The Crime-Fighting Power of Cross-Border Investigative Journalism | Bektour Iskender | TED

Translator: Saameh Sanaaee Reviewer: shirin etebar

What makes organized crime strong?

چه چیزی به جرائم سازمان‌یافته قدرت می‌دهد؟

It is very well-connected across borders.

به خوبی در سراسر مرزها مرتبط است.

Criminal leaders can cooperate over long distances,

رهبران مجرم می‌توانند در مسافت‌های طولانی با هم همکاری کنند،

build efficient logistics

لجستیک‌های موثر بسازند

and hide their wealth across many jurisdictions.

و ثروتشان را در بسیاری از حوزه‌های قضایی پنهان کنند.

How do we know about this?

چگونه درباره‌اش می‌دانیم؟

One of the reasons is journalists.

یکی از دلایل، روزنامه‌نگاران هستند.

We are often the first ones

ما اغلب اولین افرادی هستیم

to reveal the enormous schemes of organized crime networks.

که طرح‌های بزرگ شبکه‌های جناییِ سازمان‌یافته را آشکار می‌کنیم.

At some point, journalists started connecting across borders, too.

از یک زمانی، روزنامه‌نگاران نیز شروع به ارتباط فرامرزی کردند.

During the last decade,

طی دهه‌ی اخیر،

there was a number of groundbreaking, cross-border investigations

تعدادی تجسس فرامرزی پیشگامانه انجام شد

that had dozens of media organizations working together.

که در آن ده‌ها سازمان رسانه‌ای با یکدیگر همکاری کردند.

“Panama Papers” is probably one of the most famous

«اسناد پاناما» احتمالا یکی از معروف‌ترین نمونه‌ها

of such cross-border journalism collaborations.

از این‌گونه همکاری‌های فرامرزی در روزنامه‌نگاری است.

It had more than 100 media working on it;

بیش از صد رسانه روی آن کار می‌کردند؛

it affected countries on every continent.

روی کشورهایی در تمام قاره‌ها تاثیر داشت.

More importantly, it led to more than one billion dollars

مهم‌تر از همه، باعث شد تا بیشتر از یک میلیارد دلار

to be recovered to the economies of the countries they were stolen from.

به اقتصاد کشورهایی که از آن‌ها دزدیده شده‌بود، بازگردانده شود.

Now let’s take a look at maps that show which countries were featured

حالا بیایید به نقشه‌هایی نگاه کنیم که کشورهایی را نشان می‌دهد که

in three major global investigations from 2016 to 2021.

در سه تجسس جهانی اصلی از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۱ دخیل بودند.

So this is “Panama Papers,”

خب، این‌ها «اسناد پاناما»،

“Paradise Papers,”

«اسناد بهشت» و

“Pandora Papers.”

«اسناد پاندورا» هستند.

As you can see, some countries keep being blank spots on these maps,

همانطور که می‌بینید، تعدادی از کشورها، مدام در این نقشه‌ها خالی هستند

and one of them is Kyrgyzstan,

و یکی از آن‌ها قرقیزستان است،

my home country.

کشور مادری‌ام.

And does it mean there is no organized crime in Kyrgyzstan

و آیا این به معنی نبود جرائم سازمان‌یافته در قرقیزستان،

or maybe no corruption?

یا نبود فساد است؟

No way.

به هیچ وجه.

There is a lot of corruption in my country,

فساد زیادی در کشور من هست

and organized crime is a pretty powerful force.

و جرائم سازمان‌یافته بسیار قدرتمند هستند.

Kyrgyzstan was just not covered in major global investigations

قرقیزستان صرفاً در تجسس‌های مهم جهانی برای مدتی بسیار طولانی پوشش داده‌نشده‌بود.

for a very long time.

I’m one of the founders of Kloop,

من یکی از موسسان «کلاپ» هستم،

a very unusual media organization

یک موسسه‌ی رسانه‌ای بسیار غیرمعمول

that I co-founded in Kyrgyzstan back in 2007 with my friend, Rinat.

که با دوستم، رینات، در ۲۰۰۷ در قرقیزستان تاسیس کردیم.

