Haptography: Digitizing our sense of touch - Katherine Kuchenbecker

395,758 views ・ 2013-03-25

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

00:00
Translator: Andrea McDonough Reviewer: Morton Bast
0
0
7000
Translator: Lam Nguyen Reviewer: Le Linh
00:14
I'm a mechanical engineering professor
1
14745
1943
Tôi là giảng viên dạy Cơ khí
00:16
at the University of Pennsylvania,
2
16712
1645
tại Đại học Pennsylvania,
00:18
and my favorite hobby is photography.
3
18381
2959
sở thích của tôi là nhiếp ảnh.
00:21
And as I travel around the world,
4
21364
1785
Khi đi du lịch vòng quanh thế giới,
00:23
I love taking photographs like these,
5
23173
2152
tôi thích chụp những bức ảnh như thế này,
00:25
so I can remember all the beautiful and interesting things
6
25349
2919
chúng giúp tôi ghi nhớ mọi điều đẹp đẽ và thú vị
00:28
that I've seen.
7
28292
1278
mà tôi đã gặp.
00:29
But what I can't do is record and share
8
29594
3676
Nhưng điều tôi không thể làm là lưu lại và chia sẻ
00:33
how these objects feel to touch.
9
33294
3349
cái cảm giác khi chạm vào những thứ đó.
00:36
And that's kind of surprising,
10
36667
1540
Cảm giác đó rât tuyệt vời,
00:38
because your sense of touch is really important.
11
38231
2265
vì xúc giác rất quan trọng đối với bạn.
00:40
It's involved in every physical interaction you do every day,
12
40520
2870
Nó có mặt trong mọi tương tác vật lý diễn ra hằng ngày,
00:43
every manipulation task, anything you do in the world.
13
43414
2550
mọi hành động, mọi điều bạn làm trong cuộc sống.
00:45
So the sense of touch is actually pretty interesting.
14
45988
2507
Việc nghiên cứu xúc giác thực sự rất thú vị.
00:48
It has two main components.
15
48519
1642
Xúc giác được chia làm hai dạng.
00:50
The first is tactile sensations,
16
50185
2337
Loại thứ nhất là Cảm giác tiếp xúc,
00:52
things you feel in your skin.
17
52546
2090
thứ bạn cảm thấy trên da của mình.
00:54
And the second is kinesthetic sensations.
18
54660
2258
Loại thứ hai là Cảm giác vận động.
00:56
This has to do with the position of your body and how it's moving,
19
56942
3190
Chúng liên quan đến tư thế và chuyển động của cơ thể,
01:00
and the forces you encounter.
20
60156
1571
và các lực tác động tới bạn.
01:01
And you're really good at incorporating
21
61751
1897
Việc bạn kết hợp tốt
01:03
both of these types of sensations together
22
63672
2206
cả hai loại cảm giác này
01:05
to understand the physical interactions you have with the world
23
65902
2980
giúp bạn nhận thức các tương tác vật lý xảy ra với mình
01:08
and understand as you touch a surface:
24
68906
1825
và nhận biết khi chạm vào một vật:
01:10
is it a rock, is it a cat, is it a bunny, what is it?
25
70755
3039
đó là viên đá, con mèo, con thỏ, hay thứ gì khác?
01:13
And so, as an engineer,
26
73818
2240
Với tư cách một kỹ sư,
01:16
I'm really fascinated
27
76082
1392
Tôi thực sự hứng thú
01:17
and I have a lot of respect for how good people are with their hands.
28
77498
3309
và rất khâm phục sự linh hoạt của đôi tay loài người.
01:20
And I'm intrigued and curious
29
80831
1902
Và tôi thực sự tò mò
01:22
about whether we could make technology better
30
82757
2411
về cách ta có thể cải tiến công nghệ
01:25
by doing a better job at leveraging
31
85192
1698
để tận dụng tối đa
01:26
the human capability with the sense of touch.
32
86914
2122
khả năng của con người với xúc giác của mình.
