Can you solve the rogue submarine riddle? - Alex Rosenthal

1,487,840 views ・ 2021-09-23

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Giang Ngo Reviewer: My Den
00:07
Smuggling yourself aboard the rogue submarine was the easy part.
0
7663
3875
Xâm nhập vào một con tàu ngầm là một phần dễ dàng.
00:11
Hacking into the nuclear missile launch override— a little harder.
1
11538
3583
Tấn công hệ thống ngăn chặn phóng tên lửa hạt nhân— khó hơn một chút.
00:15
But now you’ve got a problem: you don’t have the override code.
2
15246
4208
Nhưng giờ bạn có một vấn đề: bạn không có mã ghi đè.
00:19
You know you need the same two numbers
3
19746
2125
Bạn biết rằng bạn cần phải có hai số giống nhau
00:21
that the agents of chaos just used to authorize the launch.
4
21871
3875
mà những tác nhân hỗn loạn dùng để cho phép khởi phóng.
00:25
But one wrong answer will lock you out.
5
25913
2583
Nhưng câu trả lời sai sẽ khiến bạn bị khóa.
00:28
From your hiding spot, you’ve been able to learn the following:
6
28704
3292
Từ chỗ ẩn nấp của bạn, bạn có thể thấy điều dưới đây:
00:32
The big boss didn’t trust any minion with the full information
7
32454
4250
Ông chủ lớn không tin bất kì tay sai nào với đầy đủ thông tin
00:36
to launch nuclear missiles on their own.
8
36704
2417
để họ tự phóng tên lửa hạt nhân.
00:39
So he gave one launch code to Minion A, the other to minion B,
9
39121
4583
Vì vậy ông ấy đưa một mã phóng cho tay sai A, một mã khác cho tay sai B,
00:43
and forbade them to share the numbers with each other.
10
43704
2833
và cấm họ chia sẻ mật mã cho nhau.
00:47
When the order came,
11
47537
1292
Khi hiệu lệnh đến,
00:48
each entered their own number and activated the countdown.
12
48829
3542
Mỗi người sẽ nhập mã của họ và kích hoạt đếm ngược.
00:52
That was 50 minutes ago,
13
52704
2125
Đã trôi qua 50 phút,
00:54
and there's only 10 minutes left before the missiles launch.
14
54829
3125
và chỉ còn lại 10 phút trước khi phóng tên lửa hạt nhân.
00:58
Suddenly, the boss says, “Funny story— your launch codes were actually related.
15
58371
5333
Đột nhiên, ông chủ nói “Chuyện vui— các mã phóng thực chất có liên quan.
01:03
I chose a set of distinct positive integers with at least two elements,
16
63704
5000
Tôi đã chọn một tập hợp số nguyên dương với ít nhất hai phần tử,
01:08
each less than 7, and told their sum to you, A, and their product to you, B.”
17
68704
6084
mỗi số đều nhỏ hơn 7, rồi nói tổng số cho, A, và tích số cho B.”
01:15
After a moment of awkward silence, A says to B,
18
75246
3750
Sau một hồi im lặng lúng túng, A nói với B,
01:18
“I don’t know whether you know my number.”
19
78996
2250
“Tôi không biết liệu bạn có biết số của tôi không.”
01:21
B thinks this over, then responds,
20
81246
2792
B ngẫm nghĩ, rồi đáp,
01:24
“I know your number, and now I know you know my number too.”
21
84038
4041
“Tôi biết số của bạn, và giờ tôi biết bạn cũng biết số của tôi.”
01:28
That’s all you’ve got.
22
88788
1416
Đó là tất cả những gì bạn có.
01:30
What numbers do you enter to override the launch?
23
90204
3125
Những con số nào bạn dùng để ngăn chặn đợt phóng?
01:33
Pause now to figure it out for yourself. Answer in 3
24
93496
3125
Bây giờ hãy dừng lại để tự tìm ra nó. Đáp án trong 3
01:36
Answer in 2
25
96621
2583
2
01:39
Answer in 1
26
99204
1625
1
01:40
Ignorance-based puzzles like this are notoriously difficult to work through.
27
100913
4791
Những câu đố dựa trên sự thiếu hiểu biết như này nổi tiếng là khó giải quyết.
01:45
The trick is to put yourself in the heads of both characters
28
105954
3625
Bí quyết là hãy đặt bản thân vào trong đầu của cả hai người
01:49
and narrow down the possibilities based on what they know or don’t know.
29
109579
4417
và thu hẹp sự khả thi dựa trên những gì họ biết và không biết.
01:54
So let's start with A's first statement.
30
114496
2292
Hãy bắt đầu với tuyên bố đầu tiên của A.
