Why it's so hard to make healthy decisions | David Asch

402,566 views ・ 2019-12-19

TED


Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους παρακάτω για να αναπαραγάγετε το βίντεο.

Μετάφραση: Miltiathis Charamis Επιμέλεια: Kalliope Kountourogianni
00:12
It's April of 2007,
0
12939
2492
Είναι Απρίλιος 2007,
00:15
and Jon Corzine, the Governor of New Jersey,
1
15455
3057
και ο Τζον Κόρζαϊν, κυβερνήτης του Νιου Τζέρσεϊ,
00:18
is in this horrific car accident.
2
18536
2620
παθαίνει ένα τρομερό ατύχημα.
00:21
He's in the right front passenger seat of this SUV
3
21180
2651
Είναι στην δεξιά μπροστινή θέση του SUV του
00:23
when it crashes on the Garden State Parkway.
4
23855
2425
όταν συντρίβεται στη Λεωφόρο Γκάρντεν Στέιτ.
00:26
He's transported to a New Jersey trauma center
5
26304
2285
Μεταφέρεται στο ιατρικό κέντρο του Νιου Τζέρσεϊ
00:28
with multiple broken bones and multiple lacerations.
6
28613
2850
με πολλαπλά κατάγματα και πολλαπλές πληγές.
00:31
He needs immediate surgery, seven units of blood,
7
31821
2801
Χρειάζεται εγχείρηση άμεσα, επτά μονάδες αίμα,
00:34
a mechanical ventilator to help him breathe
8
34646
2226
μηχανική υποστήριξη αναπνοής
00:36
and several more operations along the way.
9
36896
2420
και μερικές ακόμη επεμβάσεις ταυτόχρονα.
00:39
It's amazing he survived.
10
39792
1645
Είναι θαύμα που επέζησε.
00:41
But perhaps even more amazing,
11
41881
1749
Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι ότι,
00:43
he was not wearing a seat belt.
12
43654
2047
δεν φορούσε ζώνη ασφαλείας.
00:45
And, in fact, he never wore a seat belt,
13
45725
2023
Και, βασικά ποτέ δεν φορούσε ζώνη,
00:47
and the New Jersey state troopers who used to drive Governor Corzine around
14
47772
3833
και οι αστυνομικοί του Νιου Τζέρσεϊ που ήταν οδηγοί του κυβερνήτη Κόρζαϊν
00:51
used to beg him to wear a seat belt,
15
51629
2164
τον παρακαλούσαν να φοράει ζώνη ασφαλείας,
00:53
but he didn't do it.
16
53817
1318
αλλά δεν το έκανε.
00:55
Now, before Corzine was Governor of New Jersey,
17
55159
2275
Πριν ο Κορζάιν γίνει κυβερνήτης του Νιου Τζέρσεϊ
00:57
he was the US Senator from New Jersey,
18
57458
2590
ήταν ο γερουσιαστής από το Νιου Τζέρσεϊ,
01:00
and before that, he was the CEO of Goldman Sachs,
19
60072
2895
και πριν από αυτό, ήταν ο ΔΣ της Goldman Sachs,
01:02
responsible for taking Goldman Sachs public,
20
62991
2374
υπεύθυνος για την εισαγωγή της στο Χρηματιστήριο,
01:05
making hundreds of millions of dollars.
21
65389
2390
βγάζοντας εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια.
01:07
Now, no matter what you think of Jon Corzine politically
22
67803
2740
Ό,τι γνώμη κι αν έχετε για τον Κόρζαϊν πολιτικά
01:10
or how he made his money,
23
70567
1703
ή για τον τρόπο που έβγαλε χρήματα,
01:12
nobody would say that he was stupid.
24
72294
1887
κανείς δεν θα τον έλεγε χαζό.
01:14
But there he was,
25
74205
1364
Αλλά εκεί ήταν,
01:15
an unrestrained passenger in a car accident,
26
75593
2619
ένας επιβάτης χωρίς ζώνη σε αυτοκινητιστικό ατύχημα,
01:18
at a time when every American knows that seat belts save lives.
27
78236
4584
όταν κάθε Αμερικανός ξέρει ότι η ζώνη σώζει ζωές.
01:23
This single story reflects a fundamental weakness
28
83836
3033
Αυτή η ιστορία αντανακλά μια βασική αδυναμία
01:26
in our approach to improving health behavior.
29
86893
2905
στην προσέγγισή μας για τη βελτίωση της υγείας μας.
01:29
Nearly everything we tell doctors and everything we tell patients
30
89822
3570
Σχεδόν ό,τι λέμε στους γιατρούς και ό,τι λέμε στους ασθενείς
01:33
is based on the idea that we behave rationally.
31
93416
3541
βασίζεται στην ιδέα ότι συμπεριφερόμαστε ορθολογικά.
01:36
If you give me information, I will process that information in my head,
32
96981
3900
Αν μου δώσεις την πληροφορία, θα την επεξεργαστώ στο μυαλό μου,
01:40
and my behavior will change as a result.
33
100905
2312
και σαν αποτέλεσμα θα αλλάξει η συμπεριφορά μου.
01:43
Do you think Jon Corzine didn't know that seat belts save lives?
34
103939
3055
Λέτε ο Κόρζαϊν να μην ήξερε ότι η ζώνη ασφαλείας σώζει ζωές;
01:47
Do you think he, like, just didn't get the memo?
35
107018
2282
Λέτε απλώς να μην έλαβε το μήνυμα;
01:49
(Laughter)
36
109324
1151
(Γέλια)
01:50
Jon Corzine did not have a knowledge deficit,
37
110499
2777
Ο Τζον Κόρζαϊν δεν είχε ελλειμματική γνώση,
01:53
he had a behavior deficit.
38
113300
2156
αλλά είχε ελλειμματική συμπεριφορά.
01:55
It's not that he didn't know better.
39
115480
1755
Δεν είναι πως δεν ήξερε καλύτερα.
01:57
He knew better.
40
117259
1183
Ήξερε πολύ καλά.
01:58
It's that he didn't do better.
41
118466
2674
Δεν έκανε καλύτερα.
02:02
Instead, I think the mind is a high-resistance pathway.
42
122171
5306
Αντί γι' αυτό, νομίζω ότι το μυαλό είναι ένα μονοπάτι υψηλής αντίστασης.
02:07
Changing someone's mind with information is hard enough.