Initially it was just a news website and a journalism school.

در ابتدا، فقط یک سایت خبری و یک مدرسه‌ی روزنامه‌نگاری بود.

We would train journalists as young as 15 or 16

ما روزنامه‌نگارهایی را از سنین ۱۵-۱۶سالگی تربیت می‌کردیم

to cover politics,

تا سیاست،

human rights violations

موارد نقض حقوق بشر

and many, many other stories that happened in our country.

و بسیاری داستان‌های دیگر را که در کشورمان اتفاق می‌افتاد، پوشش دهند.

Throughout the years our journalists grew up,

در طی سال‌ها، روزنامه‌نگارانِ ما بزرگ‌تر شدند،

and by the time they were in their early 20s,

و وقتی به اوایل بیست‌سالگی خود رسیدند،

they thought they were too experienced to just cover daily news.

فکر کردند که برای پوشش اخبار روزانه، زیادی تجربه دارند.

They wanted to take on more involved stories,

آن‌ها می‌خواستند به داستان‌های پیچیده‌تری بپردازند

and they were eager to make a difference in Kyrgyzstan.

و مشتاق بودند که در قرقیزستان تغییری ایجاد کنند.

So we started publishing bigger investigations

پس ما شروع به انتشار داستان‌های تجسسی بزرگ‌تری کردیم

with our young and engaged journalists,

همراه روزنامه‌نگاران جوان و متعهدمان،

but there were some difficulties though.

با این حال، با سختی‌هایی هم روبه‌رو شدیم.

In some cases, we did not have enough resources or experience

در برخی موارد، ما منابع یا تجربه‌ی کافی را نداشتیم

to work on very complicated stories,

تا روی داستان‌های بسیار پیچیده کار کنیم،

and sometimes it was just too scary.

و گاهی [داستان‌ها] صرفا خیلی ترسناک بودند.

For example, once we even received a death threat

مثلاٌ، یک ‌بار ما حتی تهدید به مرگ شدیم

for trying to investigate criminal activities of the then-president’s son.

برای اینکه می‌خواستیم فعالیت‌های مجرمانه‌ی پسر رئیس‌جمهور وقت را بررسی کنیم.

And the problem was we didn’t know who could protect us,

و مشکل این بود که نمی‌دانستیم چه کسی می‌توانست از ما محافظت کند،

and we eventually had to drop this investigation.

و در آخر مجبور شدیم این تجسس را رها کنیم.

But then something important happened in 2017

اما سپس، در ۲۰۱۷، اتفاق مهمی افتاد

when we joined the network of OCCRP,

زمانی که ما به شبکه‌ی OCCRP پیوستیم،

Organized Crime and Corruption Reporting Project.

پروژه‌ی گزارش فساد و جرائم سازمان‌یافته.

It is an organization based in Bosnia.

یک سازمان مستقر در بوسنی است.

It was initially formed to unite the best investigative media outlets

در ابتدا برای یکپارچه‌سازی بهترین رسانه‌های تجسسی ایجاد شد

from the Balkans,

از بالکان

and later it expanded its network to many other countries in Europe

و سپس شبکه‌اش را به کشورهای دیگر اروپایی توسعه داد

and then to Central Asia,

و بعد به آسیای میانه،

Middle East, Africa, Latin America.

خاورمیانه، آفریقا و آمریکای لاتین.

And the goal of this organization is in its name:

و هدف این سازمان در اسمش آمده است:

to fight organized crime and corruption with journalism.

مبارزه با جرائم سازمان‌یافته و فساد با روزنامه‌نگاری.

We were the first Central Asian member of this network,

ما اولین عضو این شبکه در آسیای میانه بودیم،

and oh, how many changes it has brought.

و [نمی‌دانید] که باعث چقدر تغییر شده است.

We turned Kyrgyzstan from a blank spot on the map

ما قرقیزستان را از یک نقطه‌ی خالی روی نقشه

into a country where organized crime and corruption are investigated

به کشوری تبدیل کردیم که در آن جرائم سازمان‌یافته و فساد

as never before.

