Naomi Shimada: Tips for reclaiming your peace of mind online | TED

Translator: Reviewer: Myo Aung

Cloe Shasha Brooks: Hello, welcome.

Cloe Shasha Brooks: ကြိုဆိုပါတယ်။

You are watching a TED interview series

How to Deal with Difficult Feelings ဆိုတဲ့

called How to Deal with Difficult Feelings.

TED တွေ့ဆုံမေးမြန်းခန်း အတွဲကို အခု သင် ကြည့်နေတာပါ။

I’m Cloe Shasha Brooks, your host and a curator at TED.

ကျွန်မက Cloe Shasha Brooks ပါ။ TED က အစီအစဉ်မှူးနဲ့ စီစဉ်သူပါ။

And today we'll be focusing specifically on anxiety.

ဒီနေ့ ပူပန်မှုအကြောင်းကို အထူး အလေးပေးမှာပါ။

So first I'll be speaking with author and model Naomi Shimada

ဒီတော့ ပထမက စာရေးဆရာမနဲ့ မော်ဒယ်ဖြစ်တဲ့ Naomi Shimada

about the anxiety associated with social media.

နဲ့အတူ ပူပန်မှုအကြောင်း ပြောမှာပါ။

She coauthored a book called “Mixed Feelings:

သူဟာ ‘Mixed Feelings’ စာအုပ်ကို တွဲရေးခဲ့တယ်။

Exploring the emotional impact of our digital habits."

ဒစ်ဂျစ်တယ် အကျင့်တွေရဲ့ စိတ်ပိုင်း သက်ရောက်မှုကို စူးစမ်းမှု၊

It's all about how the internet has created a new layer

အင်တာနက်က ဘဝတွေအပေါ် ဇီဇာကြောင်တဲ့ ဖိအား အလွှာသစ်တစ်ခု

of perfectionist pressure on our lives

အွန်လိုင်း လောကတွေနဲ့ ဆက်နွယ်မှုကို

and how we can better manage our relationship with our online worlds.

ကျွန်မတို့ ပိုကောင်းမွန်စွာ စီမံနိုင်ပုံ အကြောင်းပါ။

Hello, Naomi. Great to see you.

Naomi ရေ၊ တွေ့ရတာ ဝမ်းသာပါတယ်။

Naomi Shimada: Hello, Cloe, great to see you, too.

Naomi Shimada: Cloe ရေ၊ တွေ့ရတာ ဝမ်းသာပါတယ်။

I'm honored to be here.

ဒီမှာ ရှိနေရတာ ဂုဏ်ယူပါတယ်။

CSB: Oh, well, thanks for joining us.

CSB: ပါဝင်တဲ့အတွက် ကျေးဇူးပါ။

So, Naomi, you have written and spoken

ဒီတော့ Naomi ရေ၊ ရှင်က လူမှုမီဒီယာနဲ့ ပူပန်မှုကြားက

about the relationship between social media and anxiety a whole bunch,

ဆက်စပ်မှုအကြောင်း အများကြီး ရေးထား၊ ပြောထားတယ်နော်။

such as the anxiety to post online or not to post.

ဥပမာ တင်ဖို့ (သို့) မတင်ဖို့ ပူပန်မှုပေါ့။

So can you tell us a little bit more about that?

ဒီတော့ ဒီအကြောင်း နည်းနည်း ထပ်ပြောလို့ရမလား။

NS: So I always want to start by saying, even though I have written about it,

NS: ဒီတော့ ဒီအကြောင်း ရေးပြီးတာတောင် အမြဲတမ်း စပြောတာက

I still don't really feel like an expert because this is just --

ကျွမ်းကျင်သူတစ်ဦးလိုမျိုး မခံစားရသေးဘူး။ ဘာလို့လဲဆိုတော့

I always want to decenter my voice as an expert

ကျွမ်းကျင်သူတစ်ဦးလို လေသံကို အမြဲ ဖျောက်ချင်တယ်။

because I'm just feeling this out like everyone else.

ကျွန်မဟာ အခြားလူတိုင်းလိုပဲ ခံစားနေရလို့ပါ။

But in my experience,

ဒါပေမဲ့ ကျွန်မရဲ့အတွေ့အကြုံအရ

social media and anxiety are connected,

လူမှုမီဒီယာနဲ့ ပူပန်မှုဟာ ဆက်စပ်နေတယ်။

you know, or social media exacerbates anxious feelings.

သိတဲ့အတိုင်း လူမှုမီဒီယာက ပူပန်တဲ့ ခံစားချက်တွေကို ပိုဆိုးဝါးစေတယ်။

It exacerbates the human condition.