43
127501
3088
Ν' αλλάξεις τη γνώμη κάποιου με πληροφορίες είναι αρκετά δύσκολο.
02:11
Changing their behavior with information
44
131026
2500
Ν' αλλάξεις την συμπεριφορά κάποιου με πληροφορίες
02:13
is harder still.
45
133550
1358
είναι ακόμα δυσκολότερο.
02:15
The only way we're going to make substantial improvements
46
135836
2997
Ο μόνος τρόπος που μπορούμε να κάνουμε ουσιαστικές βελτιώσεις
02:18
in health and health care
47
138857
1474
στην υγεία και τη φροντίδα της
02:20
is to make substantial improvements in the behavior of health and health care.
48
140355
5129
είναι να κάνουμε ουσιαστικές βελτιώσεις συμπεριφοράς και φροντίδας της υγείας.
02:26
If you hit my patellar tendon with a reflex hammer,
49
146096
3271
Αν χτυπήσετε τον επιγονατικό μου τένοντα με ένα αντανακλαστικό σφυρί
02:29
my leg is going to jerk forward,
50
149391
1818
το πόδι μου θα πεταχτεί μπροστά,
02:31
and it's going to jerk forward a lot faster and a lot more predictably
51
151233
3440
και θα το κάνει γρηγορότερα και με πιο προβλέψιμο τρόπο
02:34
than if I had to think about it myself.
52
154697
2317
από όταν θα το σκεφτόμουν ο ίδιος.
02:37
It's a reflex.
53
157038
1501
Είναι αντανακλαστικό.
02:38
We need to look for the equivalent behavioral reflexes
54
158563
3623
Πρέπει να βρούμε ανάλογα αντανακλαστικά συμπεριφοράς
02:42
and hitch our health care wagon to those.
55
162210
2561
και να δέσουμε την άμαξα της υγείας μας σ' αυτά.
02:45
Turns out, though,
56
165898
1177
Η κατάληξη, παρόλα αυτά,
02:47
that most conventional approaches to human motivation
57
167099
3229
οι πιο συμβατικές προσεγγίσεις στην κινητοποίηση του ανθρώπου
02:50
are based on the idea of education.
58
170352
2753
βασίζονται στην ιδέα της εκπαίδευσης.
02:53
We assume that if people don't behave as they should,
59
173509
2534
Υποθέτουμε οι άνθρωποι δεν συμπεριφέρονται όπως θα'πρεπε,
02:56
it's because they didn't know any better.
60
176067
1999
Είναι επειδή δεν ήξεραν καλύτερα.
02:58
"If only people knew that smoking was dangerous, they wouldn't smoke."
61
178090
3325
«Αν οι άνθρωποι ήξεραν τον κίνδυνο του καπνίσματος, δεν θα κάπνιζαν».
03:02
Or, we think about economics.
62
182398
1419
Ή, σκεφτόμαστε τα οικονομικά.
03:03
The assumption there is that we're all constantly calculating
63
183841
2907
Εκεί η υπόθεση είναι ότι συνεχώς υπολογίζουμε
03:06
the costs and benefits of every one of our actions
64
186772
2698
το κόστος και τα κέρδη κάθε ενέργειάς μας
03:09
and optimizing that to make the perfectly right, rational decision.
65
189494
3477
και τη βελτιστοποιούμε ώστε να κάνουμε την απόλυτα ορθολογική απόφαση.
03:13
If that were true, then all we need to do
66
193566
1988
Αν ήταν αυτά αλήθεια, τότε αυτό που πρέπει να κάνουμε
03:15
is to find the perfect payment system for doctors
67
195578
2330
είναι να βρούμε το τέλειο σύστημα πληρωμής για γιατρούς
03:17
or the perfect co-payments and deductibles for patients,
68
197932
2659
ή το τέλειο σύστημα πληρωμών για τους ασθενείς,
03:20
and everything would work out.
69
200615
1724
και όλα θα δούλευαν σωστά.
03:22
A better approach lies in behavioral economics.
70
202363
3449
Μια καλύτερη προσέγγιση υπάρχει στην συμπεριφορική οικονομία.
03:25
Behavioral economists recognize that we are irrational.
71
205836
3313
Οι οικονομολόγοι της συμπεριφοράς ξέρουν ότι είμαστε παράλογοι.
03:29
Our decisions are based on emotion,
72
209593
1896
Οι αποφάσεις βασίζονται στο συναίσθημα,
03:31
or they're sensitive to framing or to social context.
73
211513
2843
ή είναι ευαίσθητες στο κοινωνικό πλαίσιο,
03:34
We don't always do what's in our own long-term best interests.
74
214380
3365
Δεν κάνουμε πάντα αυτό που μας συμφέρει καλύτερα μακροπρόθεσμα.
03:38
But the key contribution to behavioral economics
75
218524
2512
Αλλά η συμβολή κλειδί της οικονομίας συμπεριφοράς
03:41
is not in recognizing that we are irrational;
76
221060
2945
δεν είναι ότι αναγνωρίζουμε ότι είμαστε παράλογοι,
03:44
it's recognizing that we are irrational in highly predictable ways.
77
224029
4754
είναι ότι αναγνωρίζουμε ότι είμαστε παράλογοι με προβλέψιμους τρόπους.
03:48
In fact, it's the predictability of our psychological foibles
78
228807
3294
Βασικά, είναι η προβλεψιμότητα των ψυχολογικών μας αδυναμιών
03:52
that allows us to design strategies to overcome them.
79
232125
2875
που μας επιτρέπει να σχεδιάσουμε στρατηγικές για να τις ξεπεράσουμε.
03:55
Forewarned is forearmed.
80
235366
2371
Προειδοποιημένος σημαίνει προετοιμασμένος.
03:57
In fact, behavioral economists often use
81
237761
2008
Οι συμπεριφοριστές συχνά χρησιμοποιούν
03:59
precisely the same behavioral reflexes that get us into trouble
82
239793
3994
ακριβώς τα ίδια αντανακλαστικά που μας δημιουργούν προβλήματα
04:03
and turn them around to help us,
83
243811
2228
και τα αντιστρέφουν για να μας βοηθήσουν,
04:06
rather than to hurt us.
84
246063
1534
παρά για να μας βλάψουν.