01:29
Could I improve the interfaces to computers and machines
33
89060
2933
Liệu tôi có thể cải tiến giao diện làm việc của máy móc
01:32
by letting you take advantage of your hands?
34
92017
2573
để giúp các bạn tận dụng xúc giác của mình không?
01:34
And indeed, I think we can,
35
94614
1565
Điều đó hoàn toàn khả thi,
01:36
and that's at the core of a field called haptics,
36
96203
2592
và đó chính là trọng tâm của môn khoa học về xúc giác,
01:38
and this is the area that I work in.
37
98819
1730
lĩnh vực tôi đang nghiên cứu.
01:40
It's all about interactive touch technology.
38
100573
2345
Chúng liên quan đến công nghệ tương tác qua xúc giác.
01:42
And the way it works is,
39
102942
1153
Cách nó hoạt động là,
01:44
as you move your body through the world,
40
104119
2505
khi bạn chuyển động thân thể trong không gian,
01:46
if, as an engineer, I can make a system that can measure that motion,
41
106648
3284
là một kỹ sư, tôi có thể tạo ra hệ thống đo đạc các chuyển động đó,
01:49
and then present to you sensations over time
42
109956
2530
và kích thích xúc giác của bạn,
01:52
that kind of make sense,
43
112510
1244
chúng rất giống thật,
01:53
that match up with what you might feel in the real world,
44
113778
2674
giống hệt những gì bạn cảm nhận trên thực tế.
01:56
I can fool you into thinking you're touching something
45
116476
2544
Tôi có thể làm bạn có cảm giác như đang chạm vào thứ gì đó
01:59
even though there's nothing there.
46
119044
1685
thậm chí cả khi chẳng có gì ở đó cả.
02:00
So here are three examples
47
120753
1616
Sau đây là ba ví dụ
02:02
and these are all done from research in my lab at Penn.
48
122393
3110
được thực hiện tại phòng nghiên cứu của tôi ở Pennsylvania.
02:05
The first one is all about that same problem that I was showing you:
49
125527
3257
Điều đầu tiên liên quan tới vấn đề tôi đã đề cập ở trên,
02:08
how can we capture how objects feel
50
128808
1967
về cách ta cảm nhận khi chạm vào đồ vật
02:10
and recreate those experiences?
51
130799
1997
và ghi nhớ những cảm giác đó.
02:12
So the way we solve this problem
52
132820
1999
Phương pháp tôi giải quyết bài toán này
02:14
is by creating a hand-held tool
53
134843
2065
là tạo ra một vật dụng cầm tay
02:16
that has many different sensors inside.
54
136932
1872
chứa rất nhiều cảm biến:
02:18
It has a force sensor, so we can tell how hard you're pushing;
55
138828
3352
một cảm biến lực giúp chúng tôi đo cường độ của tác động;
02:22
it has motion tracking, so we can tell exactly where you've moved it;
56
142204
3308
một cảm biến chuyển động giúp tái tạo đúng cách bạn di chuyển nó;
02:25
and it has a vibration sensor, an accelerometer, inside,
57
145536
2690
một cảm biến rung và một gia tốc kế
02:28
that detects the shaking back and forth of the tool
58
148250
2442
phát hiện sự thay đổi quỹ đạo của dụng cụ trên tay bạn,
02:30
that lets you know that's a piece of canvas
59
150716
2032
điều đó giúp bạn biết đó là miếng vải bạt
02:32
and not a piece of silk or something else.
60
152772
2022
mà không phải miếng lụa hoặc thứ gì khác.
02:34
Then we take the data we record from these interactions.
61
154818
2639
Số liệu có từ các tương tác đó sẽ được ghi lại.
02:37
Here's ten seconds of data.
62
157481
1294
Đây là mười giây số liệu.
02:38
You can see how the vibrations get larger and smaller,
63
158799
2885
Bạn có thể thấy các rung động thay đổi liên tục
02:41
depending on how you move.
64
161708
1476
tuỳ theo sự di chuyển của bạn.
