Can you solve the time traveling car riddle? - Dan Finkel

636,666 views ・ 2023-07-06

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Anh Thu Reviewer: 24 Anh
00:06
Your time traveling has caused a few issues with the space-time continuum,
0
6878
4588
Cuộc du hành thời gian của bạn đã gây ra vài vấn đề
về chuỗi nối tiếp không gian-thời gian.
00:11
like your old high school bully, Riff, now ruling the future with an iron fist.
1
11716
4254
Như việc tên đầu gấu ở trường cũ, Riff, hiện đang thống trị tương lai
với nắm đấm sắt của hắn.
00:16
You and the professor have driven your hovering DeLorean back to the past
2
16137
4463
Bạn và giáo sư lái chiếc xe bay DeLorean ngược về quá khứ
00:20
to undo your own meddling.
3
20600
1793
để khôi phục sự can thiệp của chính bạn.
00:22
But shortly after you fix your mistakes,
4
22685
2586
Nhưng ngay khi bạn sửa chữa sai lầm,
00:25
another DeLorean appears and crashes into yours.
5
25271
3462
một chiếc DeLorean khác xuất hiện và va vào xe của bạn.
00:28
Out step older versions of you and the professor,
6
28858
3712
Phiên bản lớn tuổi hơn của bạn và giáo sư bước ra khỏi xe,
00:32
who apparently had the same idea from somewhere else in the timeline.
7
32570
4254
hẳn là họ cũng có cùng suy nghĩ với bạn từ một nơi nào khác trong dòng thời gian.
00:36
The professors panic and explain that the universe could collapse
8
36949
3629
Các giáo sư bắt đầu hoảng loạn và giải thích rằng vũ trụ có thể sẽ sụp đổ
00:40
now that you’re both in the same time and place.
9
40578
2920
nếu cả hai phiên bản cùng xuất hiện tại một nơi vào cùng một thời điểm.
00:43
The only hope is to merge the time streams by having each version of you
10
43623
5005
Hi vọng duy nhất là hợp nhất dòng chảy thời gian
bằng cách đưa cả hai phiên bản du hành thời gian trở về nhà cùng một lúc.
00:48
simultaneously time travel home.
11
48628
2627
00:51
You both have plenty of fuel,
12
51714
1835
Cả hai chiếc xe đều còn nhiều xăng,
00:53
but the crash broke your chrono-stabilizing gyroscopes
13
53549
3462
nhưng cú va khi nãy đã làm hỏng con quay hồi chuyển cân bằng thời gian
00:57
and your cars can only time travel under very specific circumstances.
14
57011
5172
và giờ chúng chỉ có thể du hành thời gian khi thoả mãn một số điều kiện nhất định.
01:02
Each of you will need to drive a mile south, then a mile east,
15
62308
3921
Mỗi người các bạn sẽ phải lái xe một dặm về phía Nam,
rồi một dặm về phía Đông,
01:06
and then a mile north to get the gyroscopes into temporal alignment.
16
66229
4921
sau đó là một dặm về phía Bắc để đưa con quay về vị trí cân bằng.
01:11
That would be easy,
17
71484
1460
Chuyện đó cũng dễ thôi,
01:12
except each calibration requires placing a portable time gate
18
72944
4462
nhưng từng lần căn chỉnh lại đòi hỏi bạn phải đặt một cánh cổng thời gian di động
01:17
at your starting point,
19
77406
1502
tại điểm xuất phát,
01:18
then driving into it at the precise end of your three mile drive without it moving.
20
78908
6632
sau đó lái xe chính xác ba dặm trước khi bay vào cổng thời gian
mà không làm dịch chuyển cánh cổng.
01:25
Not only that, but your two time gates must be placed at least 100 miles apart
21
85915
5339
Không chỉ có vậy, hai cánh cổng của bạn phải được đặt xa nhau ít nhất là 100 dặm
01:31
so their signals don’t interfere.
22
91254
2460
để không làm nhiễu tín hiệu của nhau.
01:34
In other words, you need to find two different locations where you can drive
23
94173
4380
Nói cách khác, bạn cần tìm hai địa điểm khác nhau
mà bạn có thể chạy một dặm về phía Nam,
01:38
a mile south, a mile east, and then a mile north
24
98553
3712
một dặm về phía Đông,
rồi một dặm về phía Bắc
01:42
and end up exactly where you started.
25
102265
2669
và về lại đúng nơi bạn bắt đầu.
01:45
The professors are about to show you where you can do this when they vanish,
26
105101
4129
Các giáo sư sắp chỉ cho bạn nơi cần đến thì họ biến mất,
01:49
becoming victims of the collapsing timeline.
27
109230
2920
trở thành nạn nhân của sự sụp đổ dòng thời gian.
01:52
It’s up to you now:
28
112316
1252
Bây giờ quyết định nằm ở bạn:
01:53
where can you place the time gates?
29
113568
2335
Bạn có thể đặt các cánh cổng thời gian ở đâu?
01:55
Pause here to figure it out yourself. Answer in 3
30
115903
2670
Hãy nhấn dừng để tự tìm ra đáp án nhé!
01:58
Answer in 2
31
118573
2752
02:01
Answer in 1
32
121325
2378
02:03
If the earth were flat, there would be no way to solve this riddle.
33
123995
3920
Nếu Trái Đất là một mặt phẳng, ta sẽ chẳng thể nào giải được câu đố này.
02:07
What you need is some way to use the sphericalness of the planet,
34
127915
4463
Điều bạn cần làm là tận dụng hình dáng hình cầu của Trái Đất,
02:12
some of its notable features,
35
132378
1752
vài đặc điểm nổi bật của nó
02:14
and the fact that lines of latitude aren’t really lines— they’re circles.