به شکل بی‌سابقه‌ای وارسی شدند.

In 2019, we joined our efforts with OCCRP and also with Radio Liberty,

در ۲۰۱۹، ما به OCCRP و همچنین رادیو آزادی پیوستیم،

a media organization based in Czech Republic,

یک سازمان رسانه‌ای در جمهوری چک،

and Bellingcat, an Investigative Center from the UK.

و همچنین بِلینگکَت، یک مرکز تجسسی از انگلستان.

And together we published a series of investigations

و با همکاری یکدیگر، یک مجموعه از تحقیق و تجسس منتشر کردیم

about an underground cargo empire.

درباره‌ی یک امپراطوری محموله‌های زیرزمینی.

A secretive family clan that transported goods from China to Central Asia

خانواده‌ای قبیله‌ای و مخفی که محموله‌هایی را از چین به آسیای مرکزی منتقل می‌کردند

and didn’t pay all the taxes and tariffs,

و اصلاً مالیات و تعرفه‌ی گمرک پرداخت نمی‌کردند،

if you know what I mean.

اگر متوجه منظورم هستید.

In order to do that,

برای انجام این کار،

they bribed the Kyrgyzstan Customs Service,

آن‌ها به گمرک قرقیزستان رشوه دادند،

and a significant chunk of this bribe went to this person:

و قسمت اعظمی از این رشوه به این فرد رسید:

Raimbek Matraimov,

رَئیمبِک ماتراییمُف،

the Deputy Head of Kyrgyzstan’s Customs.

معاون گمرک قرقیزستان.

Our investigations revealed

نتایج تحقیقات ما نشان داد

that even high-ranking officials in Kyrgyzstan are involved in corruption,

که حتی مقامات عالی-رتبه‌ی قرقیزستان در فساد دخیل هستند،

poisoning their whole institutions with the worst possible practices.

با مسموم کردن کل نهادهایشان با بدترین شیوه‌های ممکن.

People in Kyrgyzstan were outraged when they read this,

وقتی مردم قرقیزستان این [داستان] را خواندند، خشمگین شده‌بودند،

and this led to an unprecedented chain reaction.

و این‌ها به زنجیره‌ای از واکنش‌های بی‌سابقه منجر شد.

So first there were protests in Kyrgyzstan

خب، ابتدا در قرقیزستان اعتراضاتی به راه افتاد

because of what was published in the investigation itself.

به خاطر خود چیزی که در نتایج تجسس منتشر شده بود.

A year later, in 2020, even larger protests happened

یک سال بعد، در ۲۰۲۰، اعتراضات گسترده‌تری شکل گرفتند

when some of the politicians who were featured in our investigations

وقتی که حزب برخی سیاست‌مدارانی که در تحقیقات ما آمده‌بودند،

had their party taking second place in the Parliament elections.

در انتخابات پارلمانی در رتبه‌ی دوم قرار گرفتند.

As a result of these larger protests,

در نتیجه‌ی این اعتراضات گسترده‌تر،

Parliament election results were annulled,

نتایج انتخابات پارلمانی باطل شدند،

government was changed

دولت تغییر کرد

and eventually the president of the country was forced to resign.

و در آخر، رئیس جمهور کشور مجبور به کناره‌گیری شد.

(Applause)

(تشویق)

But this investigation was important not only for Kyrgyzstan.

اما این تجسس فقط برای قرقیزستان مهم نبود.

Remember I told you about this family clan

یادتان هست که درباره‌ی قبیله‌ی خانوادگی گفتم

that started this scheme in the first place?

که این نقشه را در درجه‌ی اول شروع کردند؟

They earned a lot of money in Central Asia.

آن‌ها در آسیای میانه پول زیادی به دست آوردند.

We revealed and had evidence of at least 800 million dollars

ما اسنادی از حداقل ۸۰۰ میلیون دلار منتشر کردیم

that went through their business,

که به تجارت آن‌ها رسید،

and the real figure might be even higher.

و رقم واقعی ممکن است حتی بالاتر هم باشد.

And where exactly did they spend their money?