02:43
And we make a mathematical model of those relationships
65
163208
2743
Sau đó chúng tôi kết hợp chúng và tạo ra mô hình toán học
02:45
and program them into a tablet computer
66
165975
2419
và lập trình chúng vào một chiếc máy tính bảng,
02:48
so that when you take the stylus
67
168418
1564
vậy nên khi bạn dùng chiếc bút đó
02:50
and go and touch the screen,
68
170006
1429
chạm vào màn hình,
02:51
that voice-coil actuator in the white bracket
69
171459
2830
một động cơ dây được chứa trong chiếc hộp màu trắng đó
02:54
plays vibrations to give you the illusion
70
174313
2267
sẽ tạo ra các rung động khiến bạn có cảm giác
02:56
that you're touching the real surface,
71
176604
2030
như bạn đang chạm vào một vật thật,
02:58
just like if you touched, dragged back and forth, on the real canvas.
72
178658
3269
hệt như bạn đang chạm hay xoay bút quanh một tấm vải bạt.
03:01
We can create very compelling illusions.
73
181951
1941
Chúng tôi tạo được các chuyển động phức tạp.
03:03
We can do this for all kinds of surfaces and it's really a lot of fun.
74
183916
3570
Chúng tôi làm được điều đó trên mọi chất liệu và chúng rất thú vị.
03:07
We call it haptography -- haptic photography.
75
187510
3917
Chúng tôi gọi nó là Ngành khoa học về mô phỏng xúc giác.
03:11
And I think it has potential benefits in all sorts of areas
76
191451
2780
Tôi nghĩ nó sẽ được ứng dụng trong nhiều mặt
03:14
like online shopping, maybe interactive museum exhibits,
77
194255
2706
như mua sắm trên mạng, hoặc việc tham quan bảo tàng ảo,
03:16
where you're not supposed to touch the precious artifacts,
78
196985
2754
thường bạn sẽ không được chạm vào hiện vật trong bảo tàng,
03:19
but you always want to.
79
199763
1376
nhưng vẫn muốn làm điều đó.
03:21
The second example I want to tell you about comes from a collaboration I have
80
201163
3678
Ví dụ thứ hai, tôi muốn nói về sự hợp tác của mình
03:24
with Dr. Margrit Maggio at the Penn Dental School.
81
204865
2342
với Tiến sĩ Margrit Maggio ở Học viện Nha khoa Penn.
03:27
Part of her job is to teach dental students
82
207231
2015
Một phần công việc của cô là đào tạo nha sĩ
03:29
how to tell where in a patient's mouth there are cavities.
83
209270
2782
về cách phát hiện vị trí ổ sâu răng của bệnh nhân.
03:32
Of course they look at X-rays,
84
212076
1521
Họ chắc chắn sẽ dùng tia X,
03:33
but a large part of this clinical judgment comes from what they feel
85
213621
3250
nhưng phần lớn chẩn đoán của họ chỉ dựa vào cảm giác
03:36
when they touch your teeth with a dental explorer.
86
216895
2366
khi họ dùng dụng cụ để khám trực tiếp răng bạn.
03:39
You've all had this happen, they go across.
87
219285
2008
Họ khám rất kỹ răng bạn.
03:41
What they're feeling for is if the tooth is really hard, then it's healthy,
88
221317
3543
Nếu họ thấy chiếc răng đó thực sự chắc, tức nó không có vấn đề gì;
03:44
but if it's kind of soft and sticky,
89
224884
1746
nhưng nếu nó hơi mềm và dính,
03:46
that's a signal that the enamel is starting to decay.
90
226654
2504
đó sẽ là dấu hiệu của men răng đang phân huỷ.
03:49
These types of judgments are hard for a new dental student to make,
91
229182
3221
Các nha sĩ mới vào nghề sẽ rất khó làm những chẩn đoán kiểu đó
03:52
because they haven't touched a lot of teeth yet.
92
232427
2258
vì họ chưa có nhiều kinh nghiệm thực tế.