04:08
We see irrationality play out in something called "present bias,"
85
248640
4644
Βλέπουμε τον παραλογισμό σε κάτι που λέγεται «προκατάληψη του παρόντος»
04:13
where the outcomes in front of us are much more motivating
86
253308
3353
όπου το αποτέλεσμα που είναι μπροστά μας είναι πολύ πιο ελκυστικό
04:16
than even more important outcomes far in the future.
87
256685
4346
από πιο σημαντικά αποτελέσματα στο μακρινό μέλλον.
04:22
If I'm on a diet -- and I'm always on a diet --
88
262056
2515
Αυτή τη στιγμή κάνω δίαιτα -- κάνω συνέχεια δίαιτα --
04:24
(Laughter)
89
264595
1796
(Γέλια)
04:26
and someone offers me a luscious-looking piece of chocolate cake,
90
266415
4204
και κάποιος μου προσφέρει ένα προκλητικό κέικ σοκολάτα.
04:30
I know I should not eat that chocolate cake.
91
270643
2862
Ξέρω ότι δεν πρέπει να φάω το κέικ.
04:34
That chocolate cake will land on that part of my body -- permanently --
92
274256
4650
Αυτό το κέικ θα καταλήξει στο μέρος του σώματός μου -- μόνιμα --
04:38
where that kind of food naturally settles.
93
278930
2604
εκεί που πάντα καταλήγει αυτό το είδος τροφής.
04:41
But the chocolate cake looks so good and delicious,
94
281558
2443
Αλλά το κέικ μοιάζει τόσο ωραίο και απολαυστικό,
04:44
and it's right in front of me,
95
284025
1461
και είναι μπροστά μου,
04:45
and the diet can wait 'til tomorrow.
96
285510
2135
και η δίαιτα μπορεί να αναβληθεί για αύριο.
04:47
I used to love the comedian Steven Wright.
97
287669
2032
Μου άρεσε πολύ ο κωμικός Στίβεν Ράιτ.
04:49
He would have these Zen-like quips.
98
289725
1985
Είχε αυτά τα ευφυολογήματα τύπου Ζεν.
04:52
My favorite one was this:
99
292072
1637
Το αγαπημένο μου ήταν:
04:54
"Hard work pays off in the future,
100
294187
2279
«Η σκληρή δουλειά αποδίδει στο μέλλον,
04:56
but laziness pays off right now."
101
296490
2374
αλλά η τεμπελιά αποδίδει τώρα».
04:58
(Laughter)
102
298888
1458
(Γέλια)
05:00
And patients also have present bias.
103
300370
2324
Και οι ασθενείς επίσης έχουν προκατάληψη του παρόντος.
05:03
If you have high blood pressure,
104
303265
1634
Αν έχεις υψηλή πίεση,
05:04
even if you would desperately like to avoid a stroke,
105
304923
2532
ακόμα κι' αν θέλεις να αποφύγεις ένα εγκεφαλικό,
05:07
and you know that taking your antihypertensive medications
106
307479
3008
και ξέρεις ότι παίρνοντας χάπια υπέρτασης
05:10
is one of the best ways to reduce that risk,
107
310511
2702
είναι ο καλύτερος τρόπος να μειώσεις τον κίνδυνο,
05:13
the stroke you avoid is far in the future and taking medications is right now.
108
313237
4624
το εγκεφαλικό είναι στο μακρινό μέλλον και τα χάπια τα παίρνεις τώρα.
05:18
Almost half of the patients who are prescribed high blood pressure pills
109
318437
4164
Σχεδόν οι μισοί από τους ασθενείς που παίρνουν χάπια υψηλής πίεσης
05:22
stop taking them within a year.
110
322625
1844
σταματούν να τα παίρνουν σ' ένα χρόνο.
05:25
Think of how many lives we could save
111
325062
1956
Σκεφτείτε πόσες ζωές θα σώζαμε
05:27
if we could solve just that one problem.
112
327042
3367
αν μπορούσαμε να λύσουμε αυτό το πρόβλημα μόνο.
05:31
We also tend to overestimate the value of small probabilities.
113
331903
4100
Επίσης τείνουμε να υπερτιμούμε την αξία των μικρών πιθανοτήτων.
05:36
This actually explains why state lotteries are so popular,
114
336474
2770
Αυτό εξηγεί γιατί τα λαχεία είναι τόσο δημοφιλή,
05:39
even though they return pennies on the dollar.
115
339268
2467
παρόλο που επιστρέφουν μόνο σεντς στο δολάριο.
05:41
Now, some of you may buy lottery tickets --
116
341759
2064
Μερικοί από εσάς μπορεί να αγοράζετε λαχεία
05:43
it's fun, there's the chance you might strike it rich ...
117
343847
2824
είναι διασκέδαση, υπάρχει πιθανότητα να γίνετε πλούσιοι...
05:46
But let's face it:
118
346695
1164
Αλλά παραδεχτείτε το:
05:47
this would be a horrible way to invest your retirement savings.
119
347883
3524
θα ήταν ένας φρικτός τρόπος να επενδύσετε τις οικονομίες σας.
05:51
I once saw a bumper sticker -- I am not making this up -- that said,
120
351840
3584
Είδα ένα αυτοκόλλητο -- δεν το έβγαλα απ' το μυαλό μου -- έλεγε
05:55
"State lotteries are a special tax on people who can't do math."
121
355448
4932
«Τα λαχεία είναι ειδικός φόρος για ανθρώπους που δεν ξέρουν μαθηματικά».
06:00
(Laughter)
122
360404
1497
(Γέλια)
06:01
It's not that we can't do the math,
123
361925
1715
Δεν είναι ότι δεν ξέρουμε,
06:03
it's that we can't feel the math.
124
363664
2468
Είναι ότι δεν νιώθουμε τα μαθηματικά.
06:06
And we also pay much too much attention to regret.
125
366547
2697
Και δίνουμε πολύ προσοχή στη μετάνοια.
06:09
We all hate the feeling of missing out.
126
369926
2599
Όλοι μισούμε το συναίσθημα ότι χάσαμε μια ευκαιρία.
06:12
So, actually, there was this recent lottery,
127
372549
2052
Σε μια πρόσφατη λοταρία,
06:14
a mega-jackpot lottery,
128
374625
1506
με μεγάλο τζακ ποτ,
06:16
that had a huge payoff, something like over a billion dollars.
129
376155
2950
με τεράστια κέρδη, κάτι πάνω από ένα δισεκατομμύριο δολάρια.