و آن‌ها دقیقا کجا پولشان را خرج کردند؟

Well, they bought this house in Los Angeles, California,

خب، آن‌ها این خانه را در لس‌آنجلس، کالیفرنیا خریدند،

and this mansion in the UK;

و این عمارت را در انگلیس؛

they started a construction project in Augsburg, Germany;

آن‌ها یک پروژه‌ی ساختمانی را در آگسبورگِ آلمان راه انداختند؛

they bought many apartments in Dubai.

آپارتمان‌های زیادی در دبی خریداری کردند.

In other words,

به عبارت دیگر،

there is probably no such thing as local organized crime investigation.

احتمالا چیزی به اسم تجسس جرائم سازمان‌یافته‌ی «محلی» نداریم.

Because of how organized crime is structured,

به خاطر چگونگی ساختار جرائم سازمان‌یافته،

almost every investigative story about it has at least a regional significance,

تقریباً همه‌ی داستان‌های تجسسی درباره‌اش، حداقل یک اهمیت منطقه‌ای دارند

and in many cases it has a global significance.

و در موارد زیادی، اهمیت به سطح جهانی می‌رسد.

So now there are several messages that I want to deliver today.

خب پیام‌های زیادی هست که می‌خواهم امروز منتقل کنم.

Message number one:

پیام اول:

journalism networks are actually very efficient and important.

شبکه‌های رسانه‌ای در حقیقت بسیار کارامد و مهم هستند.

You don’t need 100 media organizations for every investigation.

برای هر تجسس، صد سازمان رسانه‌ای نمی‌خواهید.

You know, like in our case, we only had four,

می‌دانید، مثل مورد ما که فقط چهار [سازمان] داشتیم،

and it was already a huge game-changer.

و به نوبه‌ی خود باعث تغییرات زیادی شد.

And for local media organizations like Kloop,

و برای سازمان‌های رسانه‌ای محلی، مثل کلاپ،

this is also a safety measure.

این می‌تواند یک اقدام ایمنی هم باشد.

As I mentioned before,

همانطور که گفتم،

working on investigations alone is scary.

انجام [این‌گونه] تحقیقات به تنهایی، ترسناک است.

Within our network we not only share knowledge or resources,

درون شبکه‌مان، ما نه تنها اطلاعات و منابعمان را به اشتراک می‌گذاریم،

but we also care about each other, and we keep each other secure.

بلکه به یکدیگر اهمیت داده و همدیگر را ایمن نگه می‌داریم.

Message number two:

پیام دوم:

support local media organizations all around the world.

از رسانه‌های محلی در سراسر جهان حمایت کنید.

When global journalism collaborations first began,

در ابتدای شکل‌گیری همکاری‌های جهانی روزنامه‌نگاران،

it was mostly media from Europe or the Americas

بیشتر رسانه‌ها از اروپا یا آمریکا بودند

that would have a leading role

که نقش پیشرو داشتند

as they had the greatest resources.

زیرا بیشترین منابع را داشتند.

But media organizations from other continents are very important too.

اما رسانه‌های قاره‌های دیگر هم اهمیت زیادی دارند.

We have unique expertise, insights and connections.

ما تجربه‌ها، بینش و ارتباطات منحصر به فردی داریم.

Before I move to the third and final message,

قبل از این که به پیام سوم و آخر برسیم،

I want to share something personal with you.

می‌خواهم چیزی شخصی را با شما به اشتراک بگذارم.

Last year I moved to Ukraine

سال قبل، من به اوکراین نقل مکان کردم

because Kloop planned to start a new regional media project there,

زیرا کلاپ می‌خواست یک پروژه‌ی رسانه‌ای منطقه‌ای را در آنجا شروع کند،

and we are now forced to do it in another country

و حالا ما مجبوریم که در کشوری دیگر انجامش دهیم

because this man was belligerent enough to invade Ukraine,

زیرا این مرد به اندازه‌ای جنگ‌طلب بود که به اوکراین حمله کند،

the country that became my second home.

کشوری که به خانه‌ی دوم من تبدیل شده‌بود.

But I want to highlight a role of another country in this war:

اما می‌خواهم به نقش کشور دیگری در این جنگ اشاره کنم:

Belarus.