ဒါက လူသား အနေအထားကို ပိုဆိုးဝါးစေတယ်။

And so things that we may have insecurities and anxieties around,

ဒီလိုနဲ့ ကျွန်မတို့ ဝန်းကျင်မှာ ရှိနေလောက်တဲ့ မရေရာမှုတွေ၊ ပူပန်မှုတွေ၊

like, you know, our relationships, our bodies, our work,

ဆိုပါတော့ ဆက်ဆံရေးတွေ၊ ခန္ဓာကိုယ်တွေ၊ အလုပ်၊ ကျွန်မတို့ရဲ့ ပင်ကိုအသိကို

the things that make up our sense of self,

ပြဌာန်းတဲ့အရာတွေပေါ့။

I think the anxiety we feel

လူမှုမီဒီယာ သုံးတဲ့အခါ ခံစားရ(နိုင်)တဲ့

or we can feel when we use social media can sometimes act as a marker

ပူပန်မှုက တစ်ခါတစ်လေဘယ်မှာ အလုပ်လုပ်ဖို့ လိုတယ်(သို့) ဘယ်မှာ မလုံခြုမှု ခံစားရတယ်

for things that show us where we need to do work

ဆိုတာကို ပြသတဲ့ အရာတွေအတွက် ဖန်တီးသူတစ်ဦးလို

or where we feel insecure.

လုပ်ဆောင်နိုင်တယ်လို့ ထင်တယ်။

And sometimes it's just a message being reflected back to us.

တစ်ခါတစ်လေကျတော့ ကျွန်မတို့ကို ပြန်ဆင်ခြင်မိနေစေတာက စာတိုလေးတစ်စောင်ပါ။

And also, like I said, social media exacerbates the human condition.

ဒါ့အပြင် ပြောခဲ့သလိုပဲ လူမှုမီဒီယာတွေက လူသား အနေအထားကို ပိုဆိုးဝါးစေတယ်။

You know, as humans,

လူသားတွေဆိုတော့ မကြာခဏ

I think we so often just want to be loved and cared for and seen and adored

အချစ်ခံ၊ ဂရုစိုက်ခံ၊ လူမြင်ခံ၊ မြတ်နိုးခံ၊

or just acknowledged.

အသိအမှတ်ပြုခံချင်ကြတယ် ထင်တယ်။

So social media has also become, you know, our main mode of communication,

ဒီတော့ လူမှုမီဒီယာတွေဟာလည်း ကျွန်မတို့ရဲ့ ပင်မ ဆက်သွယ်ရေး နည်းလမ်း၊

our method of work.

အလုပ် နည်းစနစ် ဖြစ်လာတယ်။

Some of those things, those lines can start to become very blurred.

ဒီအရာတွေထဲက တချို့၊ ဒီမျဉ်းတွေက အတော့ကို စတင်မှုန်ဝါးလာတယ်။

CSB: Absolutely.

CSB: ဟုတ်တာပေါ့။

Yeah, and in addition to making lives look shiny and perfect,

ဘဝတွေကို တောက်ပပြီး ခြောက်ပစ်ကင်းဖြစ်စေတာအပြင်

social media also seems to fuel a lot of FOMO, or fear of missing out.

လူမှုမီဒီယာတွေက အခွင့်ကောင်း လက်လွတ်ရလေ တယ်ဆိုတာကိုပါ အများကြီး မီးထိုးပေးပုံရတယ်။

And I'm curious what you'd suggest for people who experience

အခြားသူတွေ အလွန်အမင်း ပျော်ရွှင်နေတဲ့ ဗီဒီယိုတွေကို

a lot of anxiety from seeing videos and images

မြင်ခြင်းကနေ ပူပန်မှု အများကြီးကြုံနေရပြီး

of other people having a ton of fun and,

ဒါကို ဘယ်လိုကိုင်တွယ်ရမယ်ဆိုတာ

you know, not knowing how to deal with that.

မသိတဲ့ လူတွေအတွက် ရှင် ဘာအကြံပြုမယ်ဆိုတာ သိချင်တယ်။

NS: I think, like I said slightly earlier,

NS: စောစောက နည်းနည်း ပြောခဲ့သလိုပဲ

the feelings of anxiety when they come up,

ထင်တယ်။ ပူပန်စိတ်တွေ ဖြစ်လာတဲ့အခါ

like, what is that message, you know,

ဆိုပါတော့ ဒီသတင်းတိုက ဘာလဲပေါ့။

taking that step back and being, like, why do I feel this way?

နောက်ဆုတ်ပြီး ငါဘာလို့ ဒီလို ခံစားမိတာလဲ။

Why is this making me feel like this?

ဘာကြောင့် ဒါကို ဒီလို ခံစားမိစေတာလဲပေါ့။

And kind of reading into it.

