How does extreme heat affect your body? - Carolyn Beans

Çeviri: Ozay Ozaydin Gözden geçirme: Eren Gokce

The year is 2050 and your morning is not off to a good start.

Yıl 2050 ve sabahınız iyi başlamadı.

School is closed for yet another heat day,

Okul bir başka sıcak gün nedeniyle kapalı,

meaning the kids need to stay home and the AC needs to stay on.

yani çocukların evde kalması ve klimanın açık kalması gerekiyor.

Your usual babysitter can’t come help

Her zamanki bebek bakıcınız yardıma gelemiyor

because the rails for their commuter train were warped by the heat.

çünkü banliyö treninin rayları sıcaktan yamulmuş.

And to make matters worse, your dog is desperate for a walk,

Daha da kötüsü, köpeğiniz yürüyüşe çıkmak için can atıyor

but the pavement is hot enough to give third degree burns

ama kaldırım ona dokunan herhangi bir pati ya da kişide

to any paw or person that touches it.

üçüncü derece yanıklara yol açacak kadar sıcak.

In many parts of the world, this sweltering future is already here.

Dünyanın birçok yerinde bu bunaltıcı gelecek çoktan geldi bile.

On average, heat waves are happening more often with greater intensity

Ortalama olarak, sıcak hava dalgaları daha sık, daha yoğun

and for longer durations.

ve daha uzun süreli gerçekleşiyor.

But according to a 2022 projection,

Ancak 2022′de yapılan bir projeksiyona göre,

by 2050, Earth’s mid-latitudes could be experiencing extreme heat

2050 yılına kadar Dünya’nın orta enlemleri yılda 90 ila 180 gün arasında

between 90 and 180 days a year,

aşırı sıcaklara maruz kalabilir

with tropical regions enduring even more.

ve tropikal bölgeler daha da fazlasına katlanabilir.

So, how hot is too hot, and what can people do to handle the heat?

Peki, ne kadar sıcak çok sıcaktır

ve insanlar sıcakla başa çıkmak için ne yapabilir?

While human bodies are decent at managing temperature,

İnsan vücudu sıcaklığı yönetme konusunda iyi olsa da,

our cooling mechanisms only work under the right conditions.

soğutma mekanizmalarımız yalnızca doğru koşullar altında çalışır.

When air temperatures climb,

Hava sıcaklığı yükseldiğinde,

the hypothalamus tells blood vessels near the skin to widen,

hipotalamus deriye yakın kan damarlarına genişlemelerini söyleyerek

allowing more blood to flow near the body's surface and release heat.

vücut yüzeyine daha fazla kan akmasını ve ısı salınmasını sağlar.

This hormonal cascade also turns on our sweat glands.

Bu hormonal basamak aynı zamanda ter bezlerimizi de çalıştırır.

As sweat evaporates, it pulls the heat from our skin.

Ter buharlaştıkça ısıyı cildimizden çeker.

But if humidity is high, the rate of evaporation slows and eventually stops.

Ancak nem oranı yüksekse buharlaşma hızı yavaşlar ve sonunda durur.

Bilim insanları bu prensibi

Scientists use this principle to track humidity with a metric

ıslak termometre sıcaklığı adı verilen bir ölçütle

nemi takip etmek için kullanırlar;

called wet-bulb temperature,

bu yöntemde buharlaşmanın okumayı düşürüp düşürmeyeceğini görmek için

in which they wrap a wet, room temperature cloth around a thermometer

bir termometrenin etrafına ıslak, oda sıcaklığında bir bez sararlar.

to see if evaporation will lower the reading.

If it doesn't, it's too humid for sweat to cool us off.

Eğer düşürmezse, terin bizi serinletmesi için hava çok nemlidir.

A wet-bulb temperature of roughly 35°C

Kabaca 35°C’lik bir yaş termometre sıcaklığı

is generally considered the limit of human survival,

genellikle insanın hayatta kalma sınırı olarak kabul edilir,

though current temperatures rarely reach this threshold.

ancak mevcut sıcaklıklar nadiren bu eşiğe ulaşır.

The US National Weather Service uses the relationship between humidity

ABD Ulusal Hava Durumu Servisi, ısı endeksinin temeli olarak

and air temperature as the basis for their heat index.

nem ve hava sıcaklığı arasındaki ilişkiyi kullanır.

As those two metrics rise, so too does the heat index;

Bu iki ölçüt yükseldikçe ısı endeksi de yükselir

and heat is considered dangerous

ve endeks 39,4°C’nin üzerine çıktığında

if the index climbs above 39.4°C.

ısı tehlikeli olarak kabul edilir.

