The magic of Vedic math - Gaurav Tekriwal

4,612,104 views ・ 2013-04-16

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

00:00
Transcriber: Andrea McDonough Reviewer: Bedirhan Cinar
0
0
7000
Çeviri: Saliha Karatepeli Gözden geçirme: Figen Ergürbüz
00:15
Nameste.
1
15078
1299
Namaste.
00:16
I'm from India,
2
16377
1185
Ben Hindistanlıyım
00:17
and India is one of the oldest civilizations in the world.
3
17562
4190
ve Hindistan dünyadaki en eski medeniyetlerden biri.
00:21
It has contributed to the world
4
21752
1524
Dünyaya yoga, ayurveda, baharatlı tavuk tikka
00:23
concepts such as yoga,
5
23276
2180
00:25
ayurveda,
6
25456
1201
00:26
spicy chicken tikka,
7
26657
3568
ve Vedik matematiği gibi kavramlar kattı.
00:30
and Vedic math.
8
30225
1932
00:32
Vedic math is one of the world's easiest
9
32157
2848
Vedik matematiği,
00:35
and simplest way to do math.
10
35005
2496
matematiğin dünyadaki en kolay yollarından biri.
00:37
We are going to combine together
11
37501
1351
Bugün hep birlikte bir araya gelip
00:38
and do some number crunching today.
12
38852
2159
yoğun hesaplama yapacağız.
00:41
So what we are going to first do is multiply by 11.
13
41011
3827
İlk yapacağımız şey 11 ile çarpmak.
00:44
We're going to do it together,
14
44838
1726
Birlikte yapacağız,
00:46
so if you blink, you're going to miss it.
15
46564
2347
yani eğer göz kırparsanız kaçırırsınız.
00:48
So just watch it, OK.
16
48911
2866
Sadece izleyin, tamam.
00:51
So we're going to do 32 times 11, OK.
17
51777
3183
32 çarpı 11 yapacağız.
00:54
So we split 3, and we split 2,
18
54960
2061
3'ü ve 2'yi ayırıyoruz
00:57
and we add 3 and 2 and paste it on top,
19
57021
2802
3 ve 2'yi toplayarak ortaya yapıştırıyoruz
00:59
and we get the answer as 352.
20
59823
4025
böylece 352 elde ediyoruz.
01:09
That's it.
21
69540
1756
Bu kadar.
01:11
Let's try another sum.
22
71296
1277
Başka bir toplam deneyelim.
01:12
45 times 11.
23
72573
2323
45 kere 11.
01:14
Let's hear it.
24
74896
1462
Duyalım.
01:16
Exactly, that's 495.
25
76358
4218
Aynen, 495.
01:20
And 75 times 11.
26
80576
3367
75 kere 11.
01:25
So it gives you 7,125,
27
85636
2546
7.125 edecek.
01:28
1 gets carried over and it becomes 825.
28
88182
5182
1 taşınır ve 825 olur.
01:35
That's how simple it is.
29
95180
3108
İşte bu kadar basit.
01:38
OK, this is the principle behind it
30
98288
2903
Bu a katsayısının
01:41
where a is the coefficient.
31
101191
4737
dayandığı kuralıdır.
01:45
Let's move on.
32
105928
1773
Devam edelim.
01:50
OK, now what we're going to do is the base method.
33
110535
4177
Şimdi yapacağımız şey temel bir yöntem.
01:54
OK, this is used to multiply numbers
34
114712
2874
10, 100, 1000 gibi 10'un kuvvetlerine
01:57
very close to the powers of 10,
35
117586
2085
çok yakın sayıları çarpmak için kullanılır.
01:59
like 10, 100, 1,000, and so on.
36
119671
2883
02:02
So we have a sum here, say 99 times 97.
37
122554
3937
Bir toplamımız var, diyelim ki 99 çarpı 97.
02:06
OK, now tell me, is 99 more than 100 or less than 100?
38
126491
5607
Şimdi söyleyin 99, 100'den az mıdır çok mudur?
02:12
Less by how much?
39
132098
2133
Ne kadar az?
02:14
So we write minus 01.
40
134231
4146
Eksi 01 yazıyoruz.
02:18
And 97 is less than 100 by how much?
41
138377
3682
97, 100'den kaç eksiktir?
02:22
So we write minus 03.
42
142059
1803
Yani eksi 03 yazıyoruz.
02:23
So what we're going to do is
43
143862
1751
Yapacağımız şey
02:25
we're going to cross subtract
44
145613
1652
çapraz çıkarma
02:27
and get the first part of the answer, like this.
45
147265
3761
ve bu şekilde cevabın ilk kısmını alacağız.