06:19
And everyone in my office is pooling money to buy lottery tickets,
130
379129
3179
Και όλοι στο γραφείο βάζουν λεφτά για να πάρουν λαχεία όλοι μαζί,
06:22
and I'm not having any of this.
131
382332
1641
κι εγώ δεν συμμετέχω.
06:23
There I am, like, swaggering around the office,
132
383997
2250
Λέγοντας επιδεικτικά στο γραφείο:
06:26
"Lotteries are a special tax on people who can't do math."
133
386271
2839
«Τα λαχεία είναι φόρος για όσους δεν ξέρουν μαθηματικά».
06:29
(Laughter)
134
389134
1053
(Γέλια)
06:30
And then it hits me:
135
390211
1312
Και ξαφνικά σκέφτομαι:
06:31
uh oh.
136
391973
1252
ωχ
06:33
What if they win?
137
393249
1349
Κι αν κερδίσουν;
06:34
(Laughter)
138
394622
2095
(Γέλια)
06:36
I'm the only one who shows up at work the next day.
139
396741
2425
Είμαι ο μόνος στη δουλειά την επόμενη μέρα.
06:39
(Laughter)
140
399190
1158
(Γέλια)
06:40
Now, it's not that I didn't want my colleagues to win.
141
400372
2544
Δεν είναι ότι δεν ήθελα να κερδίσουν.
06:42
I just didn't want them to win without me.
142
402940
2033
Απλώς δεν ήθελα να κερδίσουν χωρίς εμένα.
06:45
Now, it would have been easier if I had just taken my 20-dollar bill
143
405608
3373
Θα ήταν ευκολότερο αν είχα βάλει τα 20 δολάριά μου
06:49
and put it into the office shredder,
144
409005
1984
στο καταστροφέα εγγράφων του γραφείου μου,
06:51
and the results would have been the same.
145
411013
1992
και τα αποτελέσματα θα ήταν ίδια.
06:53
Even though I knew I shouldn't participate,
146
413029
2084
Παρόλο που ήξερα ότι δεν έπρεπε να συμμετάσχω
06:55
I handed over my $20 bill,
147
415137
2891
Έδωσα το εικοσαδόλαρό μου,
06:58
and I never saw it again.
148
418052
2038
και δεν το ξαναείδα.
07:00
(Laughter)
149
420114
1293
(Γέλια)
07:01
We've done a bunch of experiments with patients
150
421431
3534
Κάναμε κάποια πειράματα με ασθενείς
07:04
in which we give them these electronic pill bottles
151
424989
2515
όπου τους δώσαμε ηλεκτρονικά κουτιά χαπιών
07:07
so we can tell whether they're taking their medication or not.
152
427528
2986
ώστε να ξέρουμε αν παίρνουν τα χάπια τους ή όχι.
07:10
And we reward them with a lottery.
153
430538
1636
Και τους ανταμοίβουμε με λοταρία.
07:13
They get prizes.
154
433714
1170
Κερδίζουν βραβεία.
07:15
But they only get prizes
155
435368
2290
Αλλά κερδίζουν βραβεία μόνο
07:17
if they had taken their medication the day before.
156
437682
2715
αν έχουν πάρει το φάρμακό τους την προηγούμενη μέρα.
07:20
If not, they get a message that says something like,
157
440421
3030
Αν όχι, παίρνουν ένα μήνυμα που λέει κάτι σαν,
07:23
"You would have won a hundred dollars,
158
443475
1833
«Θα είχες κερδίσει 100 δολάρια,
07:25
but you didn't take your medicine yesterday, so you don't get it."
159
445332
3130
αλλά δεν πήρες το φάρμακό σου χτες, οπότε δεν τα παίρνεις».
07:28
Well, it turns out, patients hate that.
160
448486
2007
Αποδεικνύεται ότι οι ασθενείς το μισούν.
07:30
They hate the sense of missing out,
161
450517
2264
Μισούν την ιδέα ότι έχασαν μια ευκαιρία,
07:32
and because they can anticipate that feeling of regret
162
452805
2664
και επειδή νιώθουν το συναίσθημα της μετάνοιας
07:35
and they'd like to avoid it,
163
455493
1670
και θα ήθελαν να το αποφύγουν,
07:37
they're much more likely to take their medications.
164
457187
2859
είναι πολύ πιο πιθανό να πάρουν το φάρμακό τους.
07:40
Harnessing that sense of hating regret works.
165
460070
3836
Αξιοποιώντας αυτή την αίσθηση του μίσους για μετάνοια έχει αποτέλεσμα.
07:43
And it leads to the more general point,
166
463930
2752
Και οδηγεί στο γενικότερο συμπέρασμα,
07:46
which is: once you recognize how people are irrational,
167
466706
3516
ότι εφόσον αναγνωρίσεις ότι οι άνθρωποι είναι παράλογοι,
07:50
you're in a much better position to help them.
168
470246
3489
είσαι σε καλύτερη θέση να τους βοηθήσεις.
07:54
Now, this kind of irrationality works out even in men's restrooms.
169
474174
4852
Αυτού του είδους ο παραλογισμός δουλεύει και στις τουαλέτες των ανδρών.
07:59
So, for those of you who don't frequent urinals,
170
479050
4800
Έτσι, για όσους από εσάς δεν συχνάζουν σε ουρητήρια,
08:03
let me break this down for you.
171
483874
1651
να σας εξηγήσω.
08:05
(Laughter)
172
485549
1213
(Γέλια)
08:06
There is pee all over the floor.
173
486786
1614
Υπάρχουν ούρα στο πάτωμα.
08:08
(Laughter)
174
488424
2366
(Γέλια)
08:11
And it turns out that you can solve this problem
175
491164
2503
Και απ' ό,τι φαίνεται το πρόβλημα μπορεί να λυθεί
08:13
by etching the image of a fly in the back of the urinal.
176
493691
3806
σχεδιάζοντας την εικόνα μια μύγας στο πίσω μέρος του ουρητήριου.
08:17
(Laughter) (Applause)
177
497521
3899
(Γέλια) (Χειροκρότημα)
08:21
And it makes perfect sense.
178
501444
1336
Και είναι λογικό.
08:22
(Laughter)
179
502804
1603
(Γέλια)
08:24
If I see a fly,
180
504431
1669
Αν δω μια μύγα,
08:26
I'm gonna get that fly.