ဒါကို အလေးအနက် တွေးတာမျိုးပါ။

And in my personal experience,

ကျွန်မရဲ့ ကိုယ်တိုင် အတွေ့အကြုံအရ

the thing that works for me

ကျွန်မအတွက် အလုပ်ဖြစ်တာက

is just taking a step back, taking a moment,

နောက်တစ်လှမ်းဆုတ်၊ ခဏလောက် အချိန်ယူတာပါ။

you know, if something is making me feel bad,

ဥပမာ တစ်ခုခုက ကျွန်မကို စိတ်မသာမယာဖြစ်စေရင်၊

for example, if social media --

လူမှုမီဒီယာတွေက... ဒါကို အရာတစ်ခုအဖြစ် တွေးရင်၊

if we thought of it as a substance, for example,

ဥပမာ တစ်ခုခုက ရှင့်ကို စိတ်မသာမယာဖြစ်စေရင်

if something was making you feel bad, what would you do about it?

ဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီး ရှင်ဘာလုပ်မလဲ။

Would you stop using it?

ဒါကို အသုံးပြုတာကို ရပ်ပစ်မှာလား။

You know, I think there's levels to this because sometimes, you know,

ဒါအတွက် အဆင့်တွေ အများကြီးရှိတယ် ထင်တယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အခု ကျွန်မတို့မှာ

we may have work now that is so intertwined with social media

လူမှုမီဒီယာနဲ့ ယှက်နွယ်နေတဲ့ အလုပ်ရှိနေနိုင်တယ်။

and it can't just be like, oh, stop using it.

သုံးတာ ရပ်လိုက်မယ်လို့ လုပ်လို့မရဘူးလေ။

And I know that there's a spectrum.

နယ်ပယ်တစ်ခု ရှိတာတော့ သိတယ်။

And I'm also navigating this constantly myself

ကျွန်မကိုယ် ကျွန်မလည်း ဒါကို အမြဲမပြတ် လှည့်ကြည့်နေတာပဲလေ။

when as a public-facing person,

လူထုကို ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ လူတစ်ယောက်အနေနဲ့

my job is so intertwined with social media

ကျွန်မရဲ့အလုပ်က လူမှုမီဒီယာနဲ့ ယှက်နွယ်လွန်းတော့

and it's something I want to do less and less.

ဒါကို အသုံးပြုတာ နည်းသထက် နည်းချင်တဲ့အခါမှာပါ။

So I'm navigating that kind of boundary for me all the time.

ကျွန်မအတွက်တော့ ဒီနယ်နိမိတ်မျိုးကို တစ်ချိန်လုံး လှည့်ကြည့်နေတာပါ။

So it's just negotiating,

ဒီတော့ ဒါက ကျော်လွှားခြင်းသက်သက်ပါ။

sometimes it's not as clear cut, you know,

တစ်ခါတစ်လေတော့ ပြတ်ပြတ်သား မဟုတ်ဘူးလေ။

it may for you start as take the weekends off, or you know,

ရှင့်အတွက်တော့ သီတင်းပတ်အဆုံးတွေမှာ အနားယူတာနဲ့ စတာဖြစ်လောက်တယ်။

I actually personally most of the time don't have social media on my phone.

တကယ်တမ်း ကိုယ်တိုင်တော့ အချိန်အများစု ကျွန်မဖုန်းမှာ လူမှုမီဒီယာ မရှိဘူး။

And just when I have to do something for work,

အလုပ်အတွက် တစ်ခုခု လုပ်ဖို့လိုတဲ့အခါမှပါ။

that's when I interact with it,

ဒါက အပြန်အလှန် ဆက်သွယ်ချိန်ပါ။

especially this year that's been so heavy, you know,

အထူးသဖြင့် အတော့ကို လေးလံလွန်းတဲ့ ဒီနှစ်ပေါ့။ သိတဲ့အတိုင်း

and where there is no "off" button

’ပိတ်“တဲ့ ခလုတ်ကို မရှိတာလေ။

and every new day bringing such bad news,

နေ့သစ်တိုင်းဟာ သတင်းဆိုးတွေကို ယူလာတာမျိုးလေ။

like, I'm a very sensitive person,

ကျွန်မက အလွန်ကို အထိမခံနိုင်တဲ့ သူတစ်ယောက်ဆိုတော့

so I have to do the things I know that I need to take care of myself,

ကိုယ့်ကိုယ်ကို ဂရုစိုက်ဖို့ လိုတယ်လို့ သိတဲ့အရာတွေကို လုပ်ဖို့လိုတယ်လေ။

which is not scroll.

စာကြောင်းတွေကို ဟိုဒီ မရွှေ့တာပေါ့။

Also, I've had an injury in my hand,

အပြင် ကျွန်မရဲ့လက်မှာ ဒဏ်ရာတစ်ခုရှိတယ်။

which means I can't actually scroll,

ဆိုလိုတာက တကယ့်ကို ရွှေ့လို့မရတာပါ။

so I'm like, "This is a sign!