36
134130
5005
và thực tế rằng các đường vĩ độ chẳng phải đường thẳng, mà là đường tròn.
02:19
The equator is the biggest of these circles, but it doesn’t do much for you,
37
139760
4463
Đường xích đạo là đường tròn lớn nhất,
nhưng nó cũng không giúp ích được gì.
02:24
and you can’t even go south from the South Pole.
38
144223
2753
Và bạn cũng đâu thể đi về hướng Nam ở Nam Cực.
02:27
But let's try the North Pole.
39
147226
1710
Nhưng, hãy xem Bắc Cực thì thế nào.
02:29
When you go a mile south, you'll be on a circle that runs east west.
40
149020
4796
Nếu đi một dặm về phía Nam,
bạn sẽ đứng trên đường tròn chạy theo hướng đông-tây.
02:33
After a mile east, you’re still on that same circle,
41
153941
3337
Chạy thêm một dặm nữa về phía Đông, bạn vẫn đang trên đường tròn đó.
02:37
so the final mile north brings you back to your starting point.
42
157278
3754
Vậy là một dặm cuối cùng chạy về phía Bắc sẽ đưa bạn trở về điểm xuất phát.
02:41
Perfect.
43
161157
1001
Hoàn hảo!
02:42
That’s one gate down, but where should you place the second?
44
162491
3504
Vậy là được một cổng, nhưng bạn nên đặt cổng thứ hai ở đâu?
02:46
Well, the nice thing about circles is that if you travel on them far enough,
45
166162
4254
Hừm, một điều thú vị về các đường tròn là nếu bạn đi đủ xa,
02:50
you come back to where you started.
46
170416
1710
bạn sẽ quay lại nơi bắt đầu.
02:52
If there were a circle that had a circumference of one mile,
47
172376
3796
Vậy nên nếu chúng ta có một đường tròn có chu vi một dặm
02:56
that would work marvelously.
48
176172
2169
thì còn gì tuyệt bằng.
02:58
You could drive south a mile to reach it, make the one mile rotation east,
49
178341
4296
Bạn có thể lái xe một dặm về phía Nam để đến nơi đó,
chạy giáp vòng một dặm về phía Đông,
03:02
then go north a mile to return to where you started.
50
182637
2627
sau đó chạy tiếp một dặm về phía Bắc để quay về nơi bắt đầu.
03:05
Such a circle does exist just north of the South Pole.
51
185598
4254
Một vòng tròn như vậy tồn tại ở phía Bắc của Nam Cực.
03:10
To find your starting point,
52
190186
1501
Để tìm ra điểm xuất phát,
03:11
you can use the standard formula for the circumference of a circle.
53
191687
3796
bạn có thể dùng công thức tính chu vi hình tròn.
03:15
If you wanted to be absolutely precise,
54
195691
2378
Nhưng nếu bạn muốn chính xác tuyệt đối,
03:18
you could use an equation that takes into account
55
198069
2544
bạn có thể dùng phương trình có xét đến hình dạng gần như hình cầu của Trái Đất.
03:20
the roughly spherical shape of the Earth.
56
200613
2544
03:23
But an area this small is so close to being flat
57
203324
3170
Nhưng một diện tích nhỏ thế này có thể xem là bằng phẳng,
03:26
that the standard formula gives a solution within a fraction of an inch
58
206494
4212
nên công thức tiêu chuẩn sẽ cho ra đáp án
trong khoảng một phần inch của khoảng cách thực tế.
03:30
of the actual distance.
59
210706
1794
03:32
A circle with a one mile circumference has a radius of just under 0.16 miles,
60
212917
6256
Một đường tròn chu vi một dặm sẽ có bán kính nhỏ hơn 0,16 dặm,
03:39
so any point on the circle one mile north of that
61
219382
3253
nên bất kì điểm nào cách đường tròn một dặm về phía Bắc
03:42
will be suitable for your time gate.
62
222635
2169
đều sẽ phù hợp để đặt cánh cổng thời gian của bạn.
03:45
In fact, there are other answers too:
63
225721
2127
Thật ra, cũng có những lời giải khác:
03:47
start a little further south,
64
227848
1794
Hãy đi xa hơn một chút về phía Nam,
03:49
and you could travel east around the Earth twice, three times, or more!
65
229642
4546
và bạn có thể đánh lái sang hướng Đông rồi chạy vòng quanh Trái Đất
hai lần, ba lần hoặc hơn thế!
03:54
In theory, there are infinite possible starting points,
66
234522
3128
Trên lý thuyết, có vô vàn điểm xuất phát khả thi,
03:57
but the circles get so tight that they aren't actually practical to drive.
67
237650
4129
nhưng một khi vòng tròn trở nên quá nhỏ thì việc lái xe là không thiết thực..
04:01
Everything’s getting a little weird
68
241988
2085
Mọi thứ bắt đầu trở nên kì lạ
04:04
by the time you reach your starting points.
69
244073
2419
vào thời điểm bạn đến điểm xuất phát.
04:06
You drop the time gates, sync up with your doppelgänger,
70
246492
3128
Bạn đặt các cánh cổng thời gian xuống, đồng bộ với người song trùng của mình
04:09
and slam down the pedal.
71
249620
1627
và nhấn ga.
04:11
You both reach 88mph just as you complete your three mile circuits,
72
251247
4838
Cả hai cùng đạt vận tốc 88 dặm/giờ sau khi hoàn thành đường chạy dài ba dặm,
04:16
merge the timelines, and save the universe.
73
256085
2920
hợp nhất dòng thời gian, và giải cứu vũ trụ.
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7