181
506124
1239
θα την πετύχω αυτή τη μύγα.
08:27
(Laughter)
182
507387
3372
(Γέλια)
08:31
That fly is going down.
183
511360
1902
Η μύγα θα πεθάνει.
08:33
(Laughter)
184
513286
1571
(Γέλια)
08:34
Now, this naturally begs the question that if men can aim,
185
514881
3471
Βέβαια, προκύπτει το ερώτημα αφού οι άνδρες ξέρουν σημάδι
08:38
why were they peeing on the floor in the first place?
186
518376
2492
γιατί ουρούσαν στο πάτωμα αρχικά;
08:40
In fact, if they were going to pee on the floor,
187
520892
2264
Και αν επρόκειτο να ουρήσουν στο πάτωμα,
08:43
why pee in front of the urinal?
188
523180
1496
γιατί μπροστά στο ουρητήριο;
08:44
You could pee anywhere.
189
524700
1153
Μπορούσαν οπουδήποτε.
08:45
(Laughter)
190
525877
1038
(Γέλια)
08:46
And the same thing works in health care.
191
526939
2645
Το ίδιο εφαρμόζεται και στη φροντίδα υγείας.
08:50
We had a problem in our hospital
192
530603
2292
Είχαμε ένα πρόβλημα στο νοσοκομείο μας
08:52
in which the physicians were prescribing brand-name drugs
193
532919
4277
οι γιατροί συνταγογραφούσαν φάρμακα γνωστών εταιριών
08:57
when a generic drug was available.
194
537220
2311
ενώ ήταν διαθέσιμο ένα γενόσημο.
08:59
Each one of the lines on this graph represents a different drug.
195
539555
3842
Κάθε καμπύλη στο γράφημα αντιπροσωπεύει ένα διαφορετικό φάρμακο.
09:03
And they're listed according to how often they're prescribed as generic medications.
196
543421
4149
Αναφέρονται ανάλογα με τη συχνότητα συνταγογράφησής τους ως γενόσημα.
09:07
Those are the top are prescribed as generics 100 percent of the time.
197
547594
3461
Αυτά στην κορυφή συνταγογραφούνται ως γενόσημα 100% των περιπτώσεων.
09:11
Those down at the bottom are prescribed as generics
198
551079
2430
Αυτά που είναι κάτω συνταγογραφούνται ως γενόσημα
09:13
less than 20 percent of the time.
199
553533
1585
λιγότερο από 20%.
09:15
And we'd have meetings with clinicians and all sorts of education sessions,
200
555142
3553
Κάναμε συναντήσεις και εκπαιδευτικές συνεδρίες με τους γιατρούς
09:18
and nothing worked --
201
558719
1166
δεν γινόταν τίποτα --
09:19
all the lines are pretty much horizontal.
202
559909
2422
όλες οι γραμμές ήταν σχεδόν οριζόντιες.
09:22
Until, someone installed a little piece of software
203
562895
3213
Μέχρι που κάποιος εγκατέστησε ένα λογισμικό
09:26
in the electronic health record
204
566132
1730
στο ηλεκτρονικό αρχείο υγείας
09:27
that defaulted the prescriptions to generic medications
205
567886
3786
που αυτόματα κατέγραφε τις συνταγές σε γενόσημα φάρμακα
09:31
instead of the brand-name drugs.
206
571696
1876
αντί για φάρμακα γνωστών εταιριών.
09:34
Now, it doesn't take a statistician
207
574103
1745
Δεν χρειάζεται ειδικός
09:35
to see that this problem was solved overnight,
208
575872
3053
για να διαπιστώσουμε ότι το πρόβλημα λύθηκε αμέσως,
09:38
and it has stayed solved ever since.
209
578949
2513
και παρέμεινε λυμένο μέχρι σήμερα.
09:41
In fact, in the two and a half years since this program started,
210
581486
3384
Στα δυόμιση χρόνια από τότε που άρχισε το πρόγραμμα,
09:44
our hospital has saved 32 million dollars.
211
584894
3010
το νοσοκομείο μας εξοικονόμησε 32 εκατομμύρια δολάρια.
09:47
Let me say that again: 32 million dollars.
212
587928
3463
Το ξαναλέω: 32 εκατομμύρια δολάρια.
09:51
And all we did was make it easier
213
591415
2957
Το μόνο που κάναμε ήταν να το κάνουμε πιο εύκολο
09:54
for the doctors to do what they fundamentally wanted to do all along.
214
594396
5191
για τους γιατρούς να κάνουν αυτό που ήθελαν να κάνουν απ' την αρχή.
10:00
It also works to play into people's notions of loss.
215
600587
4414
Λειτουργεί να παίξεις με την έννοια των ανθρώπων για την απώλεια.
10:06
We did this with a contest to help people walk more.
216
606255
3410
Το κάναμε με έναν διαγωνισμό για να βοηθήσουμε τον κόσμο να περπατά πιο πολύ.
10:10
We wanted everyone to walk at least 7,000 steps,
217
610717
3880
Θέλαμε όλοι να περπατούν τουλάχιστον 7.000 βήματα,
10:14
and we measured their step count
218
614621
1564
και μετρούσαμε τα βήματά τους
10:16
with the accelerometer on their cell phone.
219
616209
2276
με το επιταχυνσιόμετρο στο κινητό τους.
10:19
Group A, the control group, just got told whether they had walked
220
619388
3285
Η ομάδα ελέγχου Α, απλώς πληροφορούνταν αν είχαν κάνει
10:22
7,000 steps or not.
221
622697
1689
7.000 βήματα ή όχι.
10:25
Group B got a financial incentive.
222
625281
2939
Η ομάδα Β είχε οικονομικό κίνητρο.
10:28
We gave them $1.40 for every day they walked 7,000 steps.
223
628244
4491
Τους δίναμε 1,4 δολάρια για κάθε ημέρα που έκαναν 7.000 βήματα
10:33
Group C got the same financial incentive,
224
633220
2140
Η ομάδα Γ είχε επίσης οικονομικό κίνητρο,
10:35
but it was framed as a loss rather than a gain:
225
635384
3322
αλλά προβαλλόταν ως απώλεια αντί για κέρδος:
10:38
$1.40 a day is 42 dollars a month,
226
638730
2798
1,4 δολάρια την ημέρα είναι 42 δολάρια το μήνα,
10:41
so we gave these participants 42 dollars at the beginning of each month
227
641552
4257
οπότε δίναμε στους συμμετέχοντες 42 δολάρια στην αρχή του κάθε μήνα
10:45
in a virtual account that they could see,
228
645833
2180
σε ένα εικονικό λογαριασμό που έβλεπαν,
10:48
and we took away $1.40 for every day they didn't walk 7,000 steps.