ဒီတော့ “ဒါဟာ အချက်ပြတာပဲ။

I'm just not supposed to be interacting like that right now."

လောလောဆယ် ငါ အပြန်အလှန် ဆက်သွယ်တာ မလုပ်သင့်ဘူး“ပေါ့။

So just listening and knowing

ဒီတော့ ဖိအားအောက်မှာ

that you don't have to fall under the pressure.

လဲကျစရာမလိုတာကို နားထောင်ခြင်း၊ သိနေခြင်းပါ။

Like, I think so often we think that if we don't post,

မကြာခဏ ကျွန်မတို့ တွေးမိတာက ငါတို့ မတင်ဘူးဆိုရင် ငါတို့ တည်ရှိမနေဘူး

we don't exist.

ဆိုတာမျိုး ထင်တယ်။

Our existence, you know --

ကျွန်မတို့ရဲ့ ဖြစ်တည်မှုက သိတဲ့အတိုင်း

we only exist when other people see us existing.

ရှိနေတာ အခြားသူတွေ မြင်တဲ့အခါ ကျွန်မတို့ တည်ရှိတာလေ။

Like, that, that whole line, like,

ဒါက တစ်လျှောက်လုံးလေ။

"Oh, if you didn't post about it, it didn't happen."

“အိုး၊ ဒီအကြောင်း နင် မတင်ရင် ဒါ မဖြစ်ခဲ့ဘူးပဲ။”

That concept.

ဒီအယူအဆပါ။

We've started to internalize, you know,

ကျွန်မတို့ စတင်နှလုံးသွင်းတာက

especially my generation of millennials, gen-Z,

အထူးသဖြင့် ကျွန်မရဲ့ ထောင်စုသား မျိုးဆက် ဂျင်ဇီးပေါ့၊

like, if you didn't post it, it didn't happen.

မတင်ရင် ဒါ မဖြစ်ခဲ့ဘူးပဲ။

And so it's just like going back and being like, OK, is that true?

ဒီလိုနဲ့ အိုကေ၊ဒါ အမှန်လား ဆိုတာမျိုးဆီ ပြန်သွားနေတယ်။

Why do I feel the need to share this?

ဘာကြောင့် ဒါကို မျှဝေဖို့လို တယ်လို့ ငါ ခံစားမိလဲ။

And asking those questions.

ဒီမေးခွန်းတွေ မေးတာပါ။

And that's what I do.

ဒါက ကျွန်မ လုပ်တာပါ။

So like I said, I'm not an expert,

ပြောခဲ့သလို ကျွန်မက ဆရာကြီး မဟုတ်ဘူး။

I too I'm working this out and every day feels totally different.

ကျွန်မလည်း ဒါကို အဖြေထုတ်နေပြီး နေ့တိုင်းက လုံးဝ ခြားနားတယ် ထင်မိတယ်။

But asking those questions is a great place to start.

ဒါပေမဲ့ ဒီမေးခွန်းတွေ မေးတာက စတင်ဖို့ အကောင်းဆုံး နေရာတစ်ခုပါ။

CSB: Thank you for that.

CSB: ဒီအတွက် ကျေးဇူးပါ။

So we have a question from the audience.

ဒီတော့ ပရိသတ်ဆီက မေးခွန်းတစ်ခုရှိတယ်။

Let's bring that up.

ဒါကို တင်ပြလိုက်ရအောင်။

OK, so related to this, from Facebook,

ကောင်းပြီ၊ ဒါနဲ့ သက်ဆိုင်တာက Facebook ကနေပါ။

"What question should we be asking ourselves

“လူမှုမီဒီယာမှာ မတင်ခင် ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်

before we post on social media?"

ဘယ်မေးခွန်း မေးသင့်လဲ။

NS: So I like to ask myself, like, why do I want to share this right now?

NS: ဒီတော့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် မေးချင်တာက ဒါကို ဘာကြောင့် အခု ငါ မျှဝေချင်တာလဲ။

Is this something --

ဒါက တစ်ခုခုပေါ့နော်၊

as a person that has grown up on the internet, on social media,

အင်တာနက်၊ လူမှုမီဒီယာမှာ ကြီးပြင်းလာတဲ့ လူတစ်ယောက်အနေနဲ့

so often how I validated myself and my sense of self

တစ်ခုခု တင်တာနဲ့ ဒါကို လူတွေ တုံ့ပြန်ခြင်းက ကိုယ်တိုင်နဲ့

was posting something and people reacting to it.

ပင်ကို သဘော၊ကို မကြာခဏ ဘယ်လို သက်သေပြခဲ့လဲ။

And I think that's just very murky territory.

