No one can figure out how eels have sex - Lucy Cooke

Translator: Linh Kieu Reviewer: My Den

From Ancient Greece to the 20th century,

Từ thời Hy Lạp cổ đại đến tận thế kỷ 20,

Aristotle, Sigmund Freud, and numerous other scholars

Aristotle, Sigmund Freud, và vô số các nhà học giả khác

were all looking for the same thing:

đều đi tìm kiếm cùng một thứ:

eel testicles.

tinh hoàn của cá chình.

Freshwater eels, or Anguilla Anguilla, could be found in rivers across Europe,

Cá chình nước ngọt, hay Anguilla Anguilla, được tìm thấy ở các con sông khắp châu Âu,

but no one had ever seen them mate.

nhưng chưa ai từng thấy chúng giao phối.

And despite countless dissections,

Và mặc dù vô số cuộc giải phẫu đã được tiến hành,

no researcher could find eel eggs or identify their reproductive organs.

vẫn không một nhà nghiên cứu nào tìm thấy trứng hay cơ quan sinh sản của cá chình.

Devoid of data, naturalists proposed various eel origin stories.

Do sự thiếu hụt thông tin ấy,

các nhà tự nhiên học đã dựng lên nhiều câu chuyện về nguồn gốc của chúng.

Aristotle suggested that eels spontaneously emerged from mud.

Aristotle cho rằng cá chình tự nhiên xuất hiện từ trong bùn.

Pliny the Elder argued eels rubbed themselves against rocks,

Gaius Plinius Secundus lại tranh luận rằng cá chình tự cọ mình vào những tảng đá,

and the subsequent scrapings came to life.

và các mảnh vụn được tạo ra sau đó biến thành cá con.

Eels were said to hatch on rooftops, manifest from the gills of other fish,

Cá chình còn từng được cho là nở ra ở trên mái nhà,

hiện ra từ mang của các loài cá khác,

and even emerge from the bodies of beetles.

và thậm chí là xuất hiện từ thân của những con bọ cánh cứng.

But the true story of eel reproduction is even more difficult to imagine.

Nhưng câu chuyện thực sự về sự sinh sản của cá chình thậm chí còn khó tin hơn thế.

And to solve this slippery mystery,

Và để giải mã bí ẩn của loài vật trơn trượt này,

scholars would have to rethink centuries of research.

các học giả phải cân nhắc lại quá trình nghiên cứu trong nhiều thế kỉ.

Today, we know the freshwater eel lifecycle has five distinct stages:

Ngày nay, chúng ta đã biết được

vòng đời của cá chình nước ngọt gồm 5 giai đoạn riêng biệt:

larval leptocepheli, miniscule glass eels, adolescent elvers,

ấu trùng leptocephalus,

lươn thủy tinh (con non trong suốt),

cá chình con (dần có sắc tố),

older yellow eels, and adult silver eels.

cá chình vàng,

và cá chình bạc trưởng thành.

Given the radical physical differences between these phases,

Do những sự khác biệt cơ bản về hình thái giữa các giai đoạn này,

you’d be forgiven for assuming these are different animals.

sẽ rất bình thường nếu bạn cho rằng chúng là những con vật khác nhau.

In fact, that’s exactly what European naturalists thought.

Thật ra, đó chính xác là điều mà các nhà tự nhiên học châu Âu đã từng nghĩ.

Researchers were aware of leptocepheli and glass eels,

Các nhà nghiên cứu đã biết đến ấu trùng leptocephelus và lươn thủy tinh,

but no one guessed they were related to the elvers and yellow eels

nhưng không ai đoán được rằng

chúng có liên quan đến cá chình non hay cá chình vàng

living hundreds of kilometers upstream.

sống cách đó hàng trăm cây số trên thượng nguồn.

Điều khiến vấn đề trở nên rắc rối hơn là,

Confusing matters more, eels don’t develop sex organs until late in life.

cá chình chỉ phát triển cơ quan sinh dục vào giai đoạn cuối của cuộc đời.

And the entirety of their time in the rivers of Europe

Và suốt toàn bộ thời gian sống trong các con sông của châu Âu

is essentially eel adolescence.

chúng đều dừng ở giai đoạn cá chình non.

So when do eels reproduce, and where do they do it?

Vậy cá chình sinh sản vào lúc nào, và ở đâu?

Despite its name, the life of a freshwater eel actually begins

Trái ngược với tên của chúng, cá chình nước ngọt thực chất được sinh ra

in the salty waters of the Bermuda Triangle.

từ nước mặn ở vùng tam giác quỷ Bermuda.

At the height of the annual cyclone season,

Vào cao điểm của mùa lốc xoáy hàng năm,

thousands of three-millimeter eel larvae

hàng nghìn ấu trùng cá chình dài 3 milimét

drift out of the Sargasso Sea.

bị cuốn ra biển Sargasso.

From here, they follow migration paths to North America and Europe—

Từ đây, chúng đi theo các con đường di cư đến Bắc Mỹ và châu Âu—

continents that were much closer

những lục địa mà đã từng ở gần hơn nhiều

when eels established these routes 40 million years ago.

vào lúc cá chình mở các tuyến đường này 40 triệu năm về trước.

Over the next 300 days, Anguilla Anguilla larvae ride the ocean currents

Trong 300 ngày sau đó, ấu trùng Anguilla Anguilla bơi theo những dòng hải lưu

6.500 km đến bờ biển châu Âu—

6,500 km to the coast of Europe—

making one of the longest known marine migrations.

tạo nên một trong những cuộc di cư biển dài nhất từng được biết đến.

