပြာမလုံဘူး ဖြစ်နေတယ်

Oh, you won't believe The wonders I can see

အိုး ငါမြင်နိုင်တဲ့ အံ့ဖွယ်ရာတွေ မင်းယုံမှာမဟုတ်ဘူးလေ

This world is changing me

လောကကြီးက ငါ့ကိုပြောင်းလဲပေးနေပေမဲ့

But I will love you faithfully

ငါမင်းကို သစ္စာရှိရှိ ဆက်ချစ်သွားမယ်

Thank you very much.

ကျေးဇူးအများကြီးတင်ပါတယ်။

(Applause and cheering)

(လက်ခုပ်သံနှင့် သြဘာပေးခြင်း)