02:31
We're going to do cross subtraction.
46
151026
1908
Çapraz çıkarma yapacağız
02:32
97 minus 01 would give us
47
152934
3885
97 eksi 01 bize 96 verir
02:36
96.
48
156819
1015
02:37
and we multiply 03 times 01 vertically,
49
157834
4399
ve dikey olarak 03 ile 01'i çarpıyoruz
02:42
and we get an answer of 03.
50
162233
4149
böylece 03 elde ediyoruz.
02:46
Let's check another sum.
51
166382
1140
Başka bir toplam inceleyelim.
02:47
Try and do it yourselves.
52
167522
2369
Kendiniz yapmaya çalışın.
02:49
We got 98, which is,
53
169891
4165
98 var elimizde,
02:54
is it more than a 100, less than 100?
54
174056
2470
100'den az mı çok mu?
02:56
By how much?
55
176526
1317
Ne kadar?
02:57
And 97 is 3.
56
177843
2452
97 için 3.
03:00
So we got 98,
57
180295
1382
Elimizde 98 var,
03:01
we go crosswise,
58
181677
1417
çaprazlama yapıyoruz,
03:03
we got 98 minus 3,
59
183094
1905
98 eksi 3
03:04
or we can do 97 minus 2,
60
184999
1700
ya da 97 eksi 2 yapabiliriz.
03:06
they'll all give you the same answer.
61
186699
2404
Hepsi aynı cevabı verir.
03:09
So that would give us 95.
62
189103
3005
Bize 95 verecek.
03:12
And the second part would be
63
192108
2449
İkinci kısımsa
03:14
06.
64
194557
1546
06 olacak.
03:16
So that's our answer.
65
196103
2300
İşte cevabımız bu.
03:20
OK, let's take a bigger number.
66
200650
2366
Hadi daha büyük bir sayı yapalım.
03:23
Let's try this one.
67
203016
1167
Bunu deneyelim.
03:24
Here the base is 1,000.
68
204183
2911
Taban burada 1.000.
03:27
So we got -004,
69
207094
3907
Yani -004'ümüz var
03:31
and 997 would be
70
211001
2827
ve 997 de
03:33
-003.
71
213828
1286
-003 olur.
03:35
We go crosswise like this,
72
215114
2716
Bur şekilde çaprazlama yapıyoruz
03:37
and we get 996 minus 003 would give us
73
217830
3957
996 eksi 003 bize
03:42
993,
74
222910
1225
993 verir
03:44
and 004 times 003 would give us
75
224135
3475
ve 004 çarpı 003
03:47
012.
76
227610
1280
012 verir.
03:48
And that's our answer.
77
228890
2412
İşte cevabımız.
03:58
Thank you.
78
238738
1231
Teşekkürler.
03:59
14 times 12.
79
239969
2046
14 kere 12.
04:02
OK, here the base is 10.
80
242015
2726
Burada taban 10.
04:04
OK, so is 14 more than 10 or less than 10?
81
244741
4370
14, 10'dan fazla mı eksik mi?
04:09
More, so we got plus 4,
82
249111
2536
Fazla, yani artı 4 var elimizde
04:11
and 12, we got plus 2.
83
251647
2967
ve 12 için artı 2.
04:14
Again, we apply the same rule,
84
254614
1746
Aynı kuralı uyguluyoruz.
04:16
so we do 12 plus 4,
85
256360
2099
Yani 12 artı 4
04:18
which gives us 16, like this.
86
258459
4161
bize 16 veriyor bu şekilde.
04:22
And we multiply 2 and 4, that gives us 8.
87
262620
4865
2 ile 4'ü çarpıyoruz ve 8 elde ediyoruz.
04:27
So now, all of us here,
88
267485
2189
Şimdi buradaki herkesle
04:29
we're going to do mental squaring, OK.
89
269674
2834
zihinsel kare alma yapacağız, tamam mı.
04:32
Everybody is going to participate here,
90
272508
2058
Herkes katılacak
04:34
and we're going to do squares of numbers
91
274566
2245
ve 100 den büyük sayıların karesini
04:36
more than 100 mentally right now.
92
276811
2967
zihinsel olarak alacağız.
04:39
So we got 101,
93
279778
1258
Elimizde 101 var, şimdi tahtayı gözünüzde canlandırın,
04:41
OK, now visualize on the board,
94
281036
2070
04:43
what's going to be on the right hand side.
95
283106
2763
sağ el tarafında ne olacaktı
04:47
Plus 01, so we got that.
96
287266
4716
Artı 01, bunu öğrendik.
04:51
OK, now we add plus sides, right?
97
291982
2466
Yanına + ekliyoruz, değil mi?