By the time they arrive, they’ve grown approximately 45 mm,

Vào thời điểm chúng đến nơi, chúng đã phát triển thêm khoảng 45 mm,

and transformed into semi-transparent glass eels.

và trở thành những con lươn thủy tinh nửa trong suốt.

It’s not just their appearance that’s changed.

Không chỉ có hình dáng của chúng thay đổi.

If most marine fish entered brackish coastal waters,

Hầu hết các loài cá biển nếu bơi vào các vùng nước lợ ven bờ,

their cells would swell with freshwater in a lethal explosion.

thì tế bào của chúng sẽ trương lên và nổ tung do nước ngọt.

But when glass eels reach the coast,

Nhưng khi lươn thủy tinh đến bờ biển,

their kidneys shift to retain more salt

thận của chúng chuyển sang giữ lại nhiều muối hơn

and maintain their blood’s salinity levels.

và duy trì độ mặn của máu.

Swarms of these newly freshwater fish migrate up streams and rivers,

Những đàn cá nước ngọt này di cư lên các con sông và suối,

sometimes piling on top of each other to clear obstacles and predators.

đôi khi chúng còn chồng lên nhau để vượt qua chướng ngại vật và thú săn mồi.

Those that make it upstream develop into opaque elvers.

Để từ đó phát triển thành cá chình non với cơ thể mờ đục.

Having finally arrived in their hunting grounds,

Sau khi đến được khu vực săn mồi của mình,

elvers begin to eat everything they can fit into their mouths.

cá chình non bắt đầu ăn tất cả mọi thứ chúng có thể cho vào miệng.

These omnivores grow in proportion to their diets,

Loài ăn tạp này tăng trưởng tương ứng với lượng thức ăn chúng nạp vào,

and over the next decade they develop into larger yellow eels.

và sau 1 thập kỉ phát triển thành cá chình vàng với kích thước lớn hơn.

In this stage, they grow to be roughly 80 cm,

Ở giai đoạn này, chúng dài khoảng 80cm,

and finally develop sexual organs.

và cuối cùng đã phát triển các cơ quan sinh dục.

But the last phase of eel life— and the secret of their reproduction—

Nhưng giai đoạn cuối của vòng đời cá chình và bí mật về sự sinh sản của chúng—

remains mysterious.

vẫn còn là một ẩn số.

In 1896, researchers identified leptocepheli as larval eels,

Vào năm 1896, các nhà nghiên cứu đã xác định được leptocephelus

là ấu trùng của cá chình,

and deduced that they had come to Europe from somewhere in the Atlantic.

và kết luận rằng chúng đến châu Âu từ một nơi nào đó thuộc Đại Tây Dương.

However, to find this mysterious breeding ground,

Tuy nhiên, để tìm được nguồn gốc của bí ẩn này,

someone would have to perform an unthinkable survey of the ocean

ai đó sẽ phải thực hiện một cuộc khảo sát không tưởng

for larvae no larger than 30mm.

với những con ấu trùng chưa đầy 30mm trên khắp đại dương.

Enter Johannes Schmidt.

Ernst Johannes Schmidt.

For the next 18 years, this Danish oceanographer

Trong 18 năm sau đó, nhà hải dương học người Đan Mạch này

trawled the coasts of four continents,

đã giăng lưới ở khắp các bờ biển của bốn lục địa,

hunting down increasingly tiny leptocepheli.

săn lùng những ấu trùng leptocephelus nhỏ bé.

Finally, in 1921, he found the smallest larvae yet,

Cuối cùng, vào năm 1921, ông đã tìm được những con ấu trùng nhỏ nhất từng thấy,

on the southern edge of the Sargasso Sea.

ở rìa phía nam của biển Sargasso.

Mặc dù đã biết về hành trình di cư khứ hồi của cá chình,

Despite knowledge of their round trip migration,

scientists still haven’t observed mating in the wild,

các nhà khoa học vẫn chưa quan sát được quá trình chúng giao phối trong tự nhiên,

or found a single eel egg.

hay tìm thấy dù chỉ một quả trứng.

Leading theories suggest that eels reproduce

Các giả thuyết hàng đầu cho rằng cá chình sinh sản

in a flurry of external fertilization,

trong một loạt quá trình thụ tinh ngoài,

in which clouds of sperm fertilize free-floating eggs.

khi những đám tinh trùng thụ tinh cho các quả trứng trôi nổi tự do.

Nhưng các dòng nước chảy xiết và rong biển vướng víu ở biển Sargasso

But the powerful currents and tangling seaweed of the Sargasso Sea

have made this theory difficult to confirm.

đã khiến việc kiểm chứng giả thuyết này trở nên khó khăn.

Các nhà nghiên cứu thậm chí còn chẳng biết nên bắt đầu từ đâu,

Researchers don’t even know where to look,

since they’ve yet to successfully track an eel

do họ vẫn chưa thành công trong việc lần theo một con cá chình

over the course of its return migration.

trong hành trình “hồi hương” của nó.

Until these challenges can be met,

Cho đến khi những thử thách này được chinh phục,

the eel’s ancient secret will continue to slip through our fingers.

bí mật muôn đời của loài cá chình sẽ tiếp tục vuột khỏi tầm tay của chúng ta.