01:56
It means that B could conceivably have something with the potential
31
116788
4166
Có nghĩa là B có thể hình dung được thứ gì đó có tiềm năng
02:00
to reveal A’s number, but isn’t guaranteed to.
32
120954
3292
để phát hiện con số của A, nhưng lại không chắc chắn.
02:05
That doesn’t sound very definitive, but it can lead us to a major insight.
33
125121
4167
Nghe có vẻ không dứt khoát lắm, nhưng nó dẫn ta tới sự nhìn sâu sắc.
02:09
The only scenarios where B could know A’s number
34
129496
3542
Viễn cảnh duy nhất mà B có thể biết số của A
02:13
are when there’s exactly one valid way to factor B’s number.
35
133038
4208
là khi có đúng một cách hợp lệ để chia tách số của B.
02:17
Try factoring a few and you’ll find the pattern—
36
137579
2500
Thử tách một vài và bạn sẽ tìm thấy mẫu—
02:20
It could be prime— where the product must be of 1 and itself—
37
140079
4000
Nó có thể là số nguyên tố— khi tích là của 1 và chính nó—
02:24
or it could be the product of 1 and the square of a prime, such as 4.
38
144246
4917
hoặc nó có thể là tích của 1 và bình phương của số nguyên tố, như là 4.
02:29
In both cases, there is exactly one sum.
39
149454
3125
Trong hai trường hợp, chỉ có đúng một tổng.
02:32
For a number like 8, factoring it into 2 and 4, or 1, 2, and 4,
40
152704
5709
Đối với một số như 8, tách nó thành 2 và 4, hoặc 1, 2 và 4,
02:38
creates too many options.
41
158413
1708
tạo ra quá nhiều lựa chọn.
02:40
Because the boss’s numbers must be less than 7,
42
160496
3458
Do con số ông chủ đưa ra phải bé hơn 7,
02:43
A’s list of B’s possibilities only has these 4 numbers.
43
163954
5584
danh sách của A về những khả năng của B chỉ có 4 con số này.
02:50
Here’s where we can conclude a major clue.
44
170204
2875
Đến dây, ta có thể kết luận một gợi ý lớn.
02:53
To think B could have these numbers, A’s number must be a sum of their factors—
45
173079
6500
Để nghĩ rằng B có thể có những số này, số của A phải là tổng của những hệ số—
02:59
so 3, 4, 5, or 6.
46
179579
3042
vậy nên 3, 4, 5 hoặc 6.
03:02
We can eliminate 3 and 4, because if the sum was either,
47
182704
3417
Chúng ta có thể loại 3 và 4, vì nếu tổng là một trong hai,
03:06
the product could only be 2 or 3,
48
186121
2583
tích số chỉ có thể là 2 hoặc 3,
03:08
in which case A would know that B already knows A’s number,
49
188704
4125
trong trường hợp A biết rằng B đã biết số của A rồi,
03:12
contradicting A’s statement.
50
192829
1875
đối lập với lời nói của A.
03:15
5 and 6, however, are in play,
51
195454
2417
Tuy nhiên, 5 và 6, ở trong cuộc chơi,
03:17
because they can become sums in multiple ways.
52
197871
3000
bởi vì chúng có thể thành những tổng số theo nhiều cách.
03:21
The need to consider this is one of the most difficult parts of this puzzle.
53
201079
4292
Sự cần thiết để cân nhắc điều này là một trong những phần khó nhất của câu đố.
03:25
The crucial thing to remember is that there’s no guarantee
54
205371
3458
Điều quan trọng cần nhớ là không có sự đảm bảo nào
03:28
that B’s number is on A’s list—
55
208829
2917
rằng số của B nằm trong danh sách của A—
03:31
those are just the possibilities from A’s perspective
56
211746
2958
đó chỉ là những khả năng từ góc nhìn của A
03:34
that would allow B to deduce A’s number.
57
214704
2584
mà cho phép B suy luận ra số của A.
03:38
That ambiguity forces us to go through unintuitive multi-step processes like:
58
218246
6042
Sự mơ hồ đó buộc chúng ta trải qua quá trình nhiều bước không trực quan như:
03:44
consider a product, see what sums can result from its factors,
59
224288
4583
cân nhắc tích số, nhìn xem tổng số cho ra kết quả gì từ những hệ số,
03:49
then break those apart and see what products can result.
60
229371
4125
rồi tách chúng ra và xem những tích nào có kết quả.
03:53
We’ll soon have to do something similar going from sums to products
61
233913
3916
Chúng ta sẽ sớm phải làm điều tương tự đi từ tổng tới tích
03:57
and back to sums.