04:54
Yes? No?
98
294448
1511
Evet mi, hayır mı?
04:55
So we got 101 plus 01,
99
295959
2630
Elimizde 101 artı 01 var,
04:58
that would give us
100
298589
2152
bu bize 102 verir.
05:00
102,
101
300741
1491
05:02
and, see here, like this.
102
302232
5802
Bakın işte böyle.
05:08
And 01 is getting squared, right?
103
308034
2440
01'in karesini alıyoruz,değil mi?
05:10
So that would give us
104
310474
1239
Bu bize 01 verir
05:11
01, and that's your answer.
105
311713
4104
ve cevap budur.
05:15
Try the next one.
106
315817
1493
Sıradakini deneyin.
05:20
Let's try 102 squared.
107
320447
2846
102'nin karesini almayı deneyelim.
05:25
Let's try, everybody.
108
325069
1574
Hadi herkes denesin.
05:26
So 100,
109
326643
1281
05:29
so 102 would be
110
329785
2081
Yani 102 için
05:31
10404.
111
331866
2310
10404 olur.
05:34
OK, now the next one, try it everybody together.
112
334176
3347
Şimdi diğeri, herkes birlikte denesin.
05:37
I'll give you 5 seconds.
113
337523
2427
Size 5 dakika vereceğim.
05:41
OK, let's say it together, let's say it together, OK.
114
341963
3646
Hadi hep birlikte söyleyelim, hep beraber.
05:45
[10609]
115
345609
3027
[10609]
05:48
10609 and that's the answer.
116
348636
3118
Cevap 10609.
05:52
Woo!
117
352291
994
Vay be!
05:55
104 squared, how much would that be?
118
355423
3975
104'ün karesi kaç olur?
05:59
Calculate it, 5 seconds.
119
359398
2931
Hesaplayın, 5 dakikanız var.
06:02
Come on, girls in the back.
120
362329
3688
Arkadaki kızlar hadi.
06:07
OK, so the answer would be
121
367001
2125
Cevap 10816 olur.
06:09
10816.
122
369126
3981
06:13
OK, let's do the next one: 105 squared.
123
373107
3562
Hadi sıradakini yapalım: 105'in karesi.
06:20
Oh, no, no, no, no,
124
380699
1385
Hayır, hayır, hayır, hayır.
06:22
we're going to try over, we're going to try over, OK?
125
382084
2835
Tekrar deneyeceğiz, tekrar deneyeceğiz, tamam mı?
06:24
OK. I'll give you 5 seconds, just think about it.
126
384919
4772
5 dakika vereceğim sadece düşünün.
06:29
OK, now we're going to go, OK?
127
389691
1909
Şimdi söyleyeceğiz, tamam mı?
06:31
11025.
128
391600
4331
11025.
06:35
OK, let's going to do the next one, 106 squared.
129
395931
2796
Hadi sıradakini yapalım, 106'nın karesi.
06:38
Try it, come one, everybody, it's simple and easy.
130
398727
2770
Deneyin, hadi ama millet, basit ve kolay.
06:41
[11236]
131
401497
3134
[11236]
06:44
OK, let's do it one more time.
132
404631
1582
Tamam bir kez daha yapalım.
06:46
11236.
133
406213
4485
11236.
06:50
Now 107, think, hold on, don't say anything out loud,
134
410698
2841
Şimdiyse 107, bekleyin, dile getirmeyin,
06:53
just think mentally,
135
413539
2234
sadece zihninizde düşünün
06:55
107 squared.
136
415773
1802
107'nin karesi.
06:58
OK, now let's say it out loud.
137
418898
2080
Tamam şimdi söyleyin.
07:00
11449.
138
420978
4569
11449.
07:05
And 108 squared.
139
425547
2478
108'in karesi.
07:08
[11664]
140
428025
4371
[11664]
07:12
Fantastic, give yourself a round of applause, come on!
141
432396
2880
Kendinizi kuvvetli bir şekilde alkışlayın, hadi!
07:20
And this is the principle behind this,
142
440337
3128
a ve b tabandan fazla olduğunda
07:23
where a and b are the excesses
143
443465
2036
ya da eksik olduğunda
07:25
or the deficiency from the base.
144
445501
3894
prensip bu şekilde işliyor.
07:29
I'm going to teach you
145
449395
1024
Vedik matematiğinde 16 tane sutra
07:30
in Vedic math, there are 16 sutras,
146
450419
2390
ya da kelime formülü
07:32
or word formulas, OK.
147
452809
2903
var olduğunu öğreteceğim.