03:54
And you want them to learn this before they start practicing
93
234709
2838
Và bạn muốn họ học được điều đó trước khi họ thực hành
03:57
on real human patients.
94
237571
1160
trên các bệnh nhân thật.
03:58
So what we do is add an accelerometer on to the dental explorer,
95
238755
4286
Vậy nên chúng tôi đã lắp một gia tốc kế vào chiếc máy khám răng,
04:03
and then we record what Dr. Maggio feels
96
243065
1933
và ghi lại cảm giác của Tiến sĩ Maggio
04:05
as she touches different extracted teeth.
97
245022
2170
khi cô ấy chạm các loại răng khác nhau.
04:07
And we can play it back for you as a video
98
247216
2763
Và chúng được phát lại dưới dạng một video
04:10
with a touch track --
99
250003
1653
kèm theo kênh xúc giác nữa,
04:11
not just a sound track, but also a touch track,
100
251680
2219
bạn được cảm nhận bằng cả thính giác lẫn xúc giác.
04:13
that you can feel by holding that repeating tool.
101
253923
2326
tạo ra cảm giác như thật nhờ bộ phận giả lập đó.
04:16
You feel the same things the dentist felt when they did the recording,
102
256273
3293
Bạn có cảm giác y hệt như các nha sĩ khi họ thực hành
04:19
and practice making judgments.
103
259590
1441
và tập chẩn đoán.
04:21
So here's a sample one.
104
261055
1162
Đây là một ví dụ.
04:22
Here's a tooth that looks kind of suspicious, right?
105
262241
2489
Chiếc răng này trông không ổn lắm đúng không?
04:24
It has all those brown stains.
106
264754
2524
Nó xuất hiện nhiều vết ố màu nâu.
04:27
You might be thinking, "We should definitely put a filling in this tooth."
107
267302
3483
Bạn sẽ nghĩ rằng, "Ta cần trám chiếc răng này ngay."
04:30
But if you pay attention to how it feels,
108
270809
1960
Nhưng nếu chú ý vào cảm giác nó gây ra,
04:32
all the surfaces of this tooth are hard and healthy,
109
272793
2634
bạn thấy rằng chiếc răng đó rất chắc chắn,
04:35
so this patient does not need a filling.
110
275451
2259
vậy nên bệnh nhân này không cần trám răng.
04:37
And these are exactly the kind of judgments doctors make every day
111
277734
3123
Các nha sĩ cần chẩn đoán dựa trên những điều như vậy,
04:40
and I think this technology we've invented has a lot of potential
112
280881
3072
và tôi nghĩ loại công nghệ mới này có rất nhiều tiềm năng
04:43
for many different things in medical training, because it's really simple
113
283977
3451
trong nhiều mặt của đào tạo y khoa vì chúng rất dễ thực hiện
04:47
and it does a great job at recreating what people feel through tools.
114
287452
3546
và giúp các bác sĩ thực sự trải nghiệm các cảm giác ngoài thực tế.
04:51
I think it could also help make games more interactive and fun
115
291022
3020
Nó cũng giúp các trò chơi thêm phần thú vị nhờ sự tương tác
04:54
and more realistic in the sensations that you feel.
116
294066
2577
và tính thực tế nhờ chính các cảm giác của bạn.
04:56
The last example I want to tell you about is again about human movement.
117
296667
3629
Cuối cùng, tôi muốn nói đến ứng dụng trong việc hỗ trợ con người vận động.
05:00
So if any of you have ever learned sports,
118
300320
2000
Nếu các bạn từng học chơi thể thao,
05:02
how do you get good at something like surfing?
119
302344
2263
ví dụ lướt ván, làm thế nào để bạn chơi tốt hơn?
05:04
You practice.
120
304631
1151
Bạn phải luyện tập.
05:05
You practice some more and more, right?
121
305806
1862
Bạn phải tập chăm chỉ, đúng không?