229
648037
4338
και αφαιρούσαμε 1,4 δολάρια για κάθε μέρα που δεν έκαναν 7.000 βήματα.
10:52
Now, an economist would say that those two financial incentives
230
652819
3125
Ένας οικονομολόγος θα σας έλεγε ότι τα δύο οικονομικά κίνητρα
10:55
are the same.
231
655968
1327
είναι ίδια.
10:57
For every day you walk 7,000 steps, you're $1.40 richer.
232
657319
4016
Για κάθε μέρα που κάνεις 7.000 βήματα είσαι 1,4 δολάρια πλουσιότερος.
11:01
But a behavioral economist would say that they're different,
233
661678
2945
Αλλά ένας συμπεριφοριστής θα έλεγε ότι είναι διαφορετικά,
11:04
because we're much more motivated to avoid a $1.40 loss
234
664647
4177
επειδή κινητοποιούμαστε πολύ περισσότερο να αποφύγουμε την απώλεια των 1,4 δολαρίων
11:08
than we are motivated to achieve a $1.40 gain.
235
668848
3250
απ' ό,τι κινητοποιούμαστε να επιτύχουμε κέρδος 1,4 δολάρια.
11:12
And that's exactly what happened.
236
672122
1878
Και αυτό ακριβώς συνέβη.
11:14
Those in the group that received $1.40 for every day they walked 7,000 steps
237
674579
4189
Η ομάδα Β που κέρδιζε 1,4 δολάρια για κάθε μέρα που έκανε 7.000 βήματα
11:18
were no more likely to meet their goal than the control group.
238
678792
3107
δεν είχε μεγαλύτερη πιθανότητα να πετύχει από την ομάδα Α.
11:21
The financial incentive didn't work.
239
681923
2087
Το οικονομικό κίνητρο δεν δούλεψε.
11:24
But those who had a loss-framed incentive
240
684034
2557
Αλλά αυτοί που είχαν το αντικίνητρο της απώλειας
11:26
met their goal 50 percent more of the time.
241
686615
3160
πέτυχαν το στόχο τους 50 τοις εκατό περισσότερο εκείνο τον χρόνο.
11:29
It doesn't make economic sense, but it makes psychological sense,
242
689799
3502
Δεν εξηγείται από οικονομικής πλευράς αλλά από ψυχολογικής πλευράς,
11:33
because losses loom larger than gains.
243
693325
2609
επειδή οι απώλειες μοιάζουν μεγαλύτερες από τα κέρδη.
11:35
And now we're using loss-framed incentives to help patients walk more,
244
695958
4164
Τώρα με κίνητρα απώλειας βοηθούμε τους ασθενείς να περπατούν περισσότερο,
11:40
lose weight
245
700146
1268
να χάνουν βάρος
11:41
and take their medications.
246
701438
1748
και να παίρνουν τα φάρμακά τους.
11:43
Money can be a motivator.
247
703815
1644
Το χρήμα μπορεί να είναι κίνητρο.
11:46
We all know that.
248
706176
1165
Όλοι το ξέρουμε αυτό.
11:47
But it's far more influential when it's paired with psychology.
249
707365
4572
Αλλά είναι πιο αποτελεσματικό όταν συνδυάζεται με την ψυχολογία.
11:52
And money, of course, has its own disadvantages.
250
712728
2290
Και το χρήμα, φυσικά, έχει τα μειονεκτήματά του.
11:55
My favorite example of this involves a daycare program.
251
715042
3557
Το αγαπημένο μου παράδειγμα αφορά ένα ολοήμερο πρόγραμμα φύλαξης.
11:59
The greatest sin you can commit in daycare is picking up your kids late.
252
719260
4646
Η μεγαλύτερη αμαρτία στη φύλαξη είναι να αργείς να πάρεις τα παιδιά σου.
12:04
No one is happy.
253
724390
1484
Κανένας δεν είναι ευχαριστημένος.
12:05
Your kids are crying because you don't love them.
254
725898
2363
Τα παιδιά σου κλαίνε επειδή δεν τ' αγαπάς.
12:08
(Laughter)
255
728285
1166
(Γέλια)
12:09
The teachers are unhappy because they leave work late.
256
729475
2663
Οι δάσκαλοι είναι δυστυχείς επειδή αργούν να φύγουν.
12:12
And you feel terribly guilty.
257
732162
1731
Και συ νιώθεις τρομερά ένοχος.
12:14
This daycare program in Israel decided they wanted to stop this problem,
258
734496
3694
Σε μια φύλαξη στο Ισραήλ αποφάσισαν να σταματήσουν αυτό το πρόβλημα,
12:18
and they did something that many daycare programs in the US do,
259
738214
3009
και έκαναν κάτι που κάνουν πολλά προγράμματα φύλαξης στις ΗΠΑ,
12:21
which is they installed a fine for late pickups.
260
741247
2530
έβαλαν πρόστιμο για τους αργοπορημένους.
12:23
And the fine they chose was 10 shekels,
261
743801
3076
Το πρόστιμο ήταν 10 σέκελ,
12:26
which is about three bucks.
262
746901
1620
το οποίο είναι περίπου 3 δολάρια.
12:29
And guess what happened?
263
749257
1272
Τι λέτε να έγινε;
12:31
Late pickups increased.
264
751191
1921
Οι αργοπορημένοι αυξήθηκαν.
12:34
And if you think about it, it makes perfect sense.
265
754200
2603
Αν το σκεφτείτε βγάζει νόημα.
12:37
What a deal!
266
757200
1152
Τρομερή ευκαιρία!
12:38
For 10 shekels --
267
758376
1167
Για 10 σέκελ --
12:39
(Laughter)
268
759567
1282
(Γέλια)
12:40
you can keep my kids all night!
269
760873
1744
σας αφήνω τα παιδιά μου όλη νύχτα!
12:42
(Laughter)
270
762641
2548
(Γέλια)
12:45
They took a perfectly strong intrinsic motivation not to be late,
271
765213
3977
Πήραν ένα ισχυρό εγγενές κίνητρο να μην αργείς,
12:49
and they cheapened it.