ဒါက အလွန် မှုန်ဝါးတဲ့ နယ့်မြေ တစ်ခုပဲလို့ ထင်တယ်။

I think like, you know,

ထင်တာက သိတဲ့အတိုင်း မျှဝေဖို့ဖို့

why do I feel the need to share this?

လိုတယ်လို့ ဘာလို့ ခံစားမိလဲ။

Is this something that feels also private to me?

ဒါက ကျွန်မအတွက် ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ ဆန်လွန်းတာ တစ်ခုခုလား။

You know, in my opinion, on whether,

ကျွန်မရဲ့ အမြင်မှာ မှန်းဖြေတာဖြစ်ဖြစ်ပေါ့။

and I guess, you know, I have not the biggest social media following,

ကျွန်မမှာ လူမှုမီဒီယာ ပရိသတ် အများဆုံးမရှိပေမဲ့

but a social media following,

လူမှုမီဒီယာ ပရိသတ်တစ်ယောက်

that sometimes, when I'm like, does that person, for me,

တစ်ခါတစ်ရံတော့ ဒီလူက လုပ်တာပါ။ ကျွန်မအတွက်တော့

does my family member want to be shown online, for example,

ကျွန်မရဲ့ မိသားစုဝင်က အွန်လိုင်းမှာ ပြစေချင်တာပါ။

like, or is this a private moment?

ဥပမာ ဒါက သီးသန့် အချိန်လားပေါ့။

I think navigating, like, do I feel not good about myself right now

လျှောက်ကြည့်နေတာက ကျွန်မအထင် ကျွန်မ အခု စိတ်မသာမယာဖြစ်နေပြီး

and is posting a picture of myself looking, like, hot,

ကိုယ် ဖြစ်နေတဲ့ ပုံ၊ မိုက်နေတာ၊

or whatever the equivalent of looking really happy --

ဘာဖြစ်ဖြစ် ပျော်နေတဲ့ပုံပေါက်နေတာနဲ့ တူတာကို တင်နေတာမျိုးပေါ့။

I think sometimes so often we post about the things that we are yearning for,

တစ်ခါတစ်လေ ကျွန်မတို့ တမ်းတ နေတာကို မကြာခဏ တင်ကြတာ ထင်တယ်။

whether that's attention, love, craving.

ဒါက ဂရုစိုက်မှု၊ အချစ်၊ တောင့်တနေတာ တစ်ခုခုပေါ့။

And I think there's deeper underlying messages

တစ်ခါတစ်လေ တင်တာရဲ့ နောက်ကွယ်မှာ ပိုနက်ရှိုင်းတဲ့ ပုန်းကွယ်နေတဲ့

behind posting sometimes, you know,

သတင်းစကားတွေ ရှိတယ်ထင်တယ်။

and that it is a projection of the things that we want in our lives,

ဒါ ကျွန်မတို့ဘဝမှာ လိုချင်တဲ့ အရာတွေရဲ့ စိတ်မြင်ကွင်းတစ်ခုပါ။

for example, posting photos of people you want better relationships with

ဥပမာ ကိုယ်က ပိုကောင်းတဲ့ ဆက်ဆံရေး လိုချင်တဲ့ လူတွေရဲ့ ဓာတ်ပုံတွေ တင်တာ

or, you know,

(သို့) သိတဲ့အတိုင်း

there's a big spectrum of experience.

ကြီးမားတဲ့ အတွေ့အကြုံရဲ့ နယ်ပယ်တစ်ခုလေ။

But for me, I just try to ask myself,

ဒါပေမဲ့ ကျွန်မအတွက်တော့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ကြိုးစား မေးကြည့်တာက

why do I feel the need to make this public right now?

ဘာကြောင့် အခု ငါဟာ လူသိအောင်လုပ်ဖို့ လိုတာလဲ။

Is this something that I am proud of?

ဒါက ငါ ဂုဏ်ယူရတဲ့ တစ်ခုခုမို့လား။

And it's no critique.

ဒါက ဝေဖန်စရာမဟုတ်ပါဘူး။

This is really questions that are just a gauge where I'm at

ဒါက ကျွန်မ ရှိနေတဲ့နေရာ(သို့) အခြားသူတစ်ယောက်ရှိနေတဲ့ နေရာကို

or where someone else is at with it.

ခန့်မှန်းချက်သက်သက်ပါ။

Like, is this something that actually

ဆိုပါတော့ ဒါက ကျွန်မ ကိုယ်ပိုင်ဘဝမှာ

I just need to pay attention to in my own life privately,

သိုသိုသိပ်သိပ် အာရုံစိုက်ဖို့ပဲ လိုတဲ့ တစ်ခုခုလား။

of, like, this is something I should be working on or thinking about,

ဒါက လုပ်ဆောင်ဆနေဖို့(သို့) စဉ်းစားနေဖို့သင့် တစ်ခုခုလား။

or there's just deeper questions about context,

(သို့) အခြေအနေနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ပိုလေးနက်တဲ့ အရေးကြီးတဲ့

I think, that are important.