07:35
They are very visual
148
455712
1268
Oldukça görseller ve tek bir çizgide
07:36
and one of them is called, "vertically and crosswise,"
149
456980
3736
07:40
through which you can multiply any number
150
460716
2487
her sayıyı her sayıyla çarpabileceğin bir tanesi
07:43
by any number in a single line.
151
463203
2663
"dikey ve çapraz olarak" adlandırılıyor.
07:45
So I'm going to do a two-digit by a two-digit multiplication.
152
465866
4337
İki haneli sayıları çarpacağım.
07:50
Let's do this.
153
470203
1110
Hadi yapalım.
07:51
So we got 31 times 12.
154
471313
2866
31 çarpı 12 var elimizde.
07:54
OK, so we're going to apply
155
474179
1510
Dikey ve çapraz çarpım yaptığımız
07:55
the vertically and crosswise sutra.
156
475689
3695
sutrayı uygulayacağız.
07:59
So we're going to do like this:
157
479384
3371
Şöyle yapacağız:
08:02
vertically, and then we're going to go crosswise,
158
482755
3374
Dikey olarak sonra da çapraz olarak,
08:06
and then we're going to do vertical again.
159
486129
3636
ve sonra tekrar dikey olarak.
08:09
So, 2 times 1 gives us
160
489765
2340
2 kere bir bize ne veriyor
08:12
[2],
161
492105
1452
[2]
08:13
2 times 3 gives us
162
493557
1528
2 kere 3 bize ne veriyor
08:15
[6],
163
495085
1491
[6]
08:16
and 1 times 1 gives us
164
496576
1145
ve 1 kere 1 bize ne veriyor
08:17
[1].
165
497721
1070
08:18
6 plus 1,
166
498791
741
[1].
6 artı 1
08:19
[7].
167
499532
919
[7].
08:22
1 times 3 gives us
168
502005
1662
1 kere 3 bize ne veriyor
08:23
[3].
169
503667
1543
[3].
08:25
And that's it, and that's our answer.
170
505210
2906
Bu kadar, cevabımız bu.
08:36
No more tedious calculations,
171
516315
2967
Usandırıcı hesaplamalara son,
08:39
no more going through the rough work,
172
519282
2172
zorlu işlemlere son,
08:41
it's simple in one line.
173
521454
2465
basitçe tek sırada.
08:45
I want to show you a sum again,
174
525289
1984
Size bir toplam daha göstermek istiyorum,
08:47
this time with carry-overs.
175
527273
1689
bu sefer taşıdıklarımızla birlikte.
08:48
The same formula, all of us here can do this, OK.
176
528962
4201
Aynı formülle, buradaki herkes yapabilir.
08:53
Same formula.
177
533163
1236
Aynı formül.
08:54
So let's get started.
178
534399
1370
Hadi başlayalım.
08:55
4 times 2 gives us
179
535769
1320
4 kere 2 bize kaç verir
08:57
[8].
180
537089
1903
[8].
08:58
OK, now we go crosswise like this,
181
538992
3032
Şimdi şu şekilde çapraz yapıyoruz,
09:02
so we're going to multiply 4 times 1,
182
542024
2214
4 kere1'i çarpınca
09:04
[4],
183
544238
1135
[4],
09:05
and 3 times 2,
184
545373
1068
3 kere 1'i çarpınca
09:06
[6]
185
546441
1005
[6]
09:07
4 plus 6 gives us
186
547446
1197
4 artı 6 bize ne verir
09:08
[10].
187
548643
668
[10].
09:09
So we put down 0, carry the 1.
188
549311
2302
0'ı aşağıya bırakıyoruz ve 1'i taşıyoruz.
09:11
And 3 times 1 gives us
189
551613
1473
3 kere 1 bize ne verir
09:13
[3],
190
553086
976
[3],
09:14
plus 1,
191
554062
830
09:14
[4].
192
554892
795
artı 1,
[4].
09:15
Exactly, that's our answer, 408.
193
555687
3227
Kesinlikle, cevabımız 408.
09:18
OK, thank you for being such a participative audience,
194
558914
3491
Böylesine katılımcı bir dinleyici olduğunuz için teşekkür ederim
09:22
and we had a great time number crunching.
195
562405
2159
yoğun hesaplama yaparken güzel vakit geçirdik.
09:24
Now I want to end with a question:
196
564564
2427
Bir soruyla bitirmek istiyorum:
09:26
whether you'd like math to be dull or boring,
197
566991
4013
Matematiğin zevksiz ve sıkıcı olmasını mı tercih edersiniz,
09:31
or fun and interesting?
198
571004
1868
yoksa eğlenceli ve ilgi çekici olmasını mı?
09:32
The choice is yours.
199
572872
1634
Seçim sizin.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7