بلاروس.

Belarus is very corrupt.

بلاروس بسیار فاسد است.

It has been run by Alyaksandr Lukashenka,

توسط الکساندر لوکاشنکا اداره می‌شود،

a dictator that has been ruling this country since the 1990s.

دیکتاتوری که این کشور را از دهه‌ی ۱۹۹۰ اداره می‌کند.

Lukashenka did something unthinkable.

لوکاشنکا کاری غیرقابل تصور کرد.

He provided the territory of Belarus to the Russian army

او خاک بلاروس را در اختیار ارتش روسیه قرار داد

to attack Ukraine from the north.

تا به اوکراین از شمال حمله کند.

One of the similarities between Belarus and Kyrgyzstan

یکی از شباهت‌ها بین بلاروس و قرقیزستان

is that both our countries are small

این است که هردو کشورهایی کوچکند

and get little attention from global media.

و توجه کمی از رسانه‌های بین‌المللی متوجه آن‌هاست.

At the same time,

در عین حال،

for decades, local media in Belarus did not have enough resources

برای دهه‌ها، رسانه‌های محلی در بلاروس، منابع

or safety measures to thoroughly investigate Lukashenka

یا ایمنی کافی برای تحقیق کامل درباره‌ی لوکاشنکا

and corrupt officials around him.

و مقامات فاسد اطرافش نداشتند.

The thing is, Lukashenka is not really a super powerful leader

موضوع این است که لوکاشنکا در واقع رهبری بسیار قدرتمند

of global magnitude.

با قدرت جهانی نیست.

Unlike Putin, he could [have been] weakened years ago.

برعکس پوتین، او می‎‌توانست سالیان قبل ضعیف شود.

What helped him stay in power was massive pressure on civil society,

چیزی که به او کمک کرد تا بر سر قدرت بماند، فشار بر جامعه‌ی مدنی

on local media

و بر رسانه‌های محلی

and lack of financial measures from other countries.

و نبود اقدامات مالی از سمت کشورهای دیگر بود.

If the global community took stronger action against Lukashenka,

اگر جامعه‌ی جهانی اعمال شدیدتری علیه لوکاشنکا انجام می‌داد،

if local media were stronger and better linked with global networks,

اگر رسانه‌های محلی قوی‌تر بوده و ارتباط بهتری با شبکه‌های جهانی داشتند،

I believe Russia could have lost its key ally a long, long time ago.

باور دارم که روسیه، متحد اصلی‌اش را از خیلی قبل‌تر از دست می‌داد.

A better-timed collaborative journalism investigation could save many lives.

زمان‌بندی بهتر روزنامه‌نگاری تجسسی مشارکتی می‌تواند جان‌های بسیاری را نجات دهد.

So here I come to my final message.

خب، من اینجا به پیام پایانی‌ام می‌رسم.

Let's leave criminals and corrupt officials without access to their money

بیایید به مجرمان و مقامات فاسد اجازه‌ی دسترسی به پول‌هایشان را ندهیم

before it’s [too late].

قبل از اینکه دیر شود.

This is where journalists need help from activists,

اینجاست که روزنامه‌نگاران به کمک نیاز دارند؛ از سمت فعالان،

politicians

سیاست‌مداران

and even bankers,

و حتی بانکداران،

not just from each other.

و نه فقط از یکدیگر.

We must expand our cross-border networks outside of the media world too,

ما باید شبکه‌های فرامرزی‌مان را بیرون از رسانه‌ها هم گسترش دهیم

because every exposed, corrupt official,

زیرا تمام مقامات فاسد فاش شده،

every arrested organized crime leader

تمام رهبران بازداشت‌شده‌ی جرائم سازمان‌یافته

is a chance to protect our world not only from smugglers and thieves,

شانسی برای حفاظت از جهانمان نه تنها در برابر قاچاقچیان و دزدان،

but also from dictators and warmongers.

بلکه در برابر دیکتاتورها و جنگ‌طلبان است.

Thank you.

از شما ممنونم.

(Applause and cheers)

(تشویق)