62
237829
1500
rồi quay trở về tổng.
03:59
But now we know— when A made his first statement,
63
239454
3125
Nhưng bây giờ chúng tôi biết— khi A đưa ra tuyên bố đầu tiên của mình,
04:02
he must have been holding either 5 or 6.
64
242579
3084
chắc hẳn anh ta đang giữ 5 hoặc 6.
04:05
B has access to the same information we do,
65
245996
2958
B tiếp cận thông tin giống như chúng ta,
04:08
so he knows this too.
66
248954
1500
nên anh ấy cũng biết điều này.
04:10
Let’s review what’s in each brain at this point:
67
250704
2917
Hãy xem lại có gì trong đầu mỗi người tại thời điểm này:
04:13
everyone knows a lot about the sum, but only B knows the product.
68
253788
4208
mọi người biết nhiều về tổng số, nhưng chỉ B biết về tích.
04:18
Now let’s look at the first part of B’s statement.
69
258621
2833
Bây giờ hãy để tới phần đầu trong lời nói của B.
04:21
What if A’s number was 5?
70
261663
1875
Nếu số của A là 5 thì sao?
04:23
That could be from 1+4 or 2+3,
71
263663
3125
Nó có thể là 1+4 hoặc 2+3,
04:26
in which case B would have either 4 or 6.
72
266788
3375
trong trường hợp B có thể có 4 hoặc 6.
04:30
4 would tell B what A had, like he said,
73
270913
3041
4 sẽ nói B biết A có gì, như anh ấy đã nói,
04:33
because there’s only one option to make the product: 4 times 1.
74
273954
4042
bởi vì chỉ có một sự lựa chọn để tạo ra tích: 4 nhân 1.
04:38
6, on the other hand, could be broken down three ways, which sum like so.
75
278288
5375
Ngược lại, 6, có thể được tách theo 3 cách, như tổng số vậy.
04:44
7 isn’t on B’s list of possible sums, but 5 and 6 both are.
76
284079
5209
7 không trong danh sách tổng số khả thi của B, nhưng 5 và 6 thì có.
04:49
Meaning that B wouldn’t know whether A’s number was 5 or 6,
77
289579
4834
Có nghĩa rằng B sẽ không biết số của A là 5 hay 6,
04:54
and we can eliminate this option because it contradicts his statement.
78
294413
3875
và chúng ta có thể loại bỏ lựa chọn này vì nó trái ngược với lời anh ấy nói.
04:58
So this is great— 5 and 4 could be the override code,
79
298704
3792
Vậy nên điều này thật tuyệt — 5 và 4 có thể là mã ghi đè,
05:02
but how do we know it's the only one?
80
302746
2458
Nhung làm sao để biết nó là cái duy nhất?
05:06
Let’s consider if A’s number was 6—
81
306538
2916
Hãy nhận định nếu con số của A là 6—
05:09
which would be 1+5, 2+4, or 1+2+3,
82
309454
4334
có thể là 1+5, 2+4, hoặc 1+2+3,
05:14
giving B 5, 8, or 6, respectively.
83
314038
3083
cho B kết quả lần lượt là 5, 8 hoặc 6.
05:17
If B had 5, he’d know that A had 6.
84
317496
3458
Nếu B có 5, anh ta sẽ biết rằng A có 6.
05:20
And if he had 8, the possibilities for A would be 2+4 and 1+2+4.
85
320954
6542
Và nếu anh ấy có 8, khả năng của A có thể là 2+4 và 1+2+4.
05:28
Only 6 is on the list of possible sums, so B would again know that A had 6.
86
328079
6459
Chỉ có 6 trong danh sách tổng khả thi, vì vậy B sẽ một lần nữa biết rằng A có 6.
05:35
To summarize, if A had 6,
87
335038
2666
Tổng kết lại, nếu A có 6,
05:37
he still wouldn’t know whether B had 5 or 8.
88
337704
3625
anh ta vẫn không biết B có số 5 hay số 8.
05:41
That contradicts the second half of what B said,
89
341788
3250
Điều này đối lập với vế nửa cuối của những gì B nói,
05:45
and 5 and 4 must be the correct codes.
90
345038
3666
và 5 và 4 phải là những mã số đúng.
05:49
With seconds to spare you override the missile launch,
91
349413
3000
Với vài giây thừa để bạn ngăn chặn phóng tên lửa hạt nhân,
05:52
shoot yourself out of the torpedo bay,
92
352413
2208
tự nhảy ra khỏi khoang ngư lôi,
05:54
and send the sub to the bottom of the ocean.
93
354621
2583
và để tàu ngầm chìm dưới đáy đại dương.
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7