မေးခွန်းတွေရှိတယ် ထင်တယ်။

CSB: Yeah, yeah.

CSB: ဟုတ်တာပေါ့။

And I think as we're now at our final question,

အခု ကျွန်မတို့ရဲ့ နောက်ဆုံးမေးခွန်း ရောက်ပြီထင်တယ်။

which is something that I think is related to what you're saying

ဒါက တင်ဖို့၊ မတင်ဖို့ဆိုတဲ့အခါ ရှင်ပြောနေတာနဲ့

around when to post or not to post,

ပတ်သက်နေတယ် ထင်တယ်။

but from a different angle, which is, you know,

ဒါပေမဲ့ မတူတဲ့ အမြင်တစ်ခုကနေပါ။ လူအများအပြားမှာ

a lot of people have anxiety about whether or not to post

သူတို့ရဲ့ လူမှုရေး တရားမျှတမှု တက်ကြွလှုပ်ရှားမှုတွေကို

their social justice activism on their accounts

သူတို့ရဲ့ အကောင့်မှာ တင်ဖို့၊ မတင်ဖို့

and regardless of the activism they might be already doing

ပူပန်မှုရှိပြီးတက်ကြွလှုပ်ရှားမှုက လူမှုမီဒီယာ အပြင်မှာ

outside of social media, right?

လုပ်ပြီးလောက်တာ ဂရုမထားဘဲပေါ့။

And some people just find it performative.

တချို့က ဖျော်ဖြေမှုဆန်တယ်လို့ မြင်တယ်။

But at the same time, there was a fear of looking apathetic

ဒါပေမဲ့ တစ်ချိန်တည်းမှာ လူမှုမီဒီယာမှာ လူမှု တရားမျှတမှု

if people are not posting about social justice on social media.

အကြောင်းမတင်ရင် စိတ်မပါတဲ့ ပုံပေါက်တာကို ပူပန်မှုက ရှိတယ်။

So how do you suggest people deal with that anxiety

ဒီတော့ ဒီပူပန်မှုကို ကိုင်တွယ်တာနဲ့ ဒါကို တွေးတဲ့

and think about that?

သူတွေကို ဘယ်လို အကြံပေးမလဲ။

NS: I mean, that's definitely an anxiety of our generation, right?

NS: ဆိုလိုတာက ဒါက ကျွန်မတို့ မျိုးဆက်ရဲ့ ပူပန်မှုတစ်ခုဆိုတာ တကယ်ပဲလား။

Anxieties around posting about social justice.

လူမှု တရားမျှတမှုအကြောင်း တင်တဲ့ ပူပန်မှုတွေက

I think the big question here is asking ourselves, like,

ဒီမေးခွန်းကြီးက ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် မေးတာထင်တယ်။

what am I doing in my own life?

ဥပမာ ကိုယ့်ကိုယ်ပိုင်ဘဝမှာ ကိုယ်ဘာလုပ်နေလဲ။

You know, and again, there is a spectrum,

ထပ်ပြော ရရင် အဲဒီမှာ နယ်ပယ်တစ်ခုရှိတယ်။

because there's a lot of people

ဘာလို့လဲဆိုတော့ လူမှု မီဒီယာကတစ်ဆင့်

who are sharing a lot of important information via social media.

အရေးကြီးတဲ့ သတင်းအချက်အလက်များစွာ ကို မျှဝေနေကြတဲ့ လူအများအပြား ရှိလို့ပါ။

So you have, like, organizers and then everybody else.

ဒီတော့ စည်းရုံး တွေရှိတယ်၊ နောက်တော့ အခြားလူတိုင်းပါ။

But if you are --

ဒါပေမဲ့ ရှင်သာ

Once again, you know, I can't speak for everybody,

ထပ်ပြောရရင် လူတိုင်း ကိုယ်စားပြောမပေးနိုင်ပေမဲ့

but just I think it's --

ဒီကိုးကားချက်ကို Oregon က

I read this quote by an activist in Oregon,

တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ တစ်ဦးဆီက ဖတ်မိတာ ထင်တယ်။

a lifetime organizer called Grace Lee Boggs,

Grace Lee Boggs လို့ခေါ်တဲ့ တစ်သက်သာ စည်းရုံးသူပါ။

and she said that, you know, that a lot of times in our lives

သူပြောတာက ကျွန်မတို့ဘဝတွေရဲ့ အချိန်အများအပြားမှာ မိမိကိုယ်ကိုယ်

we don't prioritize the importance of self-reflection and revolution.