272
769214
1309
και το φτήνυναν.
12:50
What's worse, when they realized their mistake
273
770999
2772
Ακόμα χειρότερα, όταν συνειδητοποίησαν το λάθος τους
12:53
and they took away the financial incentive,
274
773795
2556
και απέσυραν το οικονομικό κίνητρο,
12:56
the late pickups still stayed at the high level.
275
776375
2597
οι αργοπορημένοι παρέμειναν σε υψηλό επίπεδο.
12:58
They had already poisoned the social contract.
276
778996
3113
Είχαν ήδη δηλητηριάσει το κοινωνικό συμβόλαιο.
13:02
Health care is full of strong intrinsic motivations.
277
782133
3743
Η φροντίδα υγείας είναι γεμάτη από ισχυρά εγγενή κίνητρα.
13:05
We have doctors and patients who already want to do the right thing.
278
785900
4011
Έχουμε γιατρούς και ασθενείς που ήδη θέλουν να κάνουν το σωστό.
13:09
Financial incentives can help,
279
789935
2929
Τα οικονομικά κίνητρα μπορούν να βοηθήσουν,
13:12
but we shouldn't expect money in health care
280
792888
2205
αλλά δεν περιμένουμε τα χρήματα στην υγεία
13:15
to do all of the heavy lifting.
281
795117
1952
να επωμιστούν όλο το βάρος.
13:18
Instead, perhaps the most powerful influencers of health behavior
282
798014
4490
Αντίθετα, ίσως οι μεγαλύτεροι παράγοντες επιρροής στην συμπεριφορά υγείας
13:22
are our social interactions.
283
802528
1967
είναι οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις μας.
13:24
Social engagement works in health care,
284
804519
2500
Η κοινωνική εμπλοκή αποδίδει στη φροντίδα υγείας,
13:27
and it works in two directions.
285
807043
2187
και δουλεύει προς δύο κατευθύνσεις.
13:29
First, we fundamentally care what others think of us.
286
809684
4861
Πρώτα απ' όλα, στην ουσία μας νοιάζει η γνώμη των άλλων για μας.
13:34
And so one of the most powerful ways to change our behavior
287
814569
3577
Οπότε ένας πολύ αποτελεσματικός τρόπος αλλαγής της συμπεριφοράς μας
13:38
is to make our activities witnessable to others.
288
818170
3263
είναι να κάνουμε τις δραστηριότητές μας φανερές στους άλλους.
13:41
We behave differently when we're being observed
289
821792
2417
Φερόμαστε διαφορετικά όταν μας βλέπουν
13:44
than when we're not.
290
824233
1294
από όταν δεν μας βλέπουν.
13:45
I've been to some restaurants that don't have sinks in the bathrooms.
291
825551
3299
Σε κάποια εστιατόρια δεν έχουν νεροχύτες στις τουαλέτες.
13:48
Instead, when you step out, the sink is outside
292
828874
2204
Ο νεροχύτης είναι απ' έξω
στην κεντρική αίθουσα,
13:51
in the main part of the restaurant,
293
831102
1703
όπου όλοι μπορούν να δουν αν πλένεις τα χέρια σου ή όχι.
13:52
where everyone can see whether you wash your hands or not.
294
832829
2741
Δεν ξέρω σίγουρα,
13:55
Now, I don't know for sure,
295
835594
1315
αλλά πιστεύω ότι το πλύσιμο χεριών
13:56
but I am convinced that handwashing is much greater
296
836933
2483
μάλλον γίνεται περισσότερο σε αυτό το περιβάλλον.
13:59
in those particular settings.
297
839440
1400
14:00
We are always on our best behavior when we're being observed.
298
840864
3134
Πάντα συμπεριφερόμαστε καλύτερα.
όταν μας βλέπουν.
14:04
In fact, there was this amazing study
299
844373
1839
Σε μια καταπληκτική μελέτη σε μια μονάδα εντατικής σε νοσοκομείο της Φλόριντα
14:06
that was done in an intensive care unit in a Florida hospital.
300
846236
3063
το ποσοστό πλυσίματος χεριών ήταν χαμηλό, που είναι φυσικά επικίνδυνο,
14:09
The handwashing rates were very low, which is dangerous, of course,
301
849728
3177
14:12
because it can spread infection.
302
852929
1683
επειδή μπορεί να εξαπλώσει μολύνσεις.
14:15
And so some researchers pasted a picture of someone's eyes over the sink.
303
855056
4650
Οπότε κάποιοι ερευνητές έβαλαν εικόνα με τα μάτια κάποιου πάνω από τον νεροχύτη.
14:20
It wasn't a real person, it was just a photograph.
304
860288
2352
Δεν ήταν πραγματικός άνθρωπος, απλά μια φωτογραφία
14:22
In fact, it wasn't even their whole face, it was just their eyes looking at you.
305
862664
3788
Ούτε καν ήταν όλο το πρόσωπο, μόνο τα μάτια που σε κοιτούσαν.
14:26
(Laughter)
306
866476
1048
(Γέλια)
14:27
Handwashing rates more than doubled.
307
867548
1737
Το πλύσιμο χεριών υπερδιπλασιάστηκε.
14:29
It seems we care so much what other people think of us
308
869309
2940
Φαίνεται ότι νοιαζόμαστε τόσο πολύ για τη γνώμη των άλλων
14:32
that our behavior improves
309
872273
1452
που η συμπεριφορά μας βελτιώνεται
14:33
even if we merely imagine that we're being observed.
310
873749
3186
ακόμα κι' αν μόνο φανταζόμαστε ότι μας βλέπουν.
14:37
And not only do we care what others think of us,
311
877556
3162
Και όχι μόνο νοιαζόμαστε για τη γνώμη που έχουν οι άλλοι για εμάς,
14:40
we fundamentally model our behaviors on what we see other people do.
312
880742
4549
αλλά διαμορφώνουμε την συμπεριφορά μας ανάλογα με αυτό που κάνουν οι άλλοι.
14:45
And it all comes back to seat belts.
313
885898
1806
Τελικά επιστρέφουμε στις ζώνες ασφαλείας.
14:48
When I was a kid, I used to love the "Batman" TV series with Adam West.