That’s 103°F.

Bu da 103°F’ye denk gelir.

But even a lower heat index can be hazardous over multiple days.

Ancak daha düşük bir ısı endeksi bile

birden fazla gün boyunca tehlikeli olabilir.

A heat wave is a streak of two or more days of unusually hot weather

Sıcak hava dalgası, bir yer ve mevsim için iki veya daha fazla gün süren

alışılmadık derecede sıcak hava serisidir.

for a place and season.

For example, a string of 32°C days in Houston, Texas,

Örneğin, Houston, Teksas’ta 32°C’lik bir dizi gün

is standard in the summer,

yaz aylarında standarttır,

but would constitute a heat wave in March.

ancak Mart ayında bir sıcak hava dalgası oluşturur.

And the impact of these events touches nearly every aspect of daily life.

Bu olayların etkisi günlük yaşamın neredeyse her alanına dokunur.

Imagine a June heat wave strikes a tropical city.

Tropikal bir şehirde Haziran ayında bir sıcak hava dalgası yaşandığını düşünün.

The first to experience effects are outdoor workers.

Etkilerini ilk hissedenler açık havada çalışanlar olur.

Their excessive sweating leads to dehydration and muscle pain

Aşırı terlemeleri dehidrasyona ve sıcak krampları olarak bilinen

known as heat cramps.

kas ağrılarına yol açar.

If they push on, their conditions could worsen

Eğer devam ederlerse, durumları sıcak bitkinliğine

to heat exhaustion and even heat stroke—

ve hatta sıcak çarpmasına kadar kötüleşebilir -

a life-threatening ailment that occurs when a body’s temperature exceeds 40°C.

vücut sıcaklığı 40°C’yi aştığında ortaya çıkan ve ölümcül bir rahatsızlık.

Medical emergency calls spike across the city,

Şehir genelinde, genellikle çocuklar,

often for children and people who are pregnant or elderly.

hamile ya da yaşlılar için acil tıbbi yardım çağrıları artmaktadır.

The heat also increases hospital visits for heart, kidney,

Sıcaklar aynı zamanda kalp, böbrek

ve akciğerle ilgili rahatsızlıklar için

and lung-related conditions,

hastane ziyaretlerini de artırarak sağlık hizmeti sağlayıcılarını bunaltacak

creating an influx of patients that threatens to overwhelm medical providers.

bir hasta akını yaratıyor.

Over the following week, the city slows to a crawl.

Takip eden hafta boyunca şehir yavaşlar.

Schools and construction sites close.

Okullar ve inşaat alanları kapanır.

Airplanes need to reduce their weight limits to take off,

Uçaklar kalkış için ağırlık limitlerini düşürmek zorunda kalır

bumping countless travelers from their flights.

ve sayısız yolcu uçuşlarından mahrum kalır.

Restaurants shut down as overheated kitchens become unbearable.

Aşırı ısınan mutfaklar dayanılmaz hâle gelince restoranlar kapanır.

Residents who remain inside with air conditioners stay safe.

Klimalarla içeride kalan sakinler güvende kalır.

But blasting AC isn’t cheap,

Ancak klima çalıştırmak ucuz değil

and many families have to choose between keeping cool and staying fed.

ve birçok aile serinlemekle beslenmek arasında seçim yapmak zorunda kalıyor.

Either way, if the heat continues,

Her iki durumda da, sıcaklar devam ederse,

the stress of these air conditioners could overwhelm the power grid,

bu klimaların yarattığı yük elektrik şebekesini zorlayabilir

potentially leading to city-wide outages.

ve şehir çapında kesintilere yol açabilir.

These consequences are all very real.

Bu sonuçların hepsi çok gerçek.

Each year, close to 500,000 people die due to excessive heat,

Her yıl yaklaşık 500 bin kişi aşırı sıcaklar nedeniyle hayatını kaybediyor

and these extreme conditions are only growing more common.

ve bu aşırı koşullar giderek daha da yaygınlaşıyor.

We can limit medical impacts by seeking help for heat-related illnesses,

Sıcağa bağlı hastalıklar için yardım arayarak,

susuz kalmayarak

ve halka açık su ve klima erişimi yoluyla

staying hydrated,

and keeping people cool through public access to water and AC.

insanları serin tutarak tıbbi etkileri sınırlandırabiliriz.

But don’t let anyone tell you 1 to 2 degrees doesn’t matter.

Ancak kimsenin size 1-2 derecenin önemli olmadığını söylemesine izin vermeyin.

It will change our very way of life.

Bu bizim yaşam biçimimizi değiştirecek.