ဆင်ခြင်ခြင်းနဲ့ တော်လှန်ရေးရဲ့ အရေးပါမှုကို ကျွန်မတို့ ဦးစားမပေးကြဘူး။

And I think, you know, we so care about optics.

ကျွန်မတို့ဟာ သိတဲ့အတိုင်း အမြင်အာရုံနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သိပ်ဂရုစိုက်ကြတယ်ထင်တယ်။

We don't want people to think that we are racists, sizeist, sexist, etc.

လူမျိုးရေးခွဲခြားသူတွေ၊ ဘက်လိုက်သူ၊ လိင်ခွဲခြားသူလို့ ကိုယ့်ကို မထင်စေချင်ဘူး။

But to not create and redo this kind of harm in the world,

ကမ္ဘာထဲမှာ ဒီအန္တရာယ်မျိုး မဖန်တီးဖို့၊ ထပ်မလုပ်ဖို့ အကျိုးဆက်တစ်ခုခုထိ

we need to understand and really reflect

အားလုံး နှလုံးသွင်းထားတဲ့ ဒီစနစ်တွေကို

on these systems that we've all internalized to some effect.

နားလည်ပြီး တကယ့်ကို ဆင်ခြင်ဖို့လိုအပ်တယ်။

So to understand, like, where am I on the spectrum?

ဒီတော့ နားလည်ဖို့ဆိုရင် ကျွန်မက နယ်ပယ်ရဲ့ ဘယ်နေရာမှာရှိလဲ။

How do I benefit?

ဘယ်လို အကျိုးရှိလဲ။

All of these things actually really take time and deep, you know,

ဒီအရာတွေအားလုံးက တကယ်ပဲ အချိန်ယူပြီး လေးနက်ဖို့လိုတယ်။

self-reflection and work.

ကိုယ်တိုင် ဆင်ခြင်မှုနဲ့ အလုပ်ပါ။

And that kind of questioning, I think,

ဒီလိုမေးခွန်းထုတ်ခြင်းက

is something that I find it helpful to be offline

အွန်လိုင်းကနေ ထွက်ဖို့ အထောက်အကူပြုတယ်လို့ ထင်တယ်။

because I'm like, otherwise, I'm just listening

ဘာလို့ဆိုတော့ တစ်နည်းဆိုရရင် အခြားလူတိုင်း

to what everybody else is saying.

ပြောနေတာကို နားထောင်နေလို့ပါ။

Like, are these my thoughts and my feelings

ဆိုပါတော့ ဒါတွေက ကျွန်မရဲ့ အတွေးတွေနဲ့ ခံစားချက်တွေလား။

or am I just internalizing

(သို့) အခြားသူတွေ လေထုထဲမှာနဲ့

what other people are just shouting into the atmosphere

အင်တာနက်ထဲမှာ အော်ဟစ်နေတာကို ကျွန်မ

and into the internet?

နှလုံးသွင်းနေတာလား။

I think, there's moments where obviously,

ရှင်းနေတာက ဇွန်လမှာ အုံကြွမှုတွေ အများကြီးရှိတဲ့ ကာလတွေက

a lot the uprisings in June would not have happened

ဒီမျှဝေထားတဲ့ သတင်းအချက်အလက်နဲ့ လုပ်ဆောင်မှုအတွက်သာ

if it wasn't for the information that was shared

မဟုတ်ခဲ့ရင် ဖြစ်ပျက်ခဲ့မှာမဟုတ်ဘူးလေ။

and that action, of course, was so important.

တကယ်တော့ ဒါက သိပ်အရေးကြီးပါတယ်။

But I think there's different phases, you know.

ဒါပေမဲ့ ခြားနားတဲ့ အဆင့်တွေရှိတယ်ထင်တယ်။

And when it's just about shame and optics,

ဒါက ရှက်စိတ်နဲ့ အမြင်အာရုံ အကြောင်းပဲ ဖြစ်တဲ့အခါ

that's not how we change the world.

ဒါက ကမ္ဘာကို ပြောင်းလဲစေပုံ မဟုတ်ဘူး။

For us to change the world,

ကမ္ဘာကိုပြောင်းလဲစေဖို့

we need to inhabit and act on these reflections.

ကျွန်မတို့ ဒီဆင်ခြင်မှုတွေကို ဟန့်တား၊ လုပ်ဆောင်ဖို့ လိုတယ်။

So I think there are again, more questions to ask ourselves, like,

ဒီတော့ ထပ်ပြောရရင် မိမိကိုယ်ကိုယ် မေးဖို့ နောက်ထပ် မေးခွန်းတွေပေါ့။

do I just not want people to think that I do this?