314
888552
5187
Όταν ήμουν παιδί, μ' άρεσε η τηλεοπτική σειρά «Μπάτμαν» με τον Άνταμ Γουέστ.
14:54
Everything that Batman and Robin did was so cool,
315
894246
2855
Ό,τι έκαναν ο Μπάτμαν κι ο Ρόμπιν ήταν τόσο ωραίο,
14:57
and, of course, the Batmobile was the coolest thing of all.
316
897125
3133
και, φυσικά, το Μπατμομπίλ ήταν το πιο ωραίο απ' όλα.
15:00
Now, that show aired from 1966 to 1968,
317
900282
4205
Η σειρά παίχτηκε από το 1966 ως το 1968,
15:04
and at that time, seat belts were optional accessories in cars.
318
904511
3807
και τότε, οι ζώνες ασφαλείας ήταν προαιρετικές στα αυτοκίνητα.
15:08
But the producers of that show did something really important.
319
908892
2960
Αλλά οι παραγωγοί της σειράς έκαναν κάτι πραγματικά σημαντικό
15:11
When Batman and Robin got in the Batmobile,
320
911876
2797
Όταν ο Μπάτμαν κι ο Ρόμπιν έμπαιναν στο Μπάτμομπιλ,
15:14
the camera would focus on their laps,
321
914697
1785
η κάμερα εστίαζε στα πόδια τους,
15:16
and you would see Batman and Robin put on their seat belts.
322
916506
2890
και έβλεπες τον Μπάτμαν και τον Ρόμπιν να φορούν τις ζώνες τους
15:19
Now, if Batman and Robin put on their seat belts,
323
919420
2302
Αν ο Μπάτμαν κι ο Ρόμπιν έβαζαν τις ζώνες τους,
15:21
you can bet that I was going to wear my seat belt, too.
324
921746
2652
να 'στε σίγουροι πως κι εγώ θα έβαζα τη ζώνη μου.
15:24
I bet that show saved thousands of lives.
325
924422
2447
Στοιχηματίζω ότι η σειρά αυτή έσωσε χιλιάδες ζωές.
15:26
And again, it works in health care, too.
326
926893
2658
Και πάλι, δουλεύει και στη φροντίδα υγείας, επίσης.
15:29
Doctors use antibiotics more appropriately when they see how other doctors use them.
327
929575
5802
Γιατροί χρησιμοποιούν αντιβιοτικά σωστά όταν βλέπουν άλλους γιατρούς να το κάνουν.
Τόσες πολλές δραστηριότητες στη φροντίδα υγείας είναι κρυμμένες,
15:35
So many activities in health care are hidden, they're unwitnessed,
328
935401
4694
15:40
but doctors are social animals,
329
940119
2153
αλλά οι γιατροί είναι κοινωνικά ζώα,
15:42
and they perform better when they see what other doctors do.
330
942296
4474
και αποδίδουν καλύτερα όταν βλέπουν τι κάνουν οι άλλοι γιατροί.
15:47
So social influence works in health care.
331
947355
2423
Οπότε η κοινωνική επιρροή αποδίδει στη φροντίδα υγείας.
15:49
So does tying it to notions of regret or to loss aversion.
332
949802
3594
Το ίδιο και η σύνδεση με τις έννοιες της μεταμέλειας και της αποφυγής απώλειας.
15:53
We would never think of using these tools if we thought that everyone was rational
333
953793
5305
Ποτέ δεν θα χρησιμοποιούσαμε τα εργαλεία αυτά αν πιστεύαμε ότι όλοι ήταν λογικοί
15:59
all the time.
334
959122
1522
πάντα.
16:00
Now, just to be clear: I am not condemning rationality.
335
960668
3171
Να ξεκαθαρίσω κάτι: Δεν καταδικάζω την ορθολογικότητα.
16:03
I mean, that really would be irrational.
336
963863
1978
Κάτι τέτοιο θα ήταν παράλογο.
16:06
But we all know that it's the nonrational parts of our minds
337
966537
4672
Αλλά όλοι το ξέρουμε ότι από τα παράλογα μέρη του μυαλού μας
16:11
where we get courage, creativity, inspiration
338
971233
3521
παίρνουμε κουράγιο, δημιουργικότητα, έμπνευση
16:14
and everything else that sparks passion.
339
974778
2126
και οτιδήποτε άλλο πυροδοτεί το πάθος.
16:17
And we know something else, too.
340
977357
1857
Και ξέρουμε και κάτι άλλο, επίσης.
16:19
We know that we can be much more effective at improving health behavior
341
979238
3715
Μπορούμε να είμαστε πολύ πιο αποδοτικοί στη βελτίωση της συμπεριφοράς υγείας
16:24
if we work with the irrational parts of our nature
342
984111
3711
αν δουλέψουμε με τα παράλογα μέρη της φύσης μας
16:27
instead of ignoring them or fighting against them.
343
987846
3096
αντί να τα αγνοούμε ή να τα αντιμαχόμαστε.
16:30
When it comes to health care,
344
990966
1834
Όσον αφορά τη φροντίδα υγείας,
16:32
understanding our irrationality is just another tool in our toolbox.
345
992824
5233
η κατανόηση της ανορθολογικότητάς μας είναι ακόμα ένα εργαλείο στη διάθεσή μας.
16:38
And harnessing that irrationality --
346
998081
2418
Η αξιοποίηση αυτής της ανορθολογικότητας --
16:40
that may be the most rational move of all.
347
1000523
3765
μπορεί να είναι η πιο ορθολογική κίνηση που μπορούμε να κάνουμε.
16:44
Thank you.
348
1004312
1194
Ευχαριστώ.
16:45
(Applause)
349
1005530
4620
(Χειροκρότημα)
Σχετικά με αυτόν τον ιστότοπο

Αυτός ο ιστότοπος θα σας παρουσιάσει βίντεο στο YouTube που είναι χρήσιμα για την εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας. Θα δείτε μαθήματα αγγλικών που διδάσκουν κορυφαίοι καθηγητές από όλο τον κόσμο. Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους που εμφανίζονται σε κάθε σελίδα βίντεο για να αναπαράγετε το βίντεο από εκεί. Οι υπότιτλοι μετακινούνται συγχρονισμένα με την αναπαραγωγή του βίντεο. Εάν έχετε οποιαδήποτε σχόλια ή αιτήματα, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας χρησιμοποιώντας αυτή τη φόρμα επικοινωνίας.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7