05:07
Making small corrections, maybe getting some input from a coach,
122
307692
3069
Được chỉ dẫn và sửa chữa từ các huấn luyện viên,
05:10
learning how to improve your motions.
123
310785
1776
và cải thiện các động tác của mình.
05:12
I think we could use computers
124
312585
1462
Ta có thể dùng máy tính
05:14
to help make that process more efficient and more fun.
125
314071
2596
để giúp quá trình đó thêm phần hiệu quả và thú vị.
05:16
And so here, for example, if I have six different arm movements
126
316691
2960
Chẳng hạn, tôi đã có sẵn sáu động tác tay
05:19
that I want you to learn,
127
319675
1196
mà tôi muốn bạn phải học,
05:20
you come into my lab at Penn and try out our system.
128
320895
3376
bạn có thể đến phòng thí nghiệm ở Penn và thử hệ thống của chúng tôi.
05:24
We use a Kinect to measure your motions, we show graphics on the screen,
129
324295
3459
Chúng tôi dùng cảm biến để theo dõi chuyển động của bạn và dựng mô hình,
05:27
and then we also give you touch cues,
130
327778
2093
cũng như gợi ý về cách chuyển động
05:29
haptic feedback on your arm,
131
329895
1588
và chỉ dẫn trực tiếp trên tay bạn
05:31
delivered by these haptic arm bands which have motors inside,
132
331507
3360
bằng một đôi băng tay được gắn cơ cấu chuyển động
05:34
and guide you as you move.
133
334891
1571
giúp bạn di chuyển tay.
05:36
So, if we put it together,
134
336486
1266
Tổng hợp lại,
05:37
as you're trying to track this motion,
135
337776
2325
khi bạn đang bắt chước động tác,
05:40
if you deviate -- say, maybe, your arm is a little too high --
136
340125
3164
nếu bạn làm chưa đúng, chẳng hạn tay bạn hơi cao quá,
05:43
we turn on the motors right there on the skin
137
343313
2109
các cơ cấu sẽ tác động lên da tay bạn
05:45
to let you know you should move down,
138
345446
1771
giúp bạn biết bạn cần đưa tay xuống,
05:47
almost like a coach gently guiding you
139
347241
1862
gần giống như một huấn luyện viên
05:49
and helping you master these movements more quickly
140
349127
2891
đang hướng dẫn bạn cách làm chủ các động tác này nhanh hơn
05:52
and make more precise corrections.
141
352042
1849
và sửa chữa chúng chính xác hơn.
05:53
We developed this system for use in stroke rehabilitation,
142
353915
2762
Chúng tôi đã phát triển chúng ở ngành hồi sức sau tai biến,
05:56
but I think there are a lot of applications,
143
356701
2304
nhưng tôi nghĩ vẫn còn nhiều ứng dụng khác,
05:59
like maybe dance training or all sorts of sports training as well.
144
359029
4210
chẳng hạn trong việc huấn luyện khiêu vũ hoặc các bộ môn thể thao.
06:03
So now you know a little bit about the field of haptics,
145
363263
2716
Giờ bạn đã hiểu hơn về ngành khoa học về xúc giác này,
06:06
which I think you'll hear more about in the coming years.
146
366003
2702
tôi nghĩ nó sẽ phổ biến hơn trong vài năm tới.
06:08
I've shown you three examples.
147
368729
1430
Tôi đã cho bạn thấy ba ví dụ.
06:10
I just want to take a moment
148
370183
1351
Tôi muốn dành ít thời gian
06:11
to acknowledge the great students who work with me in my lab at Penn
149
371558
3208
để cảm ơn các sinh viên tuyệt vời đã làm việc với tôi ở Viện nghiên cứu
06:14
and my collaborators.
150
374790
1151
và các cộng sự.
06:15
They're a great group.
151
375965
1157
Họ là một đội tuyệt vời.
06:17
I also want to thank you for your kind attention.
152
377146
2898
Rất cám ơn sự chú ý của các bạn.
06:20
(Applause)
153
380068
3002
(Vỗ tay)
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7