ဆိုပါတော့ ကိုယ် ဒါလုပ်တယ်လို့ လူတွေ မထင်စေချင်တာပဲလား။

And often we are in echo chamber of the people who follow us

မကြာခဏ ကျွန်မတို့ဟာ ကိုယ့်ကိုအားပေးတဲ့၊ ကိုယ်က အားပေးတဲ့ လူတွေရဲ့

and people we follow, right?

ပဲ့တင်ခန်းတွေထဲမှာ ရှိနေတာမို့လား။

So a lot of the times we're just sharing and shouting

ဒီတော့ ကျွန်မတို့နဲ့ အကြိုက်တူတာတွေရှိတဲ့

into the atmosphere of people who have the same ideals as us.

လူတွေရဲ့ လေထုထဲကို အကြိမ်များစွာ မျှဝေ၊ အော်ဟစ်နေကြတာပါပဲလေ၊

And that energy can be used in a different way.

ပြီးတော့ ဒီစွမ်းအင်ကို မတူတဲ့ နည်းလမ်းတစ်ခုမှာ အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။

And also sometimes inhibits, I think, real harder conversations from happening,

တစ်ခါတစ်လေ ဟန့်တားတာပေါ့။အဖြစ်အပျက်ကနေ တကယ် ပိုခက်ခဲတဲ့ စကားဝိုင်းလို့ ထင်တယ်။

because I think social media isn't often an intimate enough of a space

ဘာလို့လဲဆိုတော့ လူမှုမီဒီယာက မကြာခဏ ကျွန်မတို့ မေးဖို့ကြောက်တဲ့ မေးခွန်းတွေကို

to be able to ask each other questions that we're afraid to ask.

မေးနိုင်ဖို့ ရင်းနှီးလောက်တဲ့ နေရာတစ်ခု မဟုတ်ဘူးထင်တယ်။

Or mistakes, it's not favorable to making mistakes anymore,

ဒါမှမဟုတ် အမှားတွေ၊ အမှားတွေလုပ်ဖို့ ကောင်းတဲ့နေရာ မဟုတ်တော့ဘူး။

which is my critique and sadness about social media.

ဒါက လူမှုမီဒီယာနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ကျွန်မရဲ့ဝေဖန်မှု၊ ဝမ်းနည်းမှုပါ။

You know, our biggest fear is being called out for something.

အကြီးဆုံး အကြောက်တရားက တစ်ခုခုအတွက် လူသိရှင်ကြား ဝေဖန်ခံရတာပါ။

But this call-out culture, sometimes, not always,

ဒါပေမဲ့ ဒီလူသိရှင်ကြား ဝေဖန်တဲ့ ယဉ်ကျေးမှု က တစ်ခါတစ်လေပါ၊ အမြဲမဟုတ်ဘူး။

I understand its role and place in society,

ဒီကဏ္ဍကို နားလည်ကာ လူ့အဖွဲ့အစည်းမှာ နေရာပေးတယ်

but sometimes doesn't allow for us

ဒါပေမဲ့ တစ်ခါတစ်လေတော့ ကျွန်မတို့ နှလုံးသွင်းထားတဲ့

to have more engaged conversations around these systems

ဒီစနစ်တွေဝ်းကျင်မှာ ကျွန်မတို့အတွက် ပိုအာရုံစိုက်ထားတဲ့ စကားဝိုင်းတွေ

that we've internalized.

ဖြစ်ပေါ်ခွင့်မပေးဘူး။

And we all make mistakes and we all have to learn

ကျွန်မတိုအားလုံး အမှားတွေ လုပ်ကာ သင်ယူဖို့လိုပြီး

and sometimes it doesn't allow for that to happen.

တစ်ခါတစ်လေကျတော့ ဒါကို ဖြစ်ခွင့်မပေးတာပါ။

CSB: Yeah, yeah, yeah.

CSB: ဟုတ်ပါတယ်။

Well, I think that's beautifully said

လှလှပပလေး ပြောသွားတာလို့ ထင်တယ်။

and we've come to the end of our time here.

ဒီမှာ အဆုံးသတ်ဖို့ အချိန်ကျပါပြီ။

But I am so grateful to you for this conversation, Naomi,

ဒါပေမဲ့ ဒီစကားဝိုင်းအတွက် သိပ်ကျေးဇူးတင်ပါတယ်၊ Naomi ရေ။

and thank you for sharing all this.

ဒါအားလုံး မျှဝေပေးတဲ့အတွက် ကျေးဇူးပါ။

I'll talk to you soon. Take care.

မကြာခင် ပြောကြဦးမယ်နော်။ ဂရုစိုက်နော်။

NS: Thank you, Cloe and everyone.

NS: ကျေးဇူးပါ၊ Cloe ရေ။ လူတိုင်းကိုရောပါ။

Much love.

အရမ်းချစ်တယ်နော်။