The gory history of barber surgeons - Stephanie Honchell Smith

Translator: Anh Hồ Reviewer: Thái Hưng Trần

It’s a cold morning in 15th century France,

Đó là một buổi sáng lạnh giá ở Pháp vào thế kỷ 15,

and you're off to the barber for a shave and a haircut.

và bạn phải đến tiệm cắt tóc để cạo râu và cắt tóc.

You hear the familiar sound of singing inside

Bạn nghe thấy âm thanh quen thuộc của tiếng hát bên trong

and eye a bowl of blood in the window.

và nhìn thấy một bát máu ở cửa sổ.

Both chairs are taken.

Cả hai chiếc ghế đều đã có chỗ.

You grab a cup of ale and examine the array of teeth strung from the walls.

Bạn lấy một cốc bia và kiểm tra mảng răng được xâu trên các bức tường.

Suddenly, a scream.

Đột nhiên, một tiếng hét.

The barber’s apprentice wipes pus from the boil he’s just lanced.

Người học việc của thợ cắt tóc lau mủ từ vết mụn mà anh ta vừa cậy.

By the other chair,

Ở chiếc ghế còn lại,

the barber fixes a pair of pliers over a blackened, rotting tooth.

thợ cắt tóc cố định một cặp kìm lên một chiếc răng sâu đen.

For centuries, barbers in western and northern Europe didn’t just cut hair,

Trong nhiều thế kỷ, thợ cắt tóc ở Tây và Bắc Âu không chỉ cắt tóc

they also performed a range of surgeries;

mà còn thực hiện một loạt cuộc phẫu thuật;

from tooth extraction to stitches, and even amputation.

từ nhổ răng đến khâu, và thậm chí cắt cụt.

There were two main factors that led to barbers filling this position.

Có hai yếu tố chính dẫn đến việc thợ cắt tóc phải làm việc này.

Before this, these surgical procedures were mostly performed by monks.

Trước đó, các cuộc phẫu thuật này chủ yếu được thực hiện bởi các nhà sư.

The clergymen were required by the Catholic Church

Các giáo sĩ được Giáo hội Công giáo yêu cầu

to sport a very specific haircut, called tonsures,

phải cắt 1 kiểu tóc cụ thể, gọi là tonsure,

and to remove all facial hair,

và loại bỏ tất cả lông mặt,

so the monasteries generally had at least one barber.

vì vậy các tu viện thường có ít nhất một thợ cắt tóc.

Given their proximity and ability to work with sharp blades,

Với sự gần gũi và khả năng làm việc với lưỡi dao sắc bén,

these barbers often assisted in surgeries.

những thợ cắt tóc này thường hỗ trợ phẫu thuật.

And in 1215, the church issued an edict

Và vào năm 1215, nhà thờ đã ban hành một sắc lệnh

banning monks from any act that purposefully spilled blood.

cấm các nhà sư thực hiện bất kỳ hành động nào cố ý đổ máu.

At the same time, universities with medical schools

Đồng thời, các trường đại học với các trường y

were opening across Europe.

được mở trên khắp châu Âu.

However, these doctors saw themselves as academic scholars

Tuy nhiên, những bác sĩ này tự coi mình là những học giả học thuật,

who would never dirty their hands by touching blood or wielding knives.

những người sẽ không bao giờ làm bẩn tay bằng cách chạm vào máu hoặc cầm dao.

Medicine and surgery became two separate, yet complementary, disciplines—

Y học và phẫu thuật trở thành hai ngành riêng biệt, nhưng bổ sung cho nhau -

like geometry and carpentry.

như hình học và nghề mộc.

So operations were left in the hands and shears of barber-surgeons.

Vì vậy, các ca phẫu thuật được để cho tay và kéo của các thợ cắt tóc-phẫu thuật.

Rather than studying anatomy in textbooks,

Thay vì nghiên cứu giải phẫu học trong sách giáo khoa,

barber-surgeons trained through extended apprenticeships.

bác sĩ phẫu thuật cắt tóc được đào tạo thông qua các khóa học nghề kéo dài.

They often combined knowledge of anatomy with astrology,

Họ thường kết hợp kiến thức về giải phẫu học với chiêm tinh học,

taking both the patient’s symptoms and corresponding astrological events—

tính đến các triệu chứng của bệnh nhân và các sự kiện chiêm tinh tương ứng-

such as lunar phases— into account when deciding on treatment.

như các giai đoạn mặt trăng - khi quyết định điều trị.

Like many people of the time,

Giống như nhiều người thời đó,

they regarded the position of the sun, moon, and stars to be highly significant.

họ coi vị trí của mặt trời, mặt trăng và các ngôi sao là rất quan trọng.

They also memorized poems to commit information to memory—

Họ cũng ghi nhớ những bài thơ để ghi nhớ thông tin - chẳng hạn

such as one identifying where on the body bloodletting should be performed.

như một bài xác định nơi nào trên cơ thể nên thực hiện đổ máu.

For headaches, the temples;

Đối với đau đầu, thái dương;

for liver problems, the little finger on the right hand;

đối với các vấn đề về gan, ngón tay út ở bàn tay phải;

and for hemorrhoids, the back of the legs.

và đối với bệnh trĩ, mặt sau của chân.

Barber-surgeons certainly kept busy.

Các thợ phẫu thuật cắt tóc chắc chắn luôn bận rộn.

From around 1300 CE,

Từ khoảng năm 1300 CN,

unpredictable weather across the North Atlantic

thời tiết không thể đoán trước khắp Bắc Đại Tây Dương

caused by what is now called the Little Ice Age,

gây ra bởi cái mà ngày nay được gọi là Kỷ Băng hà Nhỏ,

led to regular famines.

đã dẫn đến nạn đói thường xuyên.

People often had to choose between starvation

Mọi người thường phải lựa chọn giữa đói

or eating rye flour that was contaminated with the fungus ergot.

hoặc ăn bột lúa mạch đen bị nhiễm nấm ergot.

This led to widespread illnesses,

Điều này dẫn đến các bệnh lan rộng,

which in extreme cases caused gangrene, or the rotting of body tissue.

trong trường hợp nghiêm trọng gây ra hoại tử, hoặc thối rữa các mô cơ thể.

When gangrene set in,

Khi hoại tử bắt đầu,

the only hope of saving a patient was through amputation.

hy vọng duy nhất để cứu một bệnh nhân là cắt cụt chi.

Barbers would saw off infected limbs,

Những người thợ cắt tóc sẽ cắt bỏ các chi bị nhiễm bệnh,

covering the stumps with cow or pig bladders while they healed.

che gốc bằng bàng quang bò hoặc lợn trong khi đợi chúng lành.

And their work wasn’t limited to just shops and monasteries.

Và công việc của họ không chỉ giới hạn ở các cửa hàng và tu viện.

Armies needed both hairdressing and wound care,

Quân đội cần cả làm tóc và chăm sóc vết thương,

and barber-surgeons accompanied them on campaigns near and far.

và các bác sĩ phẫu thuật cắt tóc đã đi cùng họ trong các chiến dịch gần xa.

Through the centuries, barber-surgeons contributed important knowledge

Qua thế kỷ, các thợ phẫu thuật cắt tóc đã đóng góp kiến thức quan trọng

to the medical establishment.

cho cơ sở y tế.

One of the most famous, Ambroise Paré,

Một trong những người nổi tiếng nhất, Ambroise Paré,

blurred the lines between doctor and barber-surgeon

đã làm mờ ranh giới giữa bác sĩ và bác sĩ phẫu thuật cắt tóc

by publishing medical textbooks

bằng cách xuất bản sách giáo khoa y khoa

and teaching at France’s first surgical college.

và giảng dạy tại trường cao đẳng phẫu thuật đầu tiên của Pháp.

In the 16th century, he gained renown as a military surgeon,

Vào thế kỷ 16, ông nổi tiếng với tư cách là một bác sĩ phẫu thuật quân sự, một phần

in part for advocating against the painful and medically useless practice

vì ủng hộ chống lại thực hành đau đớn và vô ích về mặt y tế

of pouring boiling oil into gunshot wounds.

là đổ dầu sôi vào vết thương do đạn bắn.

Instead, he applied an antiseptic salve of egg yolks, rosewater, and turpentine,

Ông bôi 1 loại thuốc sát trùng có lòng đỏ trứng, nước hoa hồng, nhựa thông

which soon became standard treatment on battlefields across Europe.

sớm trở thành phương pháp điều trị tiêu chuẩn trên các chiến trường khắp châu Âu.

By the 18th century, medical knowledge started advancing rapidly.

Đến thế kỷ 18, kiến thức y học bắt đầu phát triển nhanh chóng.

New surgical techniques emerged for closing wounds,

Các kỹ thuật phẫu thuật mới xuất hiện để đóng vết thương,

controlling blood loss, and performing complex procedures,

kiểm soát mất máu và thực hiện các thủ tục phức tạp,

like removing cancerous tissue.

như loại bỏ mô ung thư.

Surgery became more specialized—

Phẫu thuật trở nên chuyên biệt hơn -

and under pressure from the medical establishment—

và dưới áp lực từ cơ sở y tế -

barbers and surgeons soon split into clear-cut occupations.

các thợ cắt tóc và bác sĩ phẫu thuật sớm chia thành 2 nghề rõ ràng.

Surgeons and dentists entered the ranks

Bác sĩ phẫu thuật và nha sĩ bước vào hàng ngũ

of university-trained medical practitioners,

các bác sĩ được đào tạo tại trường đại học,

while barbers remained craftsmen who learned their trade

trong khi thợ cắt tóc vẫn là những thợ thủ công học nghề của họ

through apprenticeships.

thông qua việc học nghề.

However, the legacy of the barber-surgeon can still be seen today,

Tuy nhiên, di sản của thợ phẫu thuật cắt tóc vẫn được thấy cho đến ngày nay,

perhaps most prominently in the red and white stripes on the barber pole—

có lẽ nổi bật nhất ở các sọc đỏ và trắng trên cột cắt tóc -

which, according to legend,

theo truyền thuyết,

represent blood and the bandages used by their pre-modern counterparts.

đại diện cho máu và băng được sử dụng bởi các đối tác tiền